Piyasaya Yön Veren Güncel Finans Haberleri

Kuruluştan yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:
 
 Yaklaşık yirmi yıldır risk algı anketi verilerinden yararlanarak Dünya Ekonomik Forumu tarafından, Marsh & McLennan Şirketleri, SK Group ve Zurich Sigorta Grubu stratejik ortaklığında hazırlanan, 2024 Küresel Riskler Raporu, insani gelişmelerdeki ilerlemenin yavaş yavaş azaldığı, devletleri ve bireyleri yeni ve yeniden ortaya çıkan risklere karşı savunmasız bırakan küresel risk ortamı konusunda uyarıda bulunuyor. Küresel güç dinamikleri, iklim, teknoloji ve demografik yapıdaki sistemik değişimler karşısında, küresel riskler dünyanın uyum kapasitesini sınırlarına kadar zorlamaktadır.
 
Bugün yayımlanan 2024 Küresel Riskler Raporu acil harekete geçilmesi gereken küresel sorunlara ilişkin iş birliğinin giderek azalabileceği ve risklerle başa çıkabilmek için yeni yaklaşımlar ve çözümler geliştirilmesi gerekliliğini savunuyor. Dünya genelinde uzmanların üçte ikisi, orta ve büyük güçlerin yeni kurallar ve normlar için yarıştığı ve bu normları belirlediği (aynı zamanda uyguladığı) çok kutuplu veya parçalı bir düzenin önümüzdeki on yılda şekilleneceğini öngörüyor.
 
Zurich Sigorta Grubu ve Marsh McLennan staratejik ortaklığı ile hazırlanan rapor, Eylül 2023'te ankete katılan 1.400'den fazla küresel risk uzmanı, politika yapıcı ve sektör liderinin görüşlerinden yararlanarak oluşturuluyor. Sonuçlar, kısa vadeli olarak dünya için çoğunlukla olumsuz bir görünümü vurgulamakta ve bu durumun uzun vadede daha da kötüleşmesinin beklendiğini vurguluyor. Rapora katkı sunan uzmanların yüzde 30'u önümüzdeki iki yıl içinde küresel felaket olasılığının artmasını beklerken, neredeyse üçte ikisi önümüzdeki 10 yıl içinde bunu bekliyor.
 
Dünya Ekonomik Forumu Genel Müdürü Saadia Zahidi, "Kutuplaştırıcı söylemler ve güvensizlikle karakterize edilen istikrarsız bir küresel düzen, aşırı hava olayları ve ekonomik belirsizliğin giderek daha da kötüleşen etkileri, yanlış bilgi ve dezenformasyon da dahil olmak üzere hızla artan risklerin yayılmasına neden oluyor. Dünya liderleri, kısa vadeli krizlere çözüm bulmanın yanı sıra daha dirençli, sürdürülebilir ve kapsayıcı bir geleceğin temellerini oluşturmak için bir araya gelmeleri gereklidir." şeklinde düşüncelerini aktardı.
 
Dezenformasyon ve çatışmaların yükselişi
Süregelen hayat pahalılığı krizi, yapay zeka ile ilşkili olarak yayılan yanlış bilgi ve dezenformasyon riski ile toplumsal kutuplaşma riski, 2024 yılı risk görünümünü domine ediyor. Yanlış bilgi ile toplumsal huzursuzluk arasındaki bağlantı, önümüzdeki iki yıl içinde birçok büyük ekonomide yapılması planlanan seçimler sırasında merkezi bir rol oynayacak. Devletlerarası silahlı çatışmalar önümüzdeki iki yılın en önemli beş riski arasında yer alıyor. Birçok çatışmanın devam ettiği bir dönemde, önde gelen jeopolitik gerilimler ve zayıflayan toplumsal dayanıklılık riski çatışmaların yayılmasına neden oluyor.

Ekonomik belirsizlik ve gerileyen kalkınma
Önümüzdeki yıllara kalıcı ekonomik belirsizlik ile büyüyen ekonomik ve teknolojik bölünmeler damgasını vuracak. Ekonomide fırsat eşitsizliği önümüzdeki iki yıl içerisinde öne çıkan riskler arasında 6. sırada yer alıyor. Uzun vadede ise, ekonomik hareketliliğin önünde engeller oluşarak nüfusun büyük bir kesiminin ekonomik fırsatlardan mahrum kalmasına neden olabilir. Çatışma riski taşıyan veya iklim açısından savunmasız ülkeler, yatırımlardan, teknolojilerden ve ilgili istihdam yaratma faaliyetlerinden giderek daha fazla izole edilebilirler. Güvenli ve emniyetli geçim kaynaklarına giden yolların yokluğunda bireyler suça, askerileşmeye veya radikalleşmeye daha yatkın olabilirler.
 
Gezegenimiz tehlikede
Çevresel riskler, tüm zaman dilimlerinde risk ortamını domine etmeye devam ediyor. Uzmanların üçte ikisi 2024 yılında yaşanacak aşırı hava olaylarından endişe ediyor. Aşırı hava olayları, Dünya sistemlerinde kritik değişiklikler, biyoçeşitlilik kaybı ve ekosistem çöküşü, doğal kaynak kıtlığı ve kirlilik önümüzdeki on yıl boyunca karşılaşılması beklenen en ciddi 10 riskten beşini temsil ediyor. Bununla birlikte, rapora katkı sunan uzmanlar risklerin aciliyeti konusunda farklı düşüncelere sahipler. Özel sektör katılımcıları, çoğu çevresel riskin sivil toplum ve hükümetlere kıyasla daha uzun bir zaman çerçevesinde gerçekleşeceğine inanıyor. Bu durum, çevresel riskler ile mücadelede dönüşü olmayan bir noktaya gelme riskinin arttığına işaret ediyor.
 
Risklere yanıt verme
Rapor, liderleri küresel riskleri ele almak için aksiyonları yeniden düşünmeye çağırıyor. Rapor, yapay zekanın anlaşmazlık karar alma süreçlerine entegrasyonunu ele alan anlaşmalar gibi, ortaya çıkan en yıkıcı risklere karşı hızla koruma önlemleri inşa etmeye yönelik küresel iş birliğine odaklanılmasını öneriyor. Bununla birlikte raporda, yanlış bilgi ve dezenformasyona karşı dijital okuryazarlık kampanyalarıyla bireysel ve devletlerin dayanıklılığının güçlendirilmesi veya hem kamu hem de özel sektörün rol oynayacağı, enerji dönüşümünü hızlandırma potansiyeline sahip iklim modellemesi ve teknolojileri konusunda daha fazla araştırma ve geliştirmenin teşvik edilmesi gibi, yalnızca sınır ötesi iş birliğine bağlı olması gerekmeyen diğer eylem türleri de ele alınmaktadır.
 
Marsh McLennan Avrupa CCO'su Carolina Klint, "Yapay zekadaki atılımlar; yanlış bilgilendirme, aracıların ortadan kalkması ve stratejik yanlış hesaplamalardan kaynaklanan tehditlere karşı tepki vermede zorluk yaşayan birçok organizasyon için risk görünümünü kökten değiştirecek. Aynı zamanda şirketler, jeopolitik ve iklim değişikliğinin daha karmaşık hale getirdiği tedarik zincirleri ve sayıları giderek artan kötü niyetli aktörlerin siber tehditleri ile mücadele etmek zorunda kalıyorlar. Hızla değişen bu risk ortamını yönetmek için kurumsal, ülke ve uluslararası düzeylerde dayanıklılık oluşturmaya ve kamu ile özel sektörler arasında daha fazla iş birliğine odaklanmak gerekecek." şeklinde düşüncelerini aktardı.
 
Zurich Sigorta Grubu, Sürdürülebilirlik Riskler Lideri John Scott, "Dünya yapay zeka, iklim değişikliği, jeopolitik değişimler ve demografik değişimlerle önemli yapısal dönüşümlerden geçiyor. Bilinen riskler yoğunlaşıyor ve yeni riskler ortaya çıkıyor ancak bunlar aynı zamanda fırsatlar da sunuyor. Kolektif ve koordine edilmiş sınır ötesi aksiyonlar önemli rol oynar ancak küresel risklerin etkisini azaltmak için yerelleştirilmiş stratejiler kritiktir. Vatandaşların, şirketlerin ve ülkelerin bireysel eylemleri, küresel risklerin azaltılmasında önemli bir rol oynayarak daha aydınlık ve güvenli bir dünyaya katkıda bulunabilir." şeklinde düşüncelerini aktardı

NAS100 Teknik Analizi
Teknik olarak bakıldığında Nas100 vadeli endeks kontratında öğle saatlerinde alıcılı bir seyir izleniyor. Yukarı yönlü hareketlerin devam etmesi durumunda 16910 ve 16970 dolar direnç seviyeleri olarak izlenebilir. Aşağı yönlü hareketlerde ise 16800 ve 16750 önemli destek seviyeleri olarak izlenebilir.
Dirençler: 16910 / 16970 / 17020
Destekler: 16800 / 16750 / 16720
 
FORD Teknik Analizi
Kısa vadede negatif bir eğilim izleyen hisse senedinde 11.90 altında kaldıkça baskılanma devam edebilir. 11.90 altındaki aşağı yönlü fiyatlamalarda 11.60-11.40 önemli destekler olarak izlenecektir. 11.90 seviyesinin kırılması durumunda ise yükseliş güçlenebilir ve 12.00-12.10 seviyeleri hedeflenebilir.
Dirençler: 11.90 / 12.00 / 12.10
Destekler: 11.60 / 11.40 / 11.30
 
MICROSOFT Teknik Analizi
Kısa vadede daralan üçgen formasyonu içinde dalgalı bir seyir izleyen hisse senedinde 376 seviyesi geçilirse daralan üçgenin yukarı yönlü kırılması ile yükseliş eğilimi güçlenebilir. Bu durumda 377.40-380.00 dirençleri hedeflenebilecektir. Aşağı yönlü fiyatlamalarda ise 370.80 ve özellikle de 366.40 kritik destekler olarak izlenebilir.
Dirençler: 377.40 / 380.00 / 383.00
Destekler: 370.80 / 366.40 / 365.10
 
WHEAT Teknik Analizi
Dün yaşadığı yükselişin ardından bugün öğle saatlerinde negatif bölgede fiyatlanan Buğday'da 100 günlük üssel ortalamasına karşılık gelen bölgede fiyatlamalar devam ediyor. Bu seviyenin altına inilmesi durumunda 601.00 ve 598.00 dolar destek seviyeleri olarak izlenebilir. Destek seviyelerinin kırılması halinde fibo %50 seviyesinin bulunduğu 594.75 dolar önemli bir destek olarak görülebilir. Olası toparlanma eğilimlerinin gündeme gelmesi durumunda ise fibo 38.2'ye tekabül eden 607.75 ve 610.00 dolar direnç seviyeleri olarak takip edilebilir.
Dirençler: 607.75 / 610.00 / 613.25
Destekler: 601.00 / 598.00 / 594.75
 
BAKIR Teknik Analizi
Teknik olarak bakıldığında öğle saatlerinde alıcılı bir seyir izleyen Bakır'da, yükseliş eğilimini sürdürmesi halinde 200 günlük hareketli ortalaması olan 380.00 ve 380.70 direnç seviyeleri olarak izlenebilir. Olası aşağı yönlü hareketlerde ise 375.95 ve 375.20 dolar destek seviyeleri olarak takip edilebilir.
Dirençler: 380.00 / 380.70 / 381.15
Destekler: 375.95 / 375.20 / 374.40


 Alb Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 www.albyatirim.com.tr
 

                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Eurgbp paritesi, 0,8626 direnç seviyesi altında işlem görmeye devam ediyor. Bu seviyenin altında günlük bar kapanışına devam etmesi halinde düşüş yönlü işlemler devam edebilir. Bu durumda ilk destek seviyemiz 0,8535 olacaktır. Aksi takdirde, 0,8626 seviyesinin üzerinde kalıcılık sağlanması halinde ise 0,8664 direnç seviyesini izliyor olacağız.
Destek: 0,8535 - 0,8488 - 0,8433
Direnç: 0,8626 - 0,8664 - 0,8703

Eurusd, 1,0930 destek seviyesi üzerinde işlem görmeye devam ediyor. Bu seviyenin üzerinde 4 saatlik bar kapanışlarına devam etmesi halinde yükseliş yönlü işlemler gündemimizde yer alabilir. Bu durumda ilk direnç seviyemiz 1,0964 olacaktır. Aksi takdirde, 1,0930 seviyesinin altında kalıcılık sağlanması halinde ise 1,0876 destek seviyesini izliyor olacağız.
Destek: 1,0930 - 1,0876 - 1 ,0799
Direnç: 1,0964 - 1,1007 - 1,1052

Gbpusd paritesi, 1,2671 destek seviyesi üzerinde işlem görmeye devam ediyor. Bu seviyenin üzerinde 4 saatlik bar kapanışlarına devam ettiği müddetçe yükseliş yönlü işlemler gündemimizde yer alabilir. Bu durumda ilk direnç seviyemiz 1,2768 olacaktır. Olası, 1,2671 seviyesi altında kalıcılık sağlaması halinde 1,2572 destek seviyesini izliyor olacağız.
Destek: 1,2671 - 1,2572 - 1,2502
Direnç: 1,2768 - 1,2838 - 1,2947

Ham Petrol, 71,23 destek seviyesi üzerinde işlem görmeye devam ediyor. Bu seviyenin üzerinde 4 saatlik bar kapanışlarına devam ettiği müddetçe yükseliş yönlü işlemler devam edebilir. Bu durumda ilk direnç seviyemiz 72,90 olacaktır. Aksi takdirde, 71,23 seviyesi altında kalıcılık sağlaması halinde 70,22 destek seviyesini takip ediyor olacağız.
Destek: 71,23 - 70,22 - 68,90
Direnç: 74,61 - 79,79 - 82,46


Dinamik Yatırım Menkul Değerler A.Ş.

 https://www.dinamikyatirim.com.tr/

***
Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

DİSK internet sitesinde yayınlanan açıklama aşağıda bulunuyor:

TÜİK’in Kasım 2023 Hanehalkı İşgücü Araştırması (HİA) sonuçları 10 Ocak 2024’te yayımlandı. Mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 9, mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsizlik oranı (âtıl işgücü) ise yüzde 22,7 seviyesinde gerçekleşti. TÜİK’e göre Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde dar tanımlı işsiz sayısı (mevsim etkisinden arındırılmış) 2023 Kasım ayında 3 milyon 116 bin oldu.

DİSK-AR tarafından TÜİK verilerinden yararlanarak yapılan hesaplamaya göre mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı ise Kasım 2023’te 8 milyon 671 bin kişi olarak gerçekleşti. TÜİK’e göre pandemi öncesinde, 2019 Kasım’da yüzde 13,3 olan dar tanımlı işsizlik Kasım 2023’te yüzde 9 olarak gerçekleşti. Ancak aynı yıllarda geniş tanımlı işsizlik yüzde 18,4’ten yüzde 22,7’e yükseldi. Son 1 yılda geniş tanımlı işsiz sayısı 795 bin artarak 7,8 milyondan 8,6 milyona yükseldi. Covid-19 salgını sonrası geniş tanımlı işsizlik oranı 4,3 puan, geniş tanımlı işsiz sayısı ise 2 milyon 285 bin kişi arttı.

İŞKUR’un Kasım 2023 verilerine göre ise bu ayda işsizlik ödeneği alabilenlerin sayısı 370 bin civarındadır. Böylece Kasım 2023’te resmi işsizlerin sadece yüzde 11,9’u işsizlik ödeneği alabildi. 2,7 milyonu aşkın işsiz işsizlik ödeneğinden yoksun kaldı. Bu da işsizlerin yüzde 88’inin işsizlik ödeneği alamadığı anlamına geliyor.
 
https://arastirma.disk.org.tr/?p=10708

Altın, 2032 destek seviyesi üzerinde işlem görmeye devam ediyor. Bu seviyenin üzerinde 4 saatlik bar kapanışlarına devam etmesi halinde yükseliş yönlü işlemler devam edebilir. Bu durumda ilk direnç seviyemiz 2068 olacaktır. Aksi takdirde, 2032 seviyesinin altında kalıcılık sağlaması halinde ise 1995 destek seviyesini izliyor olacağız.
Destek: 2032 - 1995 - 1964
Direnç: 2068


Dinamik Yatırım Menkul Değerler A.Ş.

 https://www.dinamikyatirim.com.tr/

***
Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Kuruluştan yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:

Güler Yatırım Holding bünyesinde faaliyet gösteren sermaye piyasalarının öncü kuruluşlarından A1 Capital, üst düzey yönetici kadrosunu güçlendirmeye devam ediyor. Hisse senedinden yatırım danışmanlığına, proje finansmanından sermaye artırımına kadar sermaye piyasalarının tüm alanlarında müşterilerine özel çözümler sunan A1 Capital, Genel Müdür Yardımcısı pozisyonuna Üzeyir Doğan’ı getirdi.
Üzeyir Doğan kimdir?
Büyük başarılara imza attığı ekibiyle birlikte A1 Capital bünyesine katılan Üzeyir Doğan, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Almanca İşletme Enformatiği mezunu. SPK İleri Düzey, Türev Araçlar, Kurumsal Derecelendirme ve Kredi Derecelendirme lisanslarına sahip olan Doğan; farklı kurumlarda Vadeli İşlemler Uzmanı, Vadeli İşlemler Müdürü, Yatırım Danışmanlığı Müdürü ve Araştırma Müdürü olarak görev aldı. A1 Capital’e geçiş yapmadan önce bir yatırım şirketinde Yurt İçi Piyasalar Grup Başkanı olarak görev yapmaktaydı. Görevde bulunduğu süre içerisinde Araştırma, VIOP, FX, Yatırım Danışmanlığı ve Yatırım Merkezi birimlerini kurdu veya yönetti.
Öğrencilerin mesleki gelişimine katkı veriyor
2008-2022 yılları arasında haftalık yayımlanan Para Dergisi’nde köşe yazarlığı yapan Doğan, birçok dergi ve gazetede dönemsel olarak ekonomi, borsa, finansal piyasalarla ilgili yazılar yazdı. Bu süreçte pek çok yorumu çeşitli medya kuruluşlarında yayımlandı. Finansal piyasalara ilişkin çok sayıda eğitim ve konferansa eğitimci ve konuşmacı olarak katıldı. Sivil toplum örgütlerinde finansal okuryazarlığın artırılması amacıyla çok sayıda eğitim organize etti ve eğitici olarak katkı sağladı. Üniversite öğrencilerinin mesleki ve sosyal gelişimlerine katkı sağlamak için faaliyet gösteren iki ayrı sivil toplum örgütünde mütevelli heyeti üyesi ve mütevelli heyeti başkan vekili olarak görev yapmaktadır.

Kuruluştan yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:

SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi’nin ‘Yenilenebilir Enerji Sektörü 2023 Değerlendirmesi ve 2024 Projeksiyonu’ toplantısı bugün İstanbul’da düzenlendi. Toplantının açılışını, SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi Yönlendirme Komitesi Başkanı Selahattin Hakman yaptı.
 
Küresel enerji tüketiminin hızla artmaya devam ettiğini söyleyen Hakman, “Arz güvenliği, enerjiye ekonomik erişim ve sürdürülebilirlik bu dönemde üç ana ihtiyaç ve hepsi yeni teknoloji desteğiyle çözülebilir. Bu bağlamda enerji üretiminde yenilenebilir enerji kaynaklarını tercih etmek, enerji üretim ve tüketim süreçlerinde verimlilik potansiyelini sonuna kadar kullanmak, modern ve temiz enerji teknolojilerine yönelmek, enerji dönüşümünün mihenk taşları olacak” dedi.
 
Hakman, küresel çapta enerji talebinde yavaşlama olduğunu aktarırken, birincil enerji tüketiminin yüzde 7,5’ini hidroelektrik hariç yenilenebilir enerji kaynaklarının, yüzde 82’sini ise fosil yakıtların oluşturduğunu belirtti. Hakman, şunları kaydetti: “Arz kesintisi riski ve yüksek fosil yakıt fiyat değişkenliği, dünya çapında daha fazla enerji tüketicisini dağıtık yenilenebilir enerji sistemlerini benimsemeye ve son kullanım sektörlerinde elektrikli teknolojilere geçmeye teşvik ediyor. Şunu da söylemeliyiz ki elektrik sektörü küresel olarak karbonsuzlaşmaya da öncülük ediyor. Yenilenebilir enerji, toplam küresel elektrik üretiminin yaklaşık yüzde 30’unu oluşturuyor. 2015 yılından beri istikrarlı bir şekilde artan rüzgar ve güneş enerjisinin küresel elektrik üretimindeki toplam payı yüzde 12. Güneş PV, yenilenebilir enerjinin toplam kapasite artışının (348 GW) yüzde 70’ini oluştururken, onu 77 GW (yüzde 22) ile rüzgar ve 22 GW (yüzde 6,3) ile hidroelektrik izliyor. Güneş ve rüzgar enerjisinde en yüksek kapasite artışına sahip ilk üç ülke Çin, ABD ve Hindistan.”
 
SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi Direktörü Alkım Bağ Güllü ise konuşmasına, 2023 yılında yenilenebilir enerji sektöründe yaşanan değişim ve gelişmeleri aktararak başladı. Geçen yılın tarihe ‘en sıcak yıl’ olarak geçtiğini hatırlatan Güllü, iklim krizinin dünyada ciddi bir endişe kaynağı haline geldiğini söyledi. Güllü şunları söyledi: “2023, Türkiye için de çok zor başladı. Şubat ayında yaşadığımız büyük deprem felaketi, Türkiye’nin diğer tüm alanları gibi enerji sektöründeki dinamikleri de etkiledi. Depremden etkilenen bölgelerde hasar gören dağıtım, iletim hatları ve enerji tesisleri hızlıca toparlanıp devreye alındı, ancak o dönem açıklanan verilere göre en az 600 milyon dolarlık bir hasar oluştu. Hem depremler hem de ardından yaşanan sel felaketleri, enerji arzının yaşamsal önemini bir kez daha ortaya koyarak elektrik iletim ve dağıtım hatlarının doğal afetlere dayanıklı olması, planlamaların yüksek dirençli altyapılar perspektifiyle yapılması gerekliliğini gözler önüne serdi.”
 
Güllü konuşmasını şöyle sürdürdü: “Türkiye’nin önceliği, halihazırda en ucuz kaynak olan, teknolojisi gelişmiş ve yerli ekipman imalat kapasitesine sahip olduğu, yerli ve temiz yenilenebilir enerji kaynaklarını geliştirmek olmalı. Ekonomik kalkınma ve karbonsuzlaşma hedeflerine ulaşabilmek için sadece yeşil/ikiz dönüşüm odaklı politikalar yerine sürdürülebilir kalkınma/büyüme ile uyumlu, enerji, sanayi, ulaştırma, finans ve ticaret politikalarının bütüncül olarak ele alınması önemli.”
 
ENERJİDE YENİLENEBİLİRİN PAYI ARTTI
Toplantıda, SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi’nin yıl boyu yayınladığı raporlar üzerinden, 2023 yılında yenilenebilir enerji sektöründe yaşanan değişimler ve gelişmeler ile 2024 beklentileri değerlendirildi.
 
2013-2023 yılları arasında Türkiye’de elektrik üretiminin yüzde 36 artmasına rağmen yenilenebilir enerjinin elektrik üretimindeki payı yüzde 29’dan yüzde 42’ye çıktı. Türkiye bu başarıyı, yenilenebilir enerji maliyetlerinin yüksek olduğu bir dönemde YEKDEM I kapsamındaki dolar bazlı alım garantisi ile sağladı. Aynı dönemde verilen yerli katkı teşviki ile de Türkiye’de rüzgar ve güneş ekipman imalatı yerli olarak yapılmaya başlandı. Küresel olarak bu dönemde karasal rüzgar enerjisinde seviyelendirilmiş elektrik maliyetinin yüzde 69, güneşte ise yüzde 89 düşmesiyle rüzgar ve güneş enerjisi en ucuz enerji kaynakları haline geldi.
 
Türkiye’nin kurulu gücünün artmasına rağmen artış oranı önceki yıllara göre düşük kaldı. 2012-2022 yılları arasındaki dönemde, yıllık kurulu güç net artışının ortalaması 4,6 GW olmuştu. Talep artışının üzerinde olmakla birlikte bu artışın en önemli nedenlerinden biri, bu dönemde yenilenebilir enerji santrallerine verilen teşviklerdi. 2023 yılında ise yaklaşık 2,5 GW’lık yeni kurulu güç artışı oldu yani yeni kapasite artışında bir gerileme söz konusu. Kurulu güç artışının neredeyse tamamı yenilenebilir kaynaklarından sağlandı.
 
2022 sonunda yayınlanan Ulusal Enerji Planı’na göre 2035 yılında kurulu gücün 190 GW’ye yükselmesi, bunun içinde rüzgarın 30 GW, güneşin ise 53 GW payı olması hedefleniyor. Bunu başarmak için yıllık olarak 1,4 GW rüzgar ve 3,3 GW güneş enerjisi kurulumu yapmamız gerekli. Yani 12 yıl içinde rüzgar kapasitesinin 3, güneş kapasitesinin 5 katına çıkarılması gerekiyor. Türkiye’de elektrik üretiminde yenilenebilir enerjinin payı son 10 senede kayda değer ölçüde arttı. Buna rağmen nihai enerji üretiminde elektriğin payı sadece yüzde 20. Nihai enerji arzında yenilenebilirin payının artması için enerji yoğun son kullanım sektörlerinin de bu kaynağa yönelmesi gerekiyor.
 
ENERJİ FİYATLARIYLA BİRLİKTE DIŞ TİCARET AÇIĞI DÜŞTÜ
 2022 yılında küresel piyasalarda yaşanan jeopolitik gelişmeler ve özellikle küresel doğal gaz fiyatlarındaki oynaklıklar nedeniyle elektrik fiyatlarında ciddi yükseliş yaşanmıştı. 2023’te doğal gaz ve kömür fiyatları normale dönmeye başladı ve Türkiye’de de hem doğal gaz hem de elektrik fiyatlarında 2022 yılına göre düşüş gözlendi. Rusya-Ukrayna savaşıyla artan enerji fiyatlarından dolayı Türkiye’nin enerji ithalatı 2022’de 97 milyar dolara çıktı. 2023’ün ilk 10 aylık verilerine göre ise 2022 yılının aynı dönemine göre yüzde 29’luk bir azalma söz konusu. Diğer yandan yılın ilk 10 ayında enerji kaynaklı dış ticaret açığı, toplam dış ticaret açığına oranla yüzde 74’ten yüzde 47’ye geriledi.
 
Toplantıda, 2023’ün enerji fiyatlarının normalleşmeye başladığı bir yıl olduğu, ancak Türkiye’nin ileride fosil yakıtlardaki fiyat dalgalanmalarından etkilenmemek için hızlı bir şekilde yenilenebilir kapasitesini artırması gerektiği vurgulandı.
 
SINIRDA KARBON MEKANİZMASI İÇİN TEDBİR GEREKLİ
Toplantıda ayrıca, Türkiye’nin net sıfır hedefi doğrultusunda enerji üretiminin yanı sıra tüketiminin de karbonsuzlaşması gerektiğinin altı çizildi. Özellikle enerji yoğun son kullanım sektörlerinde fosil yakıtlardan yenilenebilir enerjiye geçilmesi gerektiği belirtilerek temel stratejinin öncelikle enerji verimliliği ve elektrifikasyon yolu ile enerji tüketiminin azaltılması, ardından ilave elektrik talebinin yenilenebilir enerji santrallerinden karşılanması olması gerektiği vurgulandı. Bunlara ek olarak ulaştırmada elektrikli araçlar, binalara ısı pompaları, elektrifikasyonu mümkün olmayan alanlarda ise yeşil hidrojen gibi uygulamalara geçilmesi önerildi. Avrupa Yeşil Mutabakatı kapsamında 2026’da uygulanmaya başlanacak Sınırda Karbon Mekanizması’nın dönüşümü tetikleyen ana etken olduğu ifade edilirken, geçiş döneminde tedbir alınmaması halinde ilave emisyon maliyetlerinin ortaya çıkacağı hatırlatıldı.
 
2024’TE HEDEFLER AKSİYONA DÖNÜŞMELİ
Toplantıda, hedeflerin kısa-orta-uzun vadeli aksiyon planlarına dönüştürülmesi hem elektrik sektöründe hem de son kullanım sektörlerinde destekleyici politikaların belirlenerek uygulamaya konulmasının, gerekli piyasa ve mevzuat düzenlemelerinin yapılmasının önemli olduğu vurgulandı. Dünya zor bir dönemden geçerken ABD seçimleri, İsrail-Filistin savaşı, Rusya-Ukrayna savaşı gibi küresel olarak enerji sektörünü etkileyebilecek gelişmelerin Türkiye’yi de etkileyeceği anlatıldı.
 
Bu süreç içinde Türkiye’nin yenilenebilir enerji yatırımlarını artırması, enerji verimliliği alanında çalışmalara hız vermesi, elektrifikasyon ile nihai enerji tüketiminde elektriğin payını yüzde 56’ya çıkarması gerektiği kaydedildi. Yeşil finansman ve yeni teknolojiler de 2024’ün gündeminde yer alacak konular arasında.
 
 
https://shura.org.tr/veritabani adresinden enerji sektörüne dair güncel verilere ulaşabilirsiniz.
https://shura.org.tr/powerflow adresinde Türkiye elektrik sisteminin basitleştirilmiş interaktif simülasyonunu kullanabilirsiniz.