Piyasaya Yön Veren Güncel Finans Haberleri

ABD endeks vadelileri alış ağırlıklı bir seyir izliyor.

Dow Jones vadelileri yüzde 0.2, S&P 500 vadelileri yüzde 0.2 ve Nasdaq vadelileri yüzde 0.1 yükselişle seyrediyor.

• Ekim ayında TÜFE aylık bazda%2,88 arttı. TCMB yıl sonu TÜFE tahminini%44
seviyesine güncelledi. Kasım ve Aralık aylarında ortalama aylık TÜFE artısı%1.5
oldugu takdirde yıl sonu hedefi yakalanabiliyor.
• Veriler bu dogrultuda gerçeklesirse Aralık veya Ocak ayında sınırlı bir faiz
indirimi görebiliriz. Ancak daha derin bir faiz indirim döngüsüne girilmesi için
2025 yılı ilk çeyrekte aylık TÜFE verilerinin %2 bandının altına yerlestiginden
emin olunmalı.
• Bu sartlar saglanır ve dezenflasyon kalıcı hale geldikten sonra yüklü faiz
indirimleri yapılırsa böyle bir ortamda TL tahvillerde özellikle basta kısa
vadelilerde (0-2 yıllıklarda) hızlı deger artıs trendi olusabilir.
• Bloomberg indikatif fiyatlamalarına göre Hazine/Öst TL tahvil/bono excel linki:
•

  Garanti BBVA Yatırım Menkul Kıymetler A.Ş
  https://www.garantibbvayatirim.com.tr/
 

                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Garanti Yatırım Menkul Kıymetler A.Ş. iş burada yer alan bilgilerin, doğruluğundan, yeterliliğinden veya tamlığından ve bu bilgiler ışığında yapılan ve yapılacak olan ileriye dönük yatırımların sonuçlarından hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. Ayrıca, Garanti Yatırım Menkul Kıymetler A.Ş.'nin yazılı izni olmadıkça içeriği kısmen ya da tamamen üçüncü kişilerce hiç bir şekil ve ortamda yayınlanamaz, iktisap edilemez, alıntı yapılamaz, kullanılamaz. İleti, gönderilen kişiye özel ve münhasırdır. İlave olarak, bu raporun gönderildiği ve yukarıdaki açıklamalarımız doğrultusunda kullanıldığı ülkelerdeki yasal düzenlemelerden kaynaklı tüm talep ve dava haklarımız saklıdır.

KOD       :TL002

VERI TIPI :REPO IHALE SONUC DUYURUSU

YAYIMLAYAN:TCMB PIYASALAR GENEL MUDURLUGU - TURK LIRASI PIYASALARI MUDURLUGU

ZAMAN ETIKETI:2024-11-20T12:00:00+03:00



IHALE NO              6,448         

ISLEM TURU            REPO          

VADE                  2024-11-27    

TOPLAM TEKLIF TUTARI  1,500,000,000 

KABUL EDILEN TUTAR    999,999,999   

MINIMUM BASIT FAIZ    50            

ORTALAMA BASIT FAIZ   50            

MAKSIMUM BASIT FAIZ   50            

MINIMUM BILESIK FAIZ  64.48         

ORTALAMA BILESIK FAIZ 64.48         

MAKSIMUM BILESIK FAIZ 64.48         

KISMI                               



ACIKLAMA

Kuruluştan yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:
 
  Dijitalleşmeyi odağına alan Turkcell, teknolojinin gücüyle müşterilerine özel fırsatlar sunuyor, işlemlerin hızlı ve kolay bir şekilde yapılmasını sağlıyor. 25 milyonu aşkın aktif kullanıcısı ve aylık 200 milyon trafiğiyle yenilenen Turkcell uygulaması, sürekli olarak gelişen hizmetleriyle benzersiz bir dijital deneyim sunuyor.

Yenilenen Turkcell uygulaması ile ilgili olarak görüşlerini aktaran Turkcell Satıştan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Kadri Özdal, şunları söyledi: "Turkcell olarak, teknolojinin gücünü en üst düzeyde kullanarak müşterilerimizin hayatlarını kolaylaştırmaya devam ediyoruz. Yenilenen uygulamamızla, kullanıcılarımız her türlü işlemi hızla ve kolaylıkla gerçekleştirebiliyor. Mobil iletişimden dijital servislere kadar tüm uygulama, hizmet ve çözümlerimizi tek bir platformda sunarak müşterilerimize en kolay, hızlı ve çözüm odaklı dijital deneyimi yaşatıyoruz. Ülkemizin dijital dönüşüm yolculuğunda, yenilikçi uygulamalarımızla ön saflarda yer almaya devam ediyoruz."
Ayrı ayrı uygulamalar gerekmeksizin Turkcell, Superonline, Pasaj ve TV+ tek uygulamada
Turkcell, kullanıcılarının hayatını kolaylaştırmak ve müşteri deneyimini en üst seviyeye çıkarmak amacıyla uygulamasını Turkcell ekosisteminin giriş kapısına dönüştürdü. Bu yenilikçi platform, mobil iletişimden ev internetine, online alışverişten dijital içerik servislerine kadar geniş bir yelpazede hizmet sunarak kullanıcıların ihtiyaçlarını tek bir çatı altında karşılıyor.
Turkcell, aynı zamanda kullanıcılarının tüm işlemlerini hızlı ve kolay bir şekilde gerçekleştirmeleri için uygulamasını sadeleştirdi. Kullanıcılar Turkcell, Superonline, Pasaj ve TV+'ın yanı sıra Turkcell ekosistemindeki birçok markayı ve servisi tek tıkla, uygulama indirmeden kolayca keşfedebiliyor ve abone olabiliyor. Faturalı müşteriler, paket değişiklikleri ve kontrat yenilemelerini yalnızca iki adımda tamamlayabiliyor. Faturasız müşteriler ise son yüklemelerini tek tıkla tekrar edebiliyor ve ödeme tiplerini veya paketlerini hızlıca değiştirebiliyor. Dileyen kullanıcılar, farklı bir hat için işlem yapabiliyor ya da başka bir Turkcell müşterisinden ödeme talep edebiliyor.
Yenilenen Turkcell uygulaması sürpriz ve hediyelerle dolu
Turkcell, kullanıcılarına sunduğu dijital ayrıcalıkları da genişletti. Artık faturasız müşterilere özel Gold Üyelik sadakat programı ile uygulamada yer alan görevleri tamamlayan kullanıcılar, hediye GB ve TV+ üyeliği gibi cazip ödüller kazanabiliyor. Ayrıca, 'Salla Kazan' ve 'Ödül Avcıları' özellikleriyle her hafta çeşitli hediyeler sunuluyor. Kullanıcılar, görevleri tamamlayarak puan kazanıyor ve bu puanları anında GB hediyelerine dönüştürebiliyor.
Turkcell uygulaması ile Turkcell'li olsun ya da olmasın tüm kullanıcılar Pasaj'da binlerce teknolojik ürün seçeneğiyle alışveriş yapabiliyor. Kredi kartı, Turkcell Faturana Yansıt ve Alışveriş Kredisi gibi alternatif ödeme yöntemlerinden faydalanarak aynı gün ve ertesi gün teslimat ile hızlıca ürünlerini kullanmaya başlayabiliyor.
Turkcell Superonline aboneliği artık çok daha kolay ve avantajlı
Turkcell uygulaması, Superonline aboneliğini de kolaylaştırıyor. Superonline müşterileri, uygulama üzerinden taleplerini ve şikayetlerini birkaç adımda iletebiliyor, takibini gerçekleştirebiliyor. Aynı zamanda ev interneti ve IPTV hizmetlerinde karşılaştıkları teknik sorunları, 'Self Care' özelliği sayesinde kendi başlarına kolaylıkla çözme imkânı buluyorlar.

Zümrüt İmamoğlu liderliğindeki BofA Securities ekonomistleri, Türkiye'nin Aralık ayında politika faizlerini indirmesi için yer olduğunu, ancak düşük işsizlik seviyeleri ve enflasyondaki yukarı yönlü sürprizlerin göz önüne alındığında faiz indiriminde “aciliyet olmadığını” yazdı.

BofA'nın temel senaryosunda Kasım enflasyonunun yüzde 2'nin altında kalması ve verilerin hizmet fiyatlarındaki artışın daha da yumuşadığını göstermesi durumunda, Aralık ayında 200 ile 250 baz puanlık indirimin mümkün olduğu belirtildi.

BofA, Aralık ayında bir faiz indirimi olması durumunda, özellikle asgari ücret artışının daha yüksek olması halinde, Ocak ayında TCMB'nin pas geçme olasılığının da olduğunu söyledi.

Banka ekonomistleri TCMB'nin her toplantıda faiz indirimine gitmesine gerek olmadığını, para politikası duruşunun sıkılaşmadan sıkı kalmasını sağlamak için faiz indirimleri ve makro ihtiyati tedbirlerin bir karışımı olabileceğini söyledi.

BofA'ya göre düşük cari açık ve düşük petrol fiyatları Türk lirasını desteklemeye devam edecek ve TCMB'nin daha rahat gevşemesine olanak sağlayacak.

  bloomberght.com internet sitesinde yayınlanan sözkonusu habere aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:

https://www.bloomberght.com/bofa-tcmb-nin-aralik-indirimi-icin-alani-var-3735025

 Bitcoin yeni günde 92.771 dolar, Ethereum 3.110 dolar seviyesinde işlem görüyor. Kripto para piyasasının toplam değeri 3,03 trilyon dolar seviyesinde. Bitcoin'in piyasa değeri 1,84 trilyon dolar, Ethereum'un piyasa değeri ise 374 milyar dolar. Dün günü ABD’deki spot Bitcoin ETF’lerine 816,4 milyon dolar giriş olurken, spot Ether ETF’lerine de 81,3 milyon dolar çıkış gerçekleşti. CoinTR Araştırma Departmanı tarafından hazırlanan bültende kripto para sektöründeki gelişmelere yer veriliyor.
Spot Bitcoin ETF’leri için opsiyon işlemleri Salı günü piyasaya sürüldü ve bu durum, Bitcoin fiyatını yeni bir tüm zamanların en yüksek seviyesine çıkardı.
BlackRock’ın iShares Bitcoin Trust’ı (IBIT), opsiyon onayı alan ilk spot Bitcoin ETF’si oldu ve Bloomberg Uzman ETF analisti James Seyffart’a göre, işlem hacmi ilk günde yaklaşık 1.9 milyar dolarlık sözleşme hacmine ulaştı. Seyffart, 354 bin işlemde 289 bin “Call” (alım opsiyonu) ve 65 bin “Put” (satış opsiyonu) kontratı işlem gördüğünü belirtti. Bu, 4.4:1 oranında bir Call/Put dengesine işaret ediyor. Opsiyon işlemlerinin detayları şu şekilde: Call opsiyonu alıcısına belirli bir süre içinde belirli bir fiyattan varlık satın alma hakkı tanırken, Put opsiyonu alıcısına varlığı satma hakkı verir. Seyffart, bu büyük işlem hacminin Bitcoin fiyatındaki yeni zirveleri desteklediğini belirtti. Bloomberg kıdemli ETF analisti Eric Balchunas, 1.9 milyar dolarlık ilk gün işlem hacminin “alışılmadık derecede yüksek” olduğunu ve daha önce piyasaya sürülen BITO ETF’sinin ilk günde 363 milyon dolarlık işlem hacmi yaptığını belirtti. Bitcoin Salı günü öğleden sonra 93.900 dolar seviyesini gördü. Piyasa uzmanı Dennis Dick, opsiyonlara olan ilginin artmasıyla Bitcoin’in volatilitesinin azalabileceğini, çünkü artan açık pozisyonların piyasada daha fazla likidite sağlayarak dengeleyici bir etki yaratacağını ifade etti. Grayscale ve Bitwise gibi diğer Bitcoin ETF’leri için opsiyon işlemleri Çarşamba günü başlıyor ve piyasaya başka oyuncuların da katılması bekleniyor.
Trump’ın, ABD Ticaret Bakanlığı’nın başına kripto dostu Howard Lutnick’i getirmesi bekleniyor
ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump’ın, Ticaret Bakanlığı’nın başına Bitcoin destekçisi Howard Lutnick’i getirmeye hazırlandığı bildirildi. Bu haber, Punchbowl News ve Wall Street Journal tarafından dün sabah duyuruldu. Trump’ın ekibi henüz resmi bir açıklama yapmadı. Lutnick, küresel finans hizmetleri şirketi Cantor Fitzgerald’ın CEO’su olarak tanınıyor ve son haftalarda Hazine Bakanlığı için de adı geçen isimlerden biriydi. Aynı zamanda, Trump’ın başkanlık geçiş sürecine destek veren isimlerden biri. Ticaret Bakanı olarak Lutnick’in görevleri arasında iş yaratmak, ekonomiyi güçlendirmek ve inovasyonu teşvik etmek yer alıyor. Cantor Fitzgerald, son yıllarda Tether (USDT) stablecoin’inin saklama hizmet sağlayıcısı olarak görev yaptı. Lutnick, kripto paralara, özellikle stablecoin’lere ve Bitcoin'e verdiği desteği sıkça dile getiriyor. Temmuz ayında düzenlenen Bitcoin 2024 Konferansı’nda Lutnick, Tether’in bir dijital dolar olarak tam destekli olduğunu ve rezervlerinin ABD Hazine tahvilleri, Bitcoin ve altından oluştuğunu belirtti. “Tam destekli dijital doların adı USDT ve bu Tether’dir" diyen Lutnick, Bitcoin’e olan hayranlığını da yineledi. Cantor Fitzgerald ve kendisinin Bitcoin sahibi olduğunu vurgulayan Lutnick, “Benim görüşüm, Bitcoin’in altın gibi dünyanın her yerinde serbestçe işlem görmesi gerektiği yönünde" dedi. Lutnick ayrıca, dünyanın en büyük toptan finans hizmetleri sağlayıcısı olarak Bitcoin’in küresel çapta serbest ticaretini desteklemek için her türlü çabayı göstereceklerini ifade etti.
Güney Kore, 2025 yılında daha yüksek muafiyet sınırıyla %20 kripto para vergisini hayata geçirecek
Güney Kore’nin iktidar partisi, kripto kazançlarına yönelik vergi planını 2025 yılı başında yürürlüğe koymayı planlıyor ve bu tarihin bir kez daha ertelenmesine sıcak bakmıyor. Seoul Shinmun gazetesinin haberine göre daha önce 1 Ocak 2022’de uygulanması planlanan ve yüzde 20’lik (yerel vergilerle birlikte yüzde 22) bir vergi öngören düzenleme, yatırımcıların ve sektör uzmanlarının tepkileri nedeniyle iki kez ertelenmişti ve son olarak 1 Ocak 2025’e alınmıştı. Daha fazla erteleme önerileri gündeme gelse de Demokratik Kore Partisi (DPK) bu planı belirlenen tarihte yürürlüğe koyma konusunda kararlı. Bununla birlikte partinin plan üzerinde bazı değişiklikler yapmayı düşündüğü bildiriliyor. Örneğin, vergi muafiyet sınırının 2,5 milyon Kore wonundan (yaklaşık 1.795 ABD doları) 50 milyon Kore wonuna (yaklaşık 35.919 ABD doları) yükseltilmesi öneriliyor. Ayrıca, kripto para piyasasının dalgalı doğası göz önüne alınarak, kesin alım kayıtlarının bulunmadığı durumlarda, satış fiyatının bir yüzdesinin satın alma fiyatı olarak kabul edilmesini sağlayacak bir düzenleme de yapılması planlanıyor. DPK, bu vergi muafiyet sınırının 50 milyon won’a çıkarılmasının, pratikte vergi düzenlemesini etkisiz hale getireceğini, çünkü yalnızca az sayıda yatırımcının bu sınırı aşacağını belirtti. Yapılan değişikliklerin, 25 Kasım’da Ulusal Meclis’in vergi alt komisyonunda ve ardından 26 Kasım’da genel kurulda oylanarak kabul edilmesi planlanıyor.
 
Teknik Analiz
BTCUSDT
 
Bitcoin, 89.000 dolardan aldığı destekle 93.200 dolardaki önceki en yüksek seviyesini test etti ve bu seviyeyi geçerek 93.912 dolara kadar yükseldi. Ancak, bu noktadan gelen satış baskısıyla birlikte fiyat 91.300 dolara kadar geri çekildi. Teknik analiz hazırlanırken Bitcoin, 92.360 dolar seviyelerinde işlem görüyor. Eğer mevcut seviyelerde gücünü koruyabilir ve alıcı ilgisini artırabilirse yeniden 93.912 dolardaki yeni zirve seviyesine doğru bir hareket yapabilir. Bu seviyede hacimli bir kırılım gerçekleşirse fiyatın 95.000 - 96.000 dolar seviyelerine kadar yükselmesi ve bu bölgede birikmiş likiditeleri toplaması muhtemel. Eğer Bitcoin, bu seviyelerdeki satış baskısına karşı gücünü korumayı başarırsa 100.000 dolardaki psikolojik direnç bölgesine doğru yükselişini sürdürebilir. Diğer yandan, 89.000 dolar desteği kaybedilirse fiyatın 85.000 dolar seviyesine kadar geri çekilmesi mümkün görünüyor. Bu bölgede de tutunamaması durumunda düşüş derinleşerek 81.000 dolar seviyesine kadar devam edebilir.
 
ETHUSDT
 

Ethereum, 3.050 dolardan aldığı destekle 3.223 dolara kadar bir yükseliş gerçekleştirdi. Ancak 3.200 dolar seviyesinin üzerinde kalıcı olmayı başaramayarak 3.072 dolara kadar bir geri çekilme yaşadı. Teknik analiz hazırlanırken Ethereum’un 3.100 dolar seviyesinde işlem gördüğü görülüyor. Eğer Ethereum, 3.200 dolar seviyesinin üzerinde kalıcılık sağlamayı başarırsa, bu durum fiyatı 3.400 dolar seviyesine kadar taşıyabilir. Bu bölgede güçlü ve hacimli bir kırılım gerçekleşmesi durumunda ise yükselişin 3.563 dolar seviyesine kadar devam etmesi muhtemel. Diğer yandan Ethereum 3.050 dolar seviyesini kaybederse fiyatın 200 günlük hareketli ortalama olan 2.950 dolara kadar geri çekilmesi beklenebilir. Eğer bu seviyede de yeterli destek bulunamazsa düşüşün derinleşerek 2.817 dolardaki önemli destek bölgesine kadar devam etmesi olasılığı göz önünde bulundurulmalı.
 
SOLUSDT

 

Solana, 247 dolardan gelen satış baskısıyla 230 dolar seviyesine kadar bir geri çekilme yaşadı. Ancak bu bölgede bulduğu destekle birlikte yeniden 236 dolara kadar bir toparlanma gerçekleştirdi. Teknik analiz hazırlanırken Solana, 234 dolar seviyesinde işlem görüyor. Eğer mevcut gücünü koruyabilirse fiyatın tekrar 247 dolar seviyesine doğru bir yükseliş yapması mümkün görünüyor. Bu seviyenin üzerinde hacimli bir kırılım gerçekleşirse yükselişin 259 dolar seviyesine kadar devam etmesi beklenebilir. Öte yandan Solana 230 dolar seviyesini kaybederse düşüşün 220 dolara kadar derinleşmesi muhtemel. Bu bölgede de yeterli destek bulunamazsa düşüşün ivme kazanarak 209 dolar seviyesine kadar devam etme riski taşıdığı söylenebilir.
 
Öne Çıkan Altcoinler:
Bonk (BONK): Fiyatı $0,00005574 son 24 saatte %11,07 ve 7 günde %68,56 yükseliş gösterdi. Piyasa değeri $4.180.569.312
Goatseus (GOAT): Fiyatı $1,146 son 24 saatte %9,96 ve 7 günde %36,80 yükseliş gösterdi. Piyasa değeri $1.150.421.231
Brett (BRETT): Fiyatı $0,1760 son 24 saatte %9,50 ve 7 günde %60,22 yükseliş gösterdi. Piyasa değeri $1.740.524.312
Cronos (CRO): Fiyatı $0,1832 son 24 saatte %8,80 ve 7 günde %13,89 yükseliş gösterdi. Piyasa değeri $4.890.512.312
 

    ***
                  Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Kuruluştan yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:

KPMG Türkiye ve Etik ve İtibar Derneği (TEİD) tarafından Türkiye'de faaliyet gösteren yerel ve uluslararası şirket çalışanlarının katılımı ile düzenlenen anketin sonuçlarına dayanan ve şirketlerde en sık rastlanan suistimal türlerini, bu vakaların en çok hangi sektörlerde yaşandığını, suistimalcilerin genel özelliklerini ve demografik yapısını ortaya koyan “Bir Suistimalcinin Profili 2024” raporu yayımlandı.
 
Raporda yer alan bilgilere göre son iki yıl içerisinde Türkiye'deki çok uluslu şirketlerin yüzde 27'sinde, yerel şirketlerin ise yüzde 24'ünde, son iki yıl içerisinde en az bir suistimal vakası yaşandı. Suistimal vakalarının gerçekleşme oranı ile şirketlerin çalışan sayıları arasındaki ilişki incelendiğinde ise 100 ile 10.000 arasında çalışanı bulunan şirketlerde suistimal vakalarının diğer şirketlere göre daha yaygın olduğu gözlemlendi.
 
Son iki yılda Türkiye'de en çok suistimal vakası ile karşılaşılan sektörler sıralamasında yüzde 28 ile ilk sırada üretim yer aldı. Bunu yüzde 15 ile bankacılık/finans, yüzde 11 ile satış ve pazarlama, yüzde 9 ile enerji takip etti.
 
En fazla suistimali erkekler yapıyor
Suistimalcilerin cinsiyet oranlarına ilişkin veriler suistimal vakalarının ağırlıklı olarak erkekler tarafından gerçekleştirildiğini ortaya koyuyor. 2016 yılında gerçekleştirilen uluslararası anket sonuçlarına göre suistimalcilerin yüzde 79'u erkek, yüzde 17'si kadın olarak belirlenmişken KPMG Türkiye'nin 2020 anketinde bu oran yüzde 92 erkek ve yüzde 8 kadın olarak tespit edildi. 2024 Türkiye anketine göre ise suistimalcilerin yüzde 75'i erkek, yüzde 25'i kadın olarak saptanmış olup genel olarak erkeklerin kadınlara göre daha fazla suistimal vakasına karıştığı gözlemlendi.
 
26-45 yaş grubunda suistimal riski artıyor
2024 anket sonuçlarına göre, suistimalcilerin yüzde 47'sinin 36-45 yaş aralığında, yüzde 39'unun 26-35 aralığında, yüzde 11'inin ise 46-55 yaş aralığındaki kişiler. 2024 yılına benzer biçimde, 2020 yılında yine KPMG ve TEİD iş birliği ile Türkiye'de gerçekleştirilen çalışmanın sonuçlarına göre de suistimallerin yaygın olarak 26-45 yaş aralığındaki bireyler tarafından gerçekleştirildiği görülmüştü.
 
Suistimalcilerin yarısı müdür altı pozisyonlarda görev yapıyor
Anket kapsamında, suistimal vakalarının en çok hangi ünvan seviyesinde görüldüğü ve suistimal potansiyeli açısından, yönetici pozisyonlarının mı yoksa yönetici altı pozisyonlardaki çalışanların mı kuruluşlar için daha büyük bir tehdit oluşturduğu da incelendi. Türkiye'de yapılan 2020 ve 2024 araştırma sonuçları kıyaslandığında, yönetici yetkisi taşımayan çalışanların gerçekleştirdiği suistimal vakalarının benzer oranda gerçekleştiği anlaşıldı. Bu oran 2020 yılında yüzde 49 iken 2024 yılında yüzde 52'ye yükseldi.
 
Suistimalin ortaya çıkardığı zararlar
Suistimal vakaları nedeniyle kuruluşların uğradığı zararlara bakıldığında ise suistimallerin yarısından fazlasının şirketleri 1 milyon TL'den fazla maddi kayba uğrattığı görüldü. Suistimal nedeniyle maruz kalınan zararların analizi, özellikle 1 milyon TL üzerinde maddi kayıpla sonuçlanan suistimal vakalarında müdür ünvanlı çalışanların etkisinin belirginleştiğini ortaya koydu.
 
Zimmet suçları ilk sırada
Türkiye'de en çok karşılaşılan suistimal tipi yüzde 65 ile zimmet ya da şahsi menfaat olarak belirlendi. Bunu yüzde 49 oranında çıkar çatışması ve yüzde 45 oranında varlıkların kötüye kullanılması ile satın alma suistimalleri takip etti. Buna karşılık, genelde üst yönetim suistimali ile bağdaştırılan ve gerçekleştiğinde maddi ve itibari etkileri çok büyük olabilen mali tablo suistimalleri ise 2020 yılında olduğu gibi 2024 yılında da diğer alanlara kıyasla yaygın olarak görülmedi ve yüzde 10'da kaldı.
 
Çalışma yılı arttıkça suistimal potansiyeli de artıyor
2024 yılı anket sonuçları incelendiğinde çalışanın tecrübesi arttıkça suistimal potansiyelinin de benzer şekilde arttığı göze çarpıyor. Sonuçlara göre suistimal vakalarının neredeyse yüzde 40'ı o şirkette 10 yıl ve daha uzun süredir görev yapan çalışanlar tarafından gerçekleştirildi. Mağdur şirkette çalışma süreleri incelendiğinde ise 5 yıldan fazla süreyle çalışanların çoğunluğu oluşturduğu görüldü.
 
Suistimal yapanların görünen ve gerçek yüzleri
Suistimali gerçekleştiren kişilerin daha çok yalnız, despot, katı çalışanlardan oluştuğu zannedilebilir ancak işin aslının öyle olmadığı da ortaya çıktı. Verilen yanıtlar suistimalcilerin karakteristik özelliklerini ağırlıklı olarak arkadaş canlısı (yüzde 53), ikna yeteneğine sahip (yüzde 45) ve çevresi tarafından çok sevilen (yüzde 39) olarak betimlendi. Çevresi tarafından pek sevilmeyen veya saygı görmeyenlerin yüzde 10 ile en az suistimali gerçekleştirenler arasında yer alması dikkat çeken bir sonuç oldu.
 
Suistimallerden kaynaklanan maddi zararlar tahsil edilemiyor
Rapora göre suistimal vakaları tespit edildikten sonra suistimale maruz kalan şirketler tarafından büyük ölçüde önlem alındığı ve alınan önlemlerde öne çıkan konuların, kontrollerin iyileştirilmesi ve disiplin aksiyonlarının alınması ya da hukuki süreçlerin başlatılması olduğu anlaşılıyor. Bununla birlikte, firmaların yaklaşık yüzde 37'sinin maruz kaldığı maddi zararı hiçbir şekilde tahsil edemediği, yüzde 22'sinin ise kısmi tahsilat yapabildiği; buna karşılık, maruz kaldıkları zararın tamamını tahsil edebilen şirketlerin oranının yalnızca yüzde 10 olduğu belirlendi.
 
“Geniş toplumsal kesimleri etkileyerek ekonomik yük ortaya çıkarıyorlar”
Rapor bulgularını değerlendiren KPMG Türkiye Danışmanlık Bölümü Şirket Ortağı Oytun Önder, "Mesleki suistimal, görev ve yetkilerin yasa dışı veya etik dışı yollarla maddi kazanç sağlamak amacıyla kötüye kullanılması olarak tanımlanabilir. Daha yalın bir ifadeyle, bu tür davranışlar bir bireyin işverenini kandırdığı eylemler olarak değerlendirilebilir. Etik dışı olan bu tür uygulamalar, tüm kuruluşlar için ciddi bir tehdit oluşturmakla kalmıyor aynı zamanda geniş toplumsal kesimleri etkileyerek büyük ekonomik yükler ortaya çıkarıyor. Bu nedenle KPMG olarak, özellikle suistimalcilerin profilleri ve karakteristik özellikleri üzerine kapsamlı raporlar yayımlıyoruz. Bu yıl da benzer şekilde, Türkiye'deki suistimal ortamını değerlendirmek ve gelecekteki değişimleri öngörebilmek amacıyla yine TEİD ile birlikte yeni bir girişimde bulunduk ve Türkiye'deki suistimalleri ve suistimalcilerin profillerini analiz eden bu raporu hazırladık. Türkiye verilerine dayanan bu çalışmada, önceki raporlarla karşılaştırmalar yaparak sektör dinamiklerine ışık tutmayı amaçladık.” dedi.
 
“Suistimalciler, her yeni tedbir karşısında yeni yollar buluyor”
Etik ve İtibar Derneği'nden ise şu açıklama yapıldı: “Şeffaf, hesap verebilir, sorumlu ve sürdürülebilir bir iş dünyası kültürünü güçlendirmek amacıyla elde ettiğimiz verileri kamuoyuyla paylaşmak ve güvenilir iş ortamlarının oluşturulmasına katkı sağlamak TEİD olarak vizyonumuzun temelini oluşturuyor. Görev ve yetkilerin, kazanç sağlamak amacıyla etik dışı yollarla kötüye kullanılmasının bir sonucu olarak ortaya çıkan suistimaller, iş dünyasında ciddi bir tehdit oluşturmaya devam ediyor. Suistimalleri önlemek adına alınan önlemlerin gelişmesine rağmen suistimalciler, her yeni tedbir karşısında yöntemlerini geliştirerek yeni yollar buluyor. Bu durum da kurumlar için suistimalin tespit edilmesini gün geçtikçe zorlaştırıyor. KPMG Türkiye iş birliğiyle gerçekleştirdiğimiz anket ve raporumuzun, Türkiye iş dünyasına katkı sağlayarak etik ve uyum ihlalleriyle mücadelede rehber niteliğinde bir kaynak olmasını temenni ediyoruz.”

KPMG Hakkında
KPMG, geçmişi 1867 yılına dayanan, üye firmalar ağı sistemiyle 143 ülkede 265 binin üzerinde çalışanıyla faaliyet gösteriyor. Finansal hizmetler, tüketici ürünleri, otomotiv; endüstriyel sektörlerden gıda, perakende, enerji, telekomünikasyon, kimya gibi pek çok sektöre danışmanlık hizmeti sağlıyor. KPMG Türkiye ise İstanbul merkez ofisinin yanı sıra Ankara, İzmir ve Bursa ofisleriyle, 1982 yılından beri yaklaşık 1.700 çalışanıyla her sektörden 4 binin üzerinde firmaya sektörler özelinde hizmet veriyor. 2020 yılında küresel ağın Lighthouse lisansını alarak yeni teknolojilerde dünyadaki mükemmeliyet merkezleri arasına giren KPMG Türkiye, müşterilerine değer yaratan çözümler sunuyor. Detaylı bilgi için www.kpmg.com.tr adresine başvurabilirsiniz.