Piyasaya Yön Veren Güncel Finans Haberleri

Euro Bölgesi Enflasyonunda Sert Düşüş
Euro Bölgesi, Almanya İşsizlik Oranı verisi, İngiltere Konut Fiyat Endeksi ve bölgenin en önemli verisi olan TÜFE verisini
izledi. Euro Bölgesi’nde İşsizlik Oranı temmuz ayında %6.4’e düştü. İşsizlik oranı, geçen yılın aynı döneminde Euro
Bölgesi’nde %6.6, AB’de %6 olarak belirlenmişti. Küresel ekonomik değişimler ortasında, Avrupa Merkez Bankası (ECB)
Fed’in gelecek ay beklenen parasal genişlemesinden önce ikinci bir faiz indirimi uygulamaya hazırlanıyor ve Ekim ayında
üçüncü bir indirim planlıyor. ECB’nin bu proaktif duruşu, Fed’in daha ölçülün yaklaşımı ile tezat oluşturuyor ve AB ile Çin
arasındaki derinleşen ticari ilişkiyi yansıtıyor. İngiltere, Konut Fiyat Endeksi aylık bazda Ağustos döneminde, -%0.2 , yıllık
bazda ise %2.9 olan beklentiye karşılık %2.4 olarak açıklandı. Euro Bölgesi’nin en önemli verisi olan TÜFE aylık bazda
Ağustos döneminde %0.2, yıllık bazda beklentiye karşılık gelerek %2.2 olarak gerçekleşti. Çekirdek TÜFE Ağustos döneminde
aylık bazda %0.3, yıllık bazda ise beklentiye paralel gerçekleşerek %2.8 olarak açıklandı. Euro Bölgesi’nde açıklanan
enflasyon verisi ağustos ayında sert bir düşüş yaşadığını ve Avrupa Merkez Bankası’nın Eylül ayında faiz indirimine gitmesinin
önünü açtığını gösteriyor. Parite, yoğun veri takviminin ardından haftayı, 1.1047 seviyesinden kapattı. USDTRY,
haftanın son işlem gününde Zafer Bayramı olması nedeniyle sakin bir gün geçirdi. Enflasyon düzeltmesine ilişkin açıklama
resmi gazetede yayımlandı. Enflasyon düzeltmesi kapsamında olup 31 Aralık 2023 tarihli gelir tablosundaki brüt satışlar
toplamı 50 milyon liranın altında olan mükelleflerin 2024 hesap döneminin ikinci ve üçüncü geçici vergi dönemleri itibariyle
enflasyon düzeltmesi yapması gerekmeyecek. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Avrupa Birliği ile Şangay arasında bir tercih
yapmak zorunda değiliz” açıklamasında bulundu. Dolar/TL, açıklamaların ardından, 34.0691 seviyesinden günü sonlandırdı.
XAUUSD, ABD tarafından Çekirdek Kişisel Tüketim Giderleri verisini izledi. ABD’de tüketici güven endeksi ağustos ayında
yukarı yönlü revize edildi. ABD’de Michigan Üniversitesi tarafından ölçülen Tüketici Güven Endeksi, ağustos ayında yukarı
yönlü revize edilerek 67.9 oldu. Çekirdek Kişisel Tüketim Giderleri temmuz ayında aylık bazda beklentiye karşılık gelerek %
0.2, yıllık bazda temmuz ayında 2.7 olan beklentiye karşılık %2.6 olarak açıklandı. Ons altın, haftayı 2503 seviyesinden
sonlandırdı.
EURUSD:
ABD’de iç talebin artması nedeniyle ekonomi güçlenmeye devam ederken, enflasyon beklentileri artış göstermeye devam
ediyor. ABD tahvil faizleri hafif gevşerken, dolar küresek çapta güç kaybına uğradı. Ancak Fed ’in faiz artırımına yönelik
endişelerinin artması nedeniyle doların güç kaybı sınırlı kalabilir. Teknik olarak parite sıkışma gösteriyor. Haftanın son işlem
gününde bolınger bandının üst seviyesi olan 1.1055 bölgesine geldi. Olası yükselişlerin devamı halinde, 1.1200 seviyesi
izlenebilir. Aksi halde ise, 1.1103-1.1054 seviyeleri takip edilmelidir.
USDTRY:
Dolar/TL, Zafer Bayramı olması nedeniyle sakin bir gün geçirdi. Dolar kuru son dönemde dolar endeksindeki geri çekilmeye
rağmen dirençli bir seyir izliyor. Buna paralel olarak dolar kuru 34.00 seviyesinin üzerinde yukarı yönlü bir görünüm
sergiliyor. Dolar/ TL, gün içinde teknik anlamda teknik bandın 34.0744 seviyesine yerleşti. Direnci kırması halinde, 34.0763
-34.4079 seviyeleri izlenebilir. Olası geri çekilmelerde ise, 33.8218-33.6290 seviyeleri izlenmelidir.
ALTIN:
Ons altın, ABD tarafından gelen veri akışını izledi. Fed’den faiz indirim beklentileri ve jeopolitik risklerin ons altın fiyatlarını
destekliyor. Rekor tazeleme eğilimin ardından 2500 doların altı ile hafif düzeltme gösteren ons altın fiyatları yeniden bu
seviyenin üzerinde yükseldi. Gün içinde fıbonaccı üst seviyesi olan 2504 seviyesine yükseldi. Alımların hız kazanması
durumunda, 2520 seviyesi izlenebilir. Satışların artması halinde ise, 2482-2459 seviyeleri takip edilebilir

Şeker Yatırım Menkul Değerler A.Ş.

 www.sekeryatirim.com.tr

                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Perşembe günü BIST 100 Endeksi gün içerisinde 9.705-9.888
aralığında hareket ederek öğleden sonra gelen alımlarla günü
%0,78’lik yükselişle 9.833 puandan tamamladı. Endeksin
yatay destek bölgesi olan 9.500 seviyesinden henüz yeterince
güçlenmese de toparlandığını söyleyebiliriz. Yukarı yönlü
hareketin güçlenebilmesi için ilk olarak 9.900 direncini
sonrasında 10.100 bölgesini yüksek hacimle birlikte aşması
gerektiğini bir kez daha vurgulamak isteriz. 9.900 ve 10.100
direnç bölgelerini yüksek hacim eşliğinde aşamadığı takdirde
yatay yönsüz ve dalgalı seyrin devam etmesini bekliyoruz.
Teknik göstergelere baktığımızda, hem kısa vadeli hem de
orta vadeli göstergeler al sinyali üretiyorlar. Endeksin kısa
vadede 9.500 seviyelerine doğru gerilemeleri alım fırsatı
olarak, 10.100 seviyelerinin üzerine yükselişleri kar satışı
olarak değerlendirilebilir. Güne yatay başlangıç yapması
beklenen Endeksin günün devamında ise dalgalı seyrini
sürdürmesini bekliyoruz.

Şeker Yatırım Menkul Değerler A.Ş.

 www.sekeryatirim.com.tr

                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

ABD piyasaları revize büyüme verisi sonrası Cuma
günü yükselişine devam etti. ABD'de revize GSYH
2.çeyrekte +3.0% (Beklenti: +2.8% Önceki:
+2.8%) olarak açıklandı.
• 18 Eylülde FED’in faiz kararında piyasa %70
ihtimalle 25 baz puanlık indirim yapacağını
düşünüyor.
• Goldman Sachs Dolar TL tahminlerini yukarı yönlü
revize etti. USDTRY için 3, 6 ve 12 aylık
dönemlerde 33, 35 ve 39 olan tahminlerini 36, 39
ve 44 olarak değiştirdi.
• Ağustos aylık enflasyon verisi piyasa beklentisi
%2,5’un biraz üzerinde %2,64 şeklinde
şekilleniyor. Bu yönde açıklanacak enflasyon verisi
ise yıllık %52,2 seviyesine düşürecek.
• KKM'de düşüş sürüyor. Bankacılık sistemindeki kur
korumalı TL mevduat ve katılma hesapları 23
Ağustos itibarıyla 1 trilyon 619,2 milyar TL (Önceki
hafta: 1 trilyon 659,7 milyar, Yılbaşı: 2 trilyon
626,3 milyar TL)
• Toplam rezervler 23 Ağustos itibarıyla haftalık
%1,64 azalışla 150 milyar 413 milyon dolara
geriledi.
• Bist 100 endeksi %8,5 geri çekilmeyle yılın en kötü
performansını Ağustos ayında sergiledi.
• Eylül ayında doğalgaz fiyatlarında değişikliğe
gidilmedi. Enerji fiyatlarında bir güncelleme olmadı

 Colendi Menkul Değerler A.Ş.
 https://www.colendimenkul.com/

                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

23 Ağustos haftasında TCMB’nin swap hariç rezervlerindeki 4 milyar $’lık azalış, yurtdışı yerleşiklerin 1 milyar $’lık DİBS satımı ve DTH’lardaki 2 milyar $’lık artış özellikle öne
çıkıyor. Haftalık hareketleri şöyle sıralayabiliriz:
? Parite etkisinden arındırılmış DTH bireysellerin 547 milyon $, kurumsalların 1.471 milyon $ alışları ile yaklaşık 2.019 milyon $ arttı. Son haftalarda döviz mevduatlardaki artışlar dikkat
çekerken, Temmuz’un ilk haftasından bu yana olan artış 6,3 milyar $’a ulaştı. Aynı dönemde KKM hesaplarından çıkışlar yaklaşık olarak 12,3 milyar $ seviyesindedir. Bununla beraber,
29 Mart haftasından bu yana bakıldığında döviz mevduatlar 20 milyar $ gerilerken, bunun 10,7 milyar $’ı bireysellerden, 9,3 milyar $’ı ise kurumsallardan kaynaklanmıştır.
? KKM haftalık 40,5 milyar TL (1,4 milyar $) çıkışla 1.619 milyar TL’ye geriledi. KKM hesaplarında Ağustos2023’te ulaşılan tepe noktadan çözülme 1.789 milyar TL’ye (87,8 milyar $’a)
ulaşmış durumdadır.
? DTH + KKM’nin toplam mevduat içerisindeki payı ise haftalık %47,3’ten %47,6’ya yükseldi. DTH ve KKM hesaplarının toplam mevduat içindeki payı Ağustos 2023’te %68,4
seviyesindeydi.
? TL mevduatlar haftalık 22 milyar TL artış göstererek 10,8 trilyon TL seviyesine yükseldi.
? Yabancı para krediler de haftalık %1 artışla 2,1 milyar $ artış gösterirken, Mart sonundan bu yana % 19’lık artışla 25,9 milyar $ gelişim göstererek 160,6 milyar $’a ulaştı.
? Yıllıklandırılmış 13-haftalık ortalama kredi büyümesine baktığımızda ise, ticari krediler %26,5’tan %21,3’e düşerken, tüketici kredileri ise %30,7’den %30,8’e yükseldi.
? Yurtdışı yerleşiklerin 23 Ağustos ile biten haftada DİBS’ten 1 milyar $’lık çıkışla stok değeri yaklaşık 13,2 milyar $’a gerilerken, hisse senetlerine 66 milyon $’lık giriş gerçekleşti ve stok
değeri 34,8 milyar $ oldu. Yılbaşından bu yana kümülatif baktığımızda DİBS’te net alışlar 11,3 milyar $ seviyesine ulaşırken, hissede ise 1,9 milyar $’lık net satım gerçekleşti.
? 23 Ağustos haftasında brüt rezervler 152,9 milyar $’dan 150,4 milyar $’a gerileme gösterdi. Aynı haftada net rezervler ise 47,7 milyar $’dan 4 milyar $ azalış göstererek 43,7 milyar $’a
geriledi. Swap hariç net rezervler ise 4 milyar $ azalış göstererek 21,4 milyar $’a geriledi. Son haftadaki gerilemeye karşın, swap hariç net rezervlerin Mart sonundaki -65,5 milyar $
seviyesinden görülen artış 86,9 milyar $’a ulaşmış durumdadır.
? TCMB’nin analitik bilançosuna göre, 28 Ağustos itibariyle (geçen haftanın ilk 3 gününde) brüt rezervler, net rezervler ve swap hariç net rezervlerde 1,5 milyar $ azalış olduğunu
hesaplıyoruz. Böylece swap hariç net rezervlerin kabaca +19,9 milyar $ civarına geldiğini söyleyebiliriz.
  Gedik Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
  www.gedik.com

                                     ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Gün içinde en düşük 9705 puan seviyesini test eden endeks bu seviyeden gelen alımlarla bir kez daha 10g HO seviyesine yönelirken günü 0,78 değer kazanarak 9833 puandan tamamladı. Bankacılık endeksi yüzde 0,22, holding endeksi yüzde 1,48 değer kazandı. Sektör endeksleri arasında en çok kazandıran yüzde 3,29 ile turizm, en çok kaybettiren yüzde 0,87 ile ticaret olarak belirlendi.

Boj’un faiz artırımı sonrasında hızla çözülen carry trade pozisyonları ve zayıf ABD istihdam rakamlarıyla Ağustos ayına sert değer kaybıyla başlayan küresel piyasalar Eylül ayında Fed’in faiz indirimlerine başlayacağı beklentisiyle ayı kayıplarını telafi ederek tamamladı.
Ağustos ayı boyunca negatif ayrışan BIST-100 endeksi ise Nisan 2023’den bu yana ilk kez art arda ikinci ayı ekside kapadı. Temel anlamda yüksek faiz ve yavaşlayan büyümenin bilançolarda yarattığı tahribat endeks üzerinde baskı oluşturmaya devam ediyor. Bu konuda kısa vadede hızlı bir toparlanma görmek çok mümkün olmayacak. Bununla birlikte 11300’lerden 9500’lere kadara yaşanan geri çekilmenin yarattığı düşüş yorgunluğu tepki çabalarının öne çıkarmış durumda. Eylül ayının ilk haftasında büyüme, enflasyon gibi önemli makro verileri almayı beklerken, açıklanması beklenen Orta Vadeli Program (OVP) ve 6 Eylül Cuma günü Fitch’den gelecek not kararı olası tepki için izlenecek katalizörler olacak. Bu ajanda bağlamında bir süre daha dalgalı işleyiş içerisinde tepki sürecinin, kritik ortalamaların buluştuğu 10100-10200 bölgesine yönelebileceğini ancak bu bölgede önemli bir sınav sürecinin yaşanacağını düşünmeye devam ediyoruz. Özellikle 100g HO seviyesi kalıcı olarak aşılmadan yükselişleri tepki olarak değerlendirmeye devam edeceğiz. Aşağıda ise 9300-9500 bölgesi önemli destek konumunda

XU100 : 9833
10g HO: 9827
100g HO: 10057
55g HO: 10215

Endeksle ile ilgili görüşümüz hala aynı noktada. Taban oluşumuna ikna olduğumuzda (9300-9700 bandında) ya da 100g HO aşıldıktan sonra oyuna güçlü şekilde dahil olmak ana stratejimiz olacak. 9500-10100 bandında kaldığımız sürece, temkini elden bırakmadan ve çok risk almadan, hisse bazında hareketlerle, tepkilere eşlik etmeye çalışacağız.

Bu bağlamda, son 1 aydır belirttiğimiz gibi, getiri peşinde koşmaktan ziyade, portföyü koruma ve riskleri yönetmeye odaklanmamız gereken günlerdeyiz.

Bununla birlikte ana destekler ve ortalamalar aşağı geçilirken pozisyon azaltamayan ya da stop olamayan yatırımcılar açısından süreci artık satış yapmak noktasında değil, alım için sabırla fırsat beklemek ve hisse rotasyonlarına yönelmek noktasında izlemeye başladığımızı da belirtmek isterim.

   Allbatross Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
   https://allbatrossyatirim.com/

                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Kuruluştan yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 1 Eylül Pazar günü Edirne’nin Büyükdöllük Köyünde ayçiçeği hasat törenine katıldı. Bayraktar’ın konuşması şöyle;

“Tarımsal üretimde önemli bir yeri olan ayçiçeğinde hasadın yoğunlaşması nedeniyle güzide şehrimiz Edirne’mizden hepinizi sevgi ve saygılarımla selamlıyorum. Bilindiği gibi hasat, çiftçimizin bir yıl boyunca sarf ettiği emeğin, alın terinin ve harcadığı paranın karşılığıdır.
İyi bir mahsul ve fiyat elde edildiğinde, çiftçimizin sofrasında bereket, hanesinde bayram olur. Kötü bir mahsul ve beklentinin altında fiyatta ise çiftçimiz büyük bir sıkıntıya girer. Yani mahsul de fiyat da önemlidir.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği olarak, biz de ürün hasatlarına katılmayı önemsiyoruz. Çiftçimizin sevincinde de sıkıntısında da yanında olduk olmaya da devam edeceğiz.
Geçtiğimiz üretim sezonunda, çiftçimiz bir taraftan afetlerle mücadele etti, diğer taraftan da artan girdi masraflarının yükünü çekti. Gecesini gündüzüne katarak çalıştı ama tarlasından, bahçesinden beklediği geliri maalesef elde edemedi.
Edirne ülke ekonomisi içinde önemli yeri olan illerimizden biri olup ayçiçeği üretiminde zirvede olan ilimizdir. Toplam yağlık ayçiçeği üretiminin yüzde 13’ü Edirne’de üretiliyor. Son 5 yılda üretimimiz yüzde 13 arttı. 2022 yılında 2 milyon 550 bin tona yükselerek rekor bir üretim gerçekleşti. 2023 yılında 2,2 milyon tona inen ayçiçeği üretimimizin 2024 yılında yüzde 9 artarak 2,4 milyon tona çıkacağı tahmin ediliyor. Bu üretimi çiftçiler bin bir emekle, tüm zorluklara rağmen sağlıyor.
Üreticilerin emeklerinin karşılığını alması gerek. Ayçiçeği üretimimizin devam etmesi, üretimin artarak dışa bağımlılığımızın azalması için üreticilerin yeterli geliri elde etmesi, kısacası üreticilerimizin emeğinin karşılığını alması gerek. Ama 2022 yılında üretim rekoru kıran üreticilerimiz ne yazık ki, geçtiğimiz yıl olduğu gibi bu yılda emeğinin karşılığını alamamaktadır.
Trakya Birlik ayçiçeği ön alım fiyatını açıkladı. Yüzde 44 yağ için 20 lira fiyat açıklandı. Ancak bu rakam üreticinin yeterli gelir sağlayacağı, emeklerinin karşılığı olacak seviyede değildir. Açıklanan fiyat üzülerek ifade ediyorum, maliyet seviyesinde kalmıştır. Yağ oranı düşük olduğu için üreticilerimiz 20 liranın altında bir fiyatla ürünlerini satmak zorunda kalacaklar ve mağdur olacaklardır.
Üreticilerimiz yüksek girdi fiyatlarıyla üretimlerini devam ettiriyor. Buna rağmen üreticilerimiz ektiği ürünlerde yeterli geliri elde edemiyor. Ürünü tarlasında kalıyor. Ürününü elinden çıkarmak zorunda olduğu için yok pahasına satıyor, hatta bazı ürünlerde ürününü hiç hasat dahi edemiyor.
Trakya’da 2 yıldır kuraklık etkili oluyor. Bu yıl yine ayçiçeği üretiminin yoğun olduğu illerde bahar aylarında çiftçilerimiz beklediği yağışı alamadı. Yaz aylarında sıcaklıklar mevsim normallerinin üzerinde gerçekleşti. Haziran ayı son 53 yılın en sıcak haziran ayı oldu. Bu yıl artan aşırı sıcaklıklar çoğu üründe olduğu gibi ayçiçeğinde de verimde azalmaya neden oldu. Bu nedenle çiftçilerimiz ayçiçeğinde beklediği verimi alamıyor. Hatta bazı verimi düşük arazilerde üreticiler ürün ekmeyip, tarlasını nadasa bıraktı.
Edirne ilinin Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre ortalama ayçiçeği verimi 200 kilogramdır. Ancak bu sene üreticiler dekara ortalama 100-150 kilo alabilmektedir. Verimde yüzde 25-50 arasında azalma olduğunu görüyoruz. Verim düşük olduğu için üreticinin ürününden sağlayacağı gelir de düşük olacak. Bölgedeki gelir kaybının telafisi için kuraklık desteği verilmesi fevkalade önemlidir.
Geçtiğimiz günlerde 2024 yılı destekleri açıklandı. Yağlık ayçiçeği için prim destek miktarı artırıldı. Bu önemli bir adım. Ton başına bölge için bin 500 lira olan prim desteği 2 bin 250 liraya yükseldi. Ancak kuraklık nedeniyle verimdeki kayıp dikkate alındığında, alınacak prim destek miktarı da düşük olacak. Bu noktada gelir kaybının önlenmesi ve üretimin devam etmesi için kuraklık desteği verilmesi gerekiyor.
Fiyatlar açıklanırken, Trakya Birlik, Karadeniz Birlik, Çukobirlik ve Konya Şeker Fabrikaları üreticilerin maliyetlerini göz önünde bulundurulmalı. Trakya Birlik’in açıkladığı avans fiyatını yukarı çekmesini, üreticiye daha fazla sahip çıkmalarını bekliyoruz. Bunu beklemekte çiftçimizin hakkıdır. Bunlar bizim çiftçi kuruluşlarımızdır. İdari ve mali yönden güçlü olmaları ve hükümet tarafından desteklenmeleri için de Türkiye Ziraat Odaları Birliği olarak gayret göstereceğiz.
Alım fiyatının yükseltilmesi üreticilerimizi hem motive edecek, hem de gelir kaybını azaltacaktır. Ancak bu yeterli gelmeyecektir. Verim düşüklüğünün telafi edilmesi için mutlaka kuraklık desteği de verilmelidir. Bu desteğin verilmesini bekliyoruz.
Birçok üründe yaşadığımız gibi ayçiçeğinde de üreticilerimiz yeterli kazancı sağlayamazken, tüketiciler de yüksek fiyattan Ayçiçek yağını tüketmektedir. Ayçiçek yağı ülkemizde en fazla tüketilen bitkisel yağ. Ayçiçek yağının girmediği ev yok diyebiliriz. Yaptığımız fiyat çalışmalarında, yağ fiyatlarında son yıllarda önemli artışlar olduğunu görüyoruz.
2024 yılı Ocak ayında ayçiçeği yağı litre fiyatı 58 lira iken Temmuz ayında yüzde 14 buçuk oranında artarak, litre fiyatı 66 buçuk liraya yükseldi. 2024 yılı Haziran ayında son bir yılda yüzde 47 artış oldu. Halkımızın en çok tükettiği yağ olan ayçiçeği yağında görülen bu fiyat artışını kontrol edebilmek ve dışa bağımlılığımızı azaltmak için ayçiçeği üretimimizi artırmamız şarttır. Üretim olmadan tüketim olmaz.
Ayçiçeği üretimini geçmiş yıllara göre artırdık. Ancak ayçiçeğinde tüm çabalara rağmen üretim yeteri kadar artırılamıyor, dışa bağımlılığımız devam ediyor. 2022/2023 döneminde kişi başı tüketim 56 buçuk kilogram ile son 20 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Artan nüfusa paralel kişi başı tüketim de yıllar itibariyle artış gösteriyor. Tüketimdeki bu artış nedeniyle 2015 yılında yüzde 79 olan yeterlilik oranımız yüzde 51’e geriledi.
Ayçiçeği üretimimizin ülke ihtiyacını karşılamada yetersiz kalması nedeniyle söz konusu üretim açığı ithalat yoluyla karşılanıyor. Ayçiçeği tüketimimizin yüzde 49’unu ithalatla karşılıyoruz. Bu kabul edilemez.
Ülkemiz ayçiçeğinde başlıca ithalatçı ülkeler arasında yer alıyor. Ayçiçeği tohumu, yağı ve küspesi için toplam ödediğimiz döviz 2023 yılında 2 milyar 67 milyon dolar oldu. Son 5 yılda ayçiçeği tohumu, yağı ve küspesi için ödediğimiz bedel yüzde 117 oranında arttı. 2024 yılı 6 aylık verilerine göre 992 milyon 107 bin dolar değerinde ithalat yapıldığı görülüyor.
Ayçiçeğinde uygulanan vergi oranları yerli üretimi korumalıdır. Düşük vergi ile ithalat yapılmasına izin verilmemelidir. Ülke içi üretimin korunması ve artırılması için ayçiçeği ve ürünlerinde gümrük vergi oranları yıl boyunca yüksek tutulmalıdır.
Ayçiçeğinde dışa bağımlılığımızı azaltmak için üretimi artırmaktan başka çaremiz yok. Ülkemizde ayçiçeği üretimini artırmak ve halkın temel tüketim maddesinde ithalata bağımlılığı azaltmak için çiftçilerimiz üretmek istemektedir. Yeter ki çiftçilerimiz ürettiği ayçiçeğinden yeterli geliri elde edebilsin.
Üreticilerimize yeterli fiyat ve kuraklık desteği verilmezse üreticimiz ayçiçeği üretiminden uzaklaşır. Üretimden uzaklaşan üreticilerimizi bir daha üretime döndüremeyiz. Son pişmanlık fayda etmez, üreticimizin kıymetini bilelim.

Ayçiçeğinde yaşanan sorunların yanı sıra Edirne ilimizin tarımsal sorunlarına da kısaca değinmek istiyorum.
Hayvansal üretimde girdilerin hızla artmasına karşı üreticiden alınan süt ve et fiyatlarının aynı oranda artmaması üreticilerin üretimden çekilmesine neden olmaktadır. Ülkemizde yıllardır uygulanan süt yem paritesi (1 litre süt/ 1,5 kg yem) uygulanmalı ve süt fiyatı ona göre belirlenmelidir. Sütün değerinde satılması dişi hayvan varlığının artmasını ve et probleminin kendiliğinden çözülmesini sağlayacaktır.
Sanayicimize buradan sesleniyorum. Fiyatları aşağı düşürerek kendi ayağınıza sıkmayın. Kaynağı kurutmayın. Üreticimize vefa borcunuz var. Süt hayvanları kesime gidiyor, önümüzdeki dönemde süt arar hale geleceksiniz. Süt ürünleri fiyatları yükselecek, tüketicimize de yazık olacaktır. Biran önce herkesi aklıselim hareket etmeye davet ediyorum. Sonra pişmanlıklar fayda etmez.
Bölgemizde bulunan Meriç, Tunca, Arda, Sakarya gibi büyük su kaynaklarının değerlendirilip baraj, bent, sulama kanalı gibi projeler yapılmalı, atıl durumda olan alt yapılar tamamlanmalıdır. Kuraklığın etkisini bir nebze azaltmak için Edirne’de ayçiçeği üretiminde sulu tarıma geçilmesi gereklidir. Bunun için bölgede yapımı devam eden ve yarım kalan baraj ve göletlerin biran önce tamamlanarak çiftçilerimizin topraklarını suyla buluşturması hem ülke ekonomisine hem de bölge çiftçilerimize önemli katkı sağlayacaktır.
Diğer taraftan üreticilerimizin en büyük girdi maliyetlerinden olan sulama ücretlerinin makul seviyelerde tutulması için geçtiğimiz yıl ilk defa su ücretlerini devletimiz yüzde 50 oranında desteklemiştir. Tarımsal sulama amaçlı su kullanım hizmet bedelinin desteklenmesine ilişkin uygulama tebliğinin her yıl destekleme kapsamına alınmalıdır.
Buradan Maliye Bakanımıza sesleniyorum. Süt fiyatlarını, et fiyatlarını, meyve, sebze, hububat, ayçiçeği, çeltik, mısır, pamuk ve diğer ürünlerin fiyatlarını baskılayarak enflasyonu önleyemezsiniz. Böyle yaparsanız önümüzdeki dönem gıda fiyatlarını patlatırsınız tüketicilerimizi bu ürünlere ulaşamaz hale getirirsiniz.
Yoksulluk içerisinde yaşayan çiftçilerimize fiyat vermeyerek ücretli kesime, memura, işçiye, emekliye yeterli zam yapmayarak enflasyonu düşürmeye çalışırsanız toplumda huzuru yok edersiniz. İnsanlarımızı daha fazla mutsuz edersiniz.
Enflasyonu önlemek istiyorsanız kayıt dışı yollarla servetlerini katlayan lüks yaşantılarını çekinmeden sergileyen, vergisini ödemeyen bu kesimleri servet beyanı getirmek suretiyle yakalayıp vergilendirin.
Ülkede vergi adaleti sağladığınızda hem enflasyonu önler hem de toplumu sıkıntıya sokmaz, huzurunu bozmazsınız. Orta direk bu ülkenin emniyet sibobudur, güvenliğidir, huzurudur. Orta direği kaybedersek ülkeyi kutuplaştırırız ve ülkemize telafisi imkansız zararlar veririz. Orta direği kaybetmeyin.
Kırsalımız yaşlanıyor. Yaş ortalaması 58’e yükseldi ve gençlerimizi kırsalda tutamıyoruz. Çiftçilerimizin ödedikleri prim gün sayısında adalet sağlanmasını istiyoruz. Çiftçilerimiz diğer sigortalılar gibi prim gün sayısının 7200 güne indirilmesini bekliyor. Gençlerimiz primlerinin devlet tarafından ödenmesini talep ediyor.
Ankara’da gerçekleştirdiğimiz Türkiye Ziraat Odaları Birliği Danışma Kurulu Toplantısı’nda bu talepleri Sayın Cumhurbaşkanımızın, Tarım ve Orman Bakanı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanımızın huzurunda Oda Başkanlarımızla birlikte dile getirdik. Kırsalda istihdamı koruyabilmek için son derece önem arz eden bu sorunun çözülmesini bekliyoruz.
Çiftçilerimizin bankalara olan kredi borçları 700 milyar lirayı buldu. Kuraklık başta olmak üzere doğal afetlerle boğuşan maliyetleri artmasına rağmen ürünlerini değer fiyattan pazarlamakta son derece zorluk çeken üreticilerimizin banka borçlarının faizsiz olarak uzun vadeli yapılandırılmasını bekliyoruz. Destekleme bütçesinin çiftçilerimizin üretimde kalmasını sağlayacak oranda artırılmasını bekliyoruz.
Birlikte gerçekleştireceğimiz hasadın hayırlı ve bereketli olmasını diliyorum. Sevgilerimle ve saygılarımla selamlıyorum.”

BIST-100 Strateji
Dalgalı bir seyirle birlikte toparlanma çabasının gözlendiği BIST-100 Endeksi perşembe gününü %0,78 oranında değer kazanımıyla 9.833 puandan
tamamladı. 30 Ağustos Zafer Bayramı dolayısıyla cuma günü işlem görmeyen endekste yeni haftada 9.850 - 9.900 aralığı ile 10.000 bölgesi kısa vadeli
direnç konumundadır. Son dönemde güçlü bir direnç bölgesi olarak karşımıza çıkan 10.000 üzerinde günlük kapanışlar sağlanabilirse toparlanma eğilimi
güç kazanabilir. Ancak 10.000 bölgesi aşılmadığı sürece dalgalı seyrin devam edebileceği endekste yeniden satışlar gözlenecek olursa 9.800 ve 9.700 ilk
güçlü destek noktalarıdır. Endekste tekrar 9.700 altında kapanışlar gündeme gelirse 9.600 ve 9.500 seviyelerine doğru geri çekilmeler gündeme
gelebilir. BIST-100 Endeksi’nin güne hafif alıcılı bir açılışla başlamasını bekliyoruz.

  Gedik Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
  www.gedik.com

                                     ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Piyasa Gündemi
Cuma günü, Fed'in yakından izlediği ve ekonomik projeksiyonlarında yer verdiği çekirdek kişisel tüketim harcamaları endeksi verisi, beklentileri karşıladı. Verinin, Fed'in eylül ayında faiz indirimini desteklediği görüldü. Bu veri sonrasında cuma günü ABD borsalarında risk iştahı yüksekti. Bugün için ABD'de işçi bayramı nedeniyle piyasalar tatil olacak. Bu nedenle açıklanacak önemli bir veri akışı bulunmamaktadır. Avrupa'da ağustos ayına ilişkin final imalat PMI verilerinin açıklanması bekleniyor. Yurt içinde; TÜİK tarafından ikinci çeyrek büyüme verisi açıklanacak. Kurum olarak medyan beklentilere paralel yüzde 2,80 seviyesinde açıklanması yönünde beklentimiz bulunuyor. Ağustos ayı imalat PMI verisi de bugün açıklanacak.
Açıklanacak Önemli Ekonomik Veriler
• 10:00 TR GSYIH Önem:Yüksek
• 11:00 EuroB. İmalat PMI Önem:Yüksek
BIST-100 Strateji
Dalgalı bir seyirle birlikte toparlanma çabasının gözlendiği BIST-100 Endeksi perşembe gününü %0,78 oranında değer kazanımıyla 9.833 puandan tamamladı. 30 Ağustos Zafer Bayramı dolayısıyla cuma günü işlem görmeyen endekste yeni haftada 9.850 - 9.900 aralığı ile 10.000 bölgesi kısa vadeli direnç konumundadır. Son dönemde güçlü bir direnç bölgesi olarak karşımıza çıkan 10.000 üzerinde günlük kapanışlar sağlanabilirse toparlanma eğilimi güç kazanabilir. Ancak 10.000 bölgesi aşılmadığı sürece dalgalı seyrin devam edebileceği endekste yeniden satışlar gözlenecek olursa 9.800 ve 9.700 ilk güçlü destek noktalarıdır. Endekste tekrar 9.700 altında kapanışlar gündeme gelirse 9.600 ve 9.500 seviyelerine doğru geri çekilmeler gündeme gelebilir. BIST-100 Endeksi’nin güne hafif alıcılı bir açılışla başlamasını bekliyoruz.
Önemli Sektör Şirket Haberleri
ŞİŞE VE CAM / SISE 29.08.2024 19:19:27 Şirket, 2Ç24’te 41.797 mn TL satış geliri (yıllık: -%18), 2.349 mn TL FAVÖK (yıllık: -%65) ve 2.375 mn TL net kar (yıllık: -%51) açıklamıştır. (NEGATİF)
ZORLU ENERJİ / ZOREN 29.08.2024 20:20:43 Şirket, 2Ç24’te 5.224 mn TL satış geliri (yıllık: -%44), 867 mn TL FAVÖK (yıllık: -%66) ve 1.312 mn TL net zarar (2Ç23: -240 mn TL) açıklamıştır. (NEGATİF)
TEKFEN HOLDİNG / TKFEN 02.09.2024 08:12:18 Şirketin bağlı ortaklıklarından Tekfen İnşaat, Saudi Aramco idaresinden Suudi Arabistan'da "Package-16 MGSE III: Jeddah Cluster" boru hattı projesini EPC olarak üstlenmek üzere ihaleyi kazandığı bildirimini almıştır. Proje bedelinin yaklaşık 212 Milyon dolar olduğu öngörülmekte ve projenin 40 ay sürede tamamlanması hedeflenmektedir.


  Gedik Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
  www.gedik.com

                                     ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.