Günlük bülten (A1 Capital)

ABD Merkez Bankası, "Bej Kitap" olarak bilinen ve 23 Mayıs'a kadar Fed'in 12 bölgesel bankasının her birinin
ticari ve toplumsal temaslarından toplanan anketlere, görüşmelere ve gözlemlere dayanan belgeye göre, genel
olarak, görünüm biraz karamsar ve belirsiz, önceki rapora göre değişmeden kalmaya devam ederken, ABD
Merkez Bankası'nın (Fed) politika yapıcılarının faiz oranlarını belirlemek üzere son toplantısından bu yana
geçen haftalarda ABD'de ekonomik faaliyetlerin azaldığını ve daha yüksek gümrük vergilerinin maliyetler ve
fiyatlar üzerinde yukarı yönlü baskı yarattığını belirtilmiş.
Hükümetin düzenli aylık raporlarında henüz etkileri belirgin olarak görülmediğinden, Fed yetkilileri, Bej Kitap'ta
yer alan ve Trump'ın tarifelerinin yaygın, hatta eşitsiz bir etki yarattığını gösteren günlük işletme ve hane
deneyimleri de dahil olmak üzere daha güncel verilere önem verdiklerini söylüyorlar.
Ocak ayında, 12 Fed bölgesinin tamamı ekonomik büyüme bildirdi; son rapor sadece üçünün bunu yaptığını,
yarısının ise ekonomik düşüşler bildirdiğini gösterdi. Bu arada çoğu bölge istihdamı "durağan" olarak bildirdi.
Piyasa hem enflasyonun hem de işgücü piyasası verilerinin kötüleşmesini bekliyor ve Bej Kitap bunun bir
dereceye kadar gerçekleştiğini gösteriyor. Kişisel Tüketim Harcamaları Fiyat Endeksi, Nisan ayında bir önceki
yılın aynı ayına göre sadece % 2,1 arttı. Bu, son dört yılın en düşük seviyesi ve Fed'in %2'lik enflasyon
hedefinin hemen üzerinde gerçekleşti.
ABD ekonomik verileri, ABD ekonomik görünümü konusunda daha fazla ihtiyatlı olma nedeni sağladı. Önemli
rapor, geçen yılın Haziran ayından bu yana ilk kez 50 eşik seviyesinin altına düşerek daralma bölgesine giren
şaşırtıcı derecede zayıf ISM hizmet endeksiydi. Mayıs ayı için 49,9'luk sonuç, Nisan ayındaki 51,6'dan düşük
ve 52,0'lık konsensüs tahmininin altında. Ayrıca, hem hizmet anketinin hem de imalat anketinin ekonominin
önünde daha zor zamanlara işaret ettiği anlamına geliyor. Ana hayal kırıklığı, 52,3'ten 46,4'e düşen yeni
siparişlerdeydi ve genel iş aktivitesi Nisan ayındaki 53,7'ye kıyasla 50,0'da durma noktasına geldi. Sipariş
birikimi de 43,4'te çok zayıftı ve bu, özellikle ticaret belirsizliğinin devam etmesiyle yakın gelecekte üretimde
bir canlanma için iyiye işaret değil. Kısaca ISM raporu hizmet sektörünün Mayıs ayında bir yılın ardından ilk
kez daraldığı ve işletmelerin girdiler için daha fazla ödeme yaptığı belirtiliyordu.
Dolar, ABD'deki zayıf ekonomik verilerin yavaş büyüme ve yüksek enflasyon korkularını yeniden
canlandırmasının ardından Perşembe günü zayıflayarak altı haftanın en düşük seviyelerine yakın bir seviyede
kaldı. Euro ise Avrupa Merkez Bankası'nın beklenen faiz indirimi öncesinde sabit kaldı.
Cuma günü açıklanacak verilerin ABD'li işverenlerin geçen ay 130.000 yeni istihdam yarattığını göstermesini
bekliyor. Bu rakam, Nisan ayındaki 177.000 rakamının altında kalsa da sağlıklı bir işgücü piyasası için yeterli
olduğu düşünülen 100.000 rakamının hala üzerinde.
Çin'in nisan ayında çok çeşitli nadir toprak elementleri ve ilgili mıknatısların ihracatını askıya alma kararı, dünya
çapındaki otomobil üreticileri, havacılık üreticileri, yarı iletken şirketleri ve askeri müteahhitlerin tedarik
zincirlerini altüst etti. Bazı Avrupa otomobil parçası fabrikaları üretimi durdurdu ve Mercedes-Benz, Çin'in kritik
mineral ihracatına getirdiği kısıtlamaların dünya genelinde yarattığı zarara ilişkin endişeler derinleşirken, nadir
toprak elementleri kıtlığına karşı korunma yollarını düşünüyor. Yeşil enerji geçişinin anahtarı olan kritik mineral
endüstrisindeki Çin'in hakimiyeti, Pekin'in ABD Başkanı Donald Trump ile olan ticaret savaşında giderek daha
fazla bir kaldıraç noktası olarak görülüyor. Çin, dünyadaki nadir toprakların yaklaşık %90'ını üretiyor ve
otomotiv endüstrisi temsilcileri, bu parçalar için Çin'e olan bağımlılıkları nedeniyle üretime yönelik artan
tehditler konusunda uyarıyor.
Dönelim Avrupa’ya; Avrupa Birliği, dün enerji dönüşümünde ve savunma ve havacılıkta rekabet gücünü
koruyabilmesi için gerekli olan metal ve minerallerin tedarikini artırmak amacıyla blok dışında 13 yeni
hammadde projesi açıkladı. Bu açıklama, Çin'in nisan ayında yeni lisanslar alınana kadar nadir toprak
mıknatıslarına ihracat kısıtlamaları getirme kararının ardından geldi. Bu karar, Avrupa ve diğer ülkelerdeki
diplomatları, otomobil üreticilerini ve diğer şirketleri, Pekin yetkilileriyle toplantılar ayarlayıp fabrika
kapanmalarını önlemek için çabalamaya yöneltti. Çin, araçlardan ve savaş uçaklarından ev aletlerine kadar
her şeyde kullanılan mıknatıslar için küresel işleme kapasitesinin %90'ından fazlasını kontrol ediyor. Ayrıca
yenilenebilir enerji için birçok temel girdinin, özellikle nadir toprak mineralleri, piller ve güneş panellerinin ana
tedarikçisi konumunda ve Brüksel'in değiştirmek istediği bir durum. Yeni projelerden on tanesi lityum, kobalt,
manganez ve grafit gibi elektrikli araç pilleri ve pil depolama için gerekli malzemelere odaklanacak. Nadir
toprak elementleri için iki proje Malavi ve Güney Afrika'da bulunuyor. Diğer projeler ise İngiltere, Kanada,
Grönland, Kazakistan, Madagaskar, Norveç, Sırbistan, Ukrayna, Zambiya, Brezilya ve Fransız toprağı Yeni
Kaledonya'da yer alıyor. İngiliz projesi tungsten çıkarmak için, Ukrayna ve Grönland'dakiler ise grafit çıkarmak
için olacak. Tungsten savunma sanayi için çok önemlidir. Rio Tinto tarafından yönetilen Sırp projesi ise
Avrupa'nın lityum ihtiyacının %90'ını üretebilir.
Avrupa Merkez Bankası'nın bugün faiz oranlarını tekrar düşüreceği ve bir yıllık gevşeme döngüsüne ara
verilmesi gerektiği yönündeki beklentiler güçlense bile, sonraki toplantılar için tüm seçenekleri masada
tutacağı neredeyse kesin. Piyasalar Temmuz ayında bir ara vermeyi şimdiden fiyatlıyor ve bazı muhafazakar
politikacılar, ECB'ye hem yurt içinde hem de yurt dışında olağanüstü belirsizlik ve politika çalkantılarının
görünümü nasıl değiştireceğini yeniden değerlendirme şansı vermek için ara verilmesini savunuyor. Bir ara
verme gerekçesi, 20 ülkenin para birimi bloğunun kısa ve orta vadeli görünümlerinin büyük ölçüde farklılık
göstermesi ve farklı politika tepkileri gerektirebileceği varsayımına dayanıyor. Enflasyon kısa vadede düşebilir,
hatta muhtemelen ECB'nin hedefinin altına bile inebilir, ancak artan harcamalar ve daha yüksek ticaret
engelleri daha sonra fiyat baskılarını artırabilir. Yakın vadeli zayıflığı kabul eden ECB'nin, gelecek yıla ilişkin
hem büyüme hem de enflasyon tahminlerini düşürmesi bekleniyor. Tarifeler etrafındaki belirsizlik aşırı
derecede yüksek ve bu, firmaların yatırım ve işe alım konusunda uzun vadeli kararlar almasına elverişli değil

 A1 Capital Menkul Değerler A.Ş.
 www.a1capital.com.tr
 

                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.