Piyasaya Yön Veren Güncel Finans Haberleri

Kuruluştan yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:
 
  Allianz Trade’in küresel ihracata yönelik hazırladığı araştırmanın bu yılki sonuçlarına göre, ABD’nin öngörülemeyen gümrük vergisi politikaları uluslararası şirketler için belirsizliği artırdı. Çin, Fransa, Almanya, İtalya, Polonya, Singapur, İspanya, Birleşik Krallık ve ABD’de toplam 4.500 firmayı kapsayan, tarifelerin duyurulmasından önce ve duyuru tarihi olan Kurtuluş Günü 2 Nisan’dan sonra olmak üzere iki aşamada gerçekleştirilen ankette, büyüme beklentilerinde dramatik bir değişim, ödeme gecikmelerine dair risk algılarında artış ve ticaret savaşının etkisini hafifletmek için uygulanan çeşitli stratejiler ortaya kondu. “Parçalanma ve Arkadaştan İthalat: İhracatçılar Ticaret Savaşına Uyum Sağlamaya Çalışıyor” başlığı ile yayınlanan araştırmaya göre, son haftalarda imzalanan ikili ticaret anlaşmalarına rağmen belirsizlik havası dağılmıyor ve söz konusu rahatlamanın geçici olma ihtimali var. Öte yandan, bu ortamda ‘arkadaştan ithalat’ stratejileri önem kazanmaya devam edecek; Avrupa ve Latin Amerika, Çinli şirketler için cazip alternatifler haline gelirken; Avrupa firmaları da Çin ve Asya pazarına yönelik ihracat niyetini artırmış durumda.
Allianz Trade Küresel Araştırması’nda firmaların yaklaşık yüzde 60’ının ticaret savaşından olumsuz etkileneceği, yüzde 45’inin ise ihracat cirosunda düşüş olacağı öngörülüyor. Yine ankete göre bu etki ticaret hacimlerinin ötesine geçiyor: özellikle ithal ara mallara bağımlı sektörlerdeki her dört firmadan biri gümrük tarifeleri ve kur dalgalanmasının birleşimi nedeniyle geçici olarak üretimi durdurmayı düşünüyor.
Küresel ihracat kaybı 305 milyar dolara ulaşabilir
Bu yılki Küresel Araştırma sonuçlarının tüm piyasalarda gözlemledikleri gerçekleri teyit ettiğini, belirsizliğin ve parçalanmanın yapısal hale geldiğini ifade eden Allianz Trade CEO’su Aylin Somersan Coqui, şu değerlendirmede bulundu: “2 Nisan tarife dalgası öncesindeki iyimserlikten çok farklı olarak “Kurtuluş Günü tarifeleri, tedarik zincirlerinde ve ihracat pazarlarında yoğunlaşmış şirketlerin ne kadar savunmasız olduğunu açığa çıkardı. Rakamlar da bunu doğruluyor: Küresel pozitif ihracat beklentisi yüzde 80’den yüzde 40’a geriledi. Firmaların yüzde 42’si ihracat cirosunda yüzde 2-10 arası düşüş beklerken, bu oran tarifeler öncesi yalnızca yüzde 5’ti. Birleşik Krallık ve Çin’le yapılan ikili anlaşmalara rağmen 2025’te küresel ihracat kayıplarının 305 milyar dolara ulaşacağını tahmin ediyoruz. Şirketler ise pasif kalmıyor; 2020’den bu yana üst üste gelen şokları yönettikten sonra yeniden uyum sağlıyor, iş ortaklarını çeşitlendiriyor, lojistik yapılanmasını gözden geçiriyor ve değer zinciri genelinde risk paylaşımını tesis ediyor. Günümüzün ticaret ortamında başarı, giderek artan ölçüde uyum yeteneğine bağlı.”
İhracat fiyatlarını düşürmeyecekler
Öte yandan, Allianz Trade’in küresel anketine göre şirketlerin çoğu artan maliyetleri üstlenmek istemiyor ve pazar payını korumak için ihracat fiyatlarını düşürmeyi de düşünmüyorlar. Özellikle de ABD’de şirketlerin yüzde 54’ü fiyatları artırmayı planlıyor. Ankete göre yüksek belirsizlik ortamı nedeniyle; tarifelerin etkisini hafifletmek için yeni pazarlardan tedarik devam edecek gibi görünüyor; bu, özellikle Polonya ve İspanya’da ikinci en tercih edilen strateji konumunda. Tedarik zincirlerinin ve müşteri portföylerinin çeşitlendirilmesinin, sürekliliği olan bir risk azaltma stratejisi olarak öne çıktığı da ankette yer verilen yorumlar arasında bulunuyor. Ankete katılanların yüzde 54’ü jeopolitik ve politik riskler ile toplumsal huzursuzluğu tedarik zincirleri açısından en büyük üç tehdit arasında sayıyor. Araştırmaya katılan firmaların üçte birinden fazlası hâlihazırda yeni ihracat pazarları bulmuş, neredeyse üçte ikisi ise bu yönde planlama yapıyor.
Alternatif rota arayışları sürüyor
Ankete göre gümrükle ilgili maliyetleri kontrol altında tutmak için firmaların çoğunluğu alternatif sevkiyat rotalarına yöneliyor; ABD’li şirketlerin yüzde 62’si bu seçeneği tercih ediyor. Nakliye maliyetleri 2025 başından bu yana neredeyse yüzde 50 düşerken petrol fiyatlarının yılın geri kalanında varil başına 65-70 dolar arasında seyretmesi bekleniyor. Anket, Incoterms yani malların satışı için gerekli ticaret şartları açısından firmaların, lojistik ve gümrük dâhil tüm maliyetleri müşteriye kadar yönetme sorumluluğunu tedarikçilerine yüklemeyi giderek daha fazla tercih ettiğini gösteriyor.
ABD-Çin Ayrışması, Avrupa-Asya Yakınlaşması ve Sessiz Kazanan Latin Amerika
Allianz Trade’in anket çalışmasında 90 günlük tarife ertelemesine rağmen, ABD ile Çin arasındaki ayrışmanın orta vadede de devam etmesi muhtemel görülüyor. Ankette verilen bilgilere göre ABD’li şirketlerin, Çin’e ihracatı “Kurtuluş Günü” tarifelerinden sonra yüzde 20’den yüzde 10’a gerilerken; Çinli firmaların Kuzey Amerika beklentisi yüzde 15’ten yüzde 3’e düştü. Çin’de üretim yapan ABD’li şirketlerin dörtte birinin Batı Avrupa’yı, diğer dörtte birinin Latin Amerika’yı alternatif pazar olarak değerlendirdiği de anket sonuçlarında göze çarpanlar arasında.
Ödeme vadeleri uzuyor, ödeyememe riski artıyor
Ankete göre ticaret savaşı, ödeme vadelerine yönelik beklentileri de etkiliyor. “Kurtuluş Günü” tarifelerinden sonra ihracatçıların yüzde 25’inin ödeme vadelerinin yedi günden fazla uzayacağını öngördüğü anket sonuçlarında belirtiliyor. Bu, önceki döneme göre 13 puanlık artış anlamına geliyor ve şirketlerin yaklaşık yarısı yani yüzde 48’i ise ödenmeme riskinin artacağı kanısında. Özellikle ABD, İtalya ve Birleşik Krallık’taki bu durumun, küresel ticaret koşullarındaki genel bozulmayı yansıttığı ankette ortaya çıkan sonuçlar arasında yer alıyor.
Ankete göre yalnızca ihracatçı şirketlerin yüzde 11’i hâlâ 30 gün içinde ödeme almaya devam ediyor; bu oran ABD, Çin ve Almanya gibi önde gelen ihracatçılarda ise belirgin şekilde daha düşük. Bu bölgelerde yaklaşık yüzde 70’lik kesim ödemelerini 30-70 gün arasında alırken bu oran Birleşik Krallık’ta yüzde 75, Fransa ve İtalya’da yüzde 73, ABD’de yüzde 73 seviyesinde olup sektör ve şirket büyüklüğüne göre değişiklik gösteriyor

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü web sitesinde yayınlanan ilanda konuya ilişkin şu bilgiler verildi:

EDİRNE ili LALAPAŞA, ilcesi Küçünlü ve Hacılar Köyü sınırları içerisinde, ENTEK ELEKTRİK ÜRETİMİ A.Ş. tarafından yapılması planlanan SÜLOĞLU RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ (RES) KAPASİTE ARTIŞI (20 Türbin 86,19 MWm/66 MWe 18,649 Ha dan 22 Türbin 100,59 MWm/80,4 MWe 18,649 Ha ya) projesi ile ilgili olarak Bakanlığımıza sunulan ÇED Raporu İnceleme Değerlendirme Komisyonu tarafından incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Proje ile ilgili olarak ÇED Yönetmeliğinin 14. maddesi gereğince Komisyon çalışmaları ve halkın görüşleri dikkate alınarak Bakanlığımızca 'Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu' Kararı verilmiş olup; EDİRNE Valiliği(Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü) tarafından kararın halka duyurulması gerekmektedir. Ayrıca, söz konusu projeye ait Nihai ÇED Raporu ve eklerinde belirtilen hususlar ile 2872 sayılı Çevre Kanununa istinaden yürürlüğe giren yönetmeliklerin ilgili hükümlerine uyulması, mer'i mevzuat uyarınca ilgili kurum/kuruluşlardan gerekli izinlerin alınması gerekmektedir. İlgililere ve kamuoyuna duyurulur.

Kuruluştan yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:

TÜRK-İŞ Konfederasyonu tarafından, çalışanların geçim koşullarını ortaya koymak ve temel ihtiyaç maddelerindeki fiyat değişikliğinin aile bütçesine yansımalarını belirlemek amacıyla her ay, düzenli olarak yapılan bu araştırmanın 2025 Mayıs ayı sonucuna göre;

· Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapılması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 25.092,26 TL’ye,

Gıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 81.733,73 TL’ye

  Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ de aylık 32.463,07 TL ’ye yükseldi.

İnsan onuruna yaraşır bir yaşantıyı sürdürmek için gerekli olan ve ücretli çalışanların ağırlıklı bir kesiminin haneye giren tek geliri olan asgari ücret ile bir ailenin temel gıda harcamasını karşılayabilmesi mümkün değildir. Mayıs ayı itibariyle bir çalışanın aylık yaşama maliyeti olan 32.463 TL, asgari ücretten 10.359 TL fazladır. Yürürlükte olan asgari ücret, vatandaşların aileleriyle birlikte temel ihtiyaçlarını karşılayabilecek gelir olma niteliğinden uzaktır.

TÜRK-İŞ’ in verilerine göre “mutfak enflasyonu” verilerindeki değişim Mayıs 2025 itibariyle şu şekilde gerçekleşmiştir:

 Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarındaki artış bir önceki aya göre yüzde 4,40 oranında gerçekleşti.

On iki aylık değişim oranı yüzde 32,28 oldu.

Yıllık ortalama artış ise yüzde 47,62 olarak gerçekleşti.
 
Sürekli vurgulandığı üzere; TÜRK-İŞ enflasyon hesaplaması yapmamakta, dört kişilik bir ailenin insanca geçimini karşılayacak “yaşam maliyeti” tutarını belirlemeye, fiyat artışlarının aile bütçesine getirdiği yükü hesaplamaya çalışmaktadır. Belirlenen tutar ücret olmayıp haneye girmesi gereken toplam geliri ifade etmektedir. Yapılan araştırma, -sanıldığı üzere- çalışanların “karnını doyurması için” gereken tutarın tespit edilmesi değil, “insan onuru ve değeri ile bağdaşacak bir yaşam sürmesi için” yapılması gereken toplam harcamayı hesaplamak amacına dönüktür.

TÜRK-İŞ hesaplamasında temel alınan ve doğrudan piyasadan çarşı-pazar-market dolaşılarak derlenen gıda ürünleri fiyatlardaki değişim, harcama gruplarına göre Mayıs 2025 itibariyle şu şekilde oldu:

Süt, yoğurt ve peynir ürünlerinin bulunduğu grupta; süt ve peynirin fiyatı bu ay kısmen düştü. Yoğurt fiyatlarında da bir miktar artış olduğu gözlemlendi.

Et, tavuk, balık, yumurta, kuru baklagiller ürünlerinin bulunduğu grupta; dana kıyma ve kuşbaşı etin kilogram fiyatının bayram öncesi sabit kaldığı gözlemlendi fakat -hesaplamaya dâhil edilmeyen- bonfile etin kilogram fiyatında geçen aya göre 60 TL artış olduğu not edildi. Kuzu eti ve tavuk fiyatlarında bu ay gerileme olduğu tespit edildi. Av mevsimi sona eren balığın fiyatı biraz artış gösterdi. Yumurtanın fiyatı geriledi. Kuru baklagiller (kuru fasulye, nohut, yeşil ve kırmızı mercimek) grubunda geçen ay artan kırmızı mercimeğin fiyatı bu ay da artış gösterdi. Yeşil mercimeğin fiyatı da biraz arttı.

Sebzede kış ürünlerinin pazardan çekilmesi ve yerini tarla ürünlerine bırakmasının olumlu etkisi görüldü. Meyvenin ortalama kilogram fiyatı yükseldi. Meyve-sebze fiyatlarında mevsim koşullarına bağlı olarak gerileme bekleniyordu fakat geçtiğimiz ay yaşanan zirai don nedeniyle beklenen düşüş gerçekleşmedi. Devletin resmi kaynakları da meyve-sebze de belirli ürün gruplarında ciddi oranda yaşanan rekolte kaybı önümüzdeki aylarda fiyatların daha da artacağını bilgisini veriyor. Patlıcan, kabak, fasulye, biber, salatalık fiyatı düşen sebzeler olarak gözlemlendi. Sebze ortalama (ana yemekleri tamamlayan maydanoz, kıvırcık vb. salata yeşillikleri dâhil değil) kg fiyatı 53,75 TL, ortalama meyve kg fiyatı 101,25 TL oldu. Hesaplamada -bu ay- 26’sı sebze ve 9’u meyve olmak üzere toplam 35 üründeki fiyat değişimi dikkate alındı. Meyve-sebze ortalama kg fiyatı ise 63,29 TL (ana yemekleri tamamlayan maydanoz, kıvırcık gibi salata yeşillikleri bu hesaplamada “Ortalama Meyve-Sebze Fiyatı” kapsamında değerlendirilmektedir) olarak tespit edilmiştir.

Ekmek, pirinç, un, makarna, bulgur, irmik gibi ürünlerin bulunduğu grupta; ekmeğin fiyatı değişmedi. Bu harcama grubundaki diğer ürünlerden pirinç, makarna ve irmiğin fiyatında artış olduğu tespit edildi. Bulgur ile un fiyatında önemli bir değişiklik tespit edilmedi.

Temel yağ ürünlerinin bulunduğu grupta; Ayçiçek yağı fiyatlarında bu ay artış olduğu gözlemlendi. Margarin fiyatında da artış olduğu tespit edildi. Siyah ve yeşil zeytin fiyatları arttı. Yağlı tohum ürünlerinde %15 oranında artış olduğu görüldü.

Son grupta yer alan gıda maddelerinden baharat ürünleri (kimyon, nane, karabiber vb.), çay ve ıhlamur fiyatı aynı kaldı. Diğer ürünlerden şeker ve pekmezin fiyatında artış tespit edildi. Bal, reçel ve salça fiyatları ise aynı kaldı.

Türkiye ekonomi gündemi - 1 Haziran 

Türkiye ekonomi gundemi/Açıklanması beklenen ekonomik veriler
Saat    Veri                                    Dönem   Tahmin  Önceki          
------  -----------------------------------     -----   ------  -----
12:00   İstanbul Tüketici Fiyat Endeksi (Aylık) Mayıs           +3.21%
12:00   İTO Toptan Eşya Fiyat Endeksi (Aylık)   Mayıs           +1.46%

Türkiye ekonomi gündemi - 2 Haziran

Türkiye ekonomi gundemi/Açıklanması beklenen ekonomik veriler
Saat    Veri                                    Dönem   Tahmin  Önceki          
------  -----------------------------------     -----   ------  -----
09:55   Bloomberg HT Tüketici Güven Endeksi     Mayıs           72.21 
10:00   İSO Türkiye İmalat PMI                  Mayıs            47.3
14:00   Bankacılık sektörü net karı             Ocak-Nisan       216.1 milyar TL
                

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü web sitesinde yayınlanan ilanda konuya ilişkin şu bilgiler verildi:

ANKARA il POLATLI, ilce Bayburt Mahallesi mevkiinde BİM BİRLEŞİK MAĞAZALAR A.Ş. tarafından yapılması planlanan File Ankara Polatlı GES (46 MWm/ 30 MWe- 38,04 ha) projesi ile ilgili olarak Bakanlığımıza sunulan ÇED Başvuru Dosyası Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği'nin 8. maddesi doğrultusunda incelenmiş ve başvurunun ÇED Genel Formatına uygun hazırlandığı anlaşılmış olup, projeye ilişkin ÇED Süreci başlatılmıştır. Çevresel Etki Değerlendirmesi süreci tamamlanana kadar, süreç ile ilgili her türlü bilgiler ve projeye ilişkin görüş, soru ve öneriler ANKARA Valiliğine (Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü) veya Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına gönderilebilir.İlgililere ve kamuoyuna duyurulur.

Yeni Haftada, Yurtiçinde Enflasyon Rakamları Kritik Olacak!
 
Önümüzdeki hafta, küresel çapta fiyatlamalar açısından yine; ticaret savaşları ve jeopolitik gelişmeleri dikkatle takip edeceğiz. Ayrıca, bir çok büyük ekonomide açıklanacak olan PMI ve TÜFE dataları gibi önemli veriler ile ABD’nin Tarım Dışı İstihdam data setini de, Avrupa Merkez Bankası(ECB)’nın para politikası kararları ile birlikte piyasalara etkileri açısından izleyeceğiz.

İç tarafta ise, küresel ekonomiye etki edebilecek gelişmelerin yanı sıra; açıklanacak olan Mayıs ayı Enflasyon Oranları ile birlikte, TCMB’nin para politikasına dair oluşabilecek beklentilerle TL varlıklarında volatilite artışı görebiliriz.

 

  Alnus Yatırım Menkul Değerler A.Ş
 www.alnusyatirim.com
 
                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Nisan Ayında Mevsim Etkisinden Arındırılmış İşsizlik Oranı 8,6% Oldu…

TÜİK verilerine göre Türkiye genelinde mevsim etkisinden arındırılmış (MEA) 15+ yaştakilerde işsiz sayısı 2025 yılı Nisan döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 0,7% (21 bin kişi) artarak 3 milyon 63 bin kişi oldu. İşsizlik oranı değişmeyerek 8,6% seviyesinde gerçekleşti. İşgücü piyasasına dahil olmayan nüfus 1,7%’lik artış ile 30 milyon 866 bin kişiye yükseldi.



İstihdam edilenlerin sayısı Nisan ayında bir önceki yılın aynı ayına göre 75 bin kişi azalarak 32 milyon 359 bin kişi oldu. Mevsim etkisinden arındırılmış istihdam oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 0,5 puan azalış ile 48,8% oldu. Bu oran erkeklerde 65,8% iken kadınlarda 32,2% olarak gerçekleşti.

İşgücü, 2025 yılı Nisan döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 55 bin kişi (0,2%) azalarak 35 milyon 421 bin kişi olarak gerçekleşti. Mevsim etkisinden arındırılmış işgücüne katılma oranı bir önceki yılın aynı ayına göre 0,5 puan azalışla 53,4% oldu.



MEA 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 1,2 puan artış ile 15,7%, istihdam oranı ise 0,8 puan artarak 39,9% oldu. Aynı dönemde işgücüne katılma oranı 1,6 puanlık artış ile 47,3% seviyesinde gerçekleşti

  BMD Araştırma
  Bizim Menkul Değerler A.Ş.
  bmd.com.tr
 
                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.