Piyasaya Yön Veren Güncel Finans Haberleri

Rapor ektedir.

  Gedik Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
  www.gedik.com

                                     ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Rapor ektedir.

  Gedik Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
  www.gedik.com

                                     ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

? ABD endeksleri Perşembe günü ağırlıklı negatif kapanış gerçekleştirdi. Dow Jones -1.33%, S&P500 +0.13%, Nasdaq -0.13% düşüşle kapandı. Avrupa endeksleri ise negatif kapanış gerçekleştirdi. Euro
Stoxx 50 -0.58%, DAX -0.49%, FTSE 0.00 düşüşle kapandı. TSİ 10:00 / ABD vadeli endeksleri ağırlıklı pozitif ve Avrupa vadeli endeksleri ise negatif işlem görüyor.
? Asya’da endeksler pozitif işlem görüyor. TSİ 10:00 / Shanghai +0.05%, Hang Seng +1.61%, Nikkei 225 +0.72%, DJ New Zealand +0.25 % yükselişle kapandı.
? ABD borsaları perşembe gününü Trump'ın tarife anlaşmaları konusunda iyimser açıklamaları ile Fed Başkanı Powell'a yönelik şikayetlerini izleyerek karışık bir görünümle tamamladı. /
Bloomberg HT
? ABD Ticaret Temsilciliği (USTR), Çin merkezli gemi sahipleri ve Çin yapımı gemilerin işletmecilerinden net tonaj ya da konteyner sayısına göre ücret alınmasına yönelik planını açıkladı. /
Bloomberg HT
? Citi Research güvenli liman talebi nedeniyle üç aylık altın tahminini yükseltti. / Bloomberg HT
? ABD Başkanı Donald Trump, Avrupa Birliği ile tarifeler konusunda bir anlaşma sağlanabileceğine inandığını ancak bu konuda acelesi olmadığını ifade etti. / Bloomberg HT
? ABD Başkanı Donald Trump, Çin'e uygulanan gümrük vergilerini artırmaya devam etme konusunda isteksiz olduğunu söyledi. / Bloomberg HT
? Japonya'da çekirdek enflasyon Mart ayında yüzde 3,2 artarak piyasa beklentilerine paralel gerçekleşti. / Bloomberg HT
? Küresel internet televizyon ağı Netflix'in geliri bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 12,5 artışla 10,5 milyar dolara yükseldi. / Bloomberg H
? Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva, gelecek hafta yayımlanacak Dünya Ekonomik Görünüm Raporu'ndaki yeni ekonomik büyüme tahminlerinde önemli aşağı yönlü
revizyonlar olacağını ancak resesyon öngörülmediğini belirtti. / Bloomberg HT
? ABD Başkanı Donald Trump, karşılıklılık esasına dayalı tarifelerin durdurulması için tanınan 90 günlük süre dolmadan Avrupa Birliği (AB) ile bir ticaret anlaşması yapılacağını düşündüğünü
ifade etti. / Bloomberg HT

  Deniz Yatırım Menkul Kıymetler A.Ş
  www.denizyatirim.com.tr
 
                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Bugün Küresel Piyasalar İyi Cuma Tatili Nedeniyle İşleme Kapalı Olacak
ABD, İngiltere, Fransa, Almanya, İtalya, İspanya ve Diğer Bazı Avrupa Ülkelerinde Borsalar İşleme Kapalı Olacak
 
Avrupa Merkez Bankası (AMB), faiz oranlarını düşürme kararı aldı. Bu kapsamda banka, mevduat faizini yüzde 2,50’den yüzde 2,25’e, ana refinansman faizini yüzde 2,65’ten yüzde 2,40’a, marjinal fonlama faizini ise yüzde 2,90’dan yüzde 2,65’e çekti. Piyasalarda faiz oranlarının bu düzeye çekileceği beklentisi hâkimdi. AMB’nin karar metninde, para politikasında sıkı duruşa işaret eden bir ifade kullanılmadı. Ayrıca metinde, küresel ticarette yaşanan gerilimlerin ekonomik büyüme üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekildi.
 
Bugün Wall Street borsaları ve ABD tahvil piyasaları işlem görmeyecek. Aynı şekilde İngiltere, Fransa, Almanya, İtalya, İspanya ve Hong Kong’da da piyasalar kapalı olacak. Önceki işlem gününde ise ABD borsaları, Trump’ın gümrük tarifelerine dair iyimser açıklamaları ve Fed Başkanı Powell’a yönelik eleştirilerinin gölgesinde dalgalı bir seyirle kapanış yaptı.
 
ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray'da İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ile yaptığı görüşmede Rusya-Ukrayna Savaşı'nı ele aldı. Gelecek hafta Ukrayna ile nadir toprak elementleri anlaşması imzalayacaklarını duyuran Trump, savaşın sorumluluğunu Joe Biden'a yükledi ve artık çatışmanın sona ermesi gerektiğini vurguladı. Trump, Ukrayna’nın Rusya karşısında askeri açıdan dezavantajlı olduğunu belirterek, “Rusya daha büyük ve güçlü bir ülke. Akıllı olsaydınız, Biden'ı suçlayabileceğiniz savaşlara girmezdiniz." ifadelerini kullandı. İtalya’nın barış misyonu görevinde yer alıp almayacağına dair soruya ise, “Bu, İtalya’nın kararı ama ben barış misyonunu her zaman desteklerim.” şeklinde yanıt verdi.
 
ABD Başkanı Donald Trump, karşılıklı tarifelere yönelik 90 günlük sürenin sona ermesinden önce Avrupa Birliği (AB) ile bir ticaret anlaşmasına varılacağına inandığını belirtti. Trump, “Avrupa Birliği bir anlaşma yapmak istiyor ve biz de ticaret anlaşmasına varacağız. Ancak bu anlaşmanın adil olması şart,” dedi. Diğer ülkelerle de yoğun görüşmeler yürüttüklerini söyleyen Trump, adil şartlarda anlaşmalar yapacaklarını ve bu süreçte acele etmeyeceklerini vurguladı. Trump, ayrıca “Çin’le oldukça olumlu bir anlaşmaya varacağımıza inanıyorum. Yakında bunun ne kadar iyi bir anlaşma olduğunu siz de göreceksiniz,” ifadelerini kullandı.
 
IMF Başkanı Kristalina Georgieva, 21-26 Nisan’da gerçekleşecek IMF-Dünya Bankası Bahar Toplantıları öncesinde yaptığı konuşmada, küresel ekonomiyle ilgili önemli uyarılarda bulundu. “Daha Dengeli ve Daha Dirençli Bir Dünya Ekonomisine Doğru” başlıklı konuşmasında, küresel ticaret sisteminin yeniden yapılanmasıyla birlikte dünya ekonomisinin direnç seviyesinin yeniden test edildiğini söyledi. Georgieva, finansal piyasalarda dalgalanmaların arttığını, ticaret politikalarındaki belirsizliğin ise zirveye ulaştığını belirtti. Ticaret gerilimlerinin küresel hisse senedi piyasalarında düşüşe yol açtığını ifade ederek, bu durumun hızlı değişimlerin yaşandığı bir döneme işaret ettiğini vurguladı. Ticari dengesizliklerin, zaten kırılgan olan küresel güveni daha da zayıflattığını söyleyen Georgieva, tarifeler ve tarife dışı engellerin çok taraflı sistemlere olan güveni aşındırdığını dile getirdi. Artan korumacılık eğilimlerinin, üretimin yerelleşmesini teşvik ettiğini ve ülkelerin stratejik ürünlerde kendi kendine yetme arayışına girdiğini belirtti. Georgieva, büyük ekonomilerin karşı karşıya geldiği bu ortamda küçük ülkelerin arada kaldığını söyledi. ABD, Çin ve AB gibi büyük aktörlerin kararlarının küresel etkiler yarattığını, gelişmekte olan ülkelerin ise özellikle ticarete daha bağımlı oldukları için bu gerilimlerden daha fazla etkilendiğini aktardı. Belirsizlik ortamının maliyetleri artırdığına dikkat çeken Georgieva, yatırım kararlarının zorlaştığını, ticaretin yönünün değiştiğini ve finansal piyasalarda oynaklığın arttığını söyledi. Bu belirsizlik sürdükçe ekonomik maliyetlerin de büyüyeceğini vurguladı. Gelecek hafta açıklanacak Dünya Ekonomik Görünüm raporunda büyüme tahminlerinde aşağı yönlü revizyon yapılacağını belirten Georgieva, bazı ülkelerde enflasyon tahminlerinin de yükseleceğini açıkladı. Ayrıca, finansal piyasalardaki son hareketlerin belirsizlik kaynaklı risklere işaret ettiğini, bu nedenle ülkelerin reformlara hız vermesi ve mali disipline odaklanması gerektiğini ifade etti.
 
EUR/USD Teknik Analizi
Avrupa Merkez Bankası (ECB) dün mevduat faiz oranını 25 baz puan düşürerek %2,25’e çekti. ECB refinansman faizi ile marjinal borçlanma faizini de 25'er baz puan düşürerek sırasıyla yüzde 2,40 ve yüzde 2,65'e çekti. ECB, faiz indirimine enflasyon görünümü, fiyat dinamikleri ve para politikasının iletim gücünü göz önünde bulundurarak karar verdiğini açıkladı. Enflasyondaki düşüş sürecinin olumlu ilerlediği belirtilirken, Avro Bölgesi ekonomisinin küresel şoklara karşı belli ölçüde dayanıklılık gösterdiği ifade edildi. Teknik olarak, sabah saatlerinde alıcılı bir seyir izleyen paritede, yukarı yönlü hareketlerin sürmesi durumunda 1.1390 ve 1.1420 seviyeleri önemli direnç noktaları olarak takip edilebilir. Geri çekilmelerin olması durumunda ise 1.1330 ve 1.1290 seviyeleri kritik destek noktaları olarak izlenebilir.
Dirençler : 1.1390/ 1.1420/ 1.1470
Destekler : 1.1330/ 1.1290/ 1.1260
 


  Alb Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
  www.albyatirim.com.tr
 

                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Kuruluştan yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:

Batıçim, Bornova’daki fabrikanın kiralanması, unvan değişikliği ve gayrimenkul yatırım fonları kurulması yönünde aldığı kararlarla organizasyonel ve finansal yapısında stratejik bir dönüşüm başlatıyor.

Batıçim Batı Anadolu Çimento Sanayii A.Ş., Türkiye’nin köklü sanayi kuruluşlarından biri olarak, değişen küresel ve yerel dinamiklere uyum sağlamak ve sürdürülebilir büyümesini desteklemek amacıyla kapsamlı bir yeniden yapılanma süreci başlattı. Şirketin Yönetim Kurulu tarafından alınan kararlar, bugün Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP) üzerinden kamuoyuyla paylaşıldı.
Dört temel adım
Yeni strateji kapsamında;
• Bornova Fabrikası, üretim faaliyetleri kesintiye uğramadan, Batıçim iştiraki Batısöke Söke Çimento Sanayii T.A.Ş.’ye kiralanacak. Bu geçici yapı, ileride geliştirilecek gayrimenkul projeleri hayata geçene kadar sürdürülecek.
• Batıçim’in unvanı ‘Batıçim Batı Anadolu A.Ş.’ olarak değişecek; Batısöke ise ‘Batıçim Çimento Sanayi Türk A.Ş.’ unvanını kullanacak.
• Gayrimenkul yatırım fonları kurularak, İzmir Bornova’daki Bornova Fabrika Arsası ve Erzene başta olmak üzere, Şirket portföyünde yer alan çeşitli taşınmazlar bu fonlara devredilecek. Bu sayede yeni gelir kalemleri yaratılması, portföy çeşitlendirilmesi ve şirketin toplam konsolide kârlılığının artırılması hedefleniyor.
• Aliağa’daki Batıliman arazisi üzerinde, yıllık asgari 2 milyon ton kapasiteli bir öğütme ve paketleme tesisi kurulacak. Kurulumun ardından bu tesis de Batısöke’ye kiralanacak.
Şirketin bu adımları, yalnızca mevcut piyasa koşullarına uyum sağlamakla kalmayıp, mali yapıyı güçlendirmeyi, yatırımları çeşitlendirmeyi ve operasyonel esnekliği artırmayı hedefliyor. Yönetim Kurulu, tüm sürecin şeffaflıkla yürütüleceğini, yatırımcıların çıkarlarının gözetileceğini ve gerekli düzenleyici izinlerin ardından işlemlerin genel kurul onayına sunulacağını açıkladı.
Kiralama ve gayrimenkul yatırım fonları
Yönetim Kurulu kararı doğrultusunda alınan teknik ve yapısal düzenlemeler özetle şu şekilde:
• Bornova Fabrikası, gayrimenkul projesi başlatılana dek Batısöke’ye kiralanacak, üretim faaliyetleri aynı şekilde sürdürülecek.
• Bornova Fabrikası, Erzene arazileri ve diğer taşınmazlar üzerinde gayrimenkul projeleri geliştirilecek; bu doğrultuda gayrimenkul yatırım fonları kurulacak.
• Söz konusu varlıklar SPK tarafından yetkilendirilmiş değerleme kuruluşlarının raporları doğrultusunda fona devredilecek.
• Şirket, bu fonlardan elde edeceği katılım belgelerini aktif olarak değerlendirebilecek; teminat olarak kullanabilecek veya fonlara geri iade edebilecek.
• Bornova Fabrika Arsası devredildikten sonra, şirket lehine intifa hakkı tesis edilecek; bu hak üzerinden üretim faaliyeti sürdürülecek.
• Aliağa’daki Batıliman arazisi üzerine çimento öğütme ve paketleme tesisi kurulacak; tamamlandıktan sonra tesis Batısöke’ye kiralanacak.
• Sürecin tüm aşamaları için SPK’ya başvuru yapılacak, onay sonrasında işlemler Genel Kurul’a sunulacak.

TCMB’nin dünkü kararları sonrasında, Türkiye ekonomisi, sektörler ve piyasalara ilişkin beklentilerimizi yeniden şekillendirdik. Buna göre;
Faiz ve Enflasyon
Ø Mart ayında piyasalarda yaşanan türbülans ile oluşan rezerv kayıpları ve ortaya çıkan Dolarizasyon sonrasında enflasyon beklentileri bozulmuştu. TCMB’nin dünkü kararını bu kapsamda yerinde bir adım
olarak değerlendirdiğimizi dünkü raporumuzda da belirtiğimiz gibi yineliyoruz. Diğer yandan, alınan bu karar ve metindeki şahin ton, TCMB’nin ihtiyatlı bir tutumla Haziran toplantısında faiz oranlarını sabit
bırakabileceği izlenimi bizde oluşturdu. Yine, dünkü faiz artırımının borçlanma maliyetlerini yukarı çekmesiyle kısa vadede fiyatlama davranışlarını bozabileceğini, bu kapsamda Nisan ve Mayıs enflasyon
oranlarında yukarı yönlü etkiye neden olabileceğini düşünmekteyiz. Dolayısıyla, yıl sonu için senelik TÜFE beklentimizi yüzde 29,00 seviyesinden yüzde 33,00’e revize ediyoruz. Buna paralel olarak,
TCMB’nin yıl sonu Politika Faizi’ne ilişkin öngörümüzü de yüzde 32,00’den yüzde 35,00 düzeyine yükseltiyoruz.
GSYİH Büyümesi
Ø Mart ayında oluşan piyasa türbülansı öncesinde, ticaret savaşlarının küresel ekonomideki etkilerine karşın; TCMB’den beklediğimiz faiz indirimleri ve senenin ikinci yarısından itibaren kredi kısıtlarında
yapılabilecek kademeli normalleşme adımları ile Türkiye’nin 2025 GSYİH büyümesini yüzde 3,6 düzeyinde öngörmekteydik. Ancak, gelinen noktada faiz indirim döngüsünün zarar görmesi ve kredi
kısıtlarına ilişkin makroihtiyati tedbirlerdeki normalleşme adımlarının başlangıcına dair beklentimizi 4.Çeyrek’e kadar uzatmamızdan ötürü; Türkiye’nin GSYİH büyümesine ilişkin öngörümüzü yüzde 3,0
seviyesine revize ediyoruz.
Cari İşlemler Dengesi
Ø Enflasyon oranlarında önümüzdeki birkaç ayda yaşanması muhtemel yukarı yönlü risklerin, TCMB’yi daha sıkı bir politika setine yönlendirmesi nedeniyle; önümüzdeki süreçte yeni ithalat tedbirlerinin
devreye alınabileceğini ve iç talebin de 3.Çeyrek ortalarından itibaren kısılacağını düşünmekteyiz. Diğer yandan, küresel ekonomide yaşanması beklenen daha zayıf büyüme ise ihracat hacmimiz açısından
bir risk oluşturmakla birlikte, yılın kalanında bölgemizdeki jeopolitik risklerin hafifleyeceği(hatta sona erebileceği) öngörümüzle turizm kaynaklı hizmet gelirlerinin geçen yıldan daha yüksek olabileceğini
bekliyoruz. Tüm bu öngörülerimiz kapsamında; 2025 yıl sonu Cari İşlemler Dengesi için 22 Milyar Dolarlık açık verilmesine dair öngörümüzü, 16 Milyar Dolarlık açık verileceği şeklinde revize ediyoruz.
Sektörler ve Piyasalar
Ø Sektörler tarafında; nakit pozisyonu ve nakit yaratma gücü yüksek, enflasyon ve faiz artışlarının kısa vadede marjlarını olumlu ayrıştırabileceği Perakende, Sigortacılık ve Faktoring gibi sektörlerin kısa
vadede kârlılık anlamında ilk etapta ön plana çıkabileceğini, buna karşın; TCMB’nin faiz indirim döngüsüne yeniden başlaması ve kredi kısıtları gibi makroihtiyati tedbirlerde gevşeme beklentilerinin
ötelenmesiyle Bankacılık, Otomotiv ve İnşaat sektörleri ile reel sektörün diğer alt sektörlerinin ise kısa vadede kârlılık anlamında geri planda kalabileceğini öngörüyoruz. Sene sonuna doğru ise, bankalar ve
reel sektörün ancak cazibe kazanabileceğini beklemekteyiz.
Ø Piyasalar tarafında; TCMB’nin dünkü adımının kur(Dolar/TL) tarafında TL açısından pozitif olduğunu ve son haftalarda ortaya çıkan Dolarizasyondaki muhtemel çözülmelerle kurun 37,00 TL seviyesine
doğru ilk etapta geri çekilebileceğini düşünmekteyiz. Sene sonu için Dolar/TL beklentimizi 41,50 TL olarak konumlandırıyoruz. Tahvil tarafında da Mart ayından itibaren oluşan satış baskısının yerini
alımlara bırakmasını ve faiz oranlarının aşağıya gelmesini öngörüyoruz. Kur ve tahvil faizi risklerindeki zayıflamanın CDS rakamlarımızı da yeniden 280-270 bölgesine doğru düşürebileceğini beklemekteyiz.
Borsa fiyatlamaları açısından; Mart ayından itibaren hissettiğimiz yabancı satışının ilk etapta bir miktar yabancı alımı ile yerine koyulabileceği varsayımımızla sektörlere bakmaksızın bir yükseliş söz konusu
olabilir. Ancak, ilerleyen günlerde; yukarıda saydığımız faktörlerle sektörel ayrışmaların oluşabileceğini değerlendiriyoruz. BİST tarafındaki sene sonu öngörümüzü ise; küresel ticaret savaşları ile de alakalı
olduğu için ve henüz o tarafta devam eden belirsizlikler nedeniyle iki uçlu(risklerin durumuna göre yukarı veya aşağı) olarak korumaktayız. İyi senaryo(ticaret savaşlarında anlaşmaların saplanması, içeride
TCMB’nin yeniden faiz indirimine başlaması ve makroihtiyati tedbirlerde normalleşme) için beklentimiz 13.000 seviyesi olurken, kötü senaryomuzda ise daha aşağıya gidilme ve sonrasında toparlanma
ihtimaliyle 8500-9500 aralığında yer almakta.

  Alnus Yatırım Menkul Değerler A.Ş
 www.alnusyatirim.com
 
                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü web sitesinde yayınlanan ilanda konuya ilişkin şu bilgiler verildi:

MALATYA ili HEKİMHAN, ilcesi Akmağara Mahallesi 107 Ada 49 Nolu Parsel mevkiindeki ÖZYAŞAR TEL VE GALVANİZLEME SANAYİ ANONİM ŞİRKETİ tarafından yapılması planlanan ÖZYAŞAR GES 9,4302 MWm/ 7,875 MWe KURULU GÜCÜNDE projesi ile ilgili olarak Bakanlığımıza sunulan PTD Dosyası incelenmiş ve değerlendirilmiştir ÇED Yönetmeliği'nin 17. maddesi gereğince ÖZYAŞAR GES 9,4302 MWm/ 7,875 MWe KURULU GÜCÜNDE projesi'ne Valiliğimizce 'Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir' kararı verilmiştir.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılı "İstatistiklerle çocuk" çalışmasının sonuçlarını açıkladı.

 TÜİK'in konuya ilişkin haber bülteni aşağıda bulunuyor:

 "Türkiye nüfusunun %25,5'ini çocuk nüfus oluşturdu
 
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre 2024 yılı sonu itibarıyla, Türkiye nüfusu 85 milyon 664 bin 944 kişi iken bunun 21 milyon 817 bin 61'ini çocuklar oluşturdu. Çocuk nüfusun %51,3'ünü erkek çocuklar, %48,7'sini kız çocuklar oluşturdu. Birleşmiş Milletler tanımına göre 0-17 yaş grubunu içeren çocuk nüfus, 1970 yılında toplam nüfusun %48,5'ini oluştururken bu oran 1990 yılında %41,8 ve 2024 yılında %25,5 oldu.
 
Nüfus projeksiyonlarının demografik göstergelerdeki mevcut yapının devam edeceğini varsayan ana senaryosuna göre çocuk nüfus oranının 2030 yılında %22,1, 2040 yılında %17,9, 2060 yılında %16,9, 2080 yılında %15,2 ve 2100 yılında %14,5 olacağı öngörüldü.
 
Doğurganlık göstergelerindeki hızlı düşüş eğiliminin devam edeceğini varsayan düşük senaryoya göre çocuk nüfus oranının 2030 yılında %22,0, 2040 yılında %16,7, 2060 yılında %13,9, 2080 yılında %11,1, 2100 yılında %9,9 olacağı öngörüldü.
 
Doğurganlığı artırıcı tedbirlerin etkili olacağını varsayan yüksek senaryoya göre çocuk nüfus oranının 2030 yılında %22,3, 2040 yılında %18,9, 2060 yılında %18,7, 2080 yılında %18,9, 2100 yılında %18,6 olacağı öngörüldü.
Türkiye'nin çocuk nüfus oranının Avrupa Birliği üye ülkelerinden yüksek olduğu görüldü
 
Avrupa Birliği (AB) üyesi 27 ülkenin çocuk nüfus oranları incelendiğinde, 2024 yılında çocuk nüfus oranının AB ortalaması %17,8 oldu. AB üye ülkeleri içinde en fazla çocuk nüfus oranına sahip olan ülkelerin sırasıyla, %23,0 ile İrlanda, %20,8 ile Fransa, %20,6 ile İsveç olduğu görüldü. Çocuk nüfus oranının en düşük olduğu ülkeler ise sırasıyla, %14,7 ile Malta, %15,1 ile İtalya, %15,7 ile Portekiz oldu. Türkiye'nin çocuk nüfus oranının %25,5 ile AB üye ülkelerinden daha yüksek olduğu görüldü.
Çocuk nüfus oranının en yüksek olduğu il Şanlıurfa oldu
 
ADNKS sonuçlarına göre illerin toplam nüfusları içindeki çocuk nüfus oranları incelendiğinde, 2024 yılında en yüksek çocuk nüfus oranına sahip olan il, %43,8 ile Şanlıurfa oldu. Şanlıurfa ilini %39,8 ile Şırnak, %37,4 ile Ağrı, Mardin ve Muş izledi.
Çocuk nüfus oranının en düşük olduğu il, %16,4 ile Tunceli oldu. Tunceli ilini %17,3 ile Edirne ve %18,0 ile Kırklareli izledi.
Türkiye'de 0-17 yaş grubunda en az bir çocuk bulunan hanehalkı oranı %42,8 oldu
 
ADNKS sonuçlarına göre 2024 yılında toplam hanehalkı sayısı 26 milyon 599 bin 261 oldu. Hanelerin %42,8'inde 0-17 yaş grubunda en az bir çocuk bulunduğu görüldü. Bu hanelerin illere göre dağılımı incelendiğinde, 0-17 yaş grubunda en az bir çocuk bulunan hanehalkı oranının en yüksek olduğu ilin %68,5 ile Şanlıurfa, en düşük olduğu ilin %28,2 ile Tunceli olduğu görüldü.
 
Hanelerin %19,0'ında 0-17 yaş grubunda bir çocuk, %14,6'sında iki çocuk, %6,0'ında üç çocuk, %2,0'ında dört çocuk, %1,1'inde ise beş ve daha fazla çocuk bulunduğu görüldü.
 
Çocuk nüfusun 2024 yılında %29,6'sının 10-14 yaş grubunda yer aldığı görüldü
 
Çocuk nüfus yaş grubuna göre incelendiğinde, 2019 yılında çocuk nüfusun %27,7'sinin 0-4 yaş grubunda, %28,2'sinin 5-9 yaş grubunda, %28,0'ının 10-14 yaş grubunda ve %16,0'ının 15-17 yaş grubunda yer aldığı görülürken, 2024 yılında %23,3'ünün 0-4 yaş grubunda, %29,3'ünün 5-9 yaş grubunda, %29,6'sının 10-14 yaş grubunda ve %17,8'inin 15-17 yaş grubunda yer aldığı görüldü.
Canlı doğan bebek sayısı 2023 yılında 958 bin 408 oldu
 
Doğum İstatistiklerine göre 2023 yılında canlı doğan bebek sayısı, 958 bin 408 oldu. Doğan bebeklerin 491 bin 361'i erkek, 467 bin 47'si ise kız oldu. Canlı doğan bebeklerin %96,7'sini tekil, %3,1'ini ikiz, %0,1'ini ise üçüz ve daha fazla çoğul doğumlar oluşturdu.
 
Sağlık Bakanlığı verilerine göre hastanede gerçekleşen doğumların oranı, 2010 yılında %91,6 iken 2023 yılında %97,5 oldu. Beşli karma aşı (DPT+IPV+Hib) 3 doz ile aşılama oranı 2022 yılında %99,5 iken 2023 yılında %98,8 oldu.
 
Beklenen yaşam süresi 15 yaşındaki çocuklar için 63,5 yıl oldu
 
Hayat Tabloları, 2021-2023 sonuçlarına göre doğuşta beklenen yaşam süresi, Türkiye geneli için 77,3 yıl, erkekler için 74,7 yıl ve kadınlar için 80,0 yıl oldu.
 
Türkiye'de 7 yaşına ulaşan bir çocuğun kalan yaşam süresinin ortalama 71,3 yıl, erkek çocuklar için 68,7 yıl ve kız çocuklar için 73,9 yıl olduğu görüldü. Çalışma çağının başlangıcı olan 15 yaşındaki çocuklar için bu süre 63,5 yıl oldu. Erkek çocuklar için bu süre 60,9 yıl iken kız çocuklar için 66,1 yıl oldu. Bu yaş için kız ve erkek çocuklar arasındaki beklenen yaşam süresi farkının 5,2 yıl olduğu görüldü.
Bebeklere konulan en popüler erkek ismi Alparslan, kız ismi Defne oldu
 
ADNKS sonuçlarına göre 2024 yılında doğan bebeklere konulan en popüler erkek bebek isimleri, Alparslan, Göktuğ ve Yusuf; en popüler kız bebek isimleri ise Defne, Asel ve Zeynep oldu. Doğan erkek bebeklerin 8 bin 88'ine Alparslan, 5 bin 683'üne Göktuğ, 4 bin 880'ine Yusuf, kız bebeklerin 7 bin 466'sına Defne, 7 bin 347'sine Asel, 6 bin 540'ına ise Zeynep ismi verildi.
 
Türkiye'de 2024 yılında 0-17 yaş grubundaki çocuklarda en çok kullanılan erkek çocuk isimlerinin Yusuf, Mustafa ve Ömer; kız çocuk isimlerinin ise Zeynep, Elif ve Ecrin olduğu görüldü.
 
Çocuk bağımlılık oranı 2024 yılında %30,6 oldu
 
Toplam yaş bağımlılık oranı, 15-64 yaş grubunda çalışma çağındaki her 100 kişi başına düşen, 0-14 ile 65 ve üzeri yaş grubundaki kişi sayısı olarak tanımlanır. ADNKS sonuçlarına göre 2024 yılında toplam yaş bağımlılık oranı %46,1 oldu. Yaş grubu 15-64 olan her 100 kişi başına düşen, 0-14 yaş grubundaki çocuk sayısını ifade eden çocuk bağımlılık oranı ise %30,6 olarak gerçekleşti.
Beş yaşındaki çocukların net okullaşma oranı %84,3 oldu
 
Milli Eğitim Bakanlığı Örgün Eğitim İstatistiklerine göre okul öncesi eğitim seviyesinde beş yaş net okullaşma oranının, 2022/'23 öğretim yılında %85,0 iken 2023/'24 öğretim yılında %84,3 olduğu görüldü. Beş yaş net okullaşma oranı cinsiyete göre incelendiğinde, bu oran erkek çocuklar için %84,5, kız çocuklar için %84,0 oldu.
 
İlkokul seviyesinde net okullaşma oranı 2023/'24 öğretim yılında %95,0, ortaokul seviyesinde net okullaşma oranı %91,5 ve ortaöğretim seviyesinde net okullaşma oranı %88,0 oldu.
İlkokul tamamlama oranı %98,7 oldu
 
Ulusal Eğitim İstatistikleri Veri Tabanı sonuçlarına göre eğitim kademesi ve cinsiyete göre okul tamamlama oranları incelendiğinde, yıllara göre bir artış gözlendi. İlkokul tamamlama oranı 2018/'19 eğitim ve öğretim döneminde %98,6 iken bu oran 2023/'24 eğitim ve öğretim döneminde %98,7 oldu. Ortaokul tamamlama oranı 2018/'19 eğitim ve öğretim döneminde %97,7 iken bu oran 2023/'24 eğitim ve öğretim döneminde %96,5 oldu. Ortaöğretim tamamlama oranı ise %68,1'den %81,2'ye yükseldi.
 
Ortaöğretim okul tamamlama oranı cinsiyete göre incelendiğinde, 2023/'24 eğitim ve öğretim döneminde bu oranın erkek çocuklar için %79,4, kız çocuklar için %83,0 olduğu görüldü.
Özel eğitim alan öğrencilerin oranı %3,0 oldu
 
Milli Eğitim Bakanlığı Örgün Eğitim İstatistiklerine göre Türkiye genelinde 2023/'24 eğitim ve öğretim döneminde örgün eğitime devam eden öğrenci sayısı 18 milyon 710 bin 265 oldu. Bu öğrencilerin %51,3'ünü erkek öğrenciler, %48,7'sini ise kız öğrenciler oluşturdu.
 
Özel eğitim gerektiren bireylere (işitme, görme, ortopedik ve hafif düzeyde zihinsel engelli) hizmet veren, özel olarak yetiştirilmiş personelin bulunduğu, geliştirilmiş eğitim programlarının uygulandığı özel öğretim kurumlarında örgün eğitime devam eden öğrenci sayısı ise 559 bin 725 oldu. Özel eğitim alan öğrenciler örgün eğitimdeki öğrencilerin %3,0'ını oluşturdu. Özel örgün eğitime devam eden öğrencilerin %63,0'ını erkek öğrenciler, %37,0'ını ise kız öğrenciler oluşturdu.
 
Çocukların %94,5'inin sağlık durumunun "çok iyi veya iyi" durumda olduğu görüldü
 
Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması, Çocuk Sağlığı ve Yoksunluğu Modülü sonuçlarına göre 2024 yılında hanelerde yaşayan 15 yaş ve altı çocukların genel sağlık durumları incelendiğinde %94,5'inin "çok iyi veya iyi", %4,6'sının "orta", %0,9'unun ise "kötü veya çok kötü" olduğu görüldü.
 
Çocukların en az son 6 ay içinde sağlık durumlarının günlük faaliyetlerini sınırlama durumları incelendiğinde sağlık durumu kötü veya çok kötü olan çocukların %53,7'sinin yaşanan sağlık sorunu nedeniyle günlük faaliyetlerinin çok sınırlandığı, %40,9'unun günlük faaliyetlerinin sınırlandığı, %5,4'ünün ise günlük faaliyetlerinin sınırlanmadığı beyan edildi.
 Hanehalklarının %9,2'sinde çocuklar maddi yetersizlik nedeniyle yeni giysilere sahip olamadı
 
Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması, Çocuk Sağlığı ve Yoksunluğu Modülü sonuçlarına göre 2024 yılında, 15 yaş ve altı tüm çocukların yeni giysilere sahip olduğu hanehalkı oranı %88,6 iken maddi yetersizlik nedeniyle çocukları yeni giysilere sahip olamayan hanehalkı oranı %9,2, diğer nedenlerle çocukları yeni giysilere sahip olamayan hanehalkı oranı ise %2,2 oldu.
 
Günde en az bir kez taze meyve ve sebze tüketimi yapabilen 15 yaş ve altı çocukların bulunduğu hanehalklarının oranı %86,7, maddi yetersizlikler nedeniyle günde en az bir kez taze sebze ve meyve tüketimi yapamayan hanehalkı oranı %10,0, diğer nedenlerle çocukları günde en az bir kez taze meyve ve sebze tüketemeyen hanehalkı oranı ise %3,3 oldu.
 
Çocukları için evden uzakta bir haftalık tatil masrafını karşılayabilen hanehalkı oranı %51,2, maddi yetersizlikler nedeniyle evden uzakta bir haftalık tatil masrafını karşılayamayan hanehalkı oranı %22,2, diğer nedenlerle evden uzakta bir haftalık tatil masrafını karşılayamayan hanehalkı oranı ise %26,6 oldu.
 Çocukların İnternet kullanım oranı 2024 yılında %91,3 oldu
 
Çocuklarda Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması sonuçlarına göre İnternet kullanım oranı, 6-15 yaş grubundaki çocuklar için 2021 yılında %82,7 iken 2024 yılında %91,3 oldu. İnternet kullanımı cinsiyete göre incelendiğinde, erkek çocukların İnternet kullanım oranı 2021 yılında %83,9 iken 2024 yılında %92,2, kız çocukların İnternet kullanım oranı ise 2021 yılında %81,5 iken 2024 yılında %90,3 olduğu görüldü.
 Çocuklar interneti en fazla video izleme amacı ile kullandı
 
Çocuklarda Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması sonuçlarına göre 2024 yılında, düzenli İnternet kullanan 6-15 yaş grubundaki çocukların İnternet aracılığı ile yürüttüğü faaliyetlerde, İnternet üzerinden video izleme %83,9 ile ilk sırayı alırken, %75,0 ile ödev, öğrenme veya çevrim içi derslere katılma ikinci sırada yer aldı. Bunu, %72,7 ile oyun oynama veya oyun indirme, %72,6 ile sosyal medya izledi. Çocukların İnternette en az yürüttüğü faaliyet ise %13,2 ile e-posta gönderme veya alma oldu.
Yaş grubu 15-17 olan çocukların işgücüne katılma oranı %24,9 oldu
 
Hanehalkı İşgücü Araştırması 2024 yılı sonuçlarına göre 15-17 yaş grubundaki çocukların işgücüne katılma oranı %24,9 oldu. İşgücüne katılma oranı cinsiyete göre incelendiğinde, bu oran erkek çocuklar için %35,6, kız çocuklar için %13,7 olduğu görüldü.
 
Resmi kız çocuk evlilikleri azaldı
 
Evlenme İstatistiklerine göre 16-17 yaş grubunda olan kız çocuklarının resmi evlenmelerinin toplam resmi evlenmeler içindeki oranı 2002 yılında %7,3 iken bu oran 2024 yılında %1,6'ya düştü. Diğer taraftan, aynı yaş grubunda olan erkek çocukların resmi evlenmelerinin toplam resmi evlenmeler içindeki oranı 2002 yılında %0,5 iken bu oran 2024 yılında %0,1 oldu.
 Babası vefat etmiş çocukların sayısı 258 bin 515 oldu
 
ADNKS sonuçlarına göre 2024 yılında 21 milyon 817 bin 61 çocuk nüfusun içinde babası vefat etmiş çocuk sayısının 258 bin 515, annesi vefat etmiş çocuk sayısının 81 bin 373, hem annesi hem de babası vefat etmiş çocuk sayısının ise 5 bin 276 olduğu görüldü.
 
Koruyucu aile yanında bakımı sağlanan çocuk sayısı 10 bin 430 oldu
 
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının verilerine göre 2024 yılında Türkiye genelinde kuruluş bakımı altında bulunan çocuk sayısının 15 bin 135 olduğu görüldü. Mevcut koruyucu aile sayısı 8 bin 719, koruyucu aile yanında bakımı sağlanan çocuk sayısı ise 10 bin 430 oldu. Evlat edindirilen çocuk sayısı 2024 yılında 589 oldu.
 
Boşanma davaları sonucu, velayeti anneye verilen çocukların oranı %74,4 oldu
 
Boşanma İstatistiklerine göre 2024 yılında boşanan çiftlerin sayısı 187 bin 343 oldu. Kesinleşen boşanma davaları sonucunda 186 bin 536 çocuk velayete verildi. Çocukların velayetinin %74,4'ünün anneye, %25,6'sının ise babaya verildiği görüldü.
 
Çocuklar en fazla dışsal yaralanma ve zehirlenmeler nedeniyle hayatını kaybetti
 
Ölüm ve Ölüm Nedeni İstatistiklerine göre 2023 yılında 1-17 yaş grubunda çocuk ölümleri en fazla, dışsal yaralanma ve zehirlenmeler nedeniyle gerçekleşti. Söz konusu nedenle hayatını kaybeden 1-17 yaş grubundaki çocuk sayısı, 2023 yılında 13 bin 43 oldu. Sinir sistemi ve duyu organları hastalıkları nedeniyle 866 çocuk, iyi huylu ve kötü huylu tümörler nedeniyle 671 çocuk, dolaşım sistemi hastalıkları nedeniyle 403 çocuk hayatını kaybetti.
 Bebek ölüm hızı binde 10,0 oldu
 
Ölüm ve Ölüm Nedeni İstatistiklerine göre 2009 yılında bebek ölüm hızı binde 13,9 iken 2023 yılında binde 10,0 oldu. Doğumdan sonraki beş yıl içinde ölme olasılığını ifade eden beş yaş altı ölüm hızı, 2009 yılında binde 17,7 iken 2023 yılında binde 14,5 oldu. "