Piyasaya Yön Veren Güncel Finans Haberleri

TCMB Para Politikası Kurulu'nun 26 Aralık 2024 tarihinde yaptığı toplantısının tutanak özetleri yayınlandı.
 Kurulun değerlendirmeleri söyle:

Küresel Ekonomi
1. Küresel büyümedeki sınırlı iyileşme yılın üçüncü çeyreğinde de devam ederken, işgücü piyasaları arz talep dengesindeki normalleşme eğilimi sürmüştür. Türkiye’nin dış ticaret ortaklarının ihracat paylarıyla ağırlıklandırılan küresel büyüme endeksinin 2024 yılında yüzde 1,9 artışla 2023 yılındaki yüzde 1,8’in sınırlı oranda üzerinde büyüyeceği, 2025 yılında ise, büyüme oranının yüzde 2,3 ile tarihsel ortalamasına yaklaşacağı tahmin edilmektedir. Hizmet sektöründe olumlu seyir devam ederken imalat sanayindeki zayıf görünüm korunmuştur. ABD ekonomisi büyüme eğilimi diğer gelişmiş ülkelerden olumlu ayrışmaya devam etmiştir. Küresel talep görünümü, arz yönlü faktörler ve jeopolitik riskler emtia fiyatlarının dalgalı bir seyir izlemesine neden olmaktadır. Küresel ekonomi ve ticaret politikalarına ilişkin belirsizlikler ile jeopolitik gelişmeler küresel iktisadi faaliyetin seyri açısından öne çıkan risk faktörleri olarak görülmektedir.

2. Küresel enflasyondaki düşüş devam etmektedir. Hizmet sektöründeki enflasyon katılığı zayıflamakla birlikte enflasyon üzerindeki yukarı yönlü riskleri canlı tutmaktadır. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde (GOÜ) faiz indirim süreçleri devam ederken ABD Merkez Bankası’nın (Fed) Aralık toplantısında 2025 yılı için daha sınırlı bir gevşemeye gidebileceği yönündeki iletişimi dikkat çekmiştir. Merkez bankalarının indirim süreçlerini enflasyon görünümündeki olumlu eğilimi koruyacak şekilde sürdürerek temkinli bir yaklaşım izleyecekleri değerlendirilmektedir. Diğer taraftan artan küresel belirsizlikler nedeniyle GOÜ hisse senedi piyasalarından portföy çıkışları devam etmiştir.

Parasal ve Finansal Koşullar
3. TL mevduatı önceliklendiren makroihtiyati politikaların da katkısıyla mevduat faizleri 22 Kasım haftasına kıyasla 48 baz puan artarak 20 Aralık haftası itibarıyla yüzde 56,5 seviyesinde gerçekleşmiştir. Aynı dönemde TL ticari kredi faizleri (Kredili Mevduat Hesabı ve Kredi Kartı hariç) 33 baz puan azalarak yüzde 55,2 seviyesinde oluşmuştur. Bireysel tarafta, ihtiyaç kredisi (Kredili Mevduat Hesabı hariç) faizleri 146 baz puan azalarak yüzde 69,2 olurken; konut kredisi faizleri 27 baz puan azalarak yüzde 41 seviyesinde gerçekleşmiştir. Taşıt kredisi faizleri ise 20 Aralık itibarıyla yüzde 36,1 seviyesinde oluşmuştur.

4. Bireysel kredilerin 4 haftalık büyüme oranlarının ortalaması 22 Kasım’dan sonra yükselerek yüzde 2,3 seviyesinden yüzde 3,5 seviyesine gelmiştir. Bu artışta kredi kartı ve ihtiyaç kredilerindeki ivmelenmenin etkisi belirgin olmuştur. Bireysel kredi kartı ve ihtiyaç kredilerinin artışında yılın son ayında yoğunlaşan kampanyaların yanında bankaların sene sonlarında bilanço büyüklüğünü artırma eğilimi etkili olmuştur. Aynı dönemde TL ticari kredilerin 4 haftalık büyüme oranlarının ortalaması yüzde 1,1 seviyesinden yüzde 1,4’e gelmiştir. Böylece, TL ticari kredi büyümeleri kredi büyüme kısıtlarının altındaki seyrini sürdürmüştür. Kur etkisinden arındırılmış yabancı para (YP) ticari kredilerdeki 4 haftalık büyüme oranlarının ortalaması, bir önceki PPK dönemindeki yüzde 1,5 seviyesinden YP kredi büyüme sınırlarından muaf olan krediler kaynaklı olarak yüzde 2,3’e yükselmiştir.

5. Kur Korumalı Mevduat (KKM) bakiyesindeki azalışın desteklenmesi amacıyla 20 Aralık 2024 tarihinde makro ihtiyati çerçevede değişikliğe gidilmiştir. Bu kapsamda KKM’nin TL’ye geçişine ve yenilenmesine ilişkin toplam hedef %70’ten %60’a indirilmiş ve KKM hesapları için belirlenen asgari faiz oranı politika faizinin %70’inden %50’sine düşürülmüştür. Ayrıca, KKM için tesis edilmesi gereken zorunlu karşılıklara faiz veya telafi ödemesi uygulaması yeni açılan ve yenilenecek olan KKM hesapları için kaldırılmıştır.

6. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) brüt uluslararası rezervleri, 22 Kasım’dan bu yana 0,4 milyar ABD doları azalarak 20 Aralık 2024 itibarıyla 156,2 milyar ABD dolarına gerilemiştir. Türkiye’nin 5 yıllık kredi risk primi (CDS) 20 Kasım’ dan bu yana sınırlı miktarda düşerek 24 Aralık 2024 itibarıyla 259 baz puan seviyesine gelmiştir. Türk lirasının 1 ay vadeli kur oynaklığı 24 Aralık itibarıyla yüzde 11,7 seviyesine, 12 ay vadeli kur oynaklığı yüzde 20,5 seviyesine düşmüştür. Önceki PPK toplantı haftasından bu yana 0,2 milyar ABD doları net portföy çıkışı gerçekleşmiştir. Bu çıkışın tamamına yakını Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) piyasasından kaynaklanırken, hisse senedi piyasasından çıkış oldukça sınırlı bir seviyede gerçekleşmiştir.

Talep ve Üretim
7. Gayri Safi Yurt İçi Hâsıla (GSYİH) verileri, yılın üçüncü çeyreğinde iktisadi faaliyette sınırlı ivme kaybına işaret etmektedir. Bu dönemde, tüketimin yıllık büyümeye katkısı, bir önceki çeyreğe kıyasla artmasına rağmen, ılımlı bir seviyede gerçekleşmiştir. Net ihracatın yıllık büyümeye pozitif katkısı ise artarak sürmüştür. Özel tüketim çeyreklik bazda azalışını sürdürürken yatırımlar önceki çeyrekteki düşüşün ardından üçüncü çeyrekte artış kaydetmiştir. Bu dönemde, mal ve hizmet ihracatı çeyreklik bazda artarken, mal ve hizmet ithalatı azalış kaydetmiş, net ihracatın çeyreklik büyümeye katkısı ise pozitif olmuştur. Böylece, büyümenin talep kompozisyonundaki dengeli seyir devam etmiştir.

8. Ekim ayında perakende satış hacim endeksinde aylık bazda yüzde 0,2 oranında ılımlı artış görülmüş, çeyreklik artış sürmekle birlikte hız kesmiştir. Gıda dışı bakıldığında ise, perakende satış hacminde aylık bazda sınırlı bir azalış gerçekleşmiştir. Aynı dönemde ticaret satış hacim endeksi aylık bazda düşüş kaydetmiştir. Hizmet üretiminin yanı sıra talebi hakkında da bilgi sunan hizmet üretim endeksinde, ekim ayında yüzde 0,2 oranında sınırlı bir artış gerçekleşmiştir. Otomobil ve beyaz eşya satışları önceki iki çeyrekteki gerilemelerini takiben son çeyrekte artarak telafi eğilimi sergilemektedir. Kartla yapılan harcamaların aylık bazda artış oranları ekim ve kasım aylarında önceki çeyrek ortalamasının altına inerken aralık ayının ilk iki haftasına ilişkin veriler söz konusu ılımlı seyrin devamını ima etmektedir. İmalat sanayi firmalarına yönelik anket verileri, iç piyasa siparişlerinin dördüncü çeyrekte arttığını, ancak tarihsel ortalamasının altında bir seyir izlemeye devam ettiğini göstermektedir. Bu çerçevede, son çeyreğe ilişkin göstergeler yurt içi talebin yavaşlamayı sürdürerek enflasyondaki düşüşü destekleyici seviyelerde bulunduğunu göstermektedir.

9. Ekim ayında sanayi üretim endeksi, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış olarak aylık bazda yüzde 0,9 oranında, takvim etkilerinden arındırılmış olarak yıllık bazda yüzde 3,1 oranında gerilemiştir. Çeyreklik bazda ise sanayi üretimi ikinci ve üçüncü çeyreklerdeki sırasıyla yüzde 4,1 ve yüzde 1,3 oranlarında gerilemenin ardından, ekim ayı itibarıyla dördüncü çeyrekte yüzde 0,4 oranında azalmıştır. Tipik oynaklık sergileyen sektörler dışlandığında, sanayi üretimi çeyreklik bazda sınırlı bir artış kaydetmiştir. Bu çerçevede, ekim ayı itibarıyla veriler sanayi üretiminde, yavaş da olsa, toparlanma eğilimi ima etmektedir. Bununla uyumlu şekilde, imalat sanayi kapasite kullanım oranı da ekim ayındaki düşüşünün ardından kasım ayında artmış, aralık ayında ise yatay seyretmiştir.

10. Ekim ayında mevsimsellikten arındırılmış istihdam, 33,0 milyon kişi seviyesinde gerçekleşmiş ve çeyreklik bazda yüzde 0,7 oranında artmıştır. Bu dönemde, işgücüne katılım oranı çeyreklik olarak 0,4 puan artış kaydetmiş, işsizlik oranı ise yüzde 8,8 düzeyinde gerçekleşmiştir. Anket göstergeleri, imalat sanayi firmalarının geleceğe yönelik istihdam beklentilerinde, son çeyrekte iyileşme gerçekleşmekle birlikte, nispeten zayıf bir görünüme işaret etmektedir.

11. Ekim ayında cari işlemler dengesi aylık bazda 1,9 milyar ABD doları fazla vermiş, 12 aylık birikimli cari açık ise 7,7 milyar ABD dolarına gerilemiştir. Ekim ayında birikimli cari dengedeki iyileşmede, altın ve enerji hariç dış ticaret açığındaki azalış etkili olmuştur. Diğer yandan, 12 aylık birikimli enerji dış ticaret açığı görece yatay seyretmiş, altın dış ticaret açığı ise bir önceki aya kıyasla artış kaydetmiştir. Bu dönemde, 12 aylık birikimli hizmetler dengesi fazlası güçlü seyrini sürdürmüş ve 60,1 milyar ABD doları seviyesine çıkmıştır.

12. Geçici dış ticaret verileri, kasım ayında mevsimsellikten arındırılmış olarak ihracatta azalışa, ithalatta ise artışa işaret etmiştir. 12 aylık birikimli olarak bakıldığında ise dış ticaret açığında bir önceki aya göre artış gerçekleşmiştir. Bu çerçevede, 12 aylık birikimli olarak cari açığın, kasım ayında artacağı öngörülmektedir. Altın ithalatı, kasım ayında 2,1 milyar ABD doları seviyesinde gerçekleşirken, birikimli olarak 16,7 milyar ABD doları olmuştur. Mevsimsellikten arındırılmış olarak tüketim malı ithalatı, üçüncü çeyrekte bir önceki çeyreğe göre gerilerken ekim ve kasım aylarında yeniden artış kaydetmiştir. Son dönemde tüketim malı ithalatının artışına yüksek katkı veren mücevher kalemi dışlandığında ise yatay bir görünüm izlenmektedir. Kasım ayına ilişkin geçici dış ticaret verileri aralık ayı için yüksek frekanslı öncü verilerle beraber değerlendirildiğinde, üç aylık ortalama eğilimler, ihracatın gücünü koruduğuna, ithalatın artış kaydettiğine işaret etmektedir. Söz konusu eğilimler, tüketim malı ithalatında aralık ayında artış ima ederken mücevher hariç bakıldığında aylık bazda azalış gerçekleşebileceğini göstermektedir.

13. Cari açığın finansmanı tarafında, bankacılık sektörünün 12 aylık birikimli uzun vadeli borç çevirme oranı, ekim ayında yüzde 139 civarında gerçekleşmiştir. Söz konusu oran, bankacılık sektörü dışındaki firmalarda yaklaşık yüzde 113 olmuştur. Bu çerçevede, yurt dışı borçlanma imkanlarının bankacılık dışındaki diğer sektörler için bir önceki aya kıyasla iyileştiği gözlenmektedir.

Enflasyon Gelişmeleri ve Beklentiler
14. Kasım ayında tüketici fiyatları yüzde 2,24 oranında yükselirken, yıllık enflasyon 1,49 puan düşüşle yüzde 47,09 seviyesine gerilemiştir. B ve C endekslerinin yıllık enflasyonu sırasıyla 1,42 ve 0,62 puan azalarak yüzde 45,68 ve yüzde 47,13 olmuştur. Yıllık enflasyona katkılar enerji, hizmet ve alkol-tütün-altın gruplarında gerilerken, temel mal grubunda sabit kalmış, gıda grubunda ise artmıştır. Nitekim, kasım ayında tüketici enflasyonu üzerinde gıda fiyatlarının etkisi öne çıkarken, gıda hariç enflasyon görece olumlu seyretmiştir. Mevsim etkilerinden arındırılmış gıda dışı aylık tüketici enflasyonunun kademeli bir yavaşlama eğilimi içerisinde olduğu gözlenmektedir.

15. Temel mal enflasyonu düşük seyretmeye devam ederken, hizmet grubu aylık fiyat artışı ılımlı seyretmiştir. Kasım ayında, hizmet sektöründe son üç yıllık dönemdeki en düşük aylık artış oranı gözlenmiştir. Gıda grubu, ekim ayının ardından, kasım ayında da işlenmemiş gıdaya bağlı olarak güçlü fiyat artışıyla aylık tüketici enflasyonunu yukarıya çekmiştir. Geçici arz koşullarına duyarlı olan işlenmemiş gıda fiyatları, taze meyve ve sebze grubu kaynaklı güçlü bir artış kaydederek bu gelişmeyi sürüklemiştir. Nitekim, gıda dışı aylık tüketici enflasyonu bu dönemde yüzde 1,34 ile daha düşük bir oranda gerçekleşmiştir. Enerji fiyatları ise kasım ayında ılımlı seyretmiştir.

16. Enflasyonun ana eğilimi kasım ayında yataya yakın seyretmiştir. Mevsimsellikten arındırılmış verilerle, aylık artışlar bir önceki aya kıyasla B ve C göstergelerinde sınırlı bir şekilde yükselmiştir. Bu dönemde fiyat artışları B endeksini oluşturan gruplardan işlenmiş gıdada gerilerken hizmetlerde yataya yakın seyretmiş, temel mallarda ise bir miktar artış kaydetmiştir. Dağılım ve model bazlı ana eğilim göstergeleri ise bir önceki aya kıyasla belirgin bir değişim sergilememiştir.

17. Kasım ayı itibarıyla son üç aylık dönemde mevsim etkilerinden arındırılmış ortalama fiyat artışı temel mallarda yüzde 1,7 iken, bu oran hizmet sektöründe bir önceki aya kıyasla güç kaybederek yüzde 3,5 olarak gerçekleşmiştir. Kira hariç hizmetlerde ise bu oranın yüzde 3’ün altında olduğu gözlenmektedir.

18. Hizmet sektöründe hâkim olan fiyatlama davranışı önemli bir atalete ve şokların enflasyon üzerindeki etkilerinin uzun bir zamana yayılmasına neden olmaktadır. Uzun süredir güçlü artışlar sergileyen hizmet fiyatları kasım ayında yüzde 1,61 ile görece düşük bir artış göstermiştir. Aylık bazda kira görece yüksek artış kaydetse de bir önceki aya kıyasla yavaşlamış, kira dışı hizmet aylık enflasyonu yüzde 0,90 ile daha düşük bir oranda gerçekleşmiştir. Bu gelişmede, dönemsel fiyatlama yapılan kalemlerde göreli fiyat uyarlamasının büyük ölçüde tamamlanmasının yanı sıra talebe duyarlılığı görece yüksek olan hizmet kalemlerindeki olumlu görünüm etkili olmuştur. Bu görünümde ayrıca mevsimsel unsurların da etkisi hissedilmiştir. Kasım ayında ulaştırma hizmetleri fiyatları azalan hareketliliğinde de etkisiyle görece yatay (yüzde 0,33) seyretmiştir. Kira aylık enflasyonu kasım ayında sözleşme yenileme oranındaki düşüşün yanı sıra sözleşmelerdeki artış oranının gerilemesinin etkisiyle yavaşlamıştır. Lokanta-otel alt grubunda, yemek hizmetlerinde aylık fiyat artışı yavaşlarken, konaklama fiyatlarındaki düşüş devam etmiş, böylece aylık enflasyon yüzde 0,79 ile önemli oranda zayıflamıştır. Kasım ayında diğer hizmetler fiyatlarındaki ılımlı artış (yüzde 0,97) bu alt grupta yavaşlamanın sürdüğüne işaret etmiştir.

19. Perakende Ödeme Sistemi (PÖS) mikro verileri üzerinden takip edilen öncü göstergeler, aralık ayında aylık kira enflasyonunun yavaşlayacağına işaret etmektedir. Mevsimsel etkilerle düşüş gösteren sözleşme yenileme oranı yanında, yeni ve yenilenen sözleşmelerde referans alınan kira artış oranının da gerileme eğiliminde olduğu gözlenmektedir. Gerek PÖS mikro verilerinden elde edilen yeni ve yenilenen sözleşmelerde oluşan gerekse de konut değerleme raporları üzerinden takip edilen kira artış oranlarının TÜFE’deki mevcut yıllık kira enflasyonunun altında değerler aldığı ve gerilemeye devam ettiği izlenmektedir.

20. Üretici fiyatları artışı önemli ölçüde zayıflamıştır. Yurt içi üretici fiyatları kasım ayında 0,66 oranında artmış, yıllık enflasyon 2,77 puan düşerek yüzde 29,47 ile gerileme eğilimini sürdürmüştür. Bu dönemde sermaye ve ara malları ile enerji grubu manşet üretici enflasyonunu sınırlayan gruplar olurken, dayanıksız tüketim mallarındaki fiyat artışında gıda imalatı ile birlikte ilaç fiyatlarının etkisi öne çıkmıştır.

21. Uluslararası emtia fiyatlarında kasım ayında enerji sektörü öncülüğünde düşüş gözlenmiştir. FAO gıda fiyatları endeksinde eylül ayı itibarıyla aylık bazda gözlenen artışlar kasım ayında yavaşlayarak da olsa devam etmiştir. Üretim sorunlarını takiben yağ alt grubunda fiyat artışlarının belirgin olduğu dikkat çekmektedir. Aralık ayının ilk yarısında emtia fiyatları görece yatay seyretmiştir. Alt gruplar bazında bakıldığında, emtia fiyatları enerjide gerilerken tarımda artış kaydetmiştir. Kasım ayında ortalama 74,4 ABD doları seviyesinde olan Brent ham petrol fiyatları jeopolitik gelişmelere de bağlı olarak oynak bir seyir izlemekte ve aralık ayının ilk yarısında yaklaşık 74,0 ABD doları seviyesinde bulunmaktadır.

22. Küresel Arz Zinciri Baskı Endeksi kasım ayında yataya yakın bir seyirle tarihsel ortalamasının bir miktar altında gerçekleşmiştir. Küresel ve Çin’e yönelik konteyner endekslerinde temmuz sonrasında gözlenen düşüş eğilimi kasım ayında yerini artışa bırakırken, kuru yük taşımacılık fiyat endekslerinde ekim ayı sonrasındaki düşüş eğilimi devam etmektedir. Döviz kuru sepeti kasım ayında sınırlı bir düşüş sergilemiştir. Bu dönemde mevsimsel etkilerden arındırılmış PMI verileri, imalat sanayinde girdi ve ürün fiyatlarında yavaşlamaya işaret etmiştir.

23. Aralık ayı Piyasa Katılımcıları Anketi sonuçlarına göre enflasyon beklentileri kısmi bir artış kaydetmiştir. On iki ay sonrasına ilişkin enflasyon beklentisi 0,1 puan düşüşle yüzde 27,1’e gerilerken, cari ve gelecek yıl sonuna ilişkin enflasyon beklentileri sırasıyla 0,5 ve 0,9 puan yukarı yönlü güncelleme ile yüzde 45,3 ve yüzde 27,1 seviyesinde gerçekleşmiştir. Yirmi dört ay sonrasına ilişkin beklenti 0,1 puan artışla yüzde 18,5 olmuştur. Beş yıl sonrasına ilişkin enflasyon beklentisi ise yüzde 11,3 seviyesinde ölçülmüştür. Reel sektör beklentilerine bakıldığında kasım ayında yüzde 47,8 olarak ölçülen firmaların on iki ay sonrasına ilişkin yıllık enflasyon beklentisi, aralık ayında 0,2 puan azalarak yüzde 47,6 seviyesine gerilemiştir. Bu dönemde, hane halkının on iki ay sonrasına ilişkin enflasyon beklentileri ise daha belirgin bir aşağı yönlü güncelleme ile 1,0 puan azalarak yüzde 63,1 seviyesinde gözlenmiştir. Enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışları iyileşme eğilimi sergilemekle birlikte, dezenflasyon süreci açısından risk unsuru olmaya devam etmektedir.

24. Öncü göstergeler tüketici enflasyonunun aralık ayında zayıfladığına işaret etmektedir. Temel mal enflasyonu düşük seyretmeye devam ederken, hizmet enflasyonundaki iyileşme belirginleşmektedir. Gerek kira gerekse kira dışında kalan hizmetlerde aylık fiyat artışı hız kesmektedir. İşlenmemiş gıda enflasyonu önceki iki aydaki yüksek seyrin ardından aralık ayında ılımlı görünmektedir. Öncü veriler taze meyve ve sebze fiyatlarında arz koşulları kaynaklı baskıların aralık ayında sönümlendiğine işaret etmektedir. Bu görünüm altında, öncü veriler aralık ayında ana eğilimde düşüşe işaret etmektedir.

Para Politikası
25. Kurul, politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının yüzde 50’den yüzde 47,5’e indirilmesine karar vermiştir. Kurul ayrıca, operasyonel çerçevede değişikliğe giderek, Merkez Bankası gecelik vadede borçlanma ve borç verme oranlarının bir hafta vadeli repo ihale faiz oranına kıyasla -/+ 150 baz puanlık bir marj ile belirlenmesine karar vermiştir.

26. Para politikasındaki kararlı duruş; yurt içi talepte dengelenme, Türk lirasında reel değerlenme ve enflasyon beklentilerinde düzelme vasıtası ile aylık enflasyonun ana eğilimini düşürmekte ve dezenflasyon sürecini güçlendirmektedir. Maliye politikasının artan eşgüdümü de bu sürece önemli katkı sağlayacaktır. Aylık enflasyonun ana eğiliminde belirgin ve kalıcı bir düşüş sağlanana ve enflasyon beklentileri öngörülen tahmin aralığına yakınsayana kadar sıkı para politikası duruşu sürdürülecektir. Bu doğrultuda, politika faizinin seviyesi, enflasyon gerçekleşmeleri ve beklentileri göz önünde bulundurularak öngörülen dezenflasyon sürecinin gerektirdiği sıkılığı sağlayacak şekilde belirlenecektir. Kurul, kararlarını enflasyon görünümü odaklı, ihtiyatlı ve toplantı bazlı bir yaklaşımla alacaktır. Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda para politikası araçları etkili şekilde kullanılacaktır.

27. Kredi ve mevduat piyasalarında öngörülenin dışında gelişmeler olması durumunda parasal aktarım mekanizması ilave makroihtiyati adımlarla desteklenecektir. Likidite koşulları muhtemel gelişmeler göz önünde bulundurularak yakından izlenmektedir. Sterilizasyon araçları etkili şekilde kullanılmaya devam edilecektir.

28. Kurul, politika kararlarını parasal sıkılaştırmanın gecikmeli etkilerini de dikkate alarak, enflasyonun ana eğilimini geriletecek ve enflasyonu orta vadede yüzde 5 hedefine ulaştıracak parasal ve finansal koşulları sağlayacak şekilde belirleyecektir.

29. Enflasyon ve enflasyonun ana eğilimine ilişkin göstergeler yakından takip edilecek ve Kurul, fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda elindeki tüm araçları kararlılıkla kullanacaktır.

30. Kurul, kararlarını öngörülebilir, veri odaklı ve şeffaf bir çerçevede alacaktır.

Emeklilik Gözetim Merkezi'nin BES temel göstergelerine göre, Bireysel Emeklilik
sisteminde katılımcıların toplam fon tutarı 27 Aralık 2024 tarihi itibariyle
1 trilyonTL oldu.

BES Özet Verileri

Katılımcıların Fon Tutarı 1.001.037,5 milyon TL
Faizli Fon Tutarı 678.877,1 milyon TL
Faizsiz Fon Tutarı 322.160,4 milyon TL

Devlet Katkısı Fon Tutarı 138.511,7 milyon TL
Faizli Devlet Katkısı Fon Tutarı 124.812,3 milyon TL
Faizsiz Devlet Katkısı Fon Tutarı 13.699,4 milyon TL

Şirketlerin Katılımcılarının Toplamı 9.514.833 Kişi


https://www.egm.org.tr/bilgi-merkezi/istatistikler/

Citi ekonomistlerine göre TCMB’nin enflasyon tahminlerinin piyasadaki beklentilerle uyumlu olmakla birlikte iyimser tarafta kalmış olabilir ve hanehalkı ile reel sektör beklentileri yetkililer tarafından öngörülenden daha yavaş bir dezenflasyon sürecine işaret ediyor.

İlker Domaç ve Gültekin Işıklar tarafından kaleme alınan değerlendirmede şu görüşler dile getirildi:

Fiyatlardaki keskin artış, döviz kuru geçişkenliği ve fiyat dinamiklerindeki bozulmanın seküler yapısı, enflasyondaki düşüş sürecine ilişkin temkinli duruşu korumaya neden oluyor.

Aylık enflasyon verileri (beklentilerle birlikte), ekonomik faaliyetin hızı ve yurt içi yerleşiklerin portföy tercihleri piyasa duyarlılığının şekillenmesinde kritik işaretler olacak.

Ayrıca, politika yapıcıların durgunluğu önlemek için daha destekleyici bir duruşu tercih etme olasılığının ve yıl ortasına kadar yeni bir asgari ücret artışının TL cinsi varlıklara olan iştahı etkileyebilecek önemli faktörler arasında.

  bloomberght.com internet sitesinde yayınlanan sözkonusu habere aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:

https://www.bloomberght.com/citi-dezenflasyon-surecine-dair-temkinli-durusu-surduruyoruz-3738436?page=2

BIST - 30 Yakın Vade
 
Güne hafif alıcılı bir açılışla başlayan şubat vadeli sözleşmede aralık ayı enflasyon verisinin beklentilerden daha iyi açıklanması sonrasında gün içerisinde pozitif havanın korunduğu bir fiyatlama takip ediliyor. Günün ilk yarısında 11.515,00 - 11.673,00 seviyeleri arasında hareket eden sözleşme, 12:50 itibariyle %0,80 oranında bir yükselişle 11.610 seviyelerinden işlem görüyor. Sözleşmede 11.600 üzerinde tutunmanın korunması durumunda 11.650 - 11.700 aralığı ilk güçlü direnç bölgesidir. 11.700 direnci aşılabilirse 11.765 - 11.850 ve 11.900 seviyeleri direnç konumunda bulunmaktadır. 11.600 seviyesi altında olası kâr satışlarında ise 50 günlük üssel ortalama (11.555) ve 11.500 seviyesi kısa vadeli destekler olarak izlenecektir. Sözleşmede yükseliş eğiliminin devamlılığı açısından 11.500 üzerinde kalıcılığın korunması önem taşımaktadır. 11.500 altındaki kapanışlarda 11.450 - 11.390 ve 11.325 seviyelerine doğru geri çekilmeler gündeme gelebilir.
 
 
Dolar/TL Yakın Vade
 
TÜİK tarafından aralık ayı enflasyon verisi açıklandı. Veri piyasaların beklentisinin altında gerçekleşti. Enflasyon aylık bazda yüzde 1,03 ve yıllık bazda yüzde 44,38 olarak açıklandı. Bugünkü enflasyon verisi, TCMB'nin 23 Ocak tarihinde yapacağı toplantısı için faiz indirim beklentilerinin masada korunmasını destekliyor. Toplantı takvimi yaklaştıkça beklentiler şekillenmeye devam edecektir. Günün geri kalanında, 26 Aralık tarihinde yapılan TCMB toplantısının özeti yayınlanacak. ABD'de ISM imalat PMI verisi açıklanacak. Ocak vadeli Dolar/TL sözleşmesi bugün 36,2350-36,3010TL arasında seyrediyor. Dolar/TL spot kuru saat 12:55 itibariyle 35,37'li seviyelerde bulunuyor. Dolar endeksi 109,03 civarında işlem görüyor.
 
Günün ilk bölümünde en fazla işlem gören pay vadeli sözleşmeleri: FTHYAO, FAKBNK, FYKBNK




  Gedik Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
  www.gedik.com

                                     ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

2024 Yılı Enflasyonu %44,38 Olarak Açıklandı
Aralık ayında TÜFE, yaklaşık %1,6 olan konsensüs beklentilerin altında %1,03 oranında artış gösterirken, yıllık bazda TÜFE, Kasım ayındaki %47,09 seviyesinden Kasım ayında %44,38 seviyesine geriledi. Bizim beklentimiz aylık bazda %1,75 yıllık bazda ise %45,4 artış yönündeydi. Gıda enflasyonu yıllık bazda %48,6'dan %43,58'e, çekirdek enflasyon ise %47,1'den %45,34'e geriledi. Aralık verilerine göre altı aylık enflasyon oranı %15,75 olarak hesaplandı ve böylelikle emeklilerle memurların zam oranı da belli oldu.
ÜFE ise aylık bazda %0,40 oranında artış gösterirken, yıllık artış bir önceki aydaki %29,47 seviyesinden Aralık ayında %28,52 seviyesine geriledi.
ÜFE tarafında aylık bazda en fazla artış %4,71 ile içecekler, %2,47 ile kömür ve linyit tarafında olurken, Aralık ayında en çok düşüş gösteren grup %5,84 ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme tarafında gerçekleşti.
Enflasyon verisi sonrasında piyasanın kısa vadeli tepkisi, enflasyondaki aylık eğilimin geri gelmesinden kaynaklı olarak pozitif oldu. Böylelikle Ocak için faiz indirim beklentileri de güçlendi. TCMB'nin Enflasyon Raporu Toplantısında geçtiğimiz dönemlerde bir kutu çalışması yayımlanmıştı. Bu kutu çalışmasında asgari ücret geçişkenliği ölçen katsayı 0,08 - 0,12 aralığında belirlenmişti. Yani, asgari ücrette yapılan %1'lik artış 12 aylık dönem içerisinde enflasyonu %0,08-%0,12 aralığında yükseltiyor. Geçen hafta açıklanan %30'luk net asgari ücret zammı ile birlikte düşünüldüğünde TCMB modeli yıllık enflasyonun yaklaşık %3,00-%3,60 yükseltmesi beklenebilir. Bu etkinin çoğu ilk çeyrekte yaşanacakken, ilk yarıda tamamı fiyatlara girecektir. (Beklentimiz 2025 yıllık %28,05 enflasyon)
TCMB, geçtiğimiz ay 22 aylık aranın ardından faiz indirdi. TCMB, politika faizini 250 baz puan düşürerek %47,50'ye çekti. TCMB aynı zamanda faiz koridorunu da daralttı. Borç alma / borç faiz koridoru +/-300'den +/-150'ye çekildi. TCMB, 2025 yılı yol haritasını da belirledi. 2025 yılında 12 toplantıdan 8 toplantıya da indirilmesi Merkez Bankası'nın global MB'leri de takip edeceğini gösteriyor.
Enflasyondaki ana eğilimin düşüşü ve sadece para politikası değil, maliye politikasının da enflasyondaki ana eğilim düşüşüne katkı sağlayacağının belirtilmesi ile Ocak ayında 250 baz puanlık faiz indirimi beklentisinin bekliyoruz.


 İnfo Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 www.infoyatirim.com

                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Kuruluştan yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:

Türkiye’nin en büyük konvansiyonel ve organik gıda üreticileri ile ihracatçıları arasında yer alan Armada Gıda’nın 25-26-27 Aralık’ta yoğun ilgiyle gerçekleşen talep toplama sürecinden sonra sıra gong törenine geldi. Halka arzını yatırımcıların yoğun ilgisiyle tamamlayan Armada Gıda’nın payları bugün Borsa İstanbul Yıldız Pazar’da çalınan gong ile işlem görmeye başladı.

Borsa İstanbul’da gong, 30 yılı aşkın köklü bir geçmişe ve deneyime sahip, Türkiye'nin en büyük sanayi ve ihracatçı şirketleri arasında yer alan Armada Gıda için çaldı. Global Menkul Değerler liderliğinde gerçekleşen halka arz sürecini yoğun ilgiyle tamamlayan şirket, 03 Ocak 2025 tarihi itibarıyla Borsa İstanbul Yıldız Pazar’da "ARMGD" koduyla işlem görmeye başladı.

Gong töreni, Borsa İstanbul A.Ş. Genel Müdürü Korkmaz Ergun, Armada Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Fethi Kalıpçı Sönmez, Armada Gıda Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Sadettin Saygın Sönmez, Armada Gıda Yönetim Kurulu Üyeleri Zeki Sönmez, Mehmet Hayri Sönmez ve Hamiyet Sönmez, Armada Gıda Kurumsal Finansman Direktörü Biyanka Öztürk, Global Menkul Değerler Yönetim Kurulu Başkanı Erol Göker, Global Menkul Değerler Yönetim Kurulu Üyesi ve Genel Müdürü Gülşeyma Doğançay, Global Menkul Değerler Kurumsal Finansman Direktörü Yiğit Engiz, Armada Gıda ailesi ve çok sayıda davetlinin katılımıyla gerçekleşti.

Borsa İstanbul A.Ş. Genel Müdürü Korkmaz Ergun yaptığı konuşmasında “Armada Gıda, 30 yılı aşkın köklü geçmişi ve yenilikçi bakış açısıyla, bakliyat ve hububat sektöründe kıymetli bir yere sahiptir. Ayrıca satışlarının önemli bir kısmını oluşturan ihracatıyla ülkemiz ekonomisine değerli katkılar sağlamaktadır. Bugün gerçekleştirilen halka arzla birlikte, öz kaynak yapısını güçlendirecek, devam eden yatırımlarının finansmanını sağlayacaktır. Değerli misafirlerimiz, bu halka arzda emeği geçen herkese teşekkür ediyorum, Armada Gıdaya Borsamız ailesine hoş geldiniz diyor, halka arzın sermaye piyasalarına hayırlı olmasını diliyorum.” dedi.

“Armada Gıda’yı global bir oyun kurucu haline getirmeyi hedefliyoruz”
1993'te aile şirketi olarak kurulan Armada Gıda’nın bugün bakliyat ve hububat ihracatında küresel bir oyuncu haline geldiğini vurgulayan Armada Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Fethi Kalıpçı Sönmez, Mersin'de 3 fabrikamızda, 11 üretim hattı, yaklaşık 725.000 ton/yıl ürün işleme ve 118.665 MT depolama kapasitesi ile konvansiyonel ve organik ürünlerin işlemesine devam ediyoruz. Almanya, İtalya, Mısır, Tunus ve Fransa başta olmak üzere toplamda 90’ın üzerinde ülkeye ihracat gerçekleştiriyoruz. Yıllık gelirlerimizin yaklaşık yüzde 70’ini global pazarlar oluşturuyor. Avrupa, Kuzey Afrika ve Orta Doğu ülkelerinde çok aktif, bölgesel önemli bir oyuncuyuz ve bu alanda lider olma vizyonuna sahibiz. Önümüzdeki dönemde Armada Gıda’yı global bir oyun kurucu haline getirmeyi hedefliyoruz. Biz yatırımda olan bir firmayız. Halka açılmamızdaki motivasyon, aritmetik olarak her sene yüzde 10-15 büyüyen hızımızı geometrik olarak büyütecek hale getirmeye çalışmamızdır. Yeni ortaklarımızdan aldığımız güçle yatırımlarımızı daha da perçinleyeceğiz. Yaklaşık 60 milyon dolarlık yatırım için çalışmalara başlamıştık. Ürün çeşitliliğimizi artıracak ve üretimimize katma değer sağlayacak üretim kampüsü niteliğindeki üçüncü fabrikamızı 2025 yılsonunda bitirmeyi hedefliyoruz. Kampüsümüz tamamlandığında toplam üretim kapasitemizi iki katının üzerine çıkarmayı öngörüyoruz. Bununla beraber Merkez Fabrikamızda yer alan bulgur işleme hattımızın da kapasitesini iki kat artıracak yatırımımızı en geç 2026 yılı içerisinde devreye almayı planlıyoruz. Kazakistan'da kurmayı planladığımız bakliyat işleme tesisi ile de yerli ve milli sermayeli bölgesel oyuncu olmayı istiyoruz. Hedefimiz yatırımlara, kurumsallığa ve karlılığa önem vererek, kazanarak ve yatırımcılarımıza kazandırarak, katkıda bulunarak ilerlemek. Yatırımlarımızı devreye alarak güçlü ve sürdürülebilir büyümemize devam etmeyi, ülkemize, sektörümüze, çalışanlarımıza ve yeni ortaklarımıza sağladığımız değeri artırmayı amaçlıyoruz. Armada Gıda’ya güvenen yüzbinlerce yeni ortağımıza teşekkür ederiz” dedi.


Armada Gıda Hakkında
Türkiye'nin en büyük ihracatçıları ve şirketleri arasında yer alan Armada Gıda, Mersin'de toplam yaklaşık 137 bin 123 metrekare alana sahip 3 fabrikasında, 11 üretim hattında konvansiyonel ve organik ürünlerin işlemesine devam ediyor. Bakliyat, hububat, bulgur, organik ürünler, süper gıda, bakliyat unu, pirinç, glutensiz ürünler ve diğer ürünler olmak üzere toplam 9 ana ürün grubunda, işleme, satış, ithalat ve ihracat faaliyetleri gerçekleştiriyor. Toplam 3 fabrikasında, yaklaşık 725.000 ton/yıl ürün işleme kapasitesi ve 118.665 MT depolama kapasitesine sahip olan Armada Gıda, Almanya, İtalya, Mısır, Tunus ve Fransa başta olmak üzere toplamda 90’ın üzerinde ülkeye ihracat gerçekleştiriyor. Şirket, 2023 yılında seçili bakliyat ürünlerinde ülkemiz toplam ihracatının yaklaşık %7,2’sini, hububat ürünlerinde de toplam ihracatın yaklaşık %7,4’ünü gerçekleştirdi. Armada Gıda, üretim kapasitesini iki kat artırmayı hedeflediği üçüncü fabrika yatırımını 2025 yılı sonunda yatırımını devreye almayı hedefliyor.