Piyasaya Yön Veren Güncel Finans Haberleri

FED ÖNCESİNDE ALTIN 2000 DOLAR/ONSUN ÜZERİNDE

Altın 2000 dolar/onsun üzerinde kalma çabasını sürdürürken, geçtiğimiz haftayı da kayıpla tamamlamış oldu. 2029 dolar/ons seviyesinden geçtiğimiz haftaya başlayan sarı maden, hafta boyu satış baskısını üzerinde hissetmeye devam etti. Haftanın kritik gelişmesi ABD’den büyüme verileri takip edilirken, beklenenden iyi bir performans gösteren ABD ekonomisi altının üzerindeki baskıyı artırdı. Piyasaların yumuşak iniş beklentisini destekleyen veri FED’in faiz indirimi konusunda da aceleci olmayacağına işaret etmiş oldu. Altın ise bu gelişmeler doğrultusunda satıştan kaçamayarak geçtiğimiz haftayı 2018 dolar/ons seviyesinden yüzde 0,5 kaybı hanesine yazmış oldu. Diğer taraftan kritik FED haftasına girilirken FED Başkan Jerome Powell’in söylemleri yeni hafta için kritik olacak. Aynı zamanda cuma gününde ABD’de açıklanacak olan Tarım Dışı İstihdam verisi piyasaların odağında olacak.

Gümüş hareketli geçirdiği hafta neticesinde haftayı yeşilde bir kapanış yapmayı başardı. 22,62 dolar/ons seviyesinden haftaya başlayan beyaz maden, hafta içinde satış baskısıyla 21,92 dolar/ons seviyesine kadar geri çekilerek son 2 ayın en düşük seviyesini kaydetmiş oldu. Tepki alımlarıyla desteklenen beyaz maden, 22,80 dolar/ons seviyesinden kapanış yapmayı başararak yüzde 0,8 kazancı hanesine yazdı.

Platin de haftayı yeşilde kapatan bir diğer kıymetli maden olurken, üç haftanın ardından yeşile dönmüş oldu. 904 dolar/ons seviyesinden seansa başlayan platin,916 dolar/ons seviyesinde kapanış yaparak yüzde 1,3 kazancı hanesine yazdı.

Paladyum diğer kıymetlilerle uyumlu şekilde kazançlı bir günü geride bırakarak, dört hafta sonra haftayı kazançla haftayı tamamladı. 948 dolar/ons seviyesinden haftaya başlayan paladyum,959 dolar/onstan kapanış yaparak yüzde 1,1 kazancı hanesine yazdı.


 Troy Kıymetlı Maden Tıc. A.Ş
 www.goldtakas.com www.troypm.com

Sentiment 9.00 üzerinde risk iştahı artmış durumda.
 
Uzun süredir geçemediğimiz Sentiment 9.00 direnci üzerinde genele yayılan güçlü bir yükseliş hareketi gördük. Ara düzeltmelerde yatırımcı risk iştahının yüksek kalması, genel görüntüdeki olumlu havanın devam etme ihtimalini kuvvetlendiriyor. 9.00 bölgesi üzerinde yaşanacak geri çekilmeler alım fırsatı olarak değerlendirilebilir


  Ata Yatırım Araştırma
  Ata Yatırım Menkul Kıymetler A.Ş.
  www.atayatirim.com.tr/

                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Yılın ilk ayını geride bırakıyoruz. Küresel piyasalar cephesinde önemli makro göstergeler ve majör merkez banka üyelerinin uyarıcı mesajları dikkat çekmesine karşın piyasa oyuncularının merkez bankasından daha erken faiz indirimi beklentisinin tüm hızıyla devam ettiği izlenmektedir. 12 Ocakta başlayan ABD bilanço döneminde Tesla, Intel, General Electric gibi önemli şirketlerin isteneni verememesine karşın ABD borsalarındaki iyimserlik devam etmektedir. Teknoloji endeksi Nasdaq ise yılın ilk ayında yüzde 4,00’e yakın pozitif kapatmaya çalışmaktadır. Bu hafta Microsoft, Alphabet, Meta ve Apple gibi önemli şirketlerin finansal sonuçlarına ulaşacağımız için ABD borsa endeksleri için hareketli bir hafta bizi beklemektedir. İçeride ise Bist100 endeksi yüzde 13’e yakın performans ile önemli bir reaksiyon vermekle birlikte gelişmekte olan ülkelerin borsa endeksleri arasındaki kıyaslamada da dikkat çekmektedir. Bu hafta mevcut makro gelişmelere ek olarak Garanti, Akbank, Yapı Kredi gibi önemli bankaların finansal sonuçlarına ulaşacağımız için borsamız için hareketli bir hafta bizi beklemektedir. İçeride ve dışarıda önemli gelişmelerle Ocak ayını tamamlayacağımız bir süreçte viop cephesinde Bist30, USDTRY ve Ons Altın nasıl bir beklenti söz konusudur sorusunun cevabı için raporumuzu inceleyebilirsiniz.
https://www.gcmyatirim.com.tr/arastirma-analiz/ozel-raporlar/2024-01-29-vadeli-piyasalarda-borsa-dolar-ve-ons-altin-beklentisi


 GCM Forex
 GCM Menkul Kıymetler A.Ş.
 www.gcmforex.com


                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Avrupa Merkez Bankası faiz oranlarını üst üste üçüncü toplantısında değiştirmedi... Avrupa
Merkez Bankası Ocak ayı politika toplantısının ardından faiz oranlarını değiştirmedi. Buna göre,
ana refinansman faiz oranı %4,50, marjinal borç verme faiz oranı %4,75 ve mevduat faiz oranı
%4,00 olarak kaldı. Hatırlanacağı üzere, Aralık ayında blok genelinde manşet TÜFE %2,9,
çekirdek TÜFE ise %3,4 olarak gerçekleşmişti. AMB'nin açıklamasında, önceki faiz artışlarının da
etkisiyle enflasyondaki düşüşün devam ettiği vurgulandı. Açıklamada ayrıca, sıkı finansman
koşullarının talebin azalmasına katkıda bulunduğu ve böylece enflasyon üzerinde aşağı yönlü
baskı oluşturduğu kaydedildi. Banka, uygun kısıtlama seviyesi ve süresinin belirlenmesinde
verilere bağlı bir yaklaşımın sürdürülmesi yönündeki kararlılığını teyit etti. ECB Başkanı Christine
Lagarde faiz kararının ardından düzenlediği basın toplantısında son dönemde açıklanan ekonomik
verilerin zayıflığa işaret ettiğini kabul ederken işgücü piyasasının dayanıklılığına vurgu yaptı.
Lagarde, Euro Bölgesi'ndeki zayıf kredi dinamiklerine atıfta bulunarak 2024 yılı için enflasyonda
daha fazla gevşeme beklentisinden bahsetti. Başkan, faiz indirimlerini tartışmak için erken
olduğunu kabul ederken, belirli bir tarih vermekten kaçındı.
Çekirdek PCE enflasyonu %2,9'a geriledi... ABD'de çekirdek PCE enflasyonu Aralık ayında
piyasa beklentilerine paralel olarak aylık bazda %0,2 arttı. Yıllık çekirdek PCE enflasyonu bir
önceki ayki %3,2 seviyesinden %2,9'a geriledi. Gıda ve enerji dâhil edildiğinde manşet PCE
enflasyonu %0,2 artarken, yıllık enflasyon Aralık ayında bir önceki aya göre değişmeyerek %2,6
oldu. Açıklanan veriler, enflasyonun hala yüksek olmakla birlikte düşmeye devam ettiğine ve Fed'e
bu yılın ilerleyen dönemlerinde faiz oranlarını düşürmeye başlama ihtimallerini arttırıyor. Aylık
bazda gıda enflasyonu %0,1 oranında artarken, enerji fiyatları %0,3 oranında yükseldi. Buna bağlı
olarak yıllık gıda enflasyonu %1,5'e gerilerken, enerji fiyatları %2,2 oranında düştü. Ayrıca, mal
grubu fiyatları %0,2 azalırken, hizmet grubu fiyatları %0,3 oranında artış gösterdi. Yıllık hizmet
enflasyonu %4,1'den %3,9'a gerileyerek son dönemde bir yumuşamaya işaret etmektedir. Aralık
ayında kişisel gelirler bir önceki aya göre %0,3 artarken, kişisel harcamalar %0,7 yükseldi.
Verilerin ardından Fed'in Mart toplantısında faiz indirimine gideceğine ilişkin piyasa beklentisi
%47,0'ye geriledi.
Haftanın gündemi ABD FOMC ve tarım dışı istihdam... ABD'de Çarşamba akşamı 22:00’de
çıkacak FOMC kararının Fed fonlama oranının %5.5 seviyesinde sabit tutulması yönünde olması
bekleniyor. Ancak geçtiğimiz toplantıda faiz indirim ihtimalini konuştuklarını belirten Powell’ın bu
konuda daha net bir yönlendirmede bulunup bulunmayacağı önemli olacak. Faiz indirimlerinin ilk
çeyrekte yapılmayabileceğine dair bir sinyal piyasalardaki olumlu havanın hafif bozulmasına
neden olur. Küresel piyasalar açısından haftanın en önemli verisi Cuma 16.30'da açıklanacak
ABD Ocak ayı tarım dışı istihdam olacak. Ocak’ta tarım dışı istihdam artışının 173 bin kişi olması
bekleniyor. Önceki ay istihdam artışı 216 bin kişiydi. İşsizlik oranının %3.7'den %3.8’e yükselmesi
beklenirken ücret enflasyonunun en önemli göstergesi olan ortalama saatlik ücretlerde beklenti
yıllık artışın %4.1’de sabit kalması yönünde. Beklentilerin altında bir gerçekleşme FED'in yılın ilk
çeyreğinde bir faiz indirimi yapmasına dair beklentileri güçlendirecektir.

Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
                                   ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

? ABD endeksleri Cuma günü ağırlıklı negatif kapanış gerçekleştirdi. Dow Jones +0.16%, S&P500 -0.07%, Nasdaq -0.36% düşüşle kapandı. Avrupa endeksleri de pozitif kapanışlar
gerçekleştirdi. Euro Stoxx 50 +1.16%, DAX +0.32%, FTSE 100 +1.40% yükselişle kapandı. TSİ 09:40/ ABD vadeli endeksleri ağırlıklı negatif, Avrupa vadeli endeksleri ise negatif işlem görüyor.
? Asya’da endeksler ağırlıklı pozitif işlem görüyor. TSİ 09:40/ Shanghai -0.34%, Hang Seng +0.73%, Nikkei 225 +0.84%, DJ New Zealand -0.21% düşüşle kapandı.
? Avrupa Merkez Bankası (AMB) Üyesi ve Fransa Merkez Bankası Başkanı Francois Villeroy gelecekteki herhangi bir toplantıda faiz indirimine gidilebileceği sinyalini vererek AMB’deki görüş
ayrılıklarını netleştirdi. / Bloomberg HT
? Petrol, İran destekli militanların Ürdün'de ABD askerlerini öldüren ve Kızıldeniz'de bir yakıt tankerini vuran ayrı saldırılarının ardından yükseldi; bu saldırılar Orta Doğu'da belirgin bir
gerginlik yarattı. /Bloomberg HT
? Cambridge Queens’ College’ın Başkanı ve Bloomberg Opinion yazarı Mohamed El-Erian'a göre, yumuşak inişte zafer ilan etmesi için henüz çok erken. / Bloomberg HT
? Evergrande hisseleri, Hong Kong mahkemesinin tasfiye kararının ardından düşüşe geçti; Hang Seng yüzde 1'in üzerinde kazanç elde etti. / Bloomberg HT
? Elektrikli otomobil üreticisi Tesla'nın ekranda arka kameranın görüntülenmesini engelleyen bir yazılım dengesizliği nedeniyle ABD'deki yaklaşık 200 bin aracını geri çağırdığı bildirildi. /
Bloomberg HT
? ABD'de bekleyen konut satışları endeksi, geçen yıl Aralık’ta yüzde 8,3 artışla 5 ayın en yüksek seviyesine çıktı. Bu artış, Haziran 2020'den bu yana görülen en yüksek aylık artış olarak da
kayda geçti. / Bloomberg HT
? Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu S&P Global, ABD'de gelecek 12 ay içinde resesyon olasılığının geçen yılın ortasından bu yana hafiflediğini bildirdi. / Bloomberg HT
? ABD'de Joe Biden yönetimi, çevreci grupların baskıları sonucu sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ihracatına yönelik onay sürecini geçici olarak durdurma kararı aldı. / Bloomberg HT

 Deniz Yatırım Menkul Kıymetler A.Ş
 www.denizyatirim.com.tr
 
                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Yurtdışı Makroekonomik Gelişmeler ve Gündem Piyasalar
Avrupa Merkez Bankası Ocak ayı politika toplantısının ardından faiz oranlarını değiştirmedi. Buna göre, ana
refinansman faiz oranı %4,50, marjinal borç verme faiz oranı %4,75 ve mevduat faiz oranı %4,00 olarak kaldı.
Hatırlanacağı üzere, Aralık ayında blok genelinde manşet TÜFE %2,9, çekirdek TÜFE ise %3,4 olarak
gerçekleşmişti. AMB'nin açıklamasında, önceki faiz artışlarının da etkisiyle enflasyondaki düşüşün devam ettiği
vurgulandı. Açıklamada ayrıca, sıkı finansman koşullarının talebin azalmasına katkıda bulunduğu ve böylece
enflasyon üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturduğu kaydedildi. Banka, uygun kısıtlama seviyesi ve süresinin
belirlenmesinde verilere bağlı bir yaklaşımın sürdürülmesi yönündeki kararlılığını teyit etti. ECB Başkanı Christine
Lagarde faiz kararının ardından düzenlediği basın toplantısında son dönemde açıklanan ekonomik verilerin
zayıflığa işaret ettiğini kabul ederken işgücü piyasasının dayanıklılığına vurgu yaptı. Lagarde, Euro Bölgesi'ndeki
zayıf kredi dinamiklerine atıfta bulunarak 2024 yılı için enflasyonda daha fazla gevşeme beklentisinden bahsetti.
Başkan, faiz indirimlerini tartışmak için erken olduğunu kabul ederken, belirli bir tarih vermekten kaçındı.
ABD'de çekirdek PCE enflasyonu Kasım ayında aylık bazda %0,1 artarak %0,2 olan piyasa beklentisinin altında
kaldı. Buna göre, yıllıklandırılmış çekirdek PCE enflasyonu son 6 ayda %1,9 artarak, mevcut eğilimlerin devam
etmesi halinde Fed'in hedefine esasen ulaştığı sinyalini verdi. Önceki ay %3,4 olan yıllık çekirdek PCE enflasyonu
%3,2'ye geriledi. Gıda ve enerji dahil edildiğinde manşet PCE enflasyonu %0,1 oranında düşerken, yıllık
enflasyon Kasım ayında bir önceki aya kıyasla %2,9'dan %2,6'ya geriledi. Aylık bazda gıda enflasyonu -%0,1
olurken, enerji fiyatları %2,7 oranında azaldı. Buna göre yıllık gıda enflasyonu %1,8'e gerilerken, enerji fiyatları
%6,0 oranında düşüş gösterdi. Ayrıca, mal grubu fiyatları %0,7 oranında azalırken, hizmet grubu fiyatları %0,2
oranında artış kaydetti. Yıllık hizmet enflasyonu %4,4'ten %4,1'e gerileyerek son dönemde bir yumuşamaya işaret
ediyor. Kasım ayında kişisel gelirler bir önceki aya göre %0,4 artarken, kişisel harcamalar %0,2 ile sınırlı kaldı.
Verilerin ardından Fed'in Mart toplantısında faiz indirimine gideceğine ilişkin piyasa beklentisi %95,9'a yükseldi.
ABD'de Çarşamba akşammı 22:00’de çıkacak FOMC kararının Fed fonlama oranının %5.5 seviyesinde sabit
tutulması yönünde olması bekleniyor. Ancak geçtiğimiz toplantıda faiz indirim ihtimalini konuştuklarını belirten
Powell’ın bu konuda daha net bir yönlendirmede bulunup bulunmayacağı önemli olacak. Faiz indirimlerinin ilk
çeyrekte yapılmayabileceğine dair bir sinyal piyasalardaki olumlu havanın hafif bozulmasına neden olur. Küresel
piyasalar açısından haftanın en önemli verisi Cuma 16.30'da açıklanacak ABD Ocak ayı tarım dışı istihdam
olacak. Ocak’ta tarım dışı istihdam artışının 173 bin kişi olması bekleniyor. Önceki ay istihdam artışı 216 bin
kişiydi. İşsizlik oranının %3.7'den %3.8’e yükselmesi beklenirken ücret enflasyonunun en önemli göstergesi olan
ortalama saatlik ücretlerde beklenti yıllık artışın %4.1’de sabit kalması yönünde. Beklentilerin altında bir
gerçekleşme FED'in yılın ilk çeyreğinde bir faiz indirimi yapmasına dair beklentileri güçlendirecektir.


Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
                                   ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Gündem Masası

ABD'de Fed'in enflasyon göstergesi olarak izlediği çekirdek PCE enflasyon %3'ün altına geriledi. Yine de büyüme ve istihdam piyasasının kuvvetli olması nedeniyle Fed beklentilerinde önemli bir kırılma yok. Piyasa fiyatlaması faiz indirimi için Mart ile Mayıs arasında gidip geliyor. Fed yönlendirmesi ise daha geç bir tarihe (muhtemelen Haziran) işaret etmekte. ABD'de bilanço sezonu devam ederken, S&P500'deki şirketlerin dörtte biri finansallarını açıkladı ve bu şirketlerin %69'u beklentilerin üzerinde kar bildirdi. Yeni haftaya başlarken ekonomik takvim gün genelinde sakin. Bu hafta Fed 2024 yılının ilk toplantısı gerçekleştirecek. ABD'de bugün mega-cap şirketlerden bir bilanço beklenmiyor. Piyasa kapanışının ardından SuperMicro Computer (SMCI) finansalları yarı iletken çip sektöründe etki yaratabilir. Hafta genelinde ise Amazon (AMZN) Apple (AAPL) başta olmak üzere 80 S&P 500 bileşeni raporlama gerçekleştirecek.

2021 zirvesinden %3.72 uzakta olan NASDAQ endeksinde bu hafta teknoloji şirketlerinden takip edeceğimiz yoğun bilanço dönemi endekste katalist oluşturacaktır. 15.615 ve 15.660 bandını direnç olarak takip ediyoruz. 15.615 seviyesinde dirençle karşılaşan endekste sınırlı geri çekilme mevcut. Geri çekilmenin devamı halinde 15.160 - 14.695 bandını destek olarak takip ediyoruz.

Çin'den gelen ekonomik teşvik, ABD'de 4. çeyrekte beklenenden güçlü GSYH büyümesi, ABD enflasyon verilerinin soğuma sinyali vermeye devam etmesi, Husilerin saldırılarını sürdürmesi ile arz kesintisi endişeleri ve ABD ham petrol stoklarında geçen hafta beklentinin üzerinde 9,2 milyon varillik düşüş baz alındığında petrol piyasaları yeni haftaya başlarken primlerini koruyor.

ABD'de hafta kapanışında siyasi gündemin yoğunlaşması ve Ürdün'de askeri üsse saldırının ardından yeni haftada jeopolitik gerilim tırmanıyor. Gün içinde bu taraftan gelecek olan haber akışı yakından izlenecek.



  Yatırım Finansman Menkul Değerler A.Ş.
  https://www.yf.com.tr/

                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılı gelir dağılımı istatistiklerini açıkladı.

 TÜİK'in konuya iliskin haber bulteni asağıda bulunuyor:

Gelir Dağılımı İstatistiklerinin hesaplandığı Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması 2023 yılı sonuçlarına ilişkin gelir bilgileri, bir önceki takvim yılı olan 2022 yılını referans almaktadır. Gelir hesaplamalarında; hanehalkı gelirleri, büyüklüğü ve kompozisyonu dikkate alınarak eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine dönüştürülmektedir.

Son yapılan araştırma sonuçlarına göre; en yüksek eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine sahip %20'lik grubun toplam gelirden aldığı pay bir önceki yıla göre 1,8 puan artarak %49,8'e çıkarken, en düşük gelire sahip %20'lik grubun aldığı pay 0,1 puan azalarak %5,9 oldu.

Sıralı %20'lik gruplar itibarıyla yıllık eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirinin dağılımı (%), 2014-2023

Gini katsayısı 0,433 olarak tahmin edildi
 
Gelir dağılımı eşitsizliği ölçütlerinden olan Gini katsayısı, sıfıra yaklaştıkça gelir dağılımında eşitliği, bire yaklaştıkça gelir dağılımında bozulmayı ifade etmektedir. Gini katsayısı hesabında hanenin ve fertlerin elde ettiği yıllık gelirlerin toplamından, gelir referans döneminde ödenen vergiler ve diğer hane veya kişilere yapılan düzenli transferler düşüldükten sonra bulunan hanehalkı kullanılabilir geliri kullanılmaktadır.

Daha önceki yıllarda eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri üzerinden hesaplanan Gini katsayısı; yapılan sosyal transferlerin gelir dağılımı üzerindeki etkisini görmek amacıyla tüm sosyal yardımlar hariç ve emekli ve dul-yetim maaşı dahil diğer tüm sosyal transferler hariç tutularak iki farklı yöntemle de ayrıca hesaplandı.

En son yapılan araştırma sonuçlarına göre Gini katsayısı bir önceki yıla göre 0,018 puan artış ile 0,433 olarak tahmin edildi. Tüm sosyal transferler hariç tutulduğunda Gini katsayısı 0,520, emekli ve dul yetim maaşı dahil diğer tüm sosyal transfer gelirleri hariç tutulduğunda ise 0,445 olarak tahmin edildi.

Toplumun en yüksek gelir elde eden %20'sinin elde ettiği payın en düşük gelir elde eden %20'sinin elde ettiği paya oranı şeklinde hesaplanan P80/P20 oranı 7,9'dan 8,4'e, gelirden en fazla pay alan %10'unun elde ettiği gelirin en az pay alan %10'unun elde ettiği gelire oranı şeklinde hesaplanan P90/P10 oranı ise 14,2'den 15,0'a yükseldi.

Yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri 167 bin 983 TL oldu

Türkiye'de yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri 2023 yılı anket sonuçlarına göre %70,7 artarak 167 bin 983 TL oldu.

Yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri ve bir önceki yıla göre değişim, 2014-2023

Yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri 83 bin 808 TL oldu

Türkiye'de yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri bir önceki yıla göre %72,3 artarak 48 bin 642 TL'den 83 bin 808 TL'ye yükseldi.

En yüksek yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri tek kişilik hanelerde oldu
 
Yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirlerinde en yüksek gelir, geçen yıla göre 37 bin 522 TL artarak 100 bin 076 TL ile tek kişilik hanehalklarının oldu. Çekirdek aile bulunmayan birden fazla kişiden oluşan hanehalklarının yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri 99 bin 916 TL iken tek çekirdek aileden oluşan hanehalklarında bu değer 85 bin 758 TL oldu. En düşük yıllık ortalama eşdeğer kullanılabilir hanehalkı fert gelirine sahip hanehalkı tipi ise 66 bin 001 TL ile en az bir çekirdek aile ve diğer kişilerden oluşan hanehalkları oldu.

Toplam gelirden en yüksek payı %48,5 ile maaş ve ücret geliri aldı
 
Toplam gelir içerisinde en yüksek payı, %48,5 ile bir önceki yıla göre 2,3 puan artan maaş ve ücret geliri aldı. İkinci sırayı %22,1 ile önceki yıla göre 1,1 puan artan müteşebbis geliri alırken üçüncü sırayı %17,6 ile önceki yıla göre 2,6 puanlık azalış gösteren sosyal transfer geliri oluşturdu.

Tarım gelirinin müteşebbis geliri içindeki payı %20,5 olurken, emekli ve dul-yetim aylıklarının sosyal transferler içindeki payı ise %88,4 olarak gerçekleşti.

En yüksek yıllık ortalama esas iş geliri 157 bin 851 TL ile yükseköğretim mezunlarının oldu
 
Yıllık ortalama esas iş gelirleri sırasıyla yükseköğretim mezunlarında 157 bin 851 TL, lise ve dengi okul mezunlarında 114 bin 374 TL, lise altı eğitimlilerde 89 bin 012 TL, bir okul bitirmeyenlerde 63 bin 425 TL ve okur-yazar olmayan fertlerde 45 bin 637 TL olarak hesaplandı. Geçen yıla göre yıllık ortalama esas iş gelirinde en yüksek artış %89,7 ile lise altı eğitimli, en düşük artış ise %79,6 ile okur-yazar olmayan fertlerde oldu.

Yıllık ortalama esas iş gelirinde en yüksek artış %100,9 ile tarım sektöründe oldu
 
Esas iş gelirleri sektörel ayrımda incelendiğinde; en yüksek yıllık ortalama gelirin 121 bin 013 TL ile hizmet sektöründe, en düşük yıllık ortalama gelirin ise 92 bin 632 TL ile tarım sektöründe olduğu görüldü. Bir önceki yıla göre; yıllık ortalama esas iş gelirinde en yüksek artış %100,9 ile tarım sektöründe gözlenirken, bunu %86,7 ile sanayi sektörü izledi. Diğer taraftan hizmet sektöründe %83,2, inşaat sektöründe ise %74,3 artış gözlendi.

En yüksek yıllık ortalama esas iş geliri 408 bin 174 TL ile işverenlerin oldu
 
Yıllık ortalama esas iş gelirleri sırasıyla işverenlerde 408 bin 174 TL, kendi hesabına çalışanlarda 115 bin 622 TL, ücretli maaşlılarda 102 bin 821 TL ve yevmiyelilerde 53 bin 334 TL olarak hesaplandı. Geçen yıla göre en yüksek artış %108,1 ile yevmiyelilerde, en düşük artış ise %80,7 ile ücretli maaşlılarda oldu.

En düşük gelir TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) bölgesinde gerçekleşti
 
Ülkemizde yaşanan deprem nedeni ile 2023 yılında TR63 (Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye) bölgesinde alan çalışması yapılamadığı için İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS) ayrımında verilen bölgesel sonuçlar 25 bölgeyi kapsamaktadır.

Araştırma sonuçlarına göre, Türkiye'de yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri 2023 yılında 83 bin 808 TL iken, İBBS 2. Düzey bölgeleri itibarıyla en yüksek olduğu bölge 114 bin 634 TL ile TR10 (İstanbul) bölgesi oldu. Bu bölgeyi, 108 bin 036 TL ile TR51 (Ankara) bölgesi ve 101 bin 372 TL ile TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) bölgesi izledi. En düşük yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri ise 39 bin 173 TL ile TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) bölgesinde gerçekleşti.

Gelir eşitsizliği en az TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın) bölgesinde oldu
 
Son yapılan araştırma sonuçlarına göre P80/P20 oranı Türkiye'de 8,4 iken, bu değerin en düşük olduğu İBBS 2. Düzey bölgesi 5,3 ile TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın) olurken bu bölgeyi 5,4 ile TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) ve 5,5 ile TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) bölgeleri izledi.

P80/P20 oranının en yüksek olduğu İBBS 2. Düzey bölgeleri ise 9,4 ile TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan), 8,4 ile TR10 (İstanbul) ve TR51 (Ankara) oldu.

Bir önceki yıla göre son %10'luk grupta olanların %66,5'i aynı gelir grubunda kaldı
 
Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine göre sıralı %10'luk gelir grupları itibarıyla fertlerin bir önceki yıla göre yüzdelik geçişleri incelendiğinde; bir önceki yılda birinci %10'luk grupta olan fertlerin 2023 yılında %49,2'sinin, son %10'luk grupta olan fertlerin ise %66,5'inin gelir grubu değişmedi. Ayrıca 2022 yılında birinci %10'luk grupta olan fertlerin %29,9'unun 2023 yılında gelir grubu birden fazla yükseldi. Son %10'luk grupta olan fertlerin ise %13,1'inin gelir grubu birden fazla düştü.

Bir önceki yılda işsiz olan fertlerin %42,4'ü 2023 yılında çalışmaya başladı
 
Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması panel veriden elde edilen sonuçlara göre 2022 yılında işsiz olan fertlerin %42,4'ü 2023 yılında çalışmaya başladı. Faaliyet durumu 2022 yılında çalışan olarak belirlenen fertlerin 2023 yılında %90,5'i çalışma hayatına devam etti. Bir önceki yıl işgücüne dahil olmayan fertlerin ise %10,1'i işgücüne katıldı.