Piyasaya Yön Veren Güncel Finans Haberleri

Sanayi üretimi Kasım ayında mevsimsel etkilerden arındırılmış aylık %1,1 daralarak (Ekim: %+2,8, Eylül: %-1,6) İş Yatırım tahmini (%0,3) ve piyasa ortalamasına (%0,3) göre daha kötü performans gösterdi. Benzer şekilde, takvim etkilerinden arındırılmış sanayi üretimi yıllık büyümesi de %-1,3 (Ekim: %3,2, Eylül: %0,5) ile beklentiden (%0,1) beklentiden daha zayıf.


Kaynak: TÜİK Haber Bülteni
Açıklanan veri ekonominin dördüncü çeyrekte yavaşladığı görüşümüz ile tutarlı. Avrupa’nın durgunluğa girmesi ve krediye erişimin zorlaşması sanayi sektörünü baskılıyor. Ancak sektörler geneline yaygın, korkutucu bir yavaşlama söz konusu değil.

İmalat sektörünün geniş kapsamlı gruplarında aylık rakamlara bakıldığında, ara malı (%-1,6), sermaye malı (%-1,1), enerji (%-2,5) ve dayanıksız tüketim malı (%-0,5) gerilerken dayanıklı tüketim malı (%1,3) artıyor. Yüksek teknoloji %13,0 aylık büyüme ile pozitif ayrışmaya devam ediyor.

Sektörler itibariyle aylık rakamlara bakıldığında da benzer bir ayrışma ortaya çıkıyor. Elektronik ürünler (%20,4), temel eczacılık (%3,2), kok kömürü ve rafine petrol (%2,5), otomotiv (%2,4), kauçuk-plastik (%2,2), elektrikli teçhizat (%2,1) ve deri (%1,3) güçlü seyrediyor.

Buna karşın ana metal (%-6,5), tütün (%-5,0), kâğıt (%-2,9), tekstil (%-1,6), içecek (-%1,2), giyim (-%1,0), ametal mineraller (%-0,6) ve gıda (%-0,2) üretimi aşağı çekiyor. Gemi, lokomotif ve askeri araçları içeren “diğer ulaşım araçları” grubundaki sert aylık daralmayı (%-23,4) önceki ayın güçlü büyümesinin (%+53,5) düzeltmesi olarak okuyoruz.

Aralık PMI rakamı (48,1) Kasım ayına göre daha iyi bir tabloya işaret ediyor. Sektörel PMI verileri izlenen on sektörün beşinde üretim genişlemesi sinyali veriyor. Gıda, tekstil, giyim, makine ve fabrikasyon metal, elektrikli- elektronik ürünler genişleme bölgesine geçen sektörler. Ağaç ve kağıt ürünleri (mobilya dahil) ve ana metal sektörleri daralma bölgesinde.


 Detaylı bilgi almak, İş Yatırım’ın güncel raporlarına ulaşmak için aşağıdaki linki kullanabilirsiniz.

https://arastirma.isyatirim.com.tr/2023/01/10/sanayi-uretiminde-negatif-surpriz/
 
İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 www.isyatirim.com.tr

                           ***
                  Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

TCMB'nin 1 ay vadeli 600 milyon dolarlık döviz karşılığı TL swap ihalesine 408 milyon dolar teklif geldi. Gerçekleşen tutar 388 milyon dolar oldu.

İhalede swap puanı minimum 648.57 , ortalama 652.92, maksimum 656.75 oldu. Swap puanı teklif ortalaması ise 651.95 olarak gerçekleşti.

TCMB'nin 2 hafta vadeli 500 milyon euro tutarında döviz karşılığı TL swap ihalesine 480 milyon euro teklif geldi. Gerçekleşen tutar 480 milyon euro oldu.

İhalede swap puanı minimum 842.55, ortalama 848.31, maksimum 848.56 oldu. Swap puanı teklif ortalaması ise 848.31 olarak gerçekleşti.

TCMB'nin 2 hafta vadeli 2 milyar dolar tutarında döviz karşılığı TL swap ihalesine 2 milyar 231 milyon dolar teklif geldi. Gerçekleşen tutar 2 milyar 213 milyon dolar oldu.

İhalede swap puanı minimum 440.00 , ortalama 441.48, maksimum 443.30 oldu. Swap puanı teklif ortalaması ise 441.46 olarak gerçekleşti.

Sanayi üretimi 30 ay sonra daraldı
Yıllık üretim %1,3 geriledi... Sanayi üretimi Kasım ayında yıllık bazda %1,3 oranında daralarak %0,1'lik piyasa beklentisinin altında, ancak %-1,5'lik beklentimize paralel gerçekleşirken, aylık bazda üretim Ekim ayındaki %2,8'lik büyümenin ardından %1,1 oranında geriledi. Böylece, Kovid-19 sonrası 30 aydır genişleyen endeks negatif bölgeye geçmiş oldu. Küresel ekonomilerdeki yavaşlama ve bunun ihracat üzerindeki etkisi üretim faaliyetlerini olumsuz etkilemeye devam ederken, Kasım ayında ihracatın yıllık bazdaki %2,1 artışına karşın ithalat %13,9'luk büyüme göstermişti. Hatırlanacak olursa, mevsimsellikten arındırılmış Kasım ayı kapasite kullanım oranı %75,9 olarak açıklanmış ve %77,4 olan yıl ortalamasının altında kalmıştı. Yıllık bazda elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü ile madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi sırasıyla %7,9 ve %8,6 gerilerken, imalat sanayi endeksi 30 aylık genişleme döneminin ardından Kasım ayında %0,4 oranında geriledi. Benzer şekilde, Kasım ayında aylık bazda elektrik üretimi %1,3, imalat sanayi ise %2,3 oranında daraldı. Güçlü devam eden iç talebe karşın dış talepteki zayıf seyir üretimin bir süre daha zayıf seyretmesine neden olacak gözüküyor.
Yüksek teknolojili ürünlerde büyüme güçlü seyrini koruyor fakat... Ekim ayındaki %11,5'lik büyümenin ardından Kasım ayında yüksek teknoloji üretimi aylık bazda %13,0, yıllık bazda ise %49,7 oranında büyürken, bu durum uzun vadede cari denge için anahtar niteliği taşıyor. Ancak, orta yüksek teknolojili, orta düşük teknolojili ve düşük teknolojili üretim sırasıyla %2,8, %2,0 ve %1,1 oranında daralma gösterdi. Türk Lirasının Eylül ayından bu yana dirençli bir performans göstermesiyle tekstil sektörü gibi düşük katma değerli üretim alanları rekabet gücünü kaybetmeye devam ediyor. Alt gruplardan ara malı ve dayanıksız tüketim malı üretimi Ekim ayındaki zayıf performansın ardından aylık bazda %1,6 ve %0,5 gerilerken, yıllık bazda %8,6 daraldı. Elektrik üretimindeki zayıflığın Kasım ayında da devam etmesiyle enerji üretimi aylık ve yıllık bazda bir kez daha daraldı. Öte yandan, sermaye malı üretimi yıllık bazda %18,3 artarken, yüksek baz etkisinin güçlü rakamları normalleştirmesiyle %1,1 aylık bazda daraldı.
Alt sektörlerde daralmalar ön plana çıkıyor… Mevsimsel etkilerden arındırılmış verilere göre Kasım ayında 15 sektör aylık bazda daralırken, 10 sektör büyüme kaydetti. Geride kalan sektörler arasında ana metal ve tekstil sektörleri sırasıyla %19,9 ve %18,7'lik daralmayla ilk sıralarda yer alırken, tekstil sektörü son dokuz aydır gerileme kaydetti. Öne çıkan sektörler arasında deri ve ilgili ürünler ile motorlu kara taşıtları, römork ve yarı römork üretimi sırasıyla %32,3 ve %15,4 oranında artış gösterdi. Yarı iletken tedarikinde yaşanan sorunların belli ölçüde geride kalmış olması otomotiv sektörünü desteklemeye devam ediyor. İhracata yönelik diğer önemli sektörlerden mobilya sektörü Eylül ayından bu yana güçlü performans gösterirken, Kasım ayında yıllık bazda %5,2'lik büyüme ile ılımlı bir performans sergilemiştir. Küresel büyüme hızındaki ivme kaybı, TCMB'nin faiz indirimleri ile iç pazar büyümesi ile telafi edilmeye çalışılıyor. Bu nedenle, 2022 yılının son çeyreğinde GSYH büyümesinin düşük tek haneli seviyelerde kalacağını tahmin ediyoruz.
Saygılarımızla,
 



Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
                                   ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

OECD bölgesinde Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ile ölçülen yıllık enflasyon, Kasım 2022'de %10,3'e geriledi.

 38 OECD ülkesinin 25'inde Ekim ve Kasım ayları arasında enflasyonda düşüş kaydedildi. Bununla birlikte, enflasyon Şili, Çek Cumhuriyeti, Finlandiya, Macaristan, Slovak Cumhuriyeti ve İsveç'te en az 0,5 puan arttı. Yıllık bazda en yüksek enflasyon oranları (%20'nin üzerinde) Estonya, Macaristan, Letonya, Litvanya ve Türkiye'de kaydedildi .

 OECD bölgesinde enerji enflasyonu Ekim'deki %28,1'den sonra Kasım'da %23,9'a gerilemeye devam ederek Eylül 2021'den bu yana en düşük oranına ulaştı. Buna rağmen 38 OECD ülkesinin 34'ünde %10'un, 14'ünde ise %30'un üzerinde kaldı. Enerji enflasyonu çoğu OECD ülkesinde azaldı, yalnızca Çek Cumhuriyeti, Finlandiya, Slovenya ve İsveç'te arttı. Gıda enflasyonu %16,1'de sabit kalırken, gıda ve enerji hariç enflasyon Kasım'da marjinal bir düşüşle %7,5'e geriledi.

İşsizlik oranı %10,2'de sabit kaldı... Kasım ayında işsizlik oranı bir ay öncesine göre değişmeyerek %10,2 seviyesinde kalırken, geçen yılın aynı dönemine göre 1,0 puanlık bir iyileşme kaydedildi. Benzer şekilde, mevsimsellikten arındırılmamış işsizlik oranı da Kasım ayında geçen yılın Kasım ayına kıyasla 1,0 puanlık artışla %9,9 olarak gerçekleşti. Bir önceki ay 60 bin kişi artan işsiz sayısı Kasım ayında da 23 bin kişi artarak 3,576 milyon kişi seviyesine yükselirken, toplam istihdam 285 bin artarak 31,29 milyona yükseldi. Hatırlatmak gerekirse İŞKUR’un açıkladığı kayıtlı işsiz sayısının bir önceki aya göre 45 bin azalarak 3,13 milyona gerilemişti. İki kurum arasındaki veriler arasındaki korelasyon yüksek olmakla birlikte bazı aylarda farklılıklar görülmektedir. Mevsimsellikten arındırılmış işgücüne katılım Kasım ayında 0,5 puanlık artışla %54,1'e yükselirken, işgücü bir önceki aya göre 308 bin kişi arttı. Böylece işgücüne katılım oranı tüm zamanların en yüksek seviyesine çıkarak 35,15 milyona ulaşırken, uzun vadeli ekonomik kalkınmanın önemli bir itici gücü olan kadınların işgücüne katılımı %36,4 ile rekor seviyeye ulaştı. Küresel ve lokal ekonomik yavaşlamaya rağmen istihdam rakamları Kasım ayı itibariyle güçlü seyrini sürdürmüştür. Üçüncü çeyrek rakamlarına benzer şekilde, sanayi sektöründeki zayıflamaya karşın hizmetler sektöründe istihdamın güçlü kaldığı görülmektedir.
Genç istihdamındaki iyileşme gelecekte daha iyi olabilir… Kasım ayında kadın istihdamı 190 bin kişi ile gücünü korurken, kadın işsizlik oranı katılım oranındaki artışa rağmen Ekim ayındaki %13,1 seviyesinden %12,9'a geriledi. Erkek istihdamı 95 bin kişi artarken, erkek işsizliği 0,1 puanlık artışla %8,8'e yükseldi. 15-24 yaş grubunu kapsayan genç işsizlik oranı, Ekim ayındaki 10 bin kişilik istihdam kaybının ardından Kasım ayında 178 bin kişilik istihdam yaratılması sayesinde 3,0 puanlık düşüşle %17,8'e geriledi. Ocak ayında EYT'nin açıklanmasıyla birlikte belirli bir yaşın üzerindeki kişilerin emekli olması, emeklilerin bıraktığı pozisyonların yeni nesil tarafından doldurulması halinde önümüzdeki dönemde genç işsizliğinde kısmi bir düşüşe yol açabilir. Basında yer alan haberlere göre yaklaşık 2 milyon kişi EYT'den faydalanıyor ancak bu sayının 1/3'ü emekli olmak istiyor ki bu da toplam istihdamın neredeyse %2'sine denk geliyor.
Haftalık çalışma saatlerinde önemli bir değişiklik yok... Kasım ayında haftalık çalışma saatleri 0,1 saatlik hafif bir artışla 44,4'e yükselirken, yıllık bazda 0,5 saat azaldı. Bu rakam yılın ilk on ayındaki 44,2 saatlik ortalamanın hemen hemen aynısı olup istihdamın hala güçlü olduğunu teyit etmektedir.


Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
                                   ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.