Piyasaya Yön Veren Güncel Finans Haberleri

Toplam tarım dışı istihdam Kasım ayında 263.000 (beklenti: 200.000) arttı ve işsizlik oranı %3.7'de (beklenti: %3,7) değişmeden kaldı. İstihdamda son iki aylık revizyon -23 bin olarak gerçekleşti. Bu kategori ile beraber izlediğimiz katılım oranı %62,3’ten %62,1’e geriledi, istihdam-nüfus oranı ise %59,9 ile çok az değişti. Powell salgın öncesi eğilime göre işgücüne katılımdaki eksikliğin çoğunlukla fazla emekliliklerden kaynaklandığını ve bunun yakın zamanda tersine dönmesinin beklenemeyeceğini söylemişti. Özel sektör 185 bin (beklenti: 221 bin) olurken geniş tanımlı işsizlik oranı %6,8’den %6,7’ye düştü. Resesyon riskine rağmen içinde bulunduğumuz periyotta halen birçok şirket çalışanlarını işten çıkartmayı düşünmüyor. Teknoloji sektöründeki işten çıkarma haberlerine rağmen istihdam artışı güçlü görünmekle beraber, işsizlik oranındaki eğilimin ilerleyen dönemde erken indikatörler ve işgücü havuzu etkisiyle yukarı olmasını bekleriz.

 
Sivil işsizlik oranı, mevsimsellikten arındırılmış… Kaynak: U.S. Bureau of Labor Statistics

Alt kalemlere bakacak olursak; Eğlence, sağlık ve kamuda kayda değer iş kazanımları meydana geldi. İstihdam, perakende ile nakliye ve depolama sektörlerinde geriledi. Eğlence ve konaklama, Kasım ayında 88.000 iş ekledi, buna yiyecek hizmetleri ve içme yerlerinde 62.000'lik artış da dahil. Kasım ayında, ayakta sağlık hizmetleri (+23.000), hastaneler (+11.000) ve bakım ve yatılı bakım tesislerinde (+10.000) kazanımlar ile sağlık hizmetlerinde istihdam 45.000 arttı. Kamu, Kasım ayında, çoğu yerel yönetimde (+32.000) olmak üzere 42.000 iş ekledi. İnşaat istihdamı Kasım ayında (+20.000) artmaya devam etti ve konut dışı kategorisinde 8.000 iş eklendi. İmalat istihdamı Kasım ayında (+14.000) artış eğilimini sürdürdü. Kasım ayında finansal faaliyetlerde istihdam artış eğilimini sürdürdü (+14.000). Perakende ticaret istihdamı Kasım ayında, yılbaşından önce beklenmedik bir şekilde 30.000 kişi azaldı.

Kasım ayında, özel tarım dışı sektörlerdeki tüm çalışanlar için ücretler %0,6 artarak (beklenti: %0,3) 32,82 dolara yükseldi. Son 12 ayda ücretler %5,1 arttı. Bir önceki ayın ücret artışları ise %0,4’ten %0,5’e yukarı revize edildi. Tüm çalışanlar için çalışma süresi 0,1 saat azalarak 34,5’ten 34,4 saate geriledi. Tam zamanlı çalışanların azalması anlamında olumsuz, ancak tabii ücret baskısının yeterince azalmamış olması, tam tersine ivme kazanıyor olması enflasyon anlamında rahatsız edici ayrıntı. Elbette bunun en önemli aktivitesi talep tarafında olacaktır.

Fed açısından bakacak olursak; Aralık ayı faiz ihtimalinin 75 bps değil, 50 bps artırım şeklinde olduğunu biliyoruz ve herhangi bir data bu beklentiyi değiştirmeyecektir. Ele almamız gereken konu elbette terminal faiz oranı beklentisi ve ücretlerin sorun yaratma potansiyeli Fed’in enflasyondaki düşüşe yeterince güvenememesine neden olacaktır. Dolayısıyla daha yüksek terminal faiz beklentileri çerçevesinde eğilimler göreceğiz.


https://terayatirim.com/arastirma/teradan-notlar/021220221502

 Enver Erkan
 Araştırma - Başekonomist
 Tera Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
  www.terayatirim.com
                                 
                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Merkez bankalarının Kasım ayında yaptığı faiz artırımlarının hızı ve ölçeği, dünyanın dört bir yanındaki politika yapıcılar on yıllık yüksek enflasyonla mücadele ederken yeniden hız kazandı.

 En çok işlem gören 10 para biriminden altısını denetleyen merkez bankaları, geçen ay aralarında 350 baz puanlık faiz oranı artışı gerçekleştirdi.

 ABD Federal Reserve, İngiltere, Avustralya, Norveç, İsveç ve Yeni Zelanda merkez bankaları, Kasım ayında faiz oranlarını artırdı.

 Avrupa Merkez Bankası, Kanada, İsviçre ve Japonya merkez bankalarıı, Kasım ayında faiz belirleme toplantısı yapmadı.

 Son hamleler, G10 merkez bankalarının 2022'deki toplam faiz oranı artışlarını 2.400 baz puana getirdi.

 S&P Global Ratings'ten Alexandra Dimitrijvic 2023'e bakarak "Faiz oranları yükselmeye devam edecek. Merkez bankalarının enflasyonu düşürme kararlılığı, politika faizlerinin daha da yükselmesi gerektiğini gösteriyor" dedi.

ABD eski Hazine Bakanı Lawrence Summers, inatçı yüksek enflasyonist baskılar yüzünden Federal Reserve'in muhtemelen piyasaların şu anda beklediğinden daha fazla faiz oranlarını artırması gerekeceği konusunda uyardı.

 Summers, "Enflasyonu Fed'in hedefine indirmek için daha çok yolumuz var" dedi. Fed politika yapıcılarına gelince, "Faiz oranlarında piyasanın şu anda yargıladığından veya şimdi söylediklerinden daha fazla artışa ihtiyaç duyacaklarından şüpheleniyorum" diye konuştu.

 Faiz oranı vadeli işlemleri, trader'ların Fed'in mevcut %3,75 ila %4 hedef aralığına kıyasla oranları Mayıs 2023'e kadar yaklaşık %5'e yükseltmesini beklediklerini gösteriyor. Ekonomistler, Fed yetkililerinin de kilit oran için yeni tahminler yayınlamasının planlandığı 13-14 Aralık politika toplantısında 50 baz puanlık bir artış bekliyorlar.

 Summers, "%6 kesinlikle yazabileceğimiz bir senaryo" dedi. "Bu da bana %5'in iyi bir en iyi tahmin olmadığını söylüyor" dedi.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ABD ile sanayi sübvansiyonları konusundaki anlaşmazlığı "2023'ün ilk çeyreğinde" çözmek istediğini söyledi.

 Macron, Kuzey Amerikalı elektrikli araç üreticilerine haksız bir avantaj sağladığını söyledikleri Amerikan Enflasyon Azaltma Yasasını eleştiren diğer Avrupa Birliği liderlerine katıldı. AB, ABD'yi yasa üzerinden Dünya Ticaret Örgütü'ne götürebileceğini açıklamıştı.

 Macron, konuyu Washington'da Başkan Joe Biden ile görüştükten bir gün sonra gazetecilere verdiği demeçte, "Bu sorunları çözmenin bir yolunu bulmalıyız ve çok daha güçlü ve daha hızlı yatırım yapabilmeliyiz." AB'nin amacının ABD yasalarından muafiyet elde etmek olduğunu da sözlerine ekledi.

İngiltere’de demir yolu işçilerini temsil eden sendika RMT, hükümetin sunduğu yüzde 4’lük zam teklifini kabul etmediğini açıkladı ve aylardır süren grevlere yenilerinin eklenebileceğini duyurdu.

RMT, demir yolu işçilerinin maaşlarına iki yıl içinde kademeli olarak yüzde 8 oranında zam yapılmasını ve Nisan 2024’e kadar işten çıkarma olmayacağının garanti edilmesini talep ediyor.

Hükümet, pandemi dönemi kısıtlamaları sonrası ağır şartlarda çalıştığını söyleyen ve artan enflasyonu da hesaba katarak yüzde 11 oranında zam isteyen demir yolu işçilerine, Haziran ayında yüzde 3 zam teklif etmişti. Bu oranı kabul etmeyen sendika, görüşmelerin sürdüğü yaz aylarından bu yana dönem dönem greve gidiyor; bazı günler metro, tren ve otobüsler çalışmıyor.

Aralık sonu ise Noel sebebiyle okulların ve birçok işyerinin kapandığı bir dönemde, tatil için veya aile ziyaretleri için milyonlarca kişinin seyahat etmesi bekleniyor.

 BBC internet sitesinde yayınlanan habere aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:
 
 https://www.bbc.com/turkce/articles/ck549yxyk4lo

Oksijen internet sitesinde yayınlanan habere göre; Bahamalar'daki evinde Wall Street Journal'a konuşan FTX'in kurucusu Sam Bankman-Fried, Alameda Research'ün hesaplarına gönderilen milyarlarca dolara ne olduğunu çözemediğini söyledi. Ortada bir hırsızlık olmadığını yineleyen eski CEO, aptalca bir sürü hata yaptığını aktardı.

 Sözkonusu habere aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:

https://gazeteoksijen.com/ekonomi/sam-bankman-fried-wall-street-journala-konustu-milyarlarca-dolara-ne-oldugunu-aciklayamiyorum-166152

Japonya Merkez Bankası (BOJ) Başkan Yardımcısı Masazumi Wakatabe, maliyet itici faktörler enflasyonu artırsa bile, global merkez bankalarının ekonomilerinin uzun süreli düşük enflasyon ve durgunlukla karşı karşıya kaldığı "Japonyalaşma" riskine karşı tetikte olması gerektiğini söyledi.

 Çeşitli yapısal faktörlerin, dünya genelinde nötr faiz oranı üzerinde baskı oluşturabileceğini belirten Wakatabe , bunun merkez bankaları için asıl zorluğun ekonomilerini yeniden canlandırmak için reel faiz oranlarını etkili bir şekilde aşağı çekmek olacağı anlamına geldiğini söyledi.

 Agresif parasal gevşemenin savunucusu olarak tanınan Wakatabe, "Tarihe bakıldığında, ılımlı enflasyon rejimi sona ermedi ve uzun süreli ekonomik durgunluk veya 'Japonyalaşma' tehlikesi ortadan kalkmadı. Japonya'nın deflasyon konusundaki uzun deneyimi, deflasyon korkularını ortadan kaldırmanın oldukça zor olduğunu gösteriyor" dedi.
 

İçeride açıklanacak Kasım ayı enflasyon verisinin piyasa tahminine paralel aylık %3,0 gerçekleşmesini bekliyoruz. Böyle bir gerçekleşme durumunda yıllık enflasyon %85,51’den %84,54’e geriliyor olacak. Önümüzdeki dönem için beklentimiz son dönemde döviz kurunda yaşanan yatay seyre ve 2022’nin ikinci yarısında emtia ve navlun fiyatlarındaki geri çekilmeye rağmen, çekirdek ve işlenmiş gıda enflasyon eğiliminin hala %50’lerin civarında korunmaya devam edeceği yönünde. Keza beklenti kanalındaki ve fiyatlama davranışlarında bozulma uzunca bir süredir devam ediyor. Gelecekte enflasyon görünümüne dair potansiyel aşağı yönlü risk ise emtia fiyatlarındaki gerilemeden kaynaklanabilir. Enerji haricinde gıda ve endüstriyel metaller gibi emtia gruplarında kayda değer düşüşler yaşandı. Öte yandan yurtdışına baktığımızda; Cuma günü ABD’de tarım dışı istihdam Kasım’da 200 bin olan beklentilerin üzerinde 263 bin kişi arttı. Verilerin beklentilerin üzerinde açıklanması ilk etapta küresel risk iştahına olumsuz yansıdı. Ancak geçtiğimiz hafta açıklama gerçekleştiren Fed Başkanı Powell faiz artış hızını Aralık’ta yavaşlatabileceklerinin sinyalini vermişti. İstihdam verileri yüksek gelse de, piyasalar daha çok Fed’in son zamanlarda sıkı para politikası tonunu aşağı çekmesine odaklanabilir. Haftanın veri akışına bakacak olursak; Avrupa ve ABD’de açıklanacak olan hizmet endeksleri öne çıkıyor. Çarşamba Euro Bölgesi büyüme verisi, Cuma günü ise ABD’de ÜFE rakamları takip edilecek.


   BIST 100 Endeksi Cuma günü kâr satışları karşılaşarak günü %1,6 oranında düşüşle tamamladı. ABD istihdam verisi sonrası yurtdışı borsalardaki aşağı yönlü hareketler de endeksin performansına olumsuz yansıdı. ABD borsaları kapanışa doğru toparlanma gösterdi. Endekste yaşanan geri çekilmeyi bu aşamada düzeltme hareketi olarak olağan karşılıyoruz. Bu sabah Asya borsaları karışık ve ABD vadeli endeks kontratları yataya yakın bir seyir izliyor. Çin’in büyük şehirleri, kovid-19 tedbirlerini gevşetmeye yönelik adımlar atarken, bölge borsası %1,6 oranında yükseliş gösteriyor. Endeksin ise haftaya tepki alımları ile yukarı yönlü bir başlangıç yapmasını bekliyoruz. 4910 önemli destek konumunda iken, endeksin bu seviye üzerinde kalabilmesi kısa vadeli görünümü açısından önemli. Bu seviyenin altına olası yönelim halinde düzeltme hareketi devam edebilir. 5000 direnç haline gelirken, sonraki direnç 5055 seviyesinde bulunuyor. 4910 desteğinin üzerinde mevcut trade pozisyonlarının korunmasını öneriyoruz.


   İçeride tahvil-bono faizleri geri çekilme eğilimine devam ediyor. ABD tahvil faizleri verilerin ardından yukarı yönlü tepki gösterse de, bu hareketin ileri taşınmadığını görüyoruz. Özellikle de ABD10 yıllık tahvil faizi %3,63’ü test etmesinin ardından %3,49 seviyesinde bulunuyor. Gösterge tahvil faizinde %10,30, 10 yıllık tahvilde ise %10,50 seviyesi destek olarak izlenebilir. Türkiye’nin 5 yıllık CDS risk primi 506 seviyesine geriledi.


   EUR/USD, ABD’de istihdam verileri sonrasında ilk etapta 1,05’in altına yönelse de verinin açıklanması öncesi seviyelerine ulaştı. Paritede güçlü görünüm korunuyor. Dolar endeksi ise aşağı yönlü trendde hareket ediyor. ABD tahvil faizlerinde yeniden yukarı baskı görmediğimiz takdirde; paritede 1,0540’ın üzerinde 1,0640 direncine doğru yükselişin devamını görebiliriz. 1,0390 ise kısa vadeli destek olarak öne çıkıyor. Doların zayıflaması gelişmekte olan ülke para birimlerine olumlu yansıyor. Dolar kurunda 18,60 desteğinin üzerindeki seyir korunuyor. Kurun18,70 direncinin altında kalması TL’de değer kaybetme eğiliminin ileri taşınmaması için önemli.


   OPEC+ grubu üretimi Kasım’dan itibaren günlük 2 milyon varil azaltma kararını devam ettirecek. Petrol fiyatları kısa vadeli sıkışma içerisinde hareket ediyor. Brent petrolde 84 dolar destek haline gelirken, 89,30 dolar direnç seviyesidir. Altın ons fiyatları doların yeniden güç kaybetmesi ile 1808 dolar direncine ulaşmış durumda; güçlü görünüm devam ediyor. 1808 doların aşılması halinde 1815 ve 1830 dolar hedef dirençlerine doğru yönelim görebiliriz. 1764 dolar desteğinin üzerinde görünüm olumlu görünüyor. Gram altın, altın onsun desteği ile 1084 TL’ye yönelim ile tarihi zirvesini ileri taşıdı; bu seviyenin üzeri yükselişin devamı için takip edilebilir. 1054 TL desteğinin üzerinde ise görünüm olumlu.


   BIST 100 Endeksi’nde 4910 desteğinin üzerinde kalınması kısa vadeli görünüm açısından önemli. Ağırlıklı olarak tahvil-bono ile Eurobond yatırımı yaparak belli oranda hisse senedi riski almayı isteyen yatırımcılar ise bu dönemde değişken fonları tercih edebilir.



  QNB Finansinvest
  https://www.qnbfi.com/
 
                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.