Piyasaya Yön Veren Güncel Finans Haberleri

Güçlü vergi gelirleri bütçedeki bozulmayı sınırlamaya devam ediyor
 
Merkezi bütçe Ocak’ta 151 milyar TL açık verirken, 12-aylık birikimli açık 1,49 trilyon TL’ye yükseldi. 2023’ün ocak ayında 32,2 milyar TL açık veren merkezi bütçe, 2023’ün aynı ayında 150,7 milyar TL açık verirken, geçen seneki 10,9 milyar TL’lik faiz dışı açığa karşılık bu sene 29,6 milyar TL faiz-dışı açık verildi. Böylece sene sonunda 1,37 milyar TL seviyesindeki 12-aylık birikimli bütçe açığı 1,49 milyar TL’ye yükselmiş oldu. Faiz-dışı açık ise 700 milyar TL’den 719 milyar TL’ye yükseldi.
 
Harcama artışları devam etse de güçlü vergi gelirleri bütçedeki bozulmayı sınırlamaya devam ediyor. Geçen yılın aynı ayı ile karşılaştırıldığında, bütçe harcamalarında enflasyonun çok üzerindeki nominal %139’luk artış bütçe dinamiklerindeki bozulmayı özetliyor. Bu dönemde faiz harcamaları, bankaların menkul kıymet tutma zorunluluğu nedeniyle baskılanan DİBS faizlerine rağmen 21 milyar TL’den 121 milyar TL’ye yükselmiş, ki bu geçtiğimiz yıllarda değişken faizli ve döviz cinsi tahvil ihraçlarındaki artışların olumsuz yansımasını net bir şekilde yansıtmakta. 12- aylık birikimli olarak bakıldığında, Hazine’nin faiz ödemeleri son 1 yıllık dönemde 319 milyar TL’den 774 milyar TL’ye yükselmiş, ki bu rakamın sene sonunda 1,25 trilyon TL’ye yükseleceği öngörülüyor. Faiz-dışı harcamalarda ise yıllık nominal artış tutarı %116 seviyesinde, ki bunun içinde depreme bağlı harcamaların halen sınırlı olduğunu belirtmek lazım. Buna göre, bu artıştaki daha büyük sorumlunun 2023 genel seçim vaatlerine bağlı yapılan harcamalar olduğunu söyleyebiliriz. Harcama tarafındaki bu bozulmaya karşın, seçimlerin ardından alınan vergi artışı tedbirleri ve daha büyük ölçüde güçlü devam eden tüketime bağlı olarak vergi gelirlerindeki iyileşme 2023’ün ikinci yarısından itibaren manşet bütçe dengesindeki kötüleşmeyi sınırlamaya devam ediyor. Vergi gelirleri Ocak’ta da yıllık %105 nominal artış kaydederken, artış oranı KDV’de %165, ÖTV’de ise %118’e ulaşıyor. Hatta Temmuz sonrası 7 aylık döneme kümülatif olarak bakarsak, KDV gelirlerinin yıllık nominal %245 gibi dramatik bir oranda arttığı görülüyor, ki bu da iç talebin gücünü net bir şekilde yansıtıyor. Bu ciddi artış bütçe dengelerindeki bozulmayı önemli oranda sınırlandırsa da, bir yandan da aslında tüketim alışkanlıklarındaki bozulmanın nasıl bir enflasyon ataletine yol açtığını da bize gösteriyor. Bu durum da TCMB’nin kalıcı dezenflasyon sürecini başlatmak konusunda işinin ne kadar zorlu olduğunu ortaya koyuyor.
 
2023’te kullanılmayan deprem ödeneklerinin önümüzdeki aylarda kullanılacak olması TL likidite fazlasına katkı yapacak. Hatırlanacağı gibi, aralık ayında 191,5 milyar TL’lik nakit açığına karşılık, tahakkuk bazlı bütçe açığı 842,5 milyar TL seviyesinde gerçekleşmişti. Bu farkın nedeni, 2023’te depreme bağlı bütçe ödeneklerinin önemli bir bölümünün henüz kullanılmaması nedeniyle 2024 yılı içinde kullanılmak üzere “emanet” hesabına alınmasıydı. Buna göre, bu ödeneklerin 2024 yılı içinde peyderpey kullanılması sistemdeki TL likidite fazlasına katkı yapan bir unsur olarak ortaya çıkabilir. Bu durum TL faizleri aşağı baskılama potansiyeli nedeniyle TCMB’nin para politikasını icra ederken içinde bulunduğu farklı bir zorluğu da yansıtıyor.
 
 
Serkan Gönençler
Baş Ekonomist

   Gedik Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
   www.gedik.com

                                     ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Majör ABD Endeksleri beklentilerin altında açıklanan perakende satış verisinin ardından günü değer kazanımıyla sonlandırdı. Perakende Satış verisi Ocak ayında %0.2 gerileme beklentisinin altında -%0.8, Çekirdek Perakende Satış verisi %0.2 beklentisinin altında %0.6 gerileyerek tüketicilerin harcama tutumundaki temkinliliği gösterdi. Motorlu taşıt, spor ürünleri ve inşaat malzemeleri harcamaları gerileyen başlıca kalemler olurken, restoran-bar, büyük market harcamaları artış gösteren kalemlerdi. Para politikasının sıkılığına işaret eden veri setlerinin ardından endekslerde pozitif fiyatlamalar takip edildi. Haftalık işsizlik başvuruları 212.000 ile 219.000 beklentisinin altında ve geçtiğimiz hafta 220.000 olan verinin altında duyuruldu.

S&P500 Endeksi %0.58 değer kazanımıyla 5029 puan seviyesinde günü tamamladı. Teknoloji hariç tüm sektörlerde pozitif fiyatlama izlendi. Enerji %2.48, gayrimenkul %2.36, ham madde %1.88, finansallar %1.66 oranında değer kazandılar. 2024 yılı beklentileri hayal kırıklığı yaratan Cisco %2.45, Deere %5.4 değer kaybetti. Bank of America’nın $1040 hedef fiyatlı alım yönlü raporunun ardından SMCI değer kazanmaya devam etti, şirket hisseleri yaklaşık %14 primle günü tamamladı. Wells Fargo hissesi 2016 yılında yaşanan sahte hesap skandalından kaynaklanan regülatör düzenlemelerinin ortadan kalkamasıyla yükselişe geçti. Şirket hissesi 7.2 değer kazanırken, diğer bankacılık şirketleri Goldman Sachs %1.93, JPMorgan %2.15 değer kazandılar. Enerji hisseleri petrol fiyatlamalarıyla yükselirken, havayolu sektörü güçlü seyretti. Sektör hisseleri %0.57 değer kazandı, Southwest Airlines %1.36, Delta Airlines %0.39, American Airlines %0.27 primlendi. Otomotiv şirketleri %5.32 primle pozitif seyretti, Tesla %6.22, GM %1.62 değer kazandı, Ford Motors -%0.32 ile zayıf performans gösterdi.

Dow Jones Endeksi %0.91 değer kazandı. Endekste teknoloji sektörü zayıf seyrederken, ham madde %2.97, enerji %2.28, finansallar %1.48 primlendi. Endeks hisselerinde Walgreens Boots %3.48, Dow %2.97, Chevron %2.28 primlendi. Cisco -%2.43, Microsoft -%0.72, Amgen -%0.34 değer kayıpları yaşadılar. Nasdaq Teknoloji Endeksi %0.11 performans ile yatay kapanış gerçekleştirdi.

Avrupa Endeksleri günü pozitif tamamladı. Euro Stoxx50 %0.72, Ftse100 %0.38, Cac40 %0.86, Dax %0.60 değer kazandı.

 Detaylı bilgi almak, İş Yatırım'ın güncel raporlarına ulaşmak için aşağıdaki linki kullanabilirsiniz.

 https://arastirma.isyatirim.com.tr/2024/02/16/uluslararasi-piyasalar-kapanis-raporu-15-02-2024/

İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 www.isyatirim.com.tr

           ***
           Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü'nün Resmi Gazete'de yayımlanan kararlarına göre, Arar Petrol ve Derkim Poliüretan San.'nin ikişer adet petrol arama ruhsatı verilmesine ilişkin müracaatı incelendi ve talebin reddine karar veerildi.

Ticaret Bakanlığı'nın Resmi Gazete'de yayımlanann tebliğine göre, yerli üreticiler Mode Medikal San. ve Tic. Ltd. Şti., Şanlılar Tıbbi Cihazlar ve Medikal Kimya San. ve Tic. Ltd. Şti. ve AGS Medikal Ürünleri İthalat İhracat Tic. Ltd. Şti. tarafından Güney Kore menşeli “protez dişlerin bağlantı parçaları” (diş implantları) ithalatına yönelik yürürlükte bulunan dampinge karşı kesin önlemin ihraç fiyatlarının düşürülmesi suretiyle etkisiz kılındığı iddiasıyla yapılan başvuruya istinaden önlem konusu ülkede yerleşik Megagen Implant Co. Ltd. ve Dio Corporation firmaları için soruşturmanın yeniden açıldı.

Ticaret Bakanlığı İhracat, Transit Ticaret, İhracat Sayılan Satış ve Teslimler ile Döviz Kazandırıcı Hizmet ve Faaliyetlerde Vergi, Resim ve Harç İstisnası Hakkında Tebliğ değişikliği Resmi Gazete'de yayımlandı.

 Tebliğ şöyle:

MADDE 1- 18/5/2017 tarihli ve 30070 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan İhracat, Transit Ticaret, İhracat Sayılan Satış ve Teslimler ile Döviz Kazandırıcı Hizmet ve Faaliyetlerde Vergi, Resim ve Harç İstisnası Hakkında Tebliğ (İhracat: 2017/4)'in 1 inci maddesinde yer alan “İhracat, İhracat Sayılan Satış ve Teslimler ile Döviz Kazandırıcı Hizmet ve Faaliyetlerde Vergi, Resim ve Harç İstisnası Hakkında Karar” ibaresi “İhracat, Transit Ticaret, İhracat Sayılan Satış ve Teslimler ile Döviz Kazandırıcı Hizmet ve Faaliyetlerde Vergi, Resim ve Harç İstisnası Hakkında Karar” şeklinde değiştirilmiştir.

MADDE 2- Aynı Tebliğin 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasının (a) bendinde yer alan “Kalkınma Bakanlığınca yayımlanan” ibaresi “Cumhurbaşkanı kararı ile yürürlüğe konulan” şeklinde değiştirilmiş, “uluslararası ihaleye çıkarılanların ihalesini kazanan veya” ibaresi ile aynı bendin (1) numaralı alt bendinde yer alan “uluslararası ihalelerde tamamı üzerinden, yabancı para ile finanse edilenlerde ise” ibaresi yürürlükten kaldırılmış, aynı fıkranın (c) bendinde yer alan “Tebliğ” ibaresi “27/1/2005 tarihli ve 25709 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İhracat Sayılan Satış ve Teslimler Hakkında Tebliğ (İhracat: 2005/2)” şeklinde değiştirilmiştir.

MADDE 3- Aynı Tebliğin 23 üncü maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(2) 15/7/2016 tarihli ve 6728 sayılı Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun yürürlük tarihi olan 9/8/2016 tarihinden itibaren vergi, resim ve harç istisna belgesi almak için Bakanlığa yapılan başvurularda, faaliyet konusu işin ihale tarihinin 9/8/2016 tarihinden önce olduğunun tevsik edilmesi durumunda, ilgili başvuruya istinaden işbu Tebliğin yürürlük tarihinden önceki mevzuat hükümleri çerçevesinde belge tanzim edilir.”

MADDE 4- Aynı Tebliğe aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“7491 sayılı Kanunun uygulanmasına ilişkin hüküm

GEÇİCİ MADDE 7- (1) Bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla bu Tebliğin 6 ncı maddesinin üçüncü fıkrasının (a) bendinde yapılan değişiklikler, 27/12/2023 tarihli ve 7491 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun yayım tarihi olan 28/12/2023 tarihinden sonra çıkılan ihalelere uygulanır. İhaleye çıkılma tarihi olarak, ilan yapılan ihalelerde ilan tarihi, ilan yapılma zorunluluğu olmayan ihalelerde ise ihaleye davet tarihi esas alınır.”

MADDE 5- Aynı Tebliğin Ek-1’inin 9 numaralı maddesinde yer alan “, ihalenin pazarlık usulü ile gerçekleştirildiği durumlarda ihaleye davet edilen firma listesi” ibaresi yürürlükten kaldırılmış, Ek-3’ünde yer alan “EKONOMİ BAKANLIĞI” ibaresi “TİCARET BAKANLIĞI” şeklinde ve Ek-4’ü ekteki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 6- Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 7- Bu Tebliğ hükümlerini Ticaret Bakanı yürütür.

https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2024/02/20240216-5.htm

Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı'nın İhracat ve Diğer Döviz Kazandırıcı Faaliyetlerde Damga Vergisi ve Harç İstisnası Uygulama Genel Tebliğ değişikliği Resmi Gazete'de yayımlandı.

 Tebliğ şöyle:

MADDE 1- 18/5/2017 tarihli ve 30070 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İhracat ve Diğer Döviz Kazandırıcı Faaliyetlerde Damga Vergisi ve Harç İstisnası Uygulama Genel Tebliğinin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan “Kalkınma Bakanlığınca yayımlanan” ibaresi “Cumhurbaşkanı kararı ile yürürlüğe konulan” şeklinde değiştirilmiş, “uluslararası ihaleye çıkarılanların ihalesini kazanan veya” ibaresi ile aynı bendin (i) alt bendinde yer alan “uluslararası ihalelerde tamamı üzerinden, yabancı para ile finanse edilenlerde ise” ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 2- Aynı Tebliğin 6 ncı maddesinin yedinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“(7) 28/12/2023 tarihli ve 32413 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 27/12/2023 tarihli ve 7491 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 20 nci ve 25 inci maddeleri ile sırasıyla, 488 sayılı Kanunun ek 2 nci ve 492 sayılı Kanunun ek 1 inci maddelerinde yapılan değişikliğe istinaden Tebliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi ile aynı bendin (i) alt bendinde yapılan değişiklik, 7491 sayılı Kanunun 85 inci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendi uyarınca, Kanunun yayımı tarihi olan 28/12/2023 tarihinden sonra çıkılan ihalelere uygulanır. İhaleye çıkılma tarihi olarak, ilan yapılan ihalelerde ilan tarihi, ilan yapılma zorunluluğu olmayan ihalelerde ise ihaleye davet tarihi esas alınır.”

MADDE 3- Bu Tebliğ 28/12/2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 4- Bu Tebliğ hükümlerini Hazine ve Maliye Bakanı yürütür.

 

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın ulusal demiryolu altyapı ağı üzerinde yapılan demiryolu taşımacılık faaliyetlerinin düzenlenebilmesi için demiryolu altyapı ve demiryolu tren işletmecileri ile acente, gar veya istasyon işletmecisi faaliyetlerinde bulunanların, hizmet esasları, mesleki saygınlıkları ile mali ve mesleki yeterlik şartlarının belirlenmesi,
ve faaliyet gösterenlerin hakları, yetkileri, yükümlülükleri ile sorumluluklarının belirtilmesi, yetkilendirilmesi ve denetlenmesi ile ilgili usul ve esasları düzenleyen 'Demiryolu İşletmeciliği Yetkilendirme Yönetmeliği' Resmi Gazete'de yayımlandı.

BİST100 endeksi, 2,5 aylık alçalan trendini Ocak ayında kırdı. Ardından başlayan yükseliş trendi ile 8.500 direncinin de kırılmasıyla 2,5 haftada yeni bir tarihi zirve seviyesi (TL bazında) olan 9.283 seviyesi test edildi. Zirve seviyeler ile birlikte 9.600 seviyesinin hedef haline geldiğini düşünmekteyiz.
 BİST100 endeksinde 22 g HO 8.650 seviyesinden, 60 g HO 8.217 seviyesinden geçiyor.
 BİST100 endeksinde TL bazında 9.210 seviyesi pivot olarak takip edilecekken, 9.310 - 9.380 - 9.480 seviyeleri direnç, 9.140 - 9.040 - 8.970 seviyeleri destek olarak izlenecek.
 Dolar bazında 303,5 - 305,8 - 309,0 seviyeleri direnç, 298,0 - 294,7 - 292,4 seviyeleri destek olacak.

 İnfo Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 www.infoyatirim.com

                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.