Piyasaya Yön Veren Güncel Finans Haberleri

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası bu¨nyesindeki araştırmacı ve uzmanların analiz ve yorumlarını içeren 'Merkezin Güncesi' blogunda "Kartlı Harcama Tercihlerinde Son Dönem Eğilimler" başlıklı bir yazı yayınlandı:

Bu yazıda, kartlı harcama bakiyesinde gözlenen reel artışı inceliyoruz ve ödeme aracı tercihlerinde bireylerin nakit yerine kart kullanımına yönelmesinin bu artışta önemli bir belirleyici olduğunu gösteriyoruz.

Dijital kanalların yaygınlaşması ve yüksek enflasyonla birlikte nakit taşıma maliyetinin artması banka ve bireysel kredi kartlarının (BKK) kullanımını artırıyor. Kartların nakit avans ve vadeli ödeme imkânları ile tüketicilere borçlanma imkânı sunması da bu gelişime katkı sunuyor. Son yıllarda görülen yüksek enflasyonun da etkisi ile kartlı harcama bakiyesi nominal ve reel bazda belirgin bir şekilde yükseliyor. Bu yazıda, kartlı harcama bakiyesinde gözlenen reel artışı inceliyoruz ve ödeme aracı tercihlerinde bireylerin nakit yerine kart kullanımına yönelmesinin bu artışta önemli bir belirleyici olduğunu gösteriyoruz.

Türkiye’de yaklaşık 28 milyon aktif kredi kartı kullanıcısı, 125 milyon kredi kartı, 191 milyon banka kartı bulunurken kartlı harcamaların toplam hacmi 12,8 trilyon Türk lirasına ulaştı 2021 yıl sonundan 2023 yılının üçüncü çeyreğine kadar faizlerin enflasyonun görece altında kalması bakiye büyümesindeki hızlı artışta önemli rol oynadı. Ancak kredi kartı ile yapılan harcamaların artışında kartla borçlanma maliyetinin dışındaki faktörler de etkili. Kart ile yapılan harcamaların artmasında kartlı ödeme yöntemlerinin kullanım kolaylığı sunması, salgın dönemiyle birlikte temassız ödeme tercihinin hızlı bir şekilde artması ve nakit taşımanın azalması da önemli bir yer tutuyor. Nitekim, aynı dönemde herhangi bir borçlanma imkânı sunmayan banka kartları ile yapılan harcamalarda kredi kartlarına göre daha yüksek oranda bir reel artış yaşanması bu görüşü destekliyor.[1] 2015 yılından günümüze kredi kartıyla yapılan harcamalar reel bazda 2 kat artarken banka kartlarıyla yapılan harcamalar yaklaşık 3 kat artış gösteriyor. Bu artışın tamamına yakınının (kredi kartlarında yüzde 100’ü, banka kartlarında yüzde 80’i) 2021 yılı sonrasında gerçekleştiği görülüyor.

Kredi kartı ile yapılan işlem adetleri Covid-19 salgını sonrası dönemde kartlı ödemede finansal teknolojilerin gelişmesinin de etkisiyle önemli oranda artıyor. Salgın öncesi dönemde BKK işlem adetleri yıllık yaklaşık 4 milyar civarında iken, 2024 yılı itibarıyla bu miktar 10 milyara yaklaşıyor. Ayrıca salgınla beraber ivmelenen ve ödeme sistemlerindeki teknolojik altyapının gelişimiyle desteklenen temassız ödeme tercihleri (banka kartı dahil) yaygınlaşmaya devam ediyor. 2015 yılında ayda yalnızca 2 milyon temassız ödeme işlemi yapılırken mevcut dönemde her ay 1 milyar adetin üzerinde temassız ödeme işlemi gerçekleşiyor

Ödeme tercihlerinin nakit kullanımından kart kullanımına kayması hane halkı harcama türlerine de yansıyor. GSYİH’nin en büyük kalemi olan hanehalkı tüketim harcamalarında BKK ile taksitsiz yolla veya banka kartı ile yaptığı harcamaların payı son yıllarda artıyor. Örneğin, banka kartı ile yapılan harcamaların toplam hanehalkı tüketimindeki payı yüzde 6,8’den yüzde 10’un üzerine, taksitsiz kredi kartı payının ise yüzde 21’den yüzde 34’e ulaştı.

İlaveten, BKK harcamalarının yaklaşık dörtte üçünün taksitsiz yolla yapılıyor olması ve nakit avans kullanım hacminin toplam kartlı harcamalarda düşük bir paya sahip olması da kredi kartlarının borçlanma amacıyla kullanılma eğiliminin düşük olduğu görüşünü destekliyor. Dolaşımdaki paranın enflasyondan düşük büyüme oranı, daha fazla kişinin günlük işlemlerinde nakit yerine kartları tercih ediyor olduğu görüşünü destekliyor .

Özetle, geçtiğimiz yıllarda tarihi yüksek seviyelere çıkan kartlı harcama bakiyeleri, tüketici ödeme alışkanlıklarında enflasyonist baskılar ve nakit yerine kart kullanımının getirdiği kolaylık nedeniyle ortaya çıkan önemli bir değişikliği yansıtıyor. Politika yapıcıların ve analistlerin ekonomideki talep koşullarını ve hane halkı borcunu değerlendirirken devam etmesi muhtemel bu davranış değişikliklerini dikkate alması gerekiyor. Çoğunlukla borçlanma ihtiyaçlarından bağımsız olan kart kullanımındaki artış, borçlu talebindeki artıştan ziyade harcama davranışındaki değişimi yansıttığı için, yalnızca kredi kartı kullanımı gibi geleneksel göstergelere dayalı çıkarımlar yanlış yorumlara neden olabiliyor.

Ne Gevşeme Ne Sıkılaştırma
Finans piyasaları bu hafta ABD ekonomisi için yumuşak bir iniş beklentisiyle keskin bir
şekilde yükseldi. Başlıca endeksler Fed'in 2020'den bu yana ilk 50 baz puanlık faiz indirimini
memnuniyetle karşıladı. Wall Street, birçok Avrupa piyasası gibi yeni tüm zamanların en
yüksek seviyelerini belirleme fırsatını değerlendirdi.
Haftalık işsizlik başvuruları beklenenden düşüktü, öncü göstergeler ve imalat PMI'ları ise
beklendiği kadar kötü değildi. ABD ekonomisi için yumuşak bir inişin bu yeni işaretleri,
hisse senedi endekslerini rekor seviyelere taşıdı. S&P 500 yeni bir rekor kırma lüksüne
sahipken, teknoloji hisseleri mükemmel formlarını yeniden kazanmaya çalıştı. ABD 10 yıllık
getirisi %3,60'ta ara destek buldu, ancak yalnızca %3,77'lik bir ihlal daha önemli bir
toparlanmayı doğrulayacaktır.
Fed bu hafta faiz oranlarını düşürürken, İngiltere Merkez Bankası, Çin Halk Bankası ve
Japonya Merkez Bankası piyasa beklentileri doğrultusunda faiz oranlarını sabit tutmayı
tercih etti. Yani bu cephede bir çalkantı yaşanmadı.
Altın, ABD'de faiz indirimlerine yönelik beklentiler ve Orta Doğu'da artan gerginliklerin
etkisiyle yükselişini sürdürerek, Cuma günü ilk kez 2.600 dolar seviyesinin üzerine çıktı.
Altının son yükselişi, Fed'in Çarşamba günü yarım puanlık bir indirimle agresif bir genişleme
döngüsüne girmesinin ardından ivme kazandı ve faiz ödemeyen altına olan ilgiyi artırdı.
Güvenli liman varlığının fiyatları 2024 yılında %27 arttı ve bu, yatırımcıların Orta Doğu ve
diğer yerlerdeki uzun süreli çatışmaların tetiklediği belirsizliklerden korunma arayışına
girmesiyle 2010'dan bu yana en büyük yıllık artış oldu.
Yine de bir çekince var. ETF girişlerinin nispeten sınırlı olması ve Asyalı alıcıların hala alıcı
grevinde olması. Bu yönden bakanlar tüm bunların "aşırı pozisyonlanma" belirtileri
olduğunu açıklıyorlar.
Gazze, Ukrayna ve diğer yerlerdeki devam eden çatışmalar gibi jeopolitik riskler, altına olan
güvenli liman talebinin devam etmesini sağlayacaktır. Diğer para birimlerini elinde
bulunduranlar için altını daha ucuz hale getiren dolardaki zayıflığın devam etmesi de ek
destek sağlayacaktır beklentimizi korumaktayız.
Ham petrolünün varil fiyatını 70 ABD dolarının altına düşüren uzun bir düşüş serisinin
ardından toparlanan petrol piyasaları için bir toparlanma haftası. Amerikan dolarının
zayıflığı ve Fed'in faiz indirimiyle tetiklenen riskli varlıklara olan yenilenen iştah, petrolün
bu hafta güçlü bir şekilde toparlanmasını sağladı. Kanıt olarak, Brent ve WTI sırasıyla
yaklaşık %4 artarak 74,30 ve 70,70 ABD dolarına çıktı. Jeopolitik sürtüşmeler de İsrail'in
Beyrut ve Güney Lübnan'a hava saldırılarıyla tekrar ilgi odağında. Piyasa böylece Çin'den
gelen son karışık ekonomik verileri arka plana itiyor. Avrupa'da doğal gazın fiyatı düşmeye
devam ediyor ve Hollanda TTF'si 33 EUR/MWh civarında dalgalanıyor.
Bu hafta büyük ekonomiler için PMI faaliyet göstergeleri Pazartesi günü Eylül grubuyla geri
dönüyor. Ayrıca gündemde Avustralya Bankası'nın (Salı) ve İsviçre Ulusal Bankası'nın
(Perşembe) para politikası kararları da var. ABD'de, Fed üyeleri para politikası kararı
konusunda kendilerine empoze edilen sessizlik döneminin ardından bir kez daha konuşma
hakkına sahipler. Fed Başkanı Powell'ın Perşembe günü yapacağı konuşma da dahil olmak
üzere birkaç konuşma planlandı. Konuşmalar, yatırımcıların önümüzdeki aylar için yeni
konu haline gelen faiz indirimlerinin hızına ilişkin tahminlerini netleştirmelerini sağlayacak.
Yurtiçinde önce BDDK bireysel kredilerin sermaye yeterliliği oranı hesaplamasındaki risk
ağırlığında ardından da TCMB zorunlu karşılıklarda değişiklik yaptı. BDDK'nın bireysel
kredilerde risk ağırlığını aşağı çekmesi alt gelir gruplarına bir rahatlama sağlama özelliği
taşırken, TCMB’nin zorunlu karşılık artışı mevduat faizini yükselterek tasarrufu artırmak
(Hani likidite ne olacak diyorduk ya bir miktar likidite çekilerek piyasa faizlerinin düşmesi
engellenmiş) ve KKM çözülmesinin devamını sağlamak amacı taşımakta. Sonuç olarak;
BDDK TL'de gevşeme, TCMB ise sıkılaşma kararı almış olsa da açıkladığımız gibi iki karar
birbiriyle çelişmemektedir.

 A1 Capital Menkul Değerler A.Ş.
 www.a1capital.com.tr
 

                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

ABD’li çip üreticisi Analog Devices ile Tata Group yaptıkları ortak açıklamada, Hindistan'da yarı iletken ürünleri üretmek için bir anlaşma imzaladıklarını duyurdu. 156 yıllık Tata şirketinin elektronik üretim kolu olan Tata Electronics, Gujarat eyaletinde Hindistan'ın ilk yarı iletken üretim tesisini ve Assam eyaletinde bir çip montaj ve test tesisi kurmak için toplamda 14 milyar dolar yatırım yapacak. Yapılan anlaşma kapsamında Tata, çip üreticisinin ürünlerini Tata Motors’da bünyesinde üretilen elektrikli araçlarda ve şirketin telekom altyapısında kullanacak.

Kaynak: Ticaret Bakanlığı Bülteni

Bülten ektedir.

 A1 Capital Menkul Değerler A.Ş.
 www.a1capital.com.tr
 

                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Perşembe günü etkili olan yükseliş sonrasında Cuma gününe sakin başlayan BIST 100
endeksinde gün için kar satışları etkili gözlemledik. Günün genelinde etkili olan satışlar ile
gerileyen BİST100 endeksi %0.79 oranında değer kaybı ile 9900.25 seviyesinden günü
tamamladı.
Merkez bankalarına odaklı bir hafta geride kalırken, bu haftanın veri takvimine göz attığımızda
Salı günü açıklanacak olan Kapasite Kullanım Oranı ile Cuma günü gelecek olan Dış Ticaret
Dengesi haftanın önemli yurt içi verileri olarak takip edeceğiz.
Yurt dışında ise özellikle ABD'de gelecek olan yoğun veri akışının bizi beklediğini söyleyebiliriz.
ABD’de Perşembe günü açıklanacak olan Gayri Safi Yurtiçi Hasıla rakamını ( 2.Ç beklenti
%3) haftanın en önemli verisi olarak takip edeceğiz.
Seans öncesi küresel piyasaların seyrine baktığımızda ise ABD vadelilerinin Cuma kapanış
saatimizin hafif üzerinde hareket ettiğini görüyoruz. Asya borsalarında ise yükseliş eğiliminin
hakim olduğunu söyleyebiliriz.
Endeksin teknik görünümüne göz attığımızda ise kısa ve Orta vadeli göstergelerde pozitif seyrin
sürdüğünü görüyoruz. Diğer yandan orta vadeyi düşüş trendi'nin kırılmış olması, kısa ve Orta
vadeli ortalamaları yukarı yönde aşılmış olması gibi teknik unsurlar pozitif bakışımızı destekliyor.
İçinde bulunduğumuz haftada güç kazanımının genele yayılarak devamını beklemekle
birlikte, özellikle Cuma günü test edilen 100 günlük üssel ortalamanın aşılması
sonrasında yükseliş hareketlerinin ivme kazanmasını bekliyor olacağız.
Bu süreçte endeks 30 dışı yan hisseler olarak adlandırabileceğimiz hisselere yönelimin
artmasını beklemekle birlikte, bahsettiğimiz 100 günlük ortalamanın geçtiği yer olan 9985
seviyesinin üzerinde pozisyonların arttırılmasını uygun buluyoruz.
Endekste 9827 ile 9700 seviyelerini ise hafta bazında ilk destek noktaları olarak izleyeceğiz.

Marbaş Menkul Değerler
 www.marbas.com.tr

                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

F_XU0301024 “Ekim 2024 Vade Endeks 30 Sözleşmesi
Son işlem gününde güne satış baskısı ile başlayan Ekim Vadeli 30
Sözleşmesinde gün boyunca bu baskı devam etti. Ara ara tepki
denemeleri görülse de sözleşme neredeyse açıldığı seviyenin üstüne
hiç çıkamadı ve günü %0.49 değer kaybı ile 11359 seviyesinden
kapadı.
Bu doğrultuda hafta boyu tepki hareketi ile yükselen sözleşme son
gününde negatif bir kapanış yapmış oldu ancak yine de kısa vadeli
yükselen kanalının içinde hareketini sürdürdü.
Halihazırda 50 günlük üssel ortalamasının altında fiyatlanan sözleşme,
bu kırmızı kapanışa rağmen 22 günlük ortalamasının üstünde kalmaya
devam etti.
Geçtiğimiz hafta önemli verilerin açıklanmasını takip ettik. Uzun
zamandır beklenen Fed’in faiz indiriminin piyasalara olumlu yansıdığını
gördük. Cuma günü ise ECB Başkan Yardımcısı Guindos’un Avrupa
Merkez Bankası'nın Aralık ayında olası bir faiz indirimi konusunda karar
vermek için daha kaliteli bilgiye sahip olacağını ancak Ekim ayına ilişkin
kapıyı da açık tuttuğunu söylemesi ile Ekim ayında da olası bir faiz
indirimi olabileceğini belirtmesi yine ekonomik gevşeme açısından
olumlu yorumladığımız bir durum. Ek olarak ülkemizde faiz sabit
tutulmuş olmasına rağmen Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın
(TCMB) karar metninde ek sıkılaşma vurgusunu kaldırması yabancı
kurumların da beklentilerinde revizyonlar gerçekleşmesine neden oldu.
Bu durum Morgan Stanley, Citi ve Goldman Sachs’ın TCMB’nin yıl
sonundan önce faiz indirimine gidebileceğini düşünmelerini sağladı. Bu
durum da yine ekonomik rahatlama açısından olumlu sonuç verebilir.
Teknik göstergelerde son gün gelen negatif kapanışın ardından bazı
bozulmalar gözlemliyoruz. Her ne kadar orta vadeli indikatörler AL
sinyalini muhafaza ediyor olsa da bazı kısa vadeli indikatörlerin aşırı
satım yani destek bölgesinde SAT sinyali üretmesi kısa vadeli kar
satışları görülebileceğini düşündürüyor.
Beklentimiz doğrultusunda, 11111 seviyesi üzerinde mevcut
pozisyonlar korunabilir. Yükselişin kanalda hareketin devamı
durumunda önceki haftalarda ciddi bir destek olarak çalışmış, şimdi ise
ilk ara direncimiz olan 11500 ve 11874 seviyeleri ilk dirençler olarak
izlenebilir.
Beklentimizin aksine, satış baskısının sürmesi durumunda ise 11111 ve
18400 seviyeleri ilk destek seviyeleri olarak takip edilebilir.

 A1 Capital Menkul Değerler A.Ş.
 www.a1capital.com.tr
 

                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

BIST-30 hisseleri için haftalık teknik göstergeler raporu:

https://www.icbcyatirim.com.tr/tr/hizmetlerimiz/bulten/BIST-30-Teknik-Gostergeler/139/0/0

 ICBC Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 .www.icbcyatirim.com.tr

                                   ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

*Bugün Japonyada piyasalar Sonbahar Noktası (ekinoks) Günü tatili nedeniyle kapalı.

*Geçtiğimiz hafta FED’in 50 baz puanlık faiz indiriminden sonra ilk konuşmayı yapan üyelerden Waller, Komite, önümüzdeki 6-12 ay içinde aşağı yönlü hareket için çok fazla alan görüyor. Gerçekten odaklanmamız gereken şey bu,' diyerek açıklamalarda bulundu.

-Ayrıca, verilerin daha yumuşak gelmesi durumunda, Fed'in faiz indirimleri konusunda çok daha agresif olmaya istekli olduğunu belirtti.

*Geçtiğimiz hafta İngiltere Merkez Bankası'nın faiz oranını sabit tutması ve Para Politikası Komitesi'nin faiz indirimlerine acele etme konusunda isteksiz olduğu sinyalleri, GBP için pozitif bir potansiyel oluşturabilir.

-Bu durum, yatırımcıların merkez bankasının ekonomik istikrarı koruma çabalarını değerlendirmesiyle birlikte Sterline olan talebi artırabilir ve değerinin yükselmesine katkıda bulunabilir.

*ABD Merkez Bankası'nın faiz indiriminin ardından rekor kırmaya devam eden sarı metal, haftaya ilk açılış saatlerinde hafif bir düşüşle başlasa da 2620 direncinin üzerinde kalarak alış baskısı ile 2631 seviyelerinde yeni rekor fiyatlamalalarına devam ediyor.

*Yurt dışı ekonomi takviminde bugün öncü olarak Almanya, Euro Bölgesi, İngiltere ve ABD PMI verileri açıklanacak.

 Ikon Menkul
 ikonmenkul.com.tr

***
                        Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.