Piyasaya Yön Veren Güncel Finans Haberleri

rapor ektedir

 Tera Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
  www.terayatirim.com
                                 
                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

BIST100
BIST100 Endeksi cuma gününü %1,05 yükseliş ile 10.840 puandan kapattı. Endeks gün içinde 10.726-10.862 bandında hareket etti. Endeksin hacmi ise 121,09mlr TL gerçekleşti. Yukarı yönlü hareketlerde ilk etapta yatay trend direnci olan 11.030 seviyesi takip edilebilir. Yatay trendin yukarı yönlü kırılması durumunda ise yatay trend direnci olan 11.250 seviyesi hedeflenebilir. Aşağı yönlü hareketlerde ilk etapta yatay trend desteği ve Kasım 2024’ten gelen yükselen kanal alt bandı kesişimi olan 10.715 seviyesi izlenebilir. Kesişim desteğinin aşağı yönlü kırılması durumunda ise yatay trend desteği olan 10.465 seviyesi hedeflenebilir. Yatay trendin aşağı yönlü kırılması durumunda ise Mayıs 2023’ten gelen yükselen trend alt bandı (10.170) destek olarak izlenebilir.
Dolar Bazlı BIST100 Endeksi güne 294USD seviyesinden başladı ve gün içinde 293USD-297USD bandında hareket etti. Günü 296USD seviyesinden kapattı. Yukarı yönlü hareketlerde yatay trend direnci olan 303USD seviyesi takip edilebilir. Aşağı yönlü hareketlerde ilk etapta yatay trend olan 295USD seviyesi izlenebilir. Yatay trendin aşağı yönlü kırılması durumunda ise yükselen kanal alt bandı olan 294USD seviyesi takip edilebilir. Yükselen kanal alt bandının aşağı yönlü kırılması durumunda ise yatay trend desteği olan 285USD seviyesi hedeflenebilir.

VIOP30
VIOP30 Yakın Vade Kontratı, cuma gününü 12.505 kapanış fiyatından %0,72 yükseliş ile kapattı. Kontrat gün içinde 12.406-12.557 bandında hareket etti. Teknik bakımdan yukarı yönlü hareketlerde ilk etapta yatay trend direnci olan 12.595 seviyesi izlenebilir. Yatay trendin yukarı yönlü kırılması durumunda 12.795 seviyesi olan yatay trend direnci takip edilebilir. Aşağı yönlü hareketlerde ilk etapta yatay trend desteği olan 12.460 seviyesi izlenebilir. Yatay trendin aşağı yönlü kırılması durumunda bir başka yatay trend olan 12.300 seviyesi hedeflenebilir. Yatay trendin aşağı yönlü kırılması durumunda 12.080 seviyesi takip edilebilir.

USDTRY
USDTRY kurunda cuma günü 33,53-36,82 bandında hareket edildi. Dolar/TL’de geri çekilmelerde ilk etapta yükselen kanal desteği olan 36,48 seviyesi hedeflenebilir. Yükselen kanal alt bandı aşağı yönlü kırılması durumunda yatay trend olan 36,40 seviyesi takip edilebilir. Yukarı yönlü hareketlerde ilk etapta yatay trend direnci olan 36,56 seviyesi izlenebilir. Yatay trendin yukarı yönlü kırılması durumunda ise yükselen kanal direnci olan 36,81 seviyesi hedef direnç olarak izlenebilir.


Piramit Menkul Kıymetler A.Ş
www.piramitmenkul.com.tr

 
                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

BIST-100 endeksinde yukarı yönde aşılan 10,750 direnci artık önemli bir referans destek olarak izlenecek
Trump'ın gümrük vergileriyle başlayan ticaret savaşının büyümeyi durdurarak resesyona yol açabileceği endişeleri gündemde kalmaya devam ederken sert satış baskısı ardından hisse senetlerinde tepki denemelerinin öne çıktığını takip ediyoruz. Tarife belirsizliği ve resesyon endişeleriyle düzeltmenin öne çıktığı S&P 500 endeksi Cuma günü %2.1 yükselişle tamamladı. Diğer taraftan makro tarafta ise ABD'de tüketici güveninin son iki yılın en düşük seviyesine gerilediğini ve uzun vadeli enflasyon beklentileri 1993'ten bu yana en yüksek seviyeye çıktığını takip ettik. Bu sabah Asya borsalarında yükselişler etkili, vadeli endeksler ise negatif açılış sinyali veriyor. ABD Hazine Bakanı Bessent'ın piyasalardaki son satış dalgasından endişe duymadığını, düzeltmelerin sağlıklı olduğuna dair açıklamaları öne çıkıyor. Dünyanın ikinci büyük ekonomisi olan Çin'in tüketimi artırmaya yönelik yeni adımlar atmasının ardından Çin'de talebin yeniden canlanacağı beklentileri kuvvetlenerek petrol fiyatlarına destek sağladı. Bu hafta başta Fed FOMC kararları olmak üzere merkez bankalarının faiz kararları izlenecek. Fed'in Çarşamba günü sona erecek toplantısında faizleri sabit tutması bekleniyor. Bugün yurtiçinde bütçe dengesi verisi açıklanacak. Hazine değişken faizli tahvil ihalesine çıkacak. ABD'de şubat ayı perakende satışlar verisi TSİ 15:30'da açıklanacak.



 Yapı Kredi Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 www.ykyatirim.com.tr

***
                 Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Zirveye yaklaşırken dikkatli olunmalı.

Geçtiğimiz haftanın ilk iki gününde zayıf bir seyir izleyen BIST 100 endeksinde, hafta ortasından sonra alım iştahı güçlendi. Etkili olan alımlarla beraber yükseliş hareketinin tekrar hız kazandığını gördüğümüz BIST 100 endeksi, haftayı %3,17 oranında değer kazanımı ile 10.840 seviyesinden tamamladı. Böylelikle, ilk hareketin başladığı nokta olan 9.422 seviyesinden bu yana kaydedilen değer kazanımı %15'e yaklaşmış durumda.

Son haftalarda etkili olan alımlar endeksin geneline yayılır şekilde sürerken, bu hafta sanayi sektör hisselerinde alım iştahının daha belirgin olduğunu gözlemledik. Sanayi endeksinin %4,91 oranında değer kazandığı haftada, bankacılık endeksi ise %2,28 oranında yükseliş kaydetti.

Bu haftanın veri gündemine baktığımızda, yurt içinde cuma günü açıklanacak olan Tüketici Güven Endeksi dışında önemli bir veri bulunmuyor. Yurt dışında ise Euro Bölgesi'nde salı günü açıklanacak olan dış ticaret dengesi ve enflasyon rakamları takip edilecek. ABD tarafında ise çarşamba günü açıklanacak olan faiz kararı, haftanın en önemli verisi konumunda. Fed’in toplantıda faizde bir değişikliğe gitmesi beklenmiyor.

Seans öncesi küresel piyasaların görünümüne göz attığımızda, ABD vadelilerinin Cuma kapanış saatimizdeki seviyelerine yakın seyrettiğini görüyoruz. Asya piyasalarında ise pozitif hava hakim. Brent Petrol’de sabah saatlerinde tepki yükselişleri gözlemlerken, Ons/Altın ise yatay bir seyir izliyor.

Son iki haftada küresel piyasalardan pozitif yönde ayrışan endeksin teknik göstergelerinde pozitif yönde hareketliliğin sürdüğünü görüyoruz. Ancak Stochastic ve RSI gibi kısa vadeli göstergeler aşırı alım, yani direnç seviyelerine yükselmiş durumda.

Haftanın ilk işlem gününe pozitif başlamasını beklediğimiz endekste, 10.891 ara direncinin üzerinde gerçekleşecek hareketlerde 11.080 ve zirve konumunda olan 11.252 seviyelerini haftalık bazda ilk dirençler olarak takip edeceğiz. 11.252 seviyesine yaklaşan hareketler sonrasında gelebilecek kar satışlarına dikkat edilmesini öneriyoruz. 10.744 seviyesi ise kısa vadeli ilk destek noktası olarak izlenebilir.



  Ata Yatırım Araştırma
  Ata Yatırım Menkul Kıymetler A.Ş.
  www.atayatirim.com.tr/

                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

 Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 https://www.oyakyatirim.com.tr/

                                   ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

ABD Borsaları geçen haftanın son işlem gününü %2
üzerinde tepki yükselişiyle tamamlarken volatilite
endeksi ise 20 seviyesine yaklaştı.
Trump ile Erdoğan telefonda görüştü. Türkiye ile ABD
ilişkileri ve bölgesel konulara yer verilirken Erdoğan
CAATSA yaptırımlarının sona erdirilerek F-35 sürecine
yeniden dahil olma talebini iletti.
ABD Başkanı Trump, Yemen’deki husilere yönelik
büyük bir saldırı talimatı verdi. Yemen’deki husileri ve
İran’ı hedef aldı.
Trump Putin ile bu hafta görüşecek.
ABD Hazine Bakanı Bessen, borsadaki yaşanan son
düşüşün ardından endişeli olmadığını ifade etti.
ABD Hazine Bakanı, enflasyonun artabileceğini fakat
düşük kalması için herşeyin yapıldığına vurgu çekti.
Çin’e doğrudan yatırımlar son 2 yılda %20 azalarak
23,8 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Avrupa Birliği Rus kişi ve kuruluşlara olan yaptırımları 6
ay uzatma kararı aldı.
Yurtiçinde hizmet üretim endeksi ocak ayında %2,5 ve
yıllık %6 artış kaydetti.
İnşaat üretimi Ocak ayında önceki aya göre %5,5
artarken, geçen yılın Ocak ayına göre %15,5 oranında
arttı.
BES toplam fon tutaru 7 mart itibariyle 1,12 trilyon TL
oldu.

 Colendi Menkul Değerler A.Ş.
 https://www.colendimenkul.com/

                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

. ABD’de federal bütçe kanunu konusunda, Almanya’da ise
savunma ve altyapı harcamaları konusunda uzlaşmalar sağlanması,
Asya’da da Çin’de açıklanan teşvikler küresel borsalara destek
veriyor. ABD vadelileri bu sabah zayıf, ancak geri kalan göstergeler
olumlu tarafta. Borsa İstanbul’da yükseliş serisi geçtiğimiz hafta da
devam ederken para girişinin ve yabancı alımlarının da güçlü şekilde
sürdüğünü görüyoruz. BIST 100 endeksinde 11.000 / 11.250 zirve
bölgesi radara girerken kısa vadeli formasyon hedefleri ise 11.500
civarı ile yeni zirvelerin test edilebileceğine işaret ediyor. 10.600 /
10.700 bandı ise son dönemdeki hızlı yükselişin ilk destek ve stop
bölgesi olarak izlenebilir. BIST 100 endeksindeki zirve görünümüne
karşın, dolar ya da enflasyon bazında bakıldığında henüz zirve
değerlerin belirgin şekilde altındayız. Bu da mevcut momentumun
korunması halinde BIST 100’de daha yüksek seviyelerin de test
edilebileceğine işaret ediyor. 12 aylık ortalama BIST 100 endeks
hedefleri ise 14.250 civarında seyrediyor. Günün ajandasında içeride
merkez yönetim bütçe dengesi ve Hazine ihaleleri, ABD’de ise
Empire State İmalat endeksi ve perakende satışlar izlenecek.
Haftanın devamında Fed toplantısı öne çıkıyor. 5 yıl vadeli Türkiye
CDS’leri güne 261 baz puandan başlıyor.

 Tacirler Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
  www.tacirler.com.tr
                                 
                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Koç Holding Yönetim Kurulu Başkan Vekili ve Ford Otosan Yönetim Kurulu Başkanı Ali Koç, Bloomberg HT'nin sorularını yanıtladı.

Koç, otomotivde 2021-2026 arası 2 milyar euroluk yatırım taahhüdü verdiklerini bunun da yüzde 95'ini gerçekleştirdiklerini söyledi.

Koç, "Türkiye'nin tam ful elektrikli ilk aracını yaptık. Ford'un Avrupa'daki tam elektrikli 2 aracını yaptık. Yeniköy Fabrikamızın kapasitesi 4 misline çıktı. 110 binden 405 bine geldi. Ford'un Avrupa'daki elektrikli araç üretim merkezi haline geldik. Zaten ticari araçta öyleydik. Dolayısıyla doğal bir uzantısı olarak bu hale geldik. Aslında bizim gibi hem içten yanma hem hibrit hem ful elektrik aynı tesiste yapan çok az yer var veya yok" diye konuştu.

Ali Koç'un röportajda öne çıkan ifadeleri şunlar oldu:

Otomotiv bizim biliyorsunuz bugünkü durumumuza gelmemizdeki en önemli kolonlardan biri. Bir masa bir kasa bayilikle başlayan yolculuk çok önemli mihenk taşlarını geçerek bugünkü noktaya geldi.

Ford Otosan’ın toplam 1 milyona yakın üretim kapasitesi var. Bununla beraber Avrupa’nın en büyük ticari araç üretim merkezi. Ford Motor Company’de elektrifikasyon sürecindeki modellerin üretim yeri oldu.

Dolayısıyla hem Avrupa otomotiv sektöründe hem de Ford’un global dünyadaki yerinde yerimiz çok daha kilit bir hale geldi. Bu da yaptığımız işleri doğru yaptığımızın göstergesidir.

Romanya’da olduğumuz için Romanya’yı konuşalım. Neden Romanya’ya geldik? Çünkü yaptığımız işleri daha iyi yapabilmek için genişledik. Romanya’yı almamızla beraber oradan bir model buraya geldi. Orada kapasite açtık, başka modeli koyduk. Dolayısıyla bu büyüme Craiova için de tamamıyla Ford Avrupa’nın ürettiği bir yerdi.

Romanya’nın tarihinde ilk ürettiği tam elektrikli birinci, ikinci, üçüncü aracın lansmanını yaptık. O yüzden 2025 senesine Türkiye pazarı olarak bakarsak aşağı yukarı 1 milyonun üstünde, civarında, geçen senekine benzer bir seyirde olacak. Bizim için önemli olan hep 1 milyonun üstünde pazar sağlayabilmek. Türkiye’de 1 milyona gelmek için çok uğraştık, sonra düştük. Git geller yaşandı. Ama bizim ülkemizde pazarın 1 milyonun üstünde olması gerekiyor. Pazar miksleri değişiyor. Binek araç, ticari, araç, hibrit araç, elektrikli araç, içten yanmalı araç mikslerde değişiyor Türkiye’de ve Avrupa’da. O yüzden evet bugün büyüğüz. Pek çok rekabet avantajımız var. Ama otomotiv sektörü de bir dönüşümden, hatta bir nebze hasta olduğu bir dönemden geçiyor diyebiliriz. İleriyi görmek eskiye nazaran daha zor.

"Romanya'ya 2002'de Beko ile geldik"
Romanya AB’nin son üyesi, tebrik edelim artık tam üyelik oldu. Dolayısıyla AB’de olmanın avantajı var. Üretim maliyet avantajı var. Yatırıma dostane bir yaklaşım var. Tabii ulaşım altyapısında düzelmesi gereken şeyler var. Ama genel olarak baktığınızda Türkiye’ye yakınlığı, AB üyesi olması ve üretimdeki maliyet avantajlarıyla ve Türkiye’den gelen yatırımcılara dost bir ülke olması açısından avantajları var.

Buraya 2002’de Beko ile geldik. Buranın Beko’sunu satın aldık. Bizim yaptığımız en başarılı dış yatırımlardan biriydi. O zaman bir buzdolabı fabrikası almıştık, 300 bin kapasiteli. Bugün geldiğimiz noktada ayda 1,9 milyon kapasitesi var. Çok başarılı olunca yeni bir fabrika yatırımı yaptık. O fabrika yatırımı da çamaşır makinesi, 2,2 milyon kapasitesi var. Üretimde yüzde 80’ini her iki fabrikadan yurt dışına satıyoruz. Dolayısıyla ihracat açısından da Romanya ekonomisine katkıda bulunan bir şirket. Böyle başladık, zaman içinde hem Beko’nun kendi içinde hem Ford’la yaptığımız anlaşma çerçevesinde işlerimiz büyüdü. Onun üstüne güneş enerjisi yatırımı yapıyoruz. Lisans alan fabrikayı satın aldık. 150 milyon euroluk, 214 MW’lık yatırım Mayıs'ta başlıyor.

Bununla beraber Otokar çok önemli bir savunma sanayi projesine imza attı. Ondan önce yakın zamanda 400 otobüslük ihale aldık, öyle girdik. 1059 araç üreteceğiz, 4x4’ Cobra’lar. Onların da 700 küsuru burada üretilecek. Dolayısıyla üçüncü bir üretim tesisini birlikte yapacağız. O yüzden orada da çok motiveyiz.

Bununla beraber ödeme sistemleri şirketimiz Token’ı buraya getirdik. Merkez Bankası’ndan gerekli izni aldık, yanılmıyorsam bunu yapan ilk firmayız. Lojistik işleri yapan satın alma şirketimiz Zer burada büyüme alanında, Zer fabrikamız da burada bir şirket kurdu. Son olarak da uygun bir arazi bulduğumuzda 100 milyon euroya yakın bir sağlık sektörü yatırımımız olacak.

Böyle baktığımızda Türkiye’ye yakın ve güzel işlerin genişleme alanı olarak Romanya bize çok uydu. Biz bunu yıllar önce Bulgaristan’da denemiştik. Migros'ları açmıştık, telekoma bakmıştık, Opet girmişti. Romanya’da istediğimiz sonuçları alıyoruz. Onun için de burada hem devlet kademesinde emeği geçen kamu görevlilerine hem de ilgili bakanlıklara ve sayın Başbakana özellikle teşekkür ederim. Türkiye için doğal ve stratejik bir büyüme alanı oldu. Sadece Koç için değil. Şu anda burada 19 bin küsur Türk şirketi var. Bunların yatırımı 8 milyar euroyu geçmiş. Dolayısıyla tüm özel sektör için önemli bir alan oldu burası.

"Biz bir otomotiv merkezi, mükemmeliyet merkezi üretim yeri olduk"
Son 5-6 yılda aşağı yukarı 10 milyar euroluk yatırım yaptık. Yüzde 95’i Türkiye’de.

2000’lerin başına dönelim. O dönemden bu yana sadece Koç tarafı değil Türkiye otomotiv sektörü müthiş bir hamle yaptı. Biz bir otomotiv merkezi, mükemmeliyet merkezi üretim yeri olduk. Hükümet stratejisi, yani bütün değer zincirinin topyekûn geliştiği, ülkemizde imalat yapan markaların dünyadaki işlerine mal veren bir yan sanayimiz oldu. Dolayısıyla biz büyüdükçe yan sanayi büyüdü. Şimdi ilk defa 10 kritik en önemli yan sanayimiz, bu yatırımdan dolayı sınır ötesi yatırım yaptı. Dolayısıyla Türkiye’de şu an 5 marka var. TOGG’la beraber 6, ayrıca Çinlilerden BYD geliyor 7 marka oluyor. Türkiye otomotiv sektöründe bir rekabet avantajı yarattı.

Gelelim bugüne. Demin hasta dedim. Aslında gelecek tahminleri konusunda bir öngörülebilirlik yok. Sektörün nereye gideceği, elektrifikasyon ve otonom araçların nereye kadar gidebileceği, içten yanmalıların ne kadar devam edeceği, işte binek tarafında SUV’ların aynı şekilde.

Bir sürü uçan arabalara kadar bir sürü konunun tartışıldığı bir dönemden geçiyoruz. Dolayısıyla önümüzdeki 10 yıl içinde otomotiv sektörünü nereye evrilecekse, biz bugün ne konumdaysak Türk otomotivcileri olarak sektörün gittiği yeni aynı noktada olmamız gerekiyor. Bunun için de mühendislik kabiliyetleri çok önemli. Verimli üretim, maliyetleri düşük üretim, inovasyon çok önemli ve Türkiye artık mühendislik satar konuma geldi. O yüzden önümüzdeki 10 sene içinde sadece Koç Grubu için değil tüm sektör için söylüyorum. Çok iyi okumamız lazım geleceği. Çok iyi pozisyonlanmamız lazım ve temsil ettiğimiz markaların vazgeçilmez konumundaki partnerleri olmamız gerektiğini düşünüyorum. Biz Ford’da o hale geldik. Çok da güzel bir ortaklığımız var. Yakında da 100’üncü yılımıza geleceğiz. O yüzden geleceği iyi okumak, iyi anlamak ona göre de pozisyon almak çok çok önemli ülkemiz için.

"Türkiye’nin ilk entegre üretim tesisini yaptık"
2021-2026 arası 2 milyar yatırım yapacağız dedik, bunun yüzde 95’ini yaptık. Dolayısıyla tamamlandı diyebiliriz. Ne oldu peki biz bu yatırımları yaptıktan sonra. Üretim kapasitemiz 612 bine geldi. 6,2 milyar ihracat yaparken 9,4 milyar geldik. 12 bin kişi çalıştırırken, 19 bin kişi çalışır hale getirdik. Türkiye’nin tam ful elektrikli ilk aracını yaptık.

Ford’un Avrupa’daki tam elektrikli iki aracını yaptık. Yeniköy Fabrikamızın kapasitesi 4 misline çıktı. 110 binden 405 bine geldi. Ford’un Avrupa’daki elektrikli araç üretim merkezi haline geldik. Zaten ticari araçta öyleydik. Dolayısıyla doğal bir uzantısı olarak bu hale geldik. ?Aslında bizim gibi hem içten yanma hem hibrit hem full elektrik aynı tesiste yapan çok az yer var veya yok. Türkiye’de tekiz. Bu yüzden bu yatırımlar çok çok önemli. Ve Türkiye’nin ilk entegre üretim tesisini yaptık. Demin söylediğim gibi hem içten yanmalı hem hibrit hem elektrikli ama daha da önemlisi bizi heyecanlandıran batarya montaj tesisimizi yaptık.

Son olarak da zaten, başarıların bir taçlandırması diyelim: Biliyorsunuz dünyada bir sürü marka birbirleriyle iş birliğine gidiyorlar. Belli modelleri belli platformlar üzerinde beraber üretiyorlar. Biz de Volkswagen’nin bir tonluk minibüsünü Türkiye’de üretiyoruz. Ford’un ve Volkswagen’in yaptığı anlaşma çerçevesinde.

"Elektrifikasyonda bir yavaşlama var"
Uzun vadede etkileri, yıllardır otomotiv sektörü Türkiye’nin ihracat lideri, istihdam lideri. Öyle baktığınız zaman bu konumu korumak ve geliştirmek zincirleme Türk ekonomisine katkılar sağlayacak.

Şimdi, bir kere biz kendi başımıza plan yapmıyoruz. Ben Ford tarafındayım. Ağabeyim Fiat-Stellantis tarafında. Bizde de böyle bir Çin Seddi vardır. Ben orada olup biteni fazla bilmem, o da bizde olup biteni fazla bilmez. Ama elektrifikasyon işinde 5-6 sene geriye gidersek yaptığımız 5 yıllık tahminlerde güçlü tahmin yapıyorduk. Şimdi geldiğimiz nokta itibariyle yaptığımız 5 yıllık tahminlerde yüksek tahmin yapmaya başladı sektör. Çünkü elektrifikasyonda bir yavaşlama var kim ne derse desin. Bunun pek çok sebebi var. Bunlardan bir tanesi araçlar pahalı şu aşamada tabii ki ucuzlayacak. İkinci el değerleri beklenenin biraz altında. 350-400 kilometre bunların menzili var. Günde 40, 50 kilometre menzile ihtiyacı olan kişi bile menzil endişesi yaşıyor bu işlerde. Range anxiety dediğimiz konu var. Bununla beraber de tabii zaman zaman yangın riski oluyor. Bir de şarj altyapısı henüz gelişmediği için böyle bir frene basılıyor. Tabii Çin tehlikesi de bangır bangır geliyor. Ülkemizde bir sürü marka bayilikler kuruyor.

BYD yatırım yapıyor. Üretim tesisi yapacak. Cherry’nin Samsun’a geleceğiyle haberler var. Bunlar Türkiye için çok iyi şeyler. Ama ileriye dönük baktığımız zaman pil teknolojisinden araba dizaynından pazar paylarına kadar çok şey değişecek. Köprünün altından çok sular akacak. Ama şu an biraz frene basılmış vaziyette. Regülasyonların bir nebze değişmesi gerekiyor. Burada otomotiv sektörünün parçası olmayan elektrik fiyatları çok çok önemli. Burası için de Romanya için de önemli elektrik fiyatları. Avrupa ülkeleri ve Avrupa Birliği üretimi arttıracak teşvikler vermesi gerekiyor. Yani, kullanıcıya da teşvik vermesi gerekiyor. Üreticiye de teşvik vermesi gerekiyor. Altyapıyı geliştirmesi gerekiyor, elektrik fiyatlarına destek olması gerekiyor. Başka türlü hedeflenen rakamlara bugünün konjonktüründe gelmenin kolay olmayacağı gözüküyor.

"Ford’un en önemli ortaklığı, en başarılı ortaklığı bizle yaptığı ortaklık"
Şimdi söz konusu Koç’sa çok fazla fitne, iftira, yalan-yanlış bilgi, yalan-yanlış iddialar var. Borsada bir hareket oluyor biz suçlanıyoruz, TÜSİAD’a bir şey oluyor biz hedef gösteriliyoruz. Yurt dışına yatırım yapıyoruz yok ülkeden kaçıyor diyorlar. Ne yazık ki öyle bir ülkede yaşıyoruz ki gerçekleri söyleyenler gerçek söylediğini ispatlamak zorunda kalıyorlar. Halbuki yalan söyleyenler, bilerek yanlış iddiada bulunanlar iddiaları ne yazık ki kamuoyunda tutabiliyor. Sen de bunu çabalıyorsun, bu kadar işin içinde, bu kadar yatırım, bu kadar sorumluluk, bu kadar sorun içinde bir de gerçek olmayan şeylerin gerçek olmadığını ispat etmek için uğraşıyorsunuz. Demin de ifade ettiğim gibi biz mesela Ford Otosan’a bakarsak bizim yatırım genişlememiz var buraya. Türkiye’de durup buraya gitme diye bir şey yok. Yok efendim Ford bizden hisselerini alacakmış, yok efendim Ford Koç’la ortaklığından memnun değilmiş. Bunların hepsi hurafe. Ford’un en önemli ortaklığı, en başarılı ortaklığı bizle yaptığı ortaklık. Dünyada baktığınız zaman.

"Hukuk çok önemli"
Bu çok hem vakit alıyor, hem enerji alıyor. Doğrudan anlatmaktan dolayı. Demin de dediğim gibi bizim 10 milyar dolar yatırımımızın %95’ini kendi ülkemize yapmışız. Bizim ülkemizin sınırlarının dışına çıktık. Ülkemizde yaptığımız iyi işleri başka yerlere genişleterek yapmak sadece bir gurur kaynağı olmalıdır Türkiye için. Başka şirketler için de aynı şey geçerli. O yüzden ben hem bunu başkanlığını yaptığım spor kulübünde hem de başkan yardımcılığını yaptığım şirketimizde ne yazık ki yoğun bir şekilde, artan dozda, artan ağırlıkta muhatap oluyoruz, yaşamak zorunda kalıyoruz. Üzülerek yaşamak zorunda kalıyoruz. Ama bizim ülkemiz ne yazık ki, başka ülkelerde nasıl bilmiyorum, sosyal medyada köpürtülen konularla ilerleyen, pek çok konuda bunlarla yönetilen, bilhassa hukuk konusunda bir noktaya geldi.

Üzülerek söylüyorum. Yani burada, buraya yatırımcı olarak geliyoruz, anlatıyoruz neler yaptığımızı, şimdi yatırımcı olarak önümüzü görebiliyoruz diyoruz. Bizim ülkemiz çok daha büyük imkanlar var, ülke yatırımcısı, yabancı yatırımcı için. İnsana, ülkeye baktığın zamanda öngörülebilirlik çok çok önemli. Hukuk çok çok önemli.

Hukuk sistemi çalışmayan ülkelere yatırımcı çekmek kolay olmuyor. Hiç kolay olmuyor. Bizim ülkemiz o kadar güzel bir ülke ki devletimizin yaptığı teşvikler, bence teşvikte belki de herkesten daha iyi durumdayız. Zaten potansiyel olağanüstü bir potansiyel. Vehbi Koç bize hep şey derdi: ‘Allah bize dünyanın en güzel ülkesini vermiş, yeterince kıymetini bilmiyoruz’ derdi. Bizim ülkemizde helvayı yapacak her türlü malzeme var. Çok şanslıyız. Müthiş ülkemiz var. Kültürüyle, coğrafyasıyla ama daha önemlisi ticari potansiyeliyle. Bir de devletimizin verdiği olağanüstü teşvikler var. Ama yatırımcı kendini güvende hissetmek istiyor. Yatırımcı önünü görebilmek istiyor. Yatırımcı yaptığı planları kısa aralıklar içinde revize etmek zorunda olmak istemiyor. Dünyada müthiş bir para var. Gidecek liman arıyor. Biz müthişiz. Dünyadaki yeni güçlerin, yeni kuralları, yeni ortamı dizayn ettiği bir ortamda batının özellikle Amerika’nın Çin ile olan sıkıntılarını biliyorsunuz. Bizim Batı ile Çin’in yaptığı ticaretin büyük kısmına talip olacak her türlü imkânımız, avantajımız, her şeyimiz var. Büyük fırsat sunuyor şu an içinde bulunduğumuz konjonktür. Tehlikeler de sunuyor başta bölgesel savaşlar olmak üzere ama bununla beraber özellikle ticari anlamda da politik konularda da müthiş fırsatların barındığı bir dönemden geçiyoruz. Onun için bizim daha büyük düşünmemiz lazım ülke olarak.

"Ölçek yakalamak çok çok önemli"
Şimdi demin de dediğim gibi nasıl bir Volkswagen ile bir tonluk minibüste işbirliği yaptık. Iveco da kamyon için bizimle işbirliği yapıyor. Çünkü ölçek yakalamak çok çok önemli. Daha bir ritim yapmak çok çok önemli. Mesela yeni regülasyon değişti. Kabinde olan kişi her yeri görmek zorunda. O kabinin redesign olması demek. Bir kabinin yeniden tasarımı edilmesi yüzlerce milyon dolar yatırım demek. Şimdi Iveco ile beraber üreteceğiz. O yüzden ben çok olumlu buluyorum. Ford aslında kamyon işini uzun zamandır odağından çıkardı. Türkiye’de biz izin aldık. 20 yıllık bir anlaşma yaptık, işi büyütüyoruz. Avrupa’da bazı yerlerde yüzde 6’lar, 7’ler, 8’ler pazar paylarımız var. Türk arabası, Türk markası deniyor. Belki Türk markası değil Ford, FordTrucks ama A’dan Z’ye Türk mühendislerinin geliştirdiği kâğıttan üretime kadar bir araç. Çok da iyi gidiyor nazar değmesin. Iveco ile dediğim gibi maliyet avantajları beraber dizayn yapmak için çok çok önemli. Ve biz geriden geldiğimiz için herkesten daha dinamik, daha inovatif, daha verimli olmamız gerekiyor. Ben o işten son derece memnunum. İleriye dönük de Ford Otosan finansallarını çok olumlu etkileyecek bir iş söz konusu.

  bloomberght.com internet sitesinde yayınlanan sözkonusu habere aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:

https://www.bloomberght.com/ali-koc-tan-bloomberg-ht-ye-ozel-aciklamalar-3744133