Sabah notları (BFRC )

Türkiye:

TÜİK Mart ayı sanayi üretimi verilerine göre sanayi üretimi yıllık bazda %2,5, aylık bazda %3,4 artış kaydetti. Aylık artışta en büyük katkı askeri üretimi takip etmek için yakın sayılan diğer araçların imalatı kategorisinden aylık bazda %80 artış ile geldi. İmalat sanayi toplamı %3,7, madencilik %8,2 artış gösterirken, elektrik ve gaz üretimi %3,5 düşüş kaydetti.
Sanayi üretimi yıllık bazda %2,5 artış göstermesine karşın, takvim etkilerinden arındırılmamış veride %2,7’lik bir düşüş görünüyor. Bu da geçtiğimiz sene yapılan seçimler öncesi artan talebin getirdiği üretim artışından kaynaklı. Bunun önemi ise GSYH verisinde baz olarak kullanılan kalem olan arındırılmamış serinin bize daralma gösteriyor olması. Bununla beraber özellikle hizmet sektöründen gelen iyileştirici etkinin de yavaşlaması ile, hem öncü veriler hem de reel verilerde Türkiye ekonomisinin 2025 ilk çeyreğinde daralma yaşadığını gösteriyor.
TCMB swap hariç net döviz pozisyonu 0,35 milyar USD düşüşle 12,4 milyar USD’ye geriledi. Altın fiyatı etkisi dışlandığında, TCMB’nin 0,35 milyar USD alıcı pozisyonda olduğunu görüyoruz. Son dönemde TCMB’nin adımlarının fiyat istikrarından ziyade finansal istikrara odaklandığını görüyoruz. Yabancı kurum raporlamalarında da büyük çekincenin rezervlerin düşük seviyesi olduğu belirtiliyor. Bu durumda yaz aylarında öngörülen turist harcamalarının gelmesi, TCMB’nin elini rahatlatan unsurlardan olabilir.
Ancak BloombergHT’nin haberine göre Mart ayında otellerdeki doluluk oranının 2020’den bu yana en düşük seviyede olması dikkat çekici. Önümüzdeki günlerde turizmi canlandırmak adına adımların gelmesini bekleyebiliriz.
Ekonomik Koordinasyon Kurulu toplantısı sonrasında yapılan yazılı açıklamada, küresel ticarette artan belirsizlik ve korumacılık eğilimlerinin dış ticaret stratejilerini yeniden şekillendirmeyi zorunlu kıldığı belirtildi. Yeni küresel ticaret düzeninde başarı kriterlerinin dayanıklı ekonomi, hızlı uyum ve rekabet gücü olduğunun altı çizilirken, Türkiye'nin bu dönüşüm sürecinde genç nüfusu, sanayi altyapısı ve stratejik konumuyla avantajlı bir konumda olduğu vurgulandı. Açıklamada, yatırım ortamının iyileştirilmesi, ihracatın çeşitlendirilmesi ve verimlilik artışı odağında yapısal reformlara devam edileceği ifade edildi.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Telegram üzerinden yaptığı açıklamada, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in İstanbul’da 15 Mayıs’ta müzakerelere yeniden başlanması yönündeki teklifine olumlu yaklaşarak, diplomatik zeminin oluşması adına tam ve kalıcı ateşkes önerisinde bulunduklarını belirtti. Zelenski, Perşembe günü Türkiye’de Putin’i şahsen bekleyeceğini vurgularken, Rus tarafının bu kez bahane üretmemesini umduğunu ifade etti.
Putin ise daha önce yaptığı açıklamada, Ukrayna ile müzakerelerin 2022 sonunda yarıda kalan İstanbul ayağında, ön koşulsuz ve doğrudan biçimde yeniden başlatılmasını önererek 15 Mayıs’ta sürecin vakit kaybedilmeden devam etmesi gerektiğini belirtmişti. Tarafların mesajları, Türkiye’nin olası arabuluculuk rolü açısından kritik bir diplomatik sürece işaret ediyor.
Global:

ABD ile Çin arasında Cenevre’de gerçekleştirilen ticaret görüşmelerinin ardından Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, tarafların önemli ilerlemeler kaydettiği belirtildi. Hazine Bakanı Bessent ve Ticaret Temsilcisi Greer, görüşmeleri “verimli” ve “yapıcı” olarak nitelendirirken, Başkan Trump’a kapsamlı bir bilgilendirme yapıldığını ve mutabakata varılan başlıkların yarın açıklanacağı ifade edildi.
Başkan Trump da sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada Çin ile yeniden dostane ama yapıcı bir müzakere süreci başladığını ve birçok konuda ilerleme sağlandığını bildirdi. Taraflar son haftalarda karşılıklı olarak yüksek tarifeler açıklamış, ABD Çin’e yönelik tarifeyi %145’e yükseltirken, Çin de %125 ile karşılık vermişti. Cenevre görüşmeleri, bu gerilimi yumuşatmaya yönelik ilk somut adım olarak değerlendiriliyor.
Çin’de tüketici fiyatları Nisan ayında yıllık bazda %0,1 gerileyerek deflasyon sürecini üçüncü aya taşıdı. Veri, piyasa beklentileriyle uyumlu gelirken, ABD ile süregelen ticaret gerilimi, zayıf iç talep ve istihdamdaki belirsizliklerin fiyatlar üzerinde baskı yaratmaya devam ettiği değerlendiriliyor. Bu tablo, Çinli politika yapıcılar üzerindeki mali ve parasal teşvik baskılarını artırabilir.

Günün Verileri:

TÜİK Mart Ayı Ticaret Hacim & Ciro ve İnşaat Maliyet ve Endeksi (10.00)

  Bahçeşehir Üniversitesi Finansal Araştırmalar Merkezi (BFRC)
 https://bfrc.bau.edu.tr/
 
                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.