Küresel Görünüm (Oyak Yatırım)

Küresel Görünüm Raporumuz için tıklayınız.
Kovid-19 ve artan jeopolitik riskler sonrası yeni dünya
Küresel büyümenin daha da yavaşlaması bekleniyor… Global enflasyonun son 40 yılın zirvesine ulaştığı 2022 yılının son çeyreğinde, merkez bankalarının sıkılaşma yönünde attıkları adımlar ve neticesinde global bazda artan faizler bir süredir canlı seyreden ekonomik aktivitenin ivme kaybetmesine neden oldu. Nitekim baz etkisiyle 2021 senesinde %6,0 büyüyen küresel ekonominin 2022 yılında %2,9 oranında büyümesi beklenirken, bu rakamın 2023 yılında %2,3’e kadar gerilemesi bekleniyor. 2022 yılında imalat sektöründeki ivme kaybı kısmen güçlü turizm rakamları ve Kovid-19’dan çıkış sonrası hizmet sektörü tarafından telafi edilirken, 2023 yılında baz etkisinin kaybolacak olması ve merkez bankalarının sıkılaşma adımlarının devam edecek olması büyümenin daha da ivme kaybetmesine neden olacak. Sonuç olarak global büyüme patikasının 2020’de ortaya çıkan Kovid-19 ve 2022 Rusya-Ukrayna savaşının (ve sonucunda daha şahinleşmek durumunda kalan merkez bankası politikalarının) etkileri sebebiyle büyük bir ivme kaybettiği görülüyor. Bu durum yoksulluğu artırmakla beraber kişi başına gelir dağılımı ve ülkeler arasında farklılıkların artmasına neden olacaktır.
Kovid-19’un etkisi neredeyse bitmiş görünüyor… Kovid-19 pandemisine bağlı olarak yaşanan sokağa çıkma yasakları ve dolayısıyla talebin büyük bir durgunluk içine girmesi özellikle 2021 yılının ortalarında imalat sektöründeki kısıtlı arzın güçlü talebi karşılayamamasına neden oldu. Bu dönemde yaşanan tedarik zinciri sorunları sebebiyle Baltık Kuru Yük endeksi Kovid-19 diplerine göre 9 katına çıkarken, global imalat PMI endeksi 56,0 seviyesine kadar yükseldi. Güçlü talep ortamı ve zayıf bazın da etkisiyle emtia fiyatları hızlı bir artış sürecine girerken 2021 yılının başında metal fiyatlarının öncülük ettiği yükseliş trendine sonrasında enerji emtiaları da katıldı. Diğer taraftan, hanehalkı tüketimin zayıflama gösterdiği 2020 yılında özellikle gelişmiş ülke ekonomilerinin kamu bütçesi tarafından da desteklenmesi büyümeyi yukarıya çeken bir diğer unsur oldu. Bu dönemde ABD bütçe açığı 2020 yılında %15,6 olurken 2021 yılında ise %10,8 olarak gerçekleşti. Hatırlatmak gerekirse 2013-2019 yılları arasındaki ortalama bütçe açığı %3,4 idi. Euro Bölgesi’nde 2013-2019 yılları arasında %1,6 olan bütçe açığı ise 2020’de %7,0, 2021 yılında ise %5,1 olarak gerçekleşti.
Hizmet sektörü büyümeyi taşıyacak… 2022 yılının başında başlayan Rusya-Ukrayna gerginliği ve sonrasında gelişmiş ülke merkez bankalarının genişlemeci para politikasının beklenenden erken terkedilmek zorunda kalınması büyüme hızında büyük bir ivme kaybına yol açarken, Kovid-19 sonrası güçlü performans sergileyen hizmet sektörü küresel büyümenin yüksek hızını korumasını sağlayamadı. Nitekim, UNWTO’nun yayınladığı verilere göre küresel bazda yabancı turist sayısı 2022 yılının ilk 3 çeyreğinde bir önceki seneye göre %133 artışla 300 milyondan 700 milyona yükselirken, yine birçok ülkede eğlence ve konaklama sektörüne dair harcamaların arttığı görüldü. Fakat global bazda artan enerji, barınma ve gıda fiyatları tüketicilerin tasarruf oranlarını ve harcamalarını kısmasına neden olurken bu durum özellikle yılın ikinci yarısında projeksiyonların da aşağıya çekilmesine neden oldu. Sene başında %4,1 olan 2022 küresel büyüme oranı beklentisi %2,9’a revize edilirken, Rusya-Ukrayna arasında yaşanan çatışmaların bu iki ülke özelinde global büyümeye 0,15 puanlık negatif etki yapması bekleniyor.
Gelişmiş ülkelerde resesyon olasılığı bulunuyor… 2023 yılı global büyüme için zor bir dönem işaret ediyor. Gelişmiş ülke 2 ve 10 yıllık tahvil faizlerinin pozitif bölgede ve/veya pozitif bölgeye yakın olması piyasaların önümüzdeki dönemde yılın bir bölümünde resesyonu fiyatladığını gösteriyor. Nitekim gelişmiş ülkeler için konsensüs büyüme oranı %0,5 tahmin edilirken, ABD ve Avrupa’da resesyon olmasa bile büyüme oranlarının zayıf seyretmesi bekleniyor.
 

 


Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
                                   ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.