• ABD'de Michigan Ünv. ay ortası güven endeksi Mayıs'ta: 50.8 (Beklenti:53.4 Önceki:52.2)
  • ABD'de Michigan Ünv. ay ortası cari durum endeksi Mayıs'ta: 57.6 (Beklenti: 59.6 Önceki:59.8)
  • ABD'de Michigan Ünv. 12 aylık enflasyon Beklentisi Mayıs'ta:%+7.3 (Önceki:%+6.5)
  • ABD'de Michigan Ünv. 5 yıllık enflasyon Beklentisi Mayıs'ta:%+4.6 (Önceki:%+4.4)
  • Tartışmasız Türkiye'nin en ekonomik altın fiyatlarını bulabileceğiniz site.
  • ABD'de Michigan Ünv. ay ortası güven endeksi Mayıs'ta: 50.8 (Beklenti:53.4 Önceki:52.2)
  • ABD'de Michigan Ünv. ay ortası cari durum endeksi Mayıs'ta: 57.6 (Beklenti: 59.6 Önceki:59.8)
  • ABD'de Michigan Ünv. 12 aylık enflasyon Beklentisi Mayıs'ta:%+7.3 (Önceki:%+6.5)
  • ABD'de Michigan Ünv. 5 yıllık enflasyon Beklentisi Mayıs'ta:%+4.6 (Önceki:%+4.4)
  • Tartışmasız Türkiye'nin en ekonomik altın fiyatlarını bulabileceğiniz site.
  • ABD'de Michigan Ünv. ay ortası güven endeksi Mayıs'ta: 50.8 (Beklenti:53.4 Önceki:52.2)
  • ABD'de Michigan Ünv. ay ortası cari durum endeksi Mayıs'ta: 57.6 (Beklenti: 59.6 Önceki:59.8)
  • ABD'de Michigan Ünv. 12 aylık enflasyon Beklentisi Mayıs'ta:%+7.3 (Önceki:%+6.5)
  • ABD'de Michigan Ünv. 5 yıllık enflasyon Beklentisi Mayıs'ta:%+4.6 (Önceki:%+4.4)
  • Tartışmasız Türkiye'nin en ekonomik altın fiyatlarını bulabileceğiniz site.
  • ABD'de Michigan Ünv. ay ortası güven endeksi Mayıs'ta: 50.8 (Beklenti:53.4 Önceki:52.2)
  • ABD'de Michigan Ünv. ay ortası cari durum endeksi Mayıs'ta: 57.6 (Beklenti: 59.6 Önceki:59.8)
  • ABD'de Michigan Ünv. 12 aylık enflasyon Beklentisi Mayıs'ta:%+7.3 (Önceki:%+6.5)
  • ABD'de Michigan Ünv. 5 yıllık enflasyon Beklentisi Mayıs'ta:%+4.6 (Önceki:%+4.4)
  • ABD'de Michigan Ünv. 12 aylık enflasyon Beklentisi Mayıs'ta:%+7.3 (Önceki:%+6.5)
  • ABD'de Michigan Ünv. ay ortası cari durum endeksi Mayıs'ta: 57.6 (Beklenti: 59.6 Önceki:59.8)
  • ABD'de Michigan Ünv. ay ortası güven endeksi Mayıs'ta: 50.8 (Beklenti:53.4 Önceki:52.2)
  • ABD'de Michigan Ünv. ay ortası cari durum endeksi Mayıs'ta: 57.6 (Beklenti: 59.6 Önceki:59.8)

Piyasaya Yön Veren Güncel Finans Haberleri

ürün bulundu.

22 Nisan 2022 • 00:00:00

Yurt Dışı Piyasalar Gün Ortası Teknik Bülten (ALB Yatırım)

25 Ocak 2024 • 11:50:02

NAS100 Teknik Analizi
Nasdaq, dün yükselen kanalın direnç noktası konumunda olan 177000 seviyesini yukarı yönlü kırdıktan sonra gelen tepki alımları ile 17790 seviyesine kadar yükseliş gerçekleşti. Bugün öğlen saatlerinde 17600 bölgesinde işlem gören endekste yukarı yönlü hareketlerin devam etmesi halinde 17720 seviyesi direnç noktası olarak izlenebilir. Olası aşağı yönlü hareketlerde ise 17570 seviyesi destek noktası olarak takip edilebilir.
 
Dirençler : 17720 / 17800 / 17850
Destekler : 17570 / 17500 / 17430
 
BOEING Teknik Analizi
Dün hisse senedi günü 214.00 seviyesinden pozitif kapattı. Yukarı yönlü hareketlerin devam etmesi durumunda kısa vadede 10 günlük üssel hareketli ortalamanın geçtiği 216.97 seviyesi ile 219.00 önemli direnç seviyeleri olarak izlenebilir. Aşağı yönlü hareketlerde ise 211.40 ve 208.50 önemli destek seviyeleri olarak takip edilebilir. 208.50 seviyesinin aşağı yönlü geçilmesi durumunda ise 206.00 diğer önemli destek seviyesi olarak hedeflenebilir.
 
Dirençler : 216.97 / 219.00 / 221.40
Destekler : 211.40 / 208.50 / 206.00
 
GM Teknik Analizi
Dün gün içerisinde satışların yoğunlaşması ile birlikte 34.52 seviyesine gerileyen hisse senedi 34.66 seviyesinden kapanış gerçekleşti. Aşağı yönlü hareketlerin devam etmesi durumunda 34.25 ve 33.94 önemli destek seviyeleri olarak takip edilebilir. Gün içerisinde toparlanma eğilim gündeme gelmesi durumunda ise 34.04 ve 35.55 önemli direnç seviyeleri olarak izlenebilir. 35.55 seviyesinin yukarı yönlü geçilmesi durumunda ise 36.00 diğer önemli direnç seviyesi olarak hedeflenebilir.
 
Dirençler : 35.04 / 35.55 / 36.00
Destekler : 34.25 / 33.94 / 33.47
 
WHEAT Teknik Analizi
Buğday, geçtiğimiz hafta 573,00 seviyesinden almış olduğu tepki hareketi ile aşağı yönlü düşen trendi bugün itibariyle yukarı kırdı. Yukarı yönlü hareketlerin devam etmesi halinde 624,25 seviyesi direnç noktası olarak izlenebilir. Olası aşağı yönlü hareketlerde ise 611,50 seviyesi destek noktası olarak takip edilebilir.
 
Dirençler : 624,25 / 630,00 / 637,00
Destekler : 611,50 / 600,00 / 586,00
 
COPPER Teknik Analizi
Bakır, sıkışan üçgen formasyonunun destek noktasından almış olduğu tepki hareketi ile 387,00 bölgesinde işlem görmektedir. Yukarı yönlü hareketin devam etmesi halinde 391,00 seviyesi direnç noktası olarak takip edilebilir. Aşağı yönlü hareketlerde ise 383,00 seviyesi destek noktası olarak takip edilebilir.
 
Dirençler : 391,00 / 393,50 / 395,50
Destekler : 383,00 / 380,00 / 373,00

  Alb Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
  www.albyatirim.com.tr
 

                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Ham Petrol analizi (Dinamik Yatırım Menkul Değerler)

25 Ocak 2024 • 11:43:01

Ham Petrol, 74,61 destek seviyesi üzerinde işlem görmeye devam ediyor. Bu seviyenin üzerinde günlük bar kapanışına devam ettiği müddetçe yükseliş yönlü işlemler devam edebilir. Bu durumda ilk direnç seviyemiz 79,79 olacaktır. Aksi takdirde, 74,61 seviyesi altında kalıcılık sağlaması halinde 72,90 destek seviyesini takip ediyor olacağız.
Destek: 74,61 - 72,90 - 71,23
Direnç: 79,79 - 82,46 - 86,43


 Dinamik Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
  https://www.dinamikyatirim.com.tr/

***
Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

EURGBP,EURUSD analizi (Dinamik Yatırım Menkul Değerler)

25 Ocak 2024 • 11:41:01

Eurgbp paritesi, 0,8535 destek seviyesi üzerinde işlem görmeye devam ediyor. Bu seviyenin üzerinde 4 saatlik bar kapanışlarına devam etmesi halinde yükseliş yönlü işlemler devam edebilir. Bu durumda ilk direnç seviyesi 0,8626 olacaktır. Aksi takdirde, 0,8535 seviyesinin altında kalıcılık sağlanması halinde ise 0,8488 destek seviyesini izliyor olacağız.
Destek: 0,8535 - 0,8488 - 0,8433
Direnç: 0,8626 - 0,8664 - 0,8703

Eurusd, 1,0876 destek seviyesi üzerinde işlem görmeye devam ediyor. Bu seviyenin üzerinde günlük bar kapanışına devam etmesi halinde yükseliş yönlü işlemler gündemimizde yer alabilir. Bu durumda ilk direnç seviyesi 1,0930 olacaktır. Aksi takdirde, 1,0876 seviyesinin altında kalıcılık sağlanması halinde ise 1,0799 destek seviyesini izliyor olacağız.
Destek: 1,0876 - 1,0799 - 1,0722
Direnç: 1,0930 - 1,0964 - 1,1007


 Dinamik Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
  https://www.dinamikyatirim.com.tr/

***
Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Altın analizi (Dinamik Yatırım Menkul Değerler)

25 Ocak 2024 • 11:39:01

Altın, 2032 direnç seviyesi altında işlem görmeye devam ediyor. Bu seviyenin altında 4 saatlik bar kapanışlarına devam etmesi halinde düşüş yönlü işlemler gündemimizde yer alabilir. Bu durumda ilk destek seviyesi 1995 olacaktır. Aksi takdirde, 2032 seviyesinin üzerinde kalıcılık sağlaması halinde ise 2068 direnç seviyesini izliyor olacağız.
Destek: 1995 - 1964 - 1932
Direnç: 2032 - 2068

 Dinamik Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
  https://www.dinamikyatirim.com.tr/

***
Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

FX teknik analiz (İş Yatırım)

25 Ocak 2024 • 11:35:01

Saat 16.15’te başlayacak olan Avrupa Merkez Bankası faiz kararları öncesi Euro yön tayini konusunda kararsızlığını sürdürüyor. Faiz getirileri konusunda bir değişikliğe gidilmesi beklenmiyor. EURUSD paritesi 200 günlük hareketli ortalama ve Fib 0,5 noktasına denk gelen 1,085 fiyatının üzerinde tutunmaya devam ediyor. Yukarıda 50 günlük hareketli ortalama ve Fib 0,618 noktası arasına denk gelen 1,0925-1,0945 bölgesi direnç bölgesi olarak takip edilebilir.

Şahin açıklamalar yapan Fed ile beklentilerin üzerinde gelen verilere rağmen dolar endeksinin 102,8 ile 103,8 bandında akümüle olduğunu görüyoruz. Diğer taraftan Fed’in martta faiz indirimi yapacağına dair beklenti %40 seviyesine kadar indi. Avrupa Merkez Bankasından gelebilecek şahin açıklamalar karşısında Bollinger orta bandı ve Fib 0,382 noktası arasındaki bölge olan 102,55-102,67 bölgesi endeks için destek bölgesi olarak takip edilebilir.

Fib 0,764 noktasının hemen üzerinde tutunmaya çalışan ons altın 2013 dolardan işlem görüyor. Bu seviyenin korunamaması halinde psikolojik destek ve bollinger alt bandına denk gelen 2000 dolar seviyesi takip edilmelidir. Yukarıda ise 2035 dolar Bollinger orta bandı direnç seviyesi olarak takip edilebilir.

 Detaylı bilgi almak, İş Yatırım'ın güncel raporlarına ulaşmak için aşağıdaki linki kullanabilirsiniz.

 https://arastirma.isyatirim.com.tr/2024/01/25/fx-teknik-analiz-raporu-25-01-2024/

İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 www.isyatirim.com.tr

           ***
           Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Türkiye’de birleşme ve satın alma işlemleri 2024’te artacak- EY

25 Ocak 2024 • 11:25:02

Kuruluştan yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:

Uluslararası danışmanlık, denetim ve vergi şirketi EY (Ernst & Young); Türkiye’de 2023 yılında şirket birleşme ve satın almalarının toplam işlem hacmi ve sayısına dair yaptığı analize göre, geçtiğimiz yıl; 6 Şubat depremleri, genel seçim dönemi, ekonomik belirsizlikler, yakın coğrafyada yaşanan jeopolitik gelişmelerin etkileriyle yaşanan daralmaya rağmen yabancı yatırımcının ilgisinin artması dikkat çekti. Yabancı yatırımcının alıcı olduğu işlemlerin oranı 2022 yılında yüzde 23 iken, bu oran 2023 yılında yüzde 29 seviyesine çıktı. Yabancı yatırımcıların coğrafi dağılım verileri en çok yatırımın ABD, Birleşik Krallık, Avrupa Birliği ve Birleşik Arap Emirlikleri'nden geldiğini gösteriyor.
 
Yatırımcıların niteliğine bakıldığında; Türkiye’de 2023 yılında, işlemlerin yüzde 38’inin finansal yatırımcılar tarafından gerçekleştirildiği, bu işlemler arasında Getir (500 milyon dolar), Advantage Capital-Sabancı Renewables (185 milyon dolar), Insider’ın (105 milyon dolar) yer aldığı görülüyor. Stratejik yatırımcılar da Türkiye’nin jeopolitik konumu ve Avrupa’ya kıyasla sahip olduğu düşük maliyet yapısı nedeniyle ülkemizdeki yatırım fırsatlarını değerlendirmeye devam ediyor. Bu kapsamda 2023 yılında Oyak Denizli Çimento - Taiwan Cement Corporation 740 milyon dolar, Stellantis Otomotiv - Tofaş 445 milyon dolar, Aytemiz - Tatneft 336 milyon dolar, Hod Maden - SSR Mining 270 milyon dolar, Murat Kablo-Volex 195 milyon dolar, Burgan Bank-Al Rawabi United 188 milyon dolar, Akpet-Tatneft 160 milyon dolar, Mandarin Hotel Bodrum - Pasha Holding 156 milyon dolar, Rönesans Enerji-Total Energies 150 milyon dolar, Kale Kimya-Univar 143 milyon dolar değerinde gerçekleştirilen işlemleriyle Türkiye’de öne çıkan stratejik yatırımlar arasında öne çıkıyor.
 
2024 beklentileri iyimser
 
2024 yılında ise 2023 sonunda artan faizlerin pozitif yönde etkilerinin hissedilmesi, genel seçimin yarattığı belirsizliklerin geride kalması ve pandeminin global piyasalardaki etkisini tamamen yitirmesi ile yatırımların hem global anlamda hem de Türkiye’de artması bekleniyor. Türkiye pazarının dinamikleri göz önüne alındığında kimyasal ürünler başta olmak üzere endüstriyel üretim, yenilenebilir enerji, gıda alanlarında yatırımların yoğunlaşacağı; bununla birlikte SaaS, finansal teknolojiler, oyun ve e-ticaret alanlarındaki teknolojik girişimlerin ilgi çekmeye devam edeceği ve özellikle işlem sayısının artacağı ön görülüyor. EY analizine göre özelleştirme tarafında da beklenti; 2024-2026 Orta Vadeli Program’a göre özelleştirme gelirlerinin bir önceki yıla göre artacağı yönünde.
  
***
 
EY Hakkında
 
EY olarak amacımız; müşterilerimiz, çalışanlarımız ve toplum için değer yaratırken aynı zamanda sermaye piyasalarında güvenin ve daha iyi bir çalışma dünyasının oluşmasına katkıda bulunmaktır. Dünya çapında 150’den fazla ülkede, sahip olduğumuz veri ve teknoloji ile hizmet veren ekiplerimizle, denetimde güveni sağlarken müşterilerimizin gelişmesine ve dönüşmesine destek oluyoruz. Bağımsız denetim, danışmanlık, hukuk, kurumsal finansman, strateji ve vergi hizmetlerimizle iş dünyasının karşılaştığı zorluklara yeni çözümler sunacak doğru soruları soruyoruz.
 
EY adı küresel organizasyonu temsil eder ve Ernst & Young Global Limited’in her biri ayrı birer tüzel kişiliğe sahip olan, bir veya daha çok, üye firmasını temsil edebilir. Sınırlı sorumlu bir Birleşik Krallık şirketi olan Ernst & Young Global Limited müşteri hizmeti sunmamaktadır.
 
Kişisel Verileri Koruma Kanunu (KVKK) kapsamında; EY’ın kişisel verileri nasıl topladığı, kullandığı ve bireylerin sahip olduğu haklara dair bilgilere ey.com/tr_tr/privacy-statement adresinden ulaşabilirsiniz. EY üye şirketleri yerel kanunların yasakladığı bölgelerde hukuk hizmeti sunmaz.

Yurt Dışı Bülten (Burgan Yatırım)

25 Ocak 2024 • 11:21:01

Yurt dışı piyasalarda, bugün ECB'nin faiz kararı takip edilecek. Bankanın Ocak ayı toplantısında faiz oranını son yılların en yüksek seviyelerine yakın %4.50 oranında sabit tutacağı beklenirken, yatırımcıların ECB'nin faiz indirimlerine ne zaman başlayacağına dair mesajlara odaklanacağı düşünülüyor. ABD tarafında ise geçen haftalarda Fed yetkililerinden gelen şahin tonda açıklamalar sonrasında piyasalarda beklenen erken faiz indirim beklentisi azaldığı görülüyor. Piyasalar, Cuma günü ABD Çekirdek PCE verisinin açıklanmasıyla birlikte Fed'in veri sonrası yapacağı açıklamaları takip edecek. Fed yetkililerinden gelen açıklamaların yatırımcıların risk iştahında etkili olması bekleniyor.

Ayrıca, Fed'in geçen yıl bakancılık siteminin istikrarını sağlamaya ve ekonomiye destek vermek amaçlı başlattığı Banka Vadeli Finansman Programı'nın 11 Mart'ta sona erdirileceği açıklandı.

ABD endeksleri son işlem gününü pozitif bir görüntüyle kapattı. NASDAQ 100 endeksi yıl başından bu yana %5'lik bir getiri seviyesine ulaştı. ABD borsalarında bilançolar açıklanmaya devam ederken bugün Dow Inc, Comcast Corp, Sherwin-Williams Co/The, Valero Energy Corp, Sorthwest Airlines, Xcel Energy, Marsh & McLennan, NextEra Energy, Blackstone Inc, Humana Inc, Union Pacific Corp, Weyerhaeuser Co, KLA Corp, Fair Isaac Corp, Intel ve Visa şirketlerinin bilançoları öne çıkıyor. Intel'in bugün 15.16 milyar dolar gelir ve 0.45 dolar hisse başı kazanç açıklaması bekleniyor. Visa'nın ise 8.55 milyar dolar gelir ve 2.34 dolar hisse başı kazanç açıklaması bekleniyor.

Şirket Haberleri

Microsoft (MSFT): Microsoft'un borsa değeri Çarşamba günü ilk kez 3 trilyon doları aştı.(Kaynak)

Apple (AAPL): Apple, uygulama mağazası dışındaki indirmeler için yeni ücretler getireceğini açıkladı.(Kaynak)

 
 Burgan Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 https://www.burganyatirim.com.tr/
                           ***
                  Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Emekli ücretleri 2001 yılından itibaren hem nominal hem de reel olarak düşmeye başladı ve 2024 yılında en dip noktaya ulaştı (Sesmir)

25 Ocak 2024 • 11:20:01

Makro düzeyde yarattığı çok boyutlu sosyal ve ekonomik risklerin bertaraf edilebilmesi için Türkiye sosyal güvenlik rejiminin bir an önce yapısal reform konularının arasına alınması ve OECD kurallarına göre yeniden yapılandırılması zorunluluktur.

Primli rejimden sorumlu olan sosyal güvenlik kurumlarının, aynı zamanda primsiz ve karşılıksız yardımlardan da sorumlu tutulması, Türkiye sosyal güvenlik sisteminin gelir-gider dengesini bozmuş, finansal kriz içerisine sokmuştur. Sistem sigortalılar ve tüm hak sahiplerine yeterli aylık ve gelir ödemesi yapamamakta, sosyal güvenlik hizmetlerinde gerekli kaliteyi sağlayamamakta; işverenler ise ödedikleri yüksek primlerden, kayıt dışı istihdamın yol açtığı haksız rekabetten ve hem mutlak hem de nisbi olarak yüksek işgücü maliyetlerinden şikâyet etmekte; devlet ise sosyal güvenlik kurumlarının açıklarını kapatmaktan rahatsızlık duymaktadır.

Türkiye’deki primsiz rejim ise dağınık ve kuralsız bir durumdadır: Gelir düzeyleri belirli miktarların altında bulunanlara sunulan primsiz sosyal yardım ve hizmetler, tamamen standartlardan uzak, siyasetin oy beklentilerine ve yönlendirmelerine dayalı, dağınık, disiplinsiz ve kuralsız bir durumdadır.

Primsiz rejimin sorumluluğu ve doğurduğu finansal yükler sosyal güvenlik kurumlarından alınıp direkt hazineye ve yerel idarelere devredilmelidir.

Emekli maaşlarının tespiti temel olarak hükumet kararlarıyla veya bütçe kısıtlarıyla değil, iyi kurgulanmış, iyi yönetilmiş portföy mekanizmalarının yarattığı ekonomik olanaklarla belirlenmesi global bir kuraldır. Primli rejimlere dahil olan emeklilerin maaşları yıllar içerisinde oluşan ve devam eden portföy gelirlerine göre tespit edilmesi ve ona göre dağıtım yapılması gerekirken, ortada ciddi bir portföy geliri oluşturacak mekanizmalar kurgulanmadığı için Türkiye ‘de siyasi iradenin kararlarına ve bütçe kısıtlarına göre tespit edilmekte ve sonuçta bütçeye yük olmaktadır.

Emekli ücretleri 2001 yılından itibaren hem nominal hem de reel olarak düşmeye başlamış ve 2024 yılında en dip noktaya ulaşmıştır. En düşük emekli maaşının asgari ücrete oranı 2001 yılında 1.43 iken 2015 yılından itibaren 1’in altına düşmeye başlamış ve 2024 yılına 0.65’lere kadar gerilemiştir. 2001 yılındaki seviyenin korunmuş olması halinde 2024 yılında en düşük emekli maaşı olarak tespit edilen 10 bin TL’lik maaş seviyesinin 25 bin TL civarında olması gerekir idi. 23 yılda emeklilerin kaybı nominal bazda %150 civarında gerçekleşmiş, reel kayıp ise bunun birkaç katını aşmıştır. Sonuçta devlet, sosyal güvenlik açısından, yeniden dağıtım yolu ile yoksulluğu gidermek ve emeklilik döneminde güvence sağlamak gibi anayasal görevlerini ve sosyal devlet olma gereğini yerine getiremez duruma düşmüştür.

Türk sosyal güvenlik sisteminin en büyük sorunu, aktüeryal hesaplamalara dayandırılmamış olmasıdır.

Sosyal güvenlik sistemlerinin temel amacı, yeniden dağıtım yolu ile yoksulluğu gidermek ve emeklilik döneminde yüksek ve kaliteli güvence sağlamaktır. İktisadi olarak kamu aracılığıyla gelir transferi mantığıyla çalışan sosyal güvenlik sisteminin çözmesi gereken konu bu transfere konu edilecek olan kaynakların temin edilme olanakları ve yeterliliğidir. Sistem yoksulluğu gidermek ve yaşlılıkta güvence sağlamak şeklindeki iki temel fonksiyonunu gerekli kalitede yürütemez duruma düşmüştür.

Sosyal güvenliğin sağlanması, anayasal bir görev olarak devlete verilmiş olmasına rağmen, Dünya’daki örneklerin aksine, devletin sosyal güvenliğin finansmanına, işçi ve işverenle birlikte katkı sağlamaması önemli bir çelişki ve eksiklik olarak hala devam etmektedir. Zira bütün ülkelerde sosyal devlet ilkesi ile anayasal sosyal güvenlik hakkı kapsamında sosyal sigortaların finansmanına işçi ve işverenle birlikte devletin de belli bir oranda katılması genel kabul görmüş bir zorunluluktur. Türkiye primlere katkı sağlamadığı gibi, sosyal güvenlik kurumlarının fonlarını bizzat tüketmiştir. Sosyal güvenlik kurumlarının gelir açıklarını sonradan topluca genel bütçeden kapatılmak zorunda kalınması ile primin doğduğu anda devlet katkısının yapılması arasında hiçbir benzerlik yoktur.

Devletin primlere katkısının olmaması, sigortalılar ve işverenlerin prim yükünün ağırlaşmasına, kayıt dışı istihdamın ve istihdam maliyetlerinin artmasına neden olmaktadır. OECD ülkeleri arasında maaş primleri yönünden işçi ve işveren payının en yüksek olduğu ülke Türkiye’dir.

 Orhan Ökmen
 Başkan
Sesmir Kurumsal ve Finansal Danışmanlık A.Ş
                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Hesaba Altın Havale

Siparişleriniz sadece "1 saat" içerisinde hesabınızda.

Ücretsiz Hızlı Kargo

Siparişlerinizin gönderimi, aynı gün içerisinde yapılır.

Üst Düzey Güvenlik

256-bit şifreleme ve 3D Secure ile güvenli ödeme.

Sertifikalı Ürünler

Ürünlerimizin tümü sertifikalı ve orijinaldir.

hand-package-delivery