Sabah notları (BFRC )

Türkiye:

Önemli veri bulunmayan günde Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek ve TCMB Başkan Yardımcısı Akçay’ın, EBRD panelinde yaptığı konuşmalar gündem oldu. Mehmet Şimşek, “programın hedefinin fiyat istikrarı olduğunu” vurgularken, iç ve dış denge açısından programın “yolunda” olduğunu ifade etti. Büyümenin yavaşlayabileceğini ancak işgücü piyasasının sıkılığının bu tabloyu desteklediğini belirtti. Mali politikada harcama kontrolünün öne çıktığını ve gelir tarafının performansının sınırlı kalabileceğini söyledi. Cari dengede olumlu görünümün sürdüğünü ve enerji dönüşümünün katkı sunmaya devam edeceğini ifade etti.
TCMB Başkan Yardımcısı Cevdet Akçay, daha net ve eleştirel bir çizgide konuştu. Enflasyonun hâlâ yüksek olmasının “başarısızlık” olduğunu söyleyenlere karşı çıkarak, Türkiye’nin artık çok daha sağlam bir zeminde olduğunu belirtti. De-dolarizasyon ve yabancı sermaye girişlerinin likidite yönetimini zorlaştırdığını, ancak son dönemdeki şokların TCMB’nin elini güçlendirdiğini söyledi. Rezervlerin artışta olduğunu söylerken, rezerv biriktirmenin hızlı olmasına gerek olmadığını belirtti. Enflasyon eğilimlerinin aşağı yönlü olduğunu, ancak mevcut rejimin %44 seviyelerinde olduğunu ve bu rejimin kırılması gerektiğini belirtti. Nihai hedefin düşük çift haneli bir “yeni denge” rejimi kurmak olduğunu aktardı. Akçay’ın önceki çalışmalarında da (YKB Occasional Macro Notes: So You Think You Can Forecast Inflation) rejim seviyesinden bahsettiğini görüyoruz; Akçay rejim seviyesi konusuna oldukça duyarlı konumda.
Akçay’ın konuşmasındaki çarpıcı vurgu ise "sert iniş" tartışmalarına yönelikti. Henüz gerçek anlamda bir iniş yaşanmadığını, fakat sert iniş beklentisinin kendisinin dezenflasyon sürecini destekleyebileceğini ifade etti. "Sert inişten ne kadar korkulursa, o kadar az gerçekleşir” ifadesiyle fiyatlama davranışlarında beklenti yönetiminin kritik olduğuna işaret etti. “Bizi ne kadar az ciddiye alırlarsa, biz o kadar sıkı durmak zorunda kalırız.” ifadeleriyle de sert tutumunu korudu. En önemli yapısal reform olarak ise uygun zamanda yapılacak kapsamlı bir vergi reformunu önceliklendirdiğini söyledi.
Peki diğer göstergeler 2 sene öncesine göre ne durumda? Örneğin reel sektörün döviz açık pozisyonu Haziran 2023’te 73,5 milyar USD iken son veride 155,4 milyar USD seviyesinde. Yıllıklandırılmış cari açık ise 51,2 milyar USD’den 12,6 milyar USD’ye; CDS primi 510 puandan 300 puana gerilemiş durumda. KKM hariç TL payı %34’ten %57,7’ye; ihracat miktar endeksi 143,8 puandan 160,3 puana yükselmiş vaziyette.
 

Ezcümle son 2 senenin muhasebatını yaparken tercihler kaynaklı trade-off’ların olduğunu, Türkiye’deki genel ekonomik görünümün aynı olmadığını görüyoruz. Buna ek olarak ekonomide doğru veya yanlışlardan ziyade, tercihlerin olduğunu da hatırlatmak istiyoruz.

13 Mayıs bilançosuyla TCMB swap hariç net yabancı para pozisyonu 1,2 milyar USD artışla 12,6 milyar USD’ye gelmiş durumda. Ayrıca TCMB’nin bankalarla yaptığı swapların stoku 11 milyon USD’ye kadar gerilemiş durumda. Buna karşın reel sektörün döviz talebini hafifletmek için kullanılan NDF ihaleleri son 5 iş gününde neredeyse hiç gerçekleşmezken, stok seviyesi 1,55 milyar USD seviyesinde.
Global:

İstanbul’da gerçekleşmesi beklenen Rusya-Ukrayna görüşmelerinde, Rus heyetine Başkan Putin’in katılmayacağı belirtildi. Hatırlanacak olursa Ukrayna Başkanı Zelensky, Putin’in İstanbul’a gelmesi durumunda kendisinin de geleceğini söylemişti. Ayrıca ABD Başkanı Trump’ın da İstanbul’a gelme düşüncesi olduğu, ancak gelmeme kararı aldığını da belirtelim.

ABD hisse senetleri ise Çarşamba gününü karışık seyirle tamamladı. S&P 500 endeksi %0,1 yükselerek yılbaşından bu yana kayıplarını telafi etti. Dow Jones endeksi 89 puan gerilerken, Nasdaq 100 %0,7 artış gösterdi; çip üreticilerindeki güçlü performans etkili oldu. Nvidia, Suudi Arabistan’a yapay zekâ çipi sevkiyatına ilişkin haberlerin ardından %3 yükseldi; AMD ise 6 milyar dolarlık hisse geri alım programını açıklamasının ardından %4 değerlendi.

Dolar endeksi Çarşamba günü 100,7 seviyesine gerileyerek zirveden düşüşünü sürdürdü. ABD 10 yıllık tahvil faizi ise %4,54 ile Şubat ayından bu yana en yüksek seviyesini gördü.

Günün Verileri:

TÜİK Mart Ayı Hizmet ve İnşaat Üretim Endeksleri (10.00)
HMB Nisan Ayı Bütçe Dengesi (11.00)
BDDK-TCMB Haftalık Verileri (14.00-14.30-17.00)
ABD Nisan ÜFE, İşsizlik Sigortası Başvuruları ve Fed Başkanı Powell Konuşması (15.30-15.40)

  Bahçeşehir Üniversitesi Finansal Araştırmalar Merkezi (BFRC)
 https://bfrc.bau.edu.tr/
 
                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.