Piyasaya Yön Veren Güncel Finans Haberleri

Nisan ödemeler dengesi verileri i) beklentiden düşük ama seviye olarak yüksek cari açık, ii) dengeli finansman girişi, iii) ihmal edilebilir düzeye gelen net hata noksan ve iv) sınırlı rezerv kaybı ile yerel seçim öncesine göre daha iyi bir tabloya işaret ediyor. Hem cari hesap hem de finans hesabında belirgin iyileşme Mayıs verilerine yansıyacak.

Cari açıkta kötüleşmeyi yardım parası sınırladı
2024 Nisan ayında cari açık 5,3 milyar dolar ile piyasa (-6,1) ve İş Yatırım (-6,0) tahminlerinin oldukça altında geldi. Tahminler ve gerçekleşme arasındaki fark dünyanın geri kalanından genel hükümete 0,6 milyar dolarlık rekor net karşılıksız transferden kaynaklanıyor. 1993 Ocak ayında başlayan ödemeler dengesi serisinin en yüksek aylık yardım parası olan bu rakamın deprem bölgesi yeniden inşası ile ilgili olduğunu tahmin ediyoruz. Bu kalemdeki sürpriz giriş hariç tahminimizin isabetli olduğunu anlıyoruz.


Kaynak: TCMB
2023 Nisan ayında cari açık 5,1 milyar dolar seviyesindeydi. Geçen yılın rakamının seriden çıkmasıyla son 12 aylık toplam açık 31,3 milyar dolardan 31,5 milyar dolara arttı.

Altın ve enerji ithalatını hariç tutan çekirdek cari denge ise 0,5 milyar dolar açık ile 2023 Mayıs ayından beri en düşük seviyede. Son dönemin Nisan ayları ile karşılaştırdığımızda güncel çekirdek cari dengenin sadece 2018 ve salgın kaynaklı bozulan 2020 yıllarından daha iyi, 2017, 2019, 2021, 2022 ve 2023 rakamlarından daha kötü olduğunu görüyoruz.

Cari dengenin alt kırılımına baktığımızda 7,6 milyar dolarlık mal ticareti açığı, 1,4 milyar dolarlık gelirler açığı ve 3,1 milyar dolarlık hizmetler fazlası görüyoruz. Mal ticaretinden altın ve enerjiyi dışladığımızda bulduğumuz çekirdek mal ticareti açığı 2,9 milyar dolar ile 2011 hariç serinin en kötü Nisan rakamı.


Kaynak: TCMB
Hizmetler fazlasının büyük kalemlerinden brüt seyahat geliri 3,3 milyar dolar ile yıldan yıla %11 büyürken, yolcu taşımacılığı geliri 1,5 milyar dolar ile aynı kalıyor. Diğer yandan vatandaşların yurtdışı turizm harcamalarını hesaplayan seyahat gideri 0,8 milyar dolarlık büyüklük ve %37 yıllık büyüme ile net hizmetler fazlasını bir miktar aşağı çekiyor.

Sermaye girişinide portföy yatırımları öne çıkıyor
Finans hesabında aylık 3,2 milyar dolarlık belirgin bir sermaye girişi görüyoruz. Alt detayları kanal bazında incelediğimizde portföy yatırımlarından 2,0, kredilerden 1,2, ticari kredilerden 1,1, doğrudan yatırımlardan 0,9 milyar dolar net giriş, efektif ve mevduat hareketlerinden 1,9 milyar dolar net çıkış görüyoruz.

Portföy hareketinin detayına baktığımızda yerleşiklerin yoğun uluslararası menkul kıymet alımının sürdürdüğünü ve bu kalem kaynaklı 1,0 milyar dolarlık sermaye çıkışı yaşandığını görüyoruz. Yılın ilk dört ayında toplam rakam 6,8 milyar dolar ile geçen yılın 3 katı. En yakın ikinci dört aylık yabancı kıymet alım döngüsü 2019 Ocak-Nisan döneminde 4,5 milyar dolar. Ters yönde ise yabancıların Türkiye varlıklarına toplam girişi 3,1 milyar dolar ile geçen ay yaptığımız 2,9 milyar dolarlık tahmine yakın.

İncelemeye değer bir diğer kalem olan efektif ve mevduat hareketlerinde çıkışın esasen yerleşik bankaların yurtdışına çıkardığı 3,3 milyar dolardan kaynaklandığını anlıyoruz. Yabancı bankalar Türkiye’deki hesaplarına 1,6 milyar dolar para getiriyor.

Nisan verisinde bankaların uzun vadeli dış borç çevirme oranını %111 (2023 Nisan: %76), şirketlerinkini %126 (2023 Nisan: %44) hesaplıyoruz. Yılın ilk dört ayı olarak baktığımızda bu oran bankalar için %158 (2023 Ocak-Nisan: %89), şirketler için %116 (2023 Ocak-Nisan: %71). Borçlanma kanalları sağlıklı gözüküyor.

Rezerv kaybı geçici ve bizi endişelendirmiyor
Nisan ayında büyük resmi özetleyelim: 5,3 milyar dolar cari açık, 3,2 milyar dolarlık finansman girişi ve 0,3 milyar dolarlık kaynağı tespit edilemeyen çıkışlar sonucu ülke rezervlerinde 2,4 milyar dolar kayıp görüyoruz. Cari açıktaki şişkinlik olumlu finansman koşullarına rağmen ulusal rezervlerde kayıp getirmiş. Ancak endişeli değiliz.

Endişeli olmamamızın üç gerekçesi var.

1) Yerleşiklerin döviz talebinde zayıflama ve yabancı para akımları sayesinde TCMB Nisan ayında rezerv kalitesini iyileştirebildi. Altın fiyat hareketlerinden arındırdığımızda swap hariç net rezerv artışını 21,7 milyar dolar hesaplıyoruz.

2) Bir sonraki ayda cari denge ihracat yönlü iyileşiyor. Nisan ayında 9,9 milyar dolar, geçen yılın aynı ayında 12,5 milyar dolar olan öncü dış ticaret açığı 2024 Mayıs ayında 6,5 milyar dolara geriliyor. İhracatın ithalatı karşılama oranı da %79 gibi daha sürdürülebilir bir orana geliyor. Turizm tarafındaki güncel eğilimleri de değerlendirdiğimizde Mayıs ayında -1,6 milyar dolar civarı bir cari açık öngörüyoruz.

3) İyileşen cari açığın yanı sıra Mayıs ayında çok yüksek sermaye girişi görüyoruz. Hisse senedi, DİBS, ÖST ve eurobond ihraç, itfa ve yabancı hareketlerini netleştirdiğimizde portföyden 9,4 milyar dolar civarı yabancı girişi hesaplıyoruz. TCMB brüt rezervinde altın fiyat etkisinden arınmış artışı 20,9 milyar dolar buluyoruz. Dolayısıyla gelecek ay açıklanacak veride kredi, mevduat ve net hata noksan kalemlerinden de giriş olabileceğini anlıyoruz.


Kaynak: TCMB
2024 cari açık tahminimiz gerçekçi gözüküyor
Önümüzdeki dönemde petrol fiyatlarındaki gerileme, ihracat pazarlarımızda talebin güçlenmesi ve içeride sıkılaşan finansal koşulların iç talebi baskılaması dış dengeyi destekleyecektir. Diğer yandan Türk lirasında reel değerlenme ihracat üzerinde aşağı, nihai mal ithalatı ve yerleşiklerin yurtdışı seyahat harcaması üzerinde yukarı yönlü risk oluşturuyor.

2024 geneli için 25 milyar dolarlık (milli gelir öngörümüzün %2’si) cari açık tahminimizin söz konusu aşağı ve yukarı yönlü riskleri iyi yansıttığını düşünüyoruz. Son anketlerde piyasanın ortalama tahmini bize yakınsıyor.

 Detaylı bilgi almak, İş Yatırım’ın güncel raporlarına ulaşmak için aşağıdaki linki kullanabilirsiniz.

https://arastirma.isyatirim.com.tr/2024/06/10/cari-dengede-gecici-kotulesme-bizi-endiselendirmiyor/
 
İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 www.isyatirim.com.tr

                           ***
                  Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Elektronik Ürün Senedi Piyasası

Tarım ürünlerinin işlem gördüğü Türkiye Ürün İhtisas Borsası (TÜRİB) Elektronik Ürün Senedi (ELÜS) Piyasasında işlem hacminde öne çıkan Arpa, Buğday ve Mısır ürünleri için fiyat gelişimi aşağıda verilmektedir:

· Buğday Ekmeklik: En çok işlemin gerçekleştiği "Buğday Ekmeklik Beyaz 2.Sınıf" ürünler; 3 Haziran Pazartesi 9,40 TL/kg'den açılmış ve ağırlıklı ortalama fiyatı 9,41 TL/kg, 7 Haziran Cuma günü ağırlıklı ortalama fiyatı 8,98 TL/kg olmuştur. Tüm Ekmeklik Buğday ürünlerinde haftalık işlem ortalaması ise 9,13 TL/kg olarak gerçekleşmiştir.

· Buğday Makarnalık: En çok işlemin gerçekleştiği "Buğday Makarnalık Düşük Vasıflı" ürünler; 4 Haziran Salı 8,50 TL/kg'den açılmış ve ağırlıklı ortalama fiyatı 8,50 TL/kg, 6 Haziran Perşembe günü ağırlıklı ortalama fiyatı 9,05 TL/kg olmuştur. Tüm Makarnalık Buğday ürünlerinde haftalık işlem ortalaması ise 8,86 TL/kg olarak gerçekleşmiştir.

· Mısır: Pazartesi 7,80 TL/kg'den açılan ve ağırlıklı ortalama fiyatı 7,88 TL/kg olan Mısır'ın Cuma günü ağırlıklı ortalama fiyatı 8,02 TL/kg olmuştur. Haftalık işlem ortalaması ise 7,98 TL/kg'den gerçekleşmiştir.

· Arpa: Pazartesi 6,90 TL/kg'den açılan ve ağırlıklı ortalama fiyatı 6,90 TL/kg olan Arpa'nın haftalık işlem ortalaması ise 6,90 TL/kg'den gerçekleşmiştir.

TÜRİB Tarımsal Ürün Fiyat Endeksleri

Başlangıç tarihi 1 Nisan 2021 ve başlangıç değeri 1000 olan fiyat endekslerinin haftalık gelişimi ve haftanın son iş günü itibariyle, son 1 yılda kaydettiği fiyat değişim oranları aşağıda verilmektedir:


   

Türkiye ekonomi gundemi/Açıklanması beklenen ekonomik veriler
Saat    Veri                                    Dönem   Tahmin  Önceki          
------  -----------------------------------     -----   ------  ------
10:00   Toplam ciro endeksi (Yıllık)            Nisan           +84.0%
10:00   Ticaret satış hacim endeksi(Yıllık)     Nisan           +19.4%
        Hazine, 4 yıl vadeli tahvil ihaleleri düzenleyecek      

Kuruluştan yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:

Sigortacılık alanında geniş hizmet ağıyla 99 yıldır müşterilerinin yanında duran Anadolu Sigorta, Orta Anadolu Bölge Müdürlüğü’nü kurdu. Yeni açılan Orta Anadolu Bölge Müdürlüğü, Konya ve çevre illerde sigortacılık bilincinin yaygınlaştırılmasına katkıda bulunmak ve Anadolu Sigorta müşterilerine en iyi hizmeti sunmak amacıyla faaliyete başladı. Anadolu Sigorta’nın Orta Anadolu Bölge Müdürlüğü, merkez il Konya olmak üzere, Aksaray, Niğde ve Karaman illerini de kapsayan geniş bir sorumluluk alanına sahip olacak.

Anadolu Sigorta Genel Müdürü Mehmet Tuğtan: “Yeni bölge müdürlüğümüzün müşterilerimizin sigortacılık ihtiyaçlarına hızlı ve etkin çözümler sunacağına inanıyoruz”

Anadolu Sigorta Genel Müdürü Mehmet Tuğtan “Yaygın bir satış yönetimi ağıyla, satış kanallarımıza ve müşterilerimize daha yakın olmayı hedefleyen Orta Anadolu Bölge Müdürlüğü’müz, satış odaklı bakış açısıyla faaliyetlerini daha etkin bir şekilde yürütecek. Bu doğrultuda, daha yüksek kalitede hizmet vereceğimize ve mevcut pazar payımızda artış sağlayacağımıza inancımız tam. Anadolu Sigorta olarak, yeni bölge müdürlüğümüzün sigorta bilincinin yaygınlaştırılmasında önemli bir rol oynayacağına ve bölgedeki müşterilerimizin sigortacılık ihtiyaçlarına hızlı ve etkin çözümler sunacağına inanıyoruz. Orta Anadolu Bölge Müdürlüğü'nün kuruluşunun, Konya ve çevre illerdeki tüm paydaşlarımıza hayırlı olmasını dileriz” şeklinde konuştu.

 

Düşüşe kısa bir bir mola
Nisan cari açık 31.5 milyar dolar… Nisan ayında cari denge 5.6 milyar dolar civarındaki piyasa beklentisinin altında kalarak 5.3 milyar dolar açık verdi. Ancak yine de geçen senenin aynı ayındaki 5.1 milyar dolarlık açığın üzerinde kalarak 12 aylık toplam cari açığın geçen yıl Temmuz’dan bu yana ilk defa önceki aya göre artış göstererek 31.3 milyar dolardan 31.5 milyar dolara yükselmesine neden oldu. Geçen seneye göre bozulmada ithalatın %1.0’e yakın artışına karşılık ihracatın %1.6 daralması ve turizm gelirlerinin %5.25 gibi sınırlı bir miktarda artması etkili oldu. Enerji ve altın dışı cari denge Nisan’da 497 milyon dolar açık verirken 12 aylık toplam enerji ve altın dışı fazla 36 milyar dolardan 35.7 milyar dolara geriledi. Nisan itibarıyla cari dengede bir bozulma görsek de öncü dış ticaret verileri bu bozulmanın geçici olduğuna işaret etti. Öncü verilere göre Mayıs ayında dış ticaret dengesi geçen yılın aynı ayına göre 6.0 milyar dolar düşerek 6.5 milyar dolar oldu. Bu da Mayıs ayında cari açığın 30 milyar doların altına gerileyeceği anlamına geliyor. Önümüzdeki dönemde iç talepte beklediğimiz durulmanın ithalata daha fazla yansımasıyla yılın geri kalanında cari açığın düşmeye devam etmesini bekliyoruz.
Portföy girişinde artış…. Cari açıktaki hafif artışa karşılık sermaye girişi geçen senenin hafif üzerinde gerçekleşti. Geçen sene Mayıs ayında görülen 2.7 milyar dolarlık girişe karşılık bu yıl Mayıs’ta sermaye dengesi 3.2 milyar dolar fazla verdi. Seçim sonrası dönemde yabancı yatırımcıların TL varlıklara ilgisinin artmasıyla birlikte hisse senedi piyasasına 360 milyon dolar, yurtiçi devlet tahvillerine 1.4 milyar dolar giriş yaşandı. 856 milyon dolarlık doğrudan yabancı yatırım girişi gerçekleşirken 1.9 milyar dolarlık mevduat çıkışına karşılık 2.2 milyar dolarlık kredi kullanımı diğer yatırımlar kaleminden 351 milyon dolarlık girişe neden oldu. Cari açığın altında sermaye girişi Nisan ayında 2.4 milyar dolarlık rezerv kullanımına neden olurken 327 milyon dolar net hata noksan olarak kaydedildi.
Finansman yapısında hafif düzelme… 12 aylık toplam bazda sermaye girişi Nisan’da 43.8 milyar dolardan 44.3 milyar dolara yükseldi. Uzun süredir mevduat, net hata noksan ve rezervlere dayalı sermaye girişlerinde 12 aylık toplam mevduat miktarı 14.9 milyar dolardan 10.5 milyar dolara, rezerv kullanımı 10.5 milyar dolardan 6.0 milyar dolara ve net hata noksan 22.8 milyar dolardan 18.6 milyar dolara gerilese de doğrudan yabancı yatırımların önemli bir değişiklik göstermemesi, buna karşılık portföy yatırımı girişlerinin 12.4 milyar dolardan 15.7 milyar dolara yükselmesi sıcak paraya dayalı kırılgan sermaye girişlerinin devam ettiğine işaret ediyor. Önümüzdeki dönemde uzun vadeli kredilerde ve DYY’de gözle görülür bir artış görülmesi finansman yapısında bir iyileşme olduğunun işareti olacaktır. Hem banka hem de banka dışı sektörlerde tahvil dahil kısa ve uzun vadeli borç çevirme oranlarının artmaya devam ettiğini görüyoruz. Bankacılık sektörü dış borç çevirme oranı 6 aylık hareketli toplamlar bazında Nisan’dan Mayıs’a %120.4’ten %12.9’a yükselirken banka dışı kesimde bu oranlar %121.1’den %132.8’e artış şeklinde gerçekleşti. Risk primindeki düşüşle birlikte hafifleyen finansman maliyetleri bankacılık ve reel sektörün borçlanma imkanlarını da rahatlatıyor ancak cari açıkta kalıcı düşüş, risk priminde düşüşün kalıcı hale gelmesi, not artışları ve rezerv yönetiminin serbest piyasa koşulları çerçevesinde gerçekleşmesi söz konusu olmadan finansman yapısının sürdürülebilir bir yapıya kavuştuğunu söyleyemiyoruz.


Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
                                   ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Hazine ve Maliye Bakanlığı, bugün itfa tarihi 9 Nisan 2025 olan, 10 ay (301 gün) vadeli
hazine bonosunun yeniden ihracını gerçekleştirdi. İhalede net 2 milyar 609.9 milyon
TL satış yapıldı

 İhale öncesinde kamu kuruluşlarına ve piyasa yapıcılarına yapılan 8 milyar
500 milyon TL net ROT satışlarla birlikte Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın bugünkü
toplam satış tutarı 11 milyar 109.9 milyon TL 'ye ulaştı.

 İhalede; nominal teklif 15 milyar 199 milyon, nominal satış 3 milyar 649 milyon TL
ortalama minimum fiyat 71.421 TL, ortalama fiyat 71.524 TL, ortalama basit faiz
48.15 %, ortalama bileşik faiz 49.97 % oldu.