Piyasaya Yön Veren Güncel Finans Haberleri

TCMB, 'Aylık Parasal Gelişmeler Raporu'nu yayınladı.
 Raporda yer alan değerlendirmeler aşağıda bulunuyor:

Geniş para arzı M3, Ocak 2025 döneminde yıllık %41,7 büyümenin ardından Şubat 2025 döneminde
yıllık %41,8 büyümüştür. En dar para tanımı olan M1’in yıllık büyüme oranı ise bir önceki ay %29,7 olarak
gerçekleşirken Şubat ayında %29,4 olarak gerçekleşmiştir .

Parasal sektör tarafından verilen kredilerin yıllık artış hızı, hanehalkı için Ocak 2025'te %42,5 iken Şubat
2025'te %39,6 olarak gerçekleşmiştir. Finansal olmayan kuruluşlara verilen krediler ise Ocak 2025'te bir
önceki yıla göre %36,9 artmışken, Şubat 2025'te ise %36,1 artmıştır .

Geniş para arzı bileşenlerinin para arzındaki yıllık büyümeye katkısı incelendiğinde; vadeli mevduatların
para arzına en büyük katkıyı sağlayan kalem olduğu, bunu vadesiz mevduatların izlediği görülmektedir.
Şubat 2025'te geniş para arzı M3’te gözlenen yıllık %41,8 oranındaki büyümede %23,8 ile vadeli
mevduatlardaki artış etkili olmuş, bunu %12,1 ile vadesiz mevduatlar izlemiş ve diğer kalemlerin katkısı
sınırlı düzeyde kalmıştır. Aylık %3,0 oranındaki büyümede ise %1,8 ile vadeli mevduatlardaki artış etkili
olurken, bunu %1,5 ile vadesiz mevduatlar izlemiş, para piyasası fonları ise %0,7 ile azalış yönlü etki etmiştir

Geniş para arzı M3, Şubat 2025'te bir önceki aya göre 609 Milyar TL’lik artış göstermiştir. Aynı dönemde M1,
333 Milyar TL artmıştır.

M3’teki yıllık büyümenin karşılık kalemlerine yansıması; %33,6’sı özel sektörden, %8,6’sı genel
yönetimden, %1,6’sı banka dışı finansal kuruluşlardan ve %2,9’u net dış varlıklardan alacaklarda artış
şeklinde olmuştur. Diğer taraftan diğer kalemler (net) %4,9 oranında azalış olarak katkı yapmıştır .

M3’teki aylık büyümenin karşılık kalemlerine yansıması; %2,4’ü özel sektörden, %0,6’sı genel
yönetimden, %0,1’i banka dışı finansal kuruluşlardan ve %0,2’si net dış varlıklardan alacaklarda artış
şeklinde olmuştur. Diğer taraftan diğer kalemler (net) %0,4 oranında azalış olarak katkı yapmıştır

Scope Ratings, Türkiye’de artan finansal ve siyasi dalgalanmaların kredi notlarına
etkisinin, büyük ölçüde para politikasının etkinliğine ve olası ekonomik politika
değişikliklerinin sonuçlarına bağlı olacağını belirtti.

 BB-/Durağan seviyesinde tutttuğu Türkiye'nin kredi notunun, yüksek finansal oynaklığın
enflasyonu artırması veya Mayıs 2023 seçimlerinden bu yana sürdürülen ortodoks
makroekonomik politikaların tersine dönmesi halinde olumsuz etkilenebileceğini belirten
Scope Ratings, Aralık 2024'te Türkiye’nin uzun vadeli kredi notunu BB-/Durağan
seviyesine yükseltmişti.

 Scope Ratings’in bir sonraki değerlendirme tarihi 30 Mayıs.

 

Emeklilik Gözetim Merkezi'nin BES temel göstergelerine göre, Bireysel Emeklilik
sisteminde katılımcıların toplam fon tutarı 21 Mart 2025 tarihi itibariyle
1 trilyon 121 milyar TL oldu.

BES Özet Verileri

Katılımcıların Fon Tutarı 1.121.890,6 milyon TL
Faizli Fon Tutarı 714.795,8 milyon TL
Faizsiz Fon Tutarı 407.094,8 milyon TL

Devlet Katkısı Fon Tutarı 147.926,8 milyon TL
Faizli Devlet Katkısı Fon Tutarı 132.573,4 milyon TL
Faizsiz Devlet Katkısı Fon Tutarı 15.353,4 milyon TL

Şirketlerin Katılımcılarının Toplamı 9.673.495 Kişi

https://www.egm.org.tr/bilgi-merkezi/istatistikler/

Piyasalarda Bugün
 
Başkan Trump'ın önümüzdeki haftadan itibaren tüm otomobil ithalatlarına %25'lik bir tarife uygulayacağını duyurmasının ardından risk iştahı darbe aldı ve bu durum büyük ticaret ortaklarından misilleme ve olası ekonomik sonuçlar konusunda korkuları artırdı. Belirsizlik ortamının yeniden artış göstermesi ile altın ons başına 3.070 dolara yükselerek yeni bir rekor kırdı. Perşembe günkü seansta Dow %0,37, S&P 500 %0,33 ve Nasdaq Composite %0,53 düştü. General Motors ve Ford, her iki şirket de yabancı üretime güvendiği için sırasıyla %7,4 ve %3,9 düştü. Seans sonrası işlemlerde, Lululemon, ilk çeyrek ve 2025 için beklenenden daha zayıf bir görünüm yayınladıktan sonra %10,1 düştü. Richmond Fed Başkanı Tom Barkin, yüksek düzeydeki ekonomik belirsizlik ve hızlı politika değişiklikleri göz önüne alındığında, merkez bankasının orta derecede kısıtlayıcı duruşunun uygun olmaya devam ettiğini belirtti. ABD hisse senedi vadeli işlemleri, yatırımcıların Fed'in tercih ettiği enflasyon göstergesi olan son PCE fiyat endeksi raporunu beklemesiyle Cuma günü karışık seyrediyor. Fed, tarifelerin etkisiyle ilgili endişeler arasında enflasyon tahminini yükseltti ve bu durum daha fazla faiz oranı indirimi için görünümü gölgeledi. Bugün açıklanacak PCE raporunda, yıllık PCE enflasyonunun 2,5 düzeyini koruması, çekirdek PCE enflasyonunun ise 2,6'dan 2,7'ye yükselmesi bekleniyor.
 
Euro Bölgesi'nin önümüzdeki 12 ay için medyan enflasyon beklentileri, Ocak ayındakiyle aynı şekilde Şubat 2025'te %2,6'da sabit kalırken, önümüzdeki üç yıl için enflasyon beklentileri de %2,4'te sabitlendi. Önceki 12 ayda algılanan enflasyon %3,1düzeyindeydi. Bu da tüketicilerin enflasyonda bir yavaşlama beklediğini gösteriyor. Önümüzdeki 12 ay için enflasyon beklentileri hakkındaki belirsizlik, Ocak 2022'den bu yana en düşük seviyesine geriledi. Cuma günü STOXX 50 %0,5, STOXX 600 %0,4 düştü ve kayıpları neredeyse iki haftadır görülmemiş seviyelere taşıyarak üst üste üçüncü seansta da devam etti. Yatırımcı güveni, Trump yönetimi tarafından uygulanan ve ekonomik görünümle ilgili endişeleri artırmaya devam eden tarifeler nedeniyle baskı altında kalmaya devam ediyor. Otomobillere %25 vergi dahil olmak üzere ABD ithalatına uygulanan yeni karşılıklı tarifelerin 2 Nisan'da yürürlüğe girmesi planlanıyor. Veri cephesinde, Fransa ve İspanya'daki enflasyon Mart ayındaki beklentilerin altında kalırken, Almanya'daki tüketici güveni beklendiği kadar iyileşmedi. SAP, ASML Holding ve Siemens hisseleri %1'den fazla düştü. Hafta boyunca STOXX 50 %0,9 ve STOXX 600 %0,6 düştü
 
Önemli Şirket Haberleri:
 
Lululemon Athletica (LULU), güçlü bir dördüncü çeyreğe rağmen hayal kırıklığı yaratan öngörüler ve beklenenden zayıf aynı mağaza satışları nedeniyle düştü. Gelir %13 artarak 3,6 milyar dolara ulaşarak beklentileri aşarken, kârlılık %16 arttı ve brüt marjlar 100 baz puan yükseldi. Ancak, karşılaştırılabilir mağaza satışları yalnızca %3 arttı ve %4,26'lık konsensüs beklentisini kaçırdı. (Olumsuz)
 
CureVac (CVAC) hisseleri, Avrupa Patent Mahkemesi'nin BioNTech (BNTX) tarafından yapılan itiraza rağmen önemli bir mRNA teknoloji patentinin geçerliliğini onaylamasının ardından yükseldi. BioNTech, Nisan 2023'te patentin geçerliliğine itiraz etmişti. 1 Temmuz'da Düsseldorf Mahkemesi'nde yapılacak duruşmada, değiştirilmiş patentin ihlal edilip edilmediği belirlenecek ve bu durum CureVac'e tazminat hakkı doğurabilir.(Olumlu)
 
Rocket Lab (RKLB) Stoke Space Technologies ile birlikte ABD Hava Kuvvetleri'nden 5,6 milyar dolara kadar çıkabilecek bir Ulusal Güvenlik Uzay (NSS) Fırlatma Faz Üç Şerit Bir mali yıl 2025 sözleşmesi kazanmasının ardından yükseldi. (Olumlu)
 
United States Steel (X), Nippon Steel'in (NPSCY) Beyaz Saray yetkilileriyle bir araya gelerek ABD'li United States Steel'in 14 milyar dolarlık satın alımını kurtarmak için eskiyen Rust Belt tesislerini modernize etmek amacıyla milyarlarca dolarlık ek yatırım teklif ettiği haberlerinin ardından yükseldi. Eski Başkan Donald Trump başlangıçta anlaşmaya karşı çıksa da, son zamanlarda azınlık hissesi alımına açık olduğunu belirtti. Biden yönetimi, ulusal güvenlik gerekçesiyle devralmayı engelledi ve her iki şirket de bu karara mahkemede itiraz etti. Nippon, Ticaret Bakanı Howard Lutnick de dahil olmak üzere Trump yönetimi yetkilileriyle görüşmeye devam ediyor.(Olumlu)




  Gedik Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
  www.gedik.com

                                     ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Türk-İş açıklaması aşağıda bulunuyor:

TÜRK-İŞ Konfederasyonu tarafından, çalışanların geçim koşullarını ortaya koymak ve temel ihtiyaç maddelerindeki fiyat değişikliğinin aile bütçesine yansımalarını belirlemek amacıyla, her ay düzenli olarak yapılan u araştırmanın 2025 Mart ayı sonucuna göre;

Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapılması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 23.615,12 TL’ye,

Gıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 76.922,23 TL’ye

Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ de aylık 30.617,43 TL ’ye yükseldi.

TÜRK-İŞ’ in verilerine göre “mutfak enflasyonu” verilerindeki değişim Mart 2025 itibariyle şu şekilde gerçekleşmiştir:

Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarındaki artış bir önceki aya göre yüzde 1,25 oranında gerçekleşti.

2025 yılının ilk üç ayı itibariyle artış oranı yüzde 12,00 oranında hesaplandı.

On iki aylık değişim oranı yüzde 40,62 oldu.

Yıllık ortalama artış ise yüzde 54,87 olarak gerçekleşti.

Sürekli vurgulandığı üzere; TÜRK-İŞ enflasyon hesaplaması yapmamakta, dört kişilik bir ailenin insanca geçimini karşılayacak “yaşam maliyeti” tutarını belirlemeye, fiyat artışlarının aile bütçesine getirdiği yükü hesaplamaya çalışmaktadır. Belirlenen tutar ücret olmayıp haneye girmesi gereken toplam geliri ifade etmektedir. Yapılan araştırma, -sanıldığı üzere- çalışanların “karnını doyurması için” gereken tutarın tespit edilmesi değil, “insan onuru ve değeri ile bağdaşacak bir yaşam sürmesi için” yapılması gereken toplam harcamayı hesaplamak amacına dönüktür.

TÜRK-İŞ hesaplamasında temel alınan ve doğrudan piyasadan çarşı-pazar-market dolaşılarak derlenen gıda ürünleri fiyatlardaki değişim, harcama grupları ayırımında Mart 2025 itibariyle şu şekilde oldu:

Süt, yoğurt ve peynir ürünlerinin bulunduğu grupta; geçtiğimiz aylarda artan süt fiyatı bu ay değişmedi. Peynir fiyatında ise belirli markalar özelinde bir miktar artış tespit edilirken, yoğurt fiyatlarında dikkati çeken önemli bir değişiklik olmadığı gözlemlendi.

Et, tavuk, balık, yumurta, kuru baklagiller ürünlerinin bulunduğu grupta; dana kıyma ve kuşbaşı ile tavuk etinin fiyatında bu ay yine bir miktar artış oldu. Kuzu etinin kilogram fiyatında ise geçen aya göre %4 oranında artış olduğu gözlemlendi. Balık fiyatları bu ay bir miktar düştü. En çok tercih edilen ürünlerden biri olan hamsinin kilogram fiyatı geçen ay 270-300 TL arasında iken bu ay 230-250 TL arasında olduğu tespit edilmiştir. Balık fiyatı hesaplanırken bol tüketilen istavrit, hamsi, mezgit gibi çeşitler ağırlıklı olarak yer aldı. Bu ay yumurtanın fiyatı yine artış gösterdi. Geçen yıl Mart ayında tanesi 5,68 TL olan yumurtanın ortalama fiyatı bu ay 7,54 TL olarak hesaplandı. Kuru baklagiller (kuru fasulye, nohut, yeşil ve kırmızı mercimek) grubunda önemli bir değişikli tespit edilmedi.

Taze sebze-meyve fiyatları yine aile bütçesini zorlamaya devam etmektedir. Patates ve kuru soğan ile genel olarak sebze fiyatlarındaki artış mutfak harcamasını olumsuz etkiledi. Özellikle mevsim değişikliği nedeniyle piyasaya yeni giren ve tezgâhlarda yeri giderek azalan ürünlerin fiyatları belirleyici oldu. Sebze (ana yemekleri tamamlayan maydanoz, kıvırcık vb. salata yeşillikleri dâhil değil) ortalama kg fiyatı 63,27 TL, ortalama meyve kg fiyatı 65 TL oldu. Hesaplamada -bu ay- 24’ü sebze ve 7’si meyve olmak üzere toplam 31 üründeki fiyat değişimi dikkate alındı. Meyve-sebze ortalama kg fiyatı ise 61,02 TL (ana yemekleri tamamlayan maydanoz, kıvırcık gibi salata yeşillikleri bu hesaplamada “Ortalama Meyve-Sebze Fiyatı” kapsamında değerlendirilmektedir) olarak tespit edilmiştir.

Ekmek, pirinç, un, makarna, bulgur, irmik gibi ürünlerin bulunduğu grupta; ekmeğin fiyatı değişmedi. Hesaplamaya dâhil edilmeyen fakat Ramazan’da ağırlıklı olarak satılan pidenin 250 gramı 20 TL olarak belirlenmiştir. Bu harcama grubundaki diğer ürünlerin fiyatında makarna dışında önemli bir değişiklik tespit edilmedi.

Temel yağ ürünlerinin bulunduğu grupta; tereyağı, margarin, zeytinyağı ve ayçiçeği yağı fiyatı aynı kaldı. Zeytin fiyatı; siyah zeytinde bir miktar azalış, yeşil zeytinde ise artış olduğu gözlemlendi. Yağlı tohum ürünlerinin fiyatında bu ay sabit kaldı.

Son grupta yer alan gıda maddelerinden baharat ürünlerinin (kimyon, nane, karabiber vb.) karabiber, nane ve kimyon fiyatında artış olduğu tespit edildi. . Çayın fiyatı değişmezken ıhlamurun fiyatında %20’lik bir artış olduğu tespit edildi. Diğer ürünlerden pekmezin fiyatı bir miktar arttı. Bal ve reçelin fiyatı değişmedi. Salçanın fiyatı bir miktar arttı.
 

Yıllık ihracat, 1 aylık dönemde yüzde 3,39 azalışla 4,86 milyar dolardan 4,7 milyar dolara düştü. İthalat ise söz konusu dönemde yüzde %20,63 artışla 3,19 milyar dolardan 3,85 milyar dolara çıktı.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’nun Dış Ticaret Verileri temel alınarak hazırlanan Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonu (TGDF) Veri Paneli’nden derlenen bilgilere göre; Türkiye’nin tarım, gıda ve içecek sektörünün, yılın ilk 2 ayında geçen yılın aynı dönemine göre ihracatı yüzde 3,39 azalışla 4,86 milyar dolardan 4,7 milyar dolara düştü. Söz konusu dönemde yapılan ithalat ise yüzde %20,63 artışla 3,19 milyar dolardan 3,85 milyar dolara çıktı. Böylece, yılın ilk 2 ayında tarım, gıda ve içecek sektörü 850 milyon dolarlık dış ticaret açığı verdi. Birim ihracat değeri ise % 0,21 artarak ton başına 1.254 dolar oldu.

Şubat 2025 yılı itibarıyla 2 aylık dönemde, şeker ve şekerli mamuller sektörü 516 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Bu rakam, sektörü tarım, gıda ve içecek sektörleri arasında en çok ihracat yapan alt sektör konumuna taşıdı. İhracatını yüzde 0,39 artırmayı başaran yaş meyve sektörü 472 milyon dolarlık ihracatla ikinci sırada yer aldı. 2 aylık dönemde ihracatı yüzde 3,25 artıran sert kabuklu meyveler sektörü 457 milyon dolarlık ihracatla üçüncü sırada yer buldu.

2025 yılının ilk 2 ayında en çok ithalat yapılan sektörler sıralamasında 915 milyon dolarlık ithalat gerçekleştirilen hayvan yemi sektörü ilk sırada yer aldı. İthalatta ikinci sıra ise 708 milyon dolarla bitkisel yağ sektörünün oldu. Üçüncü sıradaki kakao ve çikolata sektörü 391 milyon dolarlık ithalat gerçekleştirdi. Hayvan Yemi sektörünün toplam ithalat içindeki ($) payı yüzde 28,55, Bitkisel Yağ sektörünün yüzde 22,08, Kakao ve Çikolata sektörünün yüzde 12,20 ve Canlı Hayvan Ticareti sektörünün 11,82 ve Kahve, Çay ve Baharat sektörünün 5,06 oldu.

2025 yılının 2 aylık döneminde, ihracatta öne çıkan ürünler sıralamasında yüzde 7,99’luk artışla fındık içi ilk sırada yer aldı. Fındık içi ihracatı 263 milyon doları geçti. İkinci sıradaki ayçiçeği yağı rafine ihracatında da yüzde %28,06 artış yaşandı. Ayçiçeği yağı rafine ihracatı 176 milyon dolar olarak gerçekleşti. Buğday unu ihracatı da 161,8 milyon dolarlık değeriyle üçüncü sırada kendisine yer buldu. Söz konusu ürünün ihracatında yüzde 37,50 düşüş görüldü.

Yılın 2 aylık döneminde en çok ithalatı gerçekleştirilen ürün, yüzde %184,4 azalarak, 368,5 milyon dolarla sığır oldu. Soya fasulyesi ithalatında da yüzde 25,5 gerileme yaşandı. Soya fasülyesi ithalatı 341,5 milyon dolar olarak gerçekleşti. Ayçiçeği yağı ham ithalatı ise 248,8 dolarda kaldı. Ayçiçeği yağı ithalatında yüzde 41,5 düşüş görüldü.

Tarım, gıda ve içecek sektörünün en çok ihracat gerçekleştirdiği ülkeler sıralamasında ihracatın yüzde %4,32 azaldığı Irak, 585,9 milyon dolarla ilk sırada yer aldı. İkinci sırada yer alan Almanya ile yapılan ihracat yüzde 1,72 artışla 349,7 milyon dolara ulaştı. Üçüncü sırada 286,5 milyon dolarla ABD yer aldı. ABD’ye yapılan ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 0,40 arttı.

En çok ithalat yapılan ülkeler sıralamasında da ilk sırada Rusya geldi. Rusya’dan yapılan ithalat 507,6 milyon dolar oldu. İkinci sıra, 419,3 milyon dolarlık ithalatın gerçekleştirildiği ABD oldu. 340,8 milyon dolarlık ithalatın yapıldığı Brezilya ise üçüncü sırada yer aldı.

Yeni Haftada, İçeride Mart Ayı Enflasyon Rakamları Takip Edilecek!
 
Önümüzdeki hafta, fiyatlamalar açısından küresel tarafta yine; ticaret savaşları ve jeopolitik riskler gibi kritik konuları takip edeceğiz. Ayrıca, majör ekonomilerden gelecek verilerle merkez bankalarına dair oluşabilecek beklentiler de önem arz edecek.

İç tarafta ise, Ramazan Bayramı tatili nedeniyle; Pazartesi ve Salı günleri Borsa İstanbul kapalı olacak. Kalan 3 işlem günü boyunca ise; son 1,5 haftada piyasalarda oluşan yüksek oynaklığın, haber akışları çerçevesinde devam edip etmeyeceğini ve düzenleyici kurumlardan gelebilecek tedbirleri öncelikli olarak yine takip edeceğiz. Perşembe günü açıklanacak olan enflasyon rakamları ise; piyasalarda yüksek oynaklığa neden olabilir.

  Alnus Yatırım Menkul Değerler A.Ş
 www.alnusyatirim.com
 
                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.