Piyasaya Yön Veren Güncel Finans Haberleri

Yurtdışı Makroekonomik Gelişmeler
Fed'in en önemsediği enflasyon göstergesi olan çekirdek PCE enflasyonu, beklentiler doğrultusunda bir ay
önceki %5,0 seviyesinden Kasım'da yıllık %4,7’ye yani son dört ayın en düşük seviyesine geriledi. Fed, Aralık
ayında çekirdek PCE enflasyonunun %4,8 olmasını beklerken, gelecek yıla dair tahmini %3,5 seviyesinde. Bu
arada manşet PCE enflasyonu Ekim'deki %6,0 seviyesinden %5,5'e yani Ekim 2021'den bu yana görülen en
düşük sevisine indi. Kasım’da mal fiyatları %6,0, hizmet fiyatları ise %5,2 arttı. Kasım ayında gıda enflasyonu
%11,2, enerji fiyatları ise %13,6 oldu. Konut hizmetleri yıllık bazda hala %9,0 civarında seyretmekle birlikte diğer
hizmet göstergeleri bir miktar gevşeme göstererek Fed için bir nevi rahatlama sağladı denilebilir. Kişisel
harcamalar Kasım’da aydan aya %0,1 gibi düşük bir ortanda artış gösterirken dayanıklı mal siparişleri %0,6'lık
düşüş beklentilerine karşılık %2,1'lik daralmayla iki yılın en hızlı düşüşünü gerçekleştirdi. Taşımacılık hariç
dayanıklı mal siparişleri ise bir ay önceki %0,5'e kıyasla daha düşük bir oranda, %0,2 arttı, ancak %0,0'lık
piyasa beklentisinin üzerinde gerçekleşti.
Para politikası aksiyonu olarak getiri eğrisi hedeflemesi takip eden Japonya piyasalar için sürpriz sayılabilecek
bir kararla getiri eğrisini yukarı taşıdı. Aldığı kararla Merkez Bankası 10 yıllık tahvil getirilerinin %0’ın 0,25 puan
altında ve üstünde dalgalanmasına izin vermek yerine 0,5 puan altında ve üstünde dalgalanmasına izin
verecek. Bu arada politika faizi %-0,1 seviyesinde sabit tutuldu. Kararın ardından Yen’de %4,0’e yakın değer
kazancı görülürken USDJPY 137,0 üstü seviyelerden 132,0’nin altına geriledi.
Piyasa Yorumu
Veri akışı açısından sakin bir hafta geride kalırken, ABD'de PCE endeksinin beklentiler doğrultusunda gelmesi
küresel piyasalarda yön belirleyici olmadı. Bir önceki hafta sıkılaşma yönünde adım atan küresel merkez
bankalarına geçtiğimiz hafta Japonya Merkez Bankası'nın da katıldığı söylenebilir. Hatırlanacağı gibi Japonya
Merkez Bankası 10 yıl vadeli Japon devlet tahvili için getiri bandını 25 baz puandan 50 baz puana yükseltti. Bu
durum küresel tahvil faizlerinde bir miktar yükselmeye yol açtı. ABD 10 yıllık tahvil faizleri 27 baz puan yükselişle
%3,75 seviyesine yükselirken, 2 yıllık tahvil faizleri ise haftalık bazda 10 baz puan yükselerek %4,32
seviyesinden Cuma gününü kapadı. Benzer şekilde Almanya'da 10 yıllık tahvil faizleri 23 baz puan yükselirken,
İtalyan 10 yıllık tahvil faizleri de 20 baz puan arttı. Dünya genelinde artan tahvil faizlerine rağmen paritelerde
volatilite düşük kaldı. EURUSD paritesi hafta boyunca 1,06 seviyesinde işlem görürken, GBPUSD 1,20
seviyesinin üzerindeydi. Japonya Merkez Bankası'nın attığı adım sonrası yen bir miktar güçlenirken, destekleyici
adımların gelmemesi durumunda buradaki değer kazancının geçici olabileceği düşüncesindeyiz. Küresel
endekslerde ayrışmaların görüldüğü haftada teknoloji şirketlerinin bir kez daha olumsuz ayrıştığı görüldü. Elon
Musk'ın hisse satışına devam ettiği haftada Tesla haftalık bazda %18 gerilerken, Almanya borsalarının ise bir
miktar olumlu ayrıştığı görüldü. Artan küresel faizlere rağmen altın dirençli performansını sürdürürken, gümüş
yine altından daha iyi bir performans sergiledi. Doğalgaz fiyatlarında geri çekilmenin devam ettiği haftada, Brent
%6,2 oranında değer kazandı.

Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
                                   ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Merkez Bankası'nın (TCMB) yaptığı açıklama aşağıda bulunuyor:

TCMB tarafından işletilen ve 8 Ocak 2021 tarihinde kullanıma açılan yeni nesil 7/24/365 anlık ödeme sistemi FAST Sistemi günün her anındaki anlık para transferi ve ödeme ihtiyacını karşılamakta ve her geçen gün daha yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. FAST Sisteminde günlük ortalama 7,9 milyar TL tutarında 6,4 milyon ödeme hesaplar arasında anlık gerçekleşmektedir.
Fon transferlerini ve ödemelerde IBAN yerineTürkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası (TCKN), telefon numarası ve e-posta adresi kullanabilmemizi mümkün kılarak hayatımızı kolaylaştıran Kolay Adresleme Sisteminde kayıtlı kullanıcı sayısı ise 19 milyona ulaşmıştır.
Liralaşma Stratejisi kapsamında dijital ekonomi yol haritasının önemli bir unsuru olan FAST Sisteminin kapsam ve kapsayıcılığını arttırmak için gereksinimleri yerine getiren Ödeme ve E-Para Kuruluşlarının 2023 yılında FAST Sistemine doğrudan katılımı sağlanacaktır. Bu gelişmenin ödemeler alanında rekabetin ve yenilikçiliğin artmasını destekleyeceği, yeni ve katma değerli hizmetlerin sunulmasına katkı sağlayacağı değerlendirilmektedir.
Ayrıca, FAST Sisteminin, alışverişlerde mevcut ödeme yöntemlerini tamamlayıcı şekilde kullanılmasını sağlayacak FAST İşyeri Ödemeleri ile ilgili hazırlıklar da tamamlanmıştır. Mobil uygulamalar ve POS cihazlarının ekranlarında görüntülenen TR-Karekod’u okutulmasıya hesaptan hesaba anlık ödeme ödeme imkânı sunan FAST İşyeri Ödemeleri tüm vatandaşlarımızın hayatını kolaylaştıracaktır. FAST İşyeri Ödemeleri ve kişiden kişiye ödemeleri destekleyen yenilikçi uygulamalar 2023 yılının ilk çeyreğinden itibaren kullanılmaya başlanacaktır.

Takasbank internet sitesinde yayınlanan açıklama aşağıda bulunuyor:

Merkezi karşı taraf veya teminat yönetimi hizmeti verdiğimiz piyasalarda işlem teminatı hesaplamalarında kullanılan risk
parametreleri, piyasa koşulları dikkate alınarak yapılan değerlendirmeler sonucu güncellenmiştir.
27.12.2022 Salı günü, gün içi ilk risk hesaplama anından itibaren geçerli olacak risk parametrelerine ekte yer verilmektedir.
Değişen parametreler sonucunda teminat yükümlülüklerindeki olası artış veya azalışlar 27.12.2022 tarihinde gün içi ilk risk
hesaplama işlemleri sonrasında üye ekranlarından izlenebilecek olup, üyelerimizce teminat yükümlülüklerine ilişkin gerekli
kontrollerin yapılması gerekmektedir.
Yeni parametreleri içeren risk parametre dosyası 27.12.2022 gün içi ilk risk hesaplama anı itibarıyla Takasbank internet sitesinde
duyurulacaktır.
VİOP'ta işlem gören pay vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinin bağlı olduğu dayanak varlıkların fiyat ve/veya miktarında
özsermaye hallerine ilişkin yapılan düzeltmeler ilgili paya dayalı vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinin risk parametrelerine
yansıtılacaktır.
27.12.2022 Salı günü anlık teminat tamamlama çağrısı takiplerinin 26.12.2022 tarihli risk parametrelerine göre yapılması
gerekmektedir. 27.12.2022 Salı günü akşamı hesaplanacak teminat tamamlama çağrısı yükümlülükleri ise yeni parametrelere göre
olacaktır.

https://www.takasbank.com.tr/documents/file/Takasbank_Announcement/1835-bcf11d5f-8c13-4d19-88db-35a6192ddce0.pdf

Çin resmi verileri, ülkenin finans kurumlarının bilançolarının, 2022 yılının üçüncü çeyreği sonu itibarıyla büyüdüğünü gösterdi. Ülkenin finans kurumlarının birleştirilmiş aktif varlıkları, yılın üçüncü çeyreğinin sonu itibarıyla yıl bazında yüzde 10,1 oranında genişleyerek 413,46 trilyon yuana (59,23 trilyon dolar) çıktı. Öte yandan Bank of China (Çin Merkez Bankası) kaynaklı veriler, birleşik pasif toplamının, yine aynı dönem itibarıyla ve yıl bazında yüzde 10,3 oranında yükselerek 376,61 trilyon yuana ulaştığını gösterdi.

Finans endüstrisinin aslan payını oluşturan banka kurumları, toplam mal varlıklarında yüzde 10,2 oranında bir artış olduğunu bildirirken; menkul kıymetler endüstrisi bünyesinde birleştirilmiş varlıkların yıl bazında yüzde 7,3 oranında bir artış kaydettiği gözlendi. Merkez Bankası'nın verilerine göre, ülke sigortacıları ise birleştirilmiş varlıklarının yıl bazında yüzde 9,8 artışla 26,71 trilyon yuana vardığını açıkladı.
 
 
Çin Uluslararası Radyosu

 

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2021 yılı "Küçük ve Orta Büyüklükteki Girişim İstatistikleri"ni açıkladı.

 TÜİK'in konuya iliskin haber bulteni asağıda bulunuyor:
 
 " Sanayi ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren 3 milyon 568 bin girişim KOBİ sınıfına girmektedir
 
KOBİ'ler 2021 yılında toplam girişim sayısının %99,7'sini oluşturdu. Buna karşılık; istihdamın %71'ini, personel maliyetinin %48,3'ünü, cironun %44'ünü, üretim değerinin %37,3'ünü ve faktör maliyetiyle katma değerin %35,5'ini oluşturdu.
  
KOBİ'ler en fazla ticaret sektöründe faaliyet gösterdi
 
Ekonomik faaliyetlerin istatistiki sınıflamasına (NACE Rev.2) göre 2021 yılında KOBİ'lerin; %36,5'i toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektöründe faaliyet gösterirken, %14,9'u ulaştırma ve depolama sektöründe, %12,3'ü ise imalat sanayi sektöründe faaliyet gösterdi.

KOBİ istihdamı içerisindeki en yüksek oran ticaret sektöründe oldu
 
2021 yılına ilişkin olarak; toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı faaliyetlerindeki KOBİ istihdamının toplam KOBİ istihdamı içerisindeki oranı %27,4 olurken, personel maliyeti için bu oran %24,1, ciroda %54,5, faktör maliyetiyle katma değerde %25,1 ve üretim değerinde ise %15,8 olarak gerçekleşti.

Orta ölçekli girişimlerde çalışan başına katma değer 2021 yılında 173 bin TL olarak gerçekleşti
 
KOBİ girişimleri için 2009 yılında çalışan başına ortalama katma değer 15 bin TL iken, 2021 yılında bu değer 78 bin TL oldu. KOBİ grupları içerisinde 2009 ve 2021 yılları için en yüksek çalışan başına katma değer sırasıyla 29 bin TL ve 173 bin TL ile orta ölçekli girişimlerde gerçekleşirken, aynı yıllar için bu değerler küçük ölçekli girişimler için sırasıyla 19 bin TL ve 86 bin TL, mikro ölçekli girişimler için ise 8 bin TL ve 28 bin TL olarak gerçekleşti.

KOBİ'lerde çalışan başına personel maliyeti 2021 yılında 40 bin TL olarak gerçekleşti
2009 yılında KOBİ girişimleri için çalışan başına ortalama personel maliyeti 8 bin TL iken, 2021 yılında bu değer 40 bin TL oldu. KOBİ grupları içerisinde 2009 ve 2021 yılları için en yüksek çalışan başına personel maliyeti sırasıyla 15 bin TL ve 68 bin TL ile orta ölçekli girişimlerde gerçekleşirken, aynı yıllar için bu değerler küçük ölçekli girişimler için sırasıyla 11 bin TL ve 49 bin TL, mikro ölçekli girişimler için ise 4 bin TL ve 21 bin TL olarak gerçekleşti.

İmalat sanayindeki 2 bin 771 KOBİ yüksek teknoloji sınıfında üretim yaptı
 

İmalat sanayindeki KOBİ'ler teknoloji düzeylerine göre sınıflandırıldığında, %55,9'u düşük teknoloji sınıfında üretim yaparken, büyük ölçekli girişimlerde bu oran %45,9 oldu.
 
KOBİ büyüklük gruplarına göre incelendiğinde; mikro ölçekli girişimlerin %57'si düşük teknoloji sınıfında üretim yaparken, %31,2'si orta-düşük teknoloji, %11,2'si orta-yüksek teknoloji ve %0,6'sı yüksek teknoloji sınıfında üretim yaptı. Buna karşılık küçük ölçekli girişimlerde bu oranlar sırasıyla %51,3, %30,4, %17,2 ve %1 iken orta ölçekli girişimlerde %50,4, %29,1, %19 ve %1,4 oldu.
 
KOBİ'lerin 2021 yılında doğum oranı %16,1 oldu
 
2020 yılında doğan KOBİ girişim sayısının, 2020 yılındaki aktif KOBİ girişim sayısına oranı (girişim doğum oranı) %14,8 ve 2020 yılında doğan KOBİ girişimlerindeki istihdamın, 2020 yılındaki aktif KOBİ'lerin toplam istihdamı içerisindeki payı %7,0 iken, 2021 yılında bu oranlar girişim doğum oranında %16,1'e, istihdam payında ise %7,7'ye yükselmiştir.



KOBİ'lerin 2021 yılında en yüksek doğum oranı %17,2 ile mikro ölçekli girişimler olurken bunu sırasıyla %5 ile küçük ölçekli ve %3,6 ile orta ölçekli girişimler takip etmiştir. Yine doğan girişimlerin istihdam içerisindeki oranlarında en yüksek oran %12,9 ile mikro ölçekli girişimler olurken, bunu %3,1 ile küçük ölçekli ve %1,8 ile orta ölçekli girişimler takip etmiştir.

KOBİ'ler toplam ihracatın %30,4'ünü gerçekleştirdi
 
2021 yılına ilişkin toplam ihracatın %30,4'ünü, ithalatın ise %14,7'si KOBİ'ler tarafından gerçekleştirildi.

İhracat ve ithalatın KOBİ ve büyük ölçekli girişimlere göre oransal dağılımı (%), 2021



2021 yılı toplam ihracatta; mikro ölçekli girişimlerin payı %2,5 iken, küçük ölçekli girişimlerin payı %10,7, orta ölçekli girişimlerin payı ise %17,2 oldu. Büyük ölçekli girişimlerin payı ise %69,6 olarak gerçekleşti.

KOBİ'lerin ihracatının %61,3'ü ticaret sektöründe gerçekleşirken, %33,2'si ise sanayi sektöründe gerçekleştirildi.

KOBİ'lerin ithalattaki payı %14,7 oldu

2021 yılı toplam ithalatında; mikro ölçekli girişimlerin payı %0,8, küçük ölçekli girişimlerin payı %4,4, orta ölçekli girişimlerin payı ise %9,5 oldu. Büyük ölçekli girişimlerin payı ise %85,3 olarak gerçekleşti.

KOBİ'lerin ithalatının %62,4'ü ticaret sektöründe gerçekleşirken, %31,4'ü ise sanayi sektöründe gerçekleştirildi.

KOBİ'lerin ihracat ve ithalat değerleri (Milyar ABD $), 2013-2021



KOBİ'lerin 2013 yılında 57 milyar dolar olan ihracat değeri 2021 yılında 68 milyar dolara yükseldi. İthalatta ise 2013 yılında 48 milyar dolar olan değer, 2021 yılında 38 milyar dolara düştü.

KOBİ'lerin toplam ihracatının %47,3'ü Avrupa ülkelerine yapıldı

KOBİ'ler tarafından 2021 yılında yapılan ihracatın %47,3'ünü Avrupa ülkelerine, %33,7'si Asya ülkelerine gerçekleştirildi. KOBİ'ler ithalatının %47,4'ünü Asya ülkelerinden, %42,6'sını Avrupa ülkelerinden yaptı.

KOBİ'lerin ihracat ve ithalat değerlerinin ülke gruplarına göre dağılımı (Milyon ABD $), 2021


KOBİ'lerin ihracatının %90,8'ini imalat sanayi ürünleri oluşturdu

KOBİ'lerin 2021 yılı ihracatında giyim eşyası sektörünün payı %12,9, başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipmanların payı %10 ve tekstil ürünlerinin payı %9,1 oldu. KOBİ'lerin 2021 yılı ithalatında ise öne çıkan ürünler, %16,3 ile kimyasallar ve kimyasal ürünler, %15,6 ile başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipmanlar %14,6 ile ana metaller ve %6,4 ile bilgisayarlar ile elektronik ve optik ürünler oldu.

KOBİ'ler Ar-Ge harcamalarının %27,1'ini gerçekleştirdi

Mali ve mali olmayan şirketlerin 2021 yılına ilişkin toplam gayri safi yurtiçi Ar-Ge harcamasının 15 milyar 458 milyon TL'sini KOBİ'ler gerçekleştirmiştir. Bu harcama mali ve mali olmayan şirketler Ar-Ge harcamasının %27,1'ini oluşturmaktadır. Tam Zaman Eşdeğeri (TZE) cinsinden mali ve mali olmayan şirketlerde toplam 146 bin 735 kişi Ar-Ge personeli olarak çalıştı. TZE cinsinden bu personelin %43,6'sı KOBİ'lerde istihdam edilmiştir.

KOBİ'lerin 513 patenti tescil edildi


2021 yılında KOBİ'lerin toplam patent başvuru sayısı bin 263 olurken, aynı yıl 513 patent tescil edilmiştir. KOBİ ölçeklerinde ise 454 patent başvurusu ile mikro ölçekli girişimler ve 238 patent tescili ile orta ölçekli girişimler ilk sırada yer almıştır."

TCMB, 2 hafta vadeli 700 milyon euro, 2 hafta vadeli 700 milyon dolar, 1 ay vadeli 600 milyon dolar, 1 ay vadeli 700 milyon euro ve 3 ay vadeli 300 milyon dolar tutarlı olmak üzere 5 adet döviz karşılığı TL swap ihalesi açtı.

TCMB'nin yarın valörlü swap ihaleleri 13.30-14.00 saatlerinde gerçekleştirilecek.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın 2022 yılı Aralık ayında imalat sanayinde
faaliyet gösteren özel firmalarla gerçekleştirdiği 'İktisadi Yönelim Anketi'
sonuçlarına göre;Son üç aya yönelik değerlendirmelerde, üretim hacminde azalış bildirenler lehine olan seyrin artış bildirenler
lehine döndüğü görülmektedir. İç piyasa sipariş miktarında azalış bildirenler lehine olan seyrin bir önceki aya
göre güçlendiği, ihracat sipariş miktarında azalış bildirenler lehine olan seyrin ise bir önceki aya göre zayıfladığı
gözlenmektedir.

Mevcut toplam siparişlerin mevsim normallerinin altında olduğu yönündeki değerlendirmelerin bir önceki aya göre bir
miktar zayıfladığı, mevcut mamul mal stoklarının seviyesinin mevsim normallerinin üzerinde olduğu yönündeki
değerlendirmelerin ise bir önceki ay seviyesinde gerçekleştiği görülmektedir.

Gelecek üç aya yönelik değerlendirmelerde, üretim hacmi ve ihracat sipariş miktarında artış bekleyenler lehine olan
seyrin bir önceki aya göre zayıfladığı, iç piyasa sipariş miktarında azalış bekleyenler lehine olan seyrin ise artış
bekleyenler lehine döndüğü görülmektedir. Gelecek on iki aydaki sabit sermaye yatırım harcaması ile gelecek üç
aydaki istihdama ilişkin artış yönlü beklentilerin bir önceki aya göre zayıfladığı gözlenmektedir.

Ortalama birim maliyetlerde, gelecek üç ayda artış olacağını bekleyenler ile son üç ayda artış olduğunu bildirenler
lehine olan seyrin zayıfladığı görülmektedir. Gelecek üç aydaki satış fiyatına ilişkin artış yönlü beklentilerin ise
güçlendiği gözlenmektedir. Gelecek on iki aylık dönem sonu itibarıyla yıllık ÜFE beklentisi bir önceki aya göre 2,7
puan azalarak yüzde 91,4 seviyesinde gerçekleşmiştir.

çinde bulunduğu sanayi dalındaki genel gidişat konusunda, bir önceki aya kıyasla aynı kaldığını belirtenlerin oranı
yüzde 75,0‘a yükselirken, daha iyimser olduğunu belirtenlerin oranı yüzde 6,3’e, daha kötümser olduğunu belirtenlerin
oranı yüzde 18,7‘ye gerilemiştir.
 

Merkez Bankası'nın İktisadi Yönelim İstatistikleri ve Reel Kesim Güven Endeksi (MBRKGE) açıklaması şöyle:

 "2022 yılı Aralık ayında İktisadi Yönelim Anketi sonuçları, imalat sanayinde faaliyet gösteren 1741 iş yerinin
yanıtlarının ağırlıklandırılıp toplulaştırılmasıyla elde edilerek değerlendirilmiştir

2022 yılı Aralık ayında mevsimsellikten arındırılmış Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE-MA), bir önceki aya göre 0,3
puan artarak 101,6 seviyesinde gerçekleşmiştir. Endeksi oluşturan anket sorularına ait yayılma endeksleri
incelendiğinde, son üç aydaki toplam sipariş miktarı, genel gidişat ve mevcut toplam sipariş miktarına ilişkin
değerlendirmeler endeksi artış yönünde etkilerken, gelecek üç aydaki ihracat sipariş miktarı, sabit sermaye yatırım
harcaması, gelecek üç aydaki toplam istihdam ve gelecek üç aydaki üretim hacmine ilişkin değerlendirmeler endeksi
azalış yönünde etkilemiştir. Mevcut mamul mal stokuna ilişkin değerlendirmeler ise bir önceki ay seviyesinde
gerçekleşmiştir.

Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE) bir önceki aya göre 0,1 puan azalarak 97,8 seviyesinde gerçekleşmiştir. "