Piyasaya Yön Veren Güncel Finans Haberleri

TÜİK verilerine göre 2023’ün son çeyreğinde yıllık büyüme iç tüketimin katkısıyla beklentilerin üzerinde %4 gerçekleşti. Türkiye ekonomisi 2023 yılını %4,5 büyüme ile tamamladı. Ekonomi 2022 yılında %5,6, 2021 yılında ise %11,5 büyüme göstermişti. TCMB tarafından haftalık menkul kıymet istatistikleri yayımlandı. Buna göre, yurtdışında yerleşik kişiler, geçen hafta net 98 milyon dolarlık hisse senedi satarken, 28,6 milyon dolarlık DİBS aldı. Böylece, yılbaşından bu yana yabancılar net 115,4 milyon dolarlık hisse senedi ve 375,5 milyon dolarlık DİBS almış oldu. BIST 100 Endeksi ise geçtiğimiz hafta 9400 direncini aşma çabası gösterirken, Pazartesi günü 9450 seviyesini test ederek rekor tazelemişti. Endeks tarihi zirve seviyesinde kâr satışları ile karşılaşırken, 9400’ün üzerinde kalıcı olamamıştı. Dolayısıyla da yaşanan belirgin yükselişin ardından gelen düzeltme hareketi ile endeks ilerleyen günlerde hafta içerisinde 9100 seviyesinin de altına geri çekildi. Endeks dün ise yaşanan iki günlük daha belirgin satışın ardından tepki alımları ile yeniden 9200 seviyesinin üzerine yöneldi. Endeks günü bu seviyenin hafif altında %1,5 oranında yükselişle tamamladı. Endeksteki belirgin yukarı yönlü hareket sonrasında ara ara realizasyonların gelmesi olağan ve normal görünüyor. 9200 seviyesinin üzerinde kalıcı olması düzeltme hareketinin geride kalması ve endeksin yeniden yönünü yukarı çevirmesi açısından öne çıkıyor. 9200’ün üzerinde yeniden 9300 ve 9400 dirençlerine doğru yükselişin devamını görebiliriz. 9060 seviyesi ilk planda destek konumunda. Bu seviye kısa vadeli dip oluşumu için takip edilebilir. Endeksin 9000 ana desteğinin üzerinde kalması kısa vadeli görünümü ve geri çekilmenin ileri taşınmaması için izlenebilir. Bankacılık endeksinin Ekim ayından bu yana oluşan sıkışma formasyonun içerisindeki seyrine devam etmesi olumlu. 10.000 seviyesinin üzerinde kapamış gerçekleştiren XBANK’ın bu seviyeyi koruması yukarı yönlü hareketlerin devamı için öne çıkıyor. 10.175 ise ilk etapta direnç seviyesidir. Yurtdışı gelişmelere baktığımızda; ABD’de Fed’in yakından takip ettiği ve kararında daha çok baz aldığı kişisel tüketim harcamaları enflasyonu (PCE) Ocak’ta beklentilere paralel açıklandı. Buna göre yıllık PCE %2,6’dan %2,4’ye, yıllık çekirdek PCE %2,9’dan %2,8’e geriledi. Veri sonrasında ABD borsaları günü yükselişle tamamladı. Bölge borsalarında son günlerde zirve seviyelerden gelen kâr satışları destek çabası ile karşılanıyor. Fed üyelerinden açıklamalar gelmeye devam ediyor. San Francisco Fed Başkanı Daly ekonominin güçlü olduğuna dikkat çekerek; hızlı faiz indirimine gerek olmadığını ancak yetkililerin indirime hazır olduğunu belirtti. Atlanta Fed Başkanı Bostic son enflasyon verilerinin zorlu bir süreçte olduklarını gösterdiğini ve faiz indirimlerine bu yaz aylarında başlamanın uygun olacağını ifade etti. Chicago Fed Başkanı Goolsbee ise, faizlerin oldukça kısıtlayıcı seviyede olduğunu ve enflasyonda daha fazla düşüş olacağını öngördüğünü ifade etti.


   BIST 100 Endeksi yaşanan geri çekilmenin ardından 9200’ün üzerine tepki denemelerinde bulundu. Endekste güne yukarı yönlü bir başlangıç bekliyoruz. Endeksin 9200’ün üzerine doğru hareketleri önemli olacak. Bu seviyenin üzeri yeniden yükselişin 9300 ve 9400 dirençlerine doğru devamı için öne çıkıyor. 9060 ara, 9000 ise ana destek olarak takip edilebilir. Endeksin 9000 desteğinin üzerinde kalması kısa vadeli görünümü için önemli.


   İçeride kısa vadeli tahvil-bono faizleri yukarı yönlü hareket sergiledi. Gösterge tahvil faizi %42,74 %42,89, 10 yıllık tahvil faizi ise %26,82’den %26,83 seviyesine yükseldi. Hazine ve Maliye Bakanlığı, Mart-Mayıs döneminde 515 milyar liralık iç borç servisine karşılık 513,2 milyar liralık iç borçlanma gerçekleştirecek. ABD tahvil faizleri hafif geri çekilme gösterdi. Gösterge tahvil faizinde %43,50, 10 yıllık tahvilde %27,00 destek seviyeleri olarak takip edilebilir. Türkiye’nin 5 yıllık CDS risk primi 300’ün altında hareket ediyor. Son durumda 288 seviyesinde bulunuyor.


   EUR/USD paritesi 1,08-1,09 bandının alt tarafına doğru geri çekildi. Parite bu seviyede tutunma çabası gösteriyor. 1,08 desteğinin üzerinde kaldığı sürece tepki yükselişleri devam edebilir. Bu durumda 1,09 ilk planda direnç seviyesidir. 1,09’un üzeri ise kısa vadeli yükselen trendin devam etmesi ve 1,10 direncine yönelim açısından takip edilebilir. 1,08’in altında ise 1,07 ana destek seviyesi olarak takip edilebilir. Dolar kuru direnç seviyelerinin üzerine yükseliş gösteriyor. Dolar kurunda yukarı yönlü baskı korunuyor. Kur 31,30 seviyesinin de üzerine yöneldi. 31,30’un üzerinde 31,40 ve 31,50 dirençler, 31,20 ve 31,10 ise seviyeleri destek olarak takip edilebilir.


   Petrol fiyatları bant içerisinde destek direnç seviyeleri arasında seyir izliyor. Brent petrolde 79,30 dolar destek, 83,50 dolar ise direnç seviyesidir. Altın ons fiyatları PCE verileri sonrasında yukarı tepki gösterdi. 2030 dolar seviyesinin üzerinde kalma çabası altın ons fiyatları için olumlu idi. Bu seviyenin üzerinde 2050 dolar olan hedef direncimize yönelim gösterdi. 2030 dolar destek konumunda iken, bu seviyenin üzerinde kısa vadeli yönün yukarı olduğunu söyleyebiliriz. 2050 doların üzerinde ise 2065 dolar direncine doğru yükseliş gösterebilir. Gram altında, dolar kurunun genel desteği sürüyor. Altın onsun da yukarı tepki göstermesi de gram altının diğer taraftan yükselmesini sağladı. Gram altın kısa vadeli yükselen trendde hareket ederken, 2067 TL seviyesi ile rekor tazeledi. 2025 TL desteğinin üzerinde 2067 TL olan tarihi zirve seviyesini aşma çabası gösterebilir. 2000 TL ise ana desteğinin üzerinde görünümü olumlu görünüyor.


   BIST 100 Endeksi’nde 9000 seviyesi destek olarak izlenebilir. Ağırlıklı olarak tahvil-bono ile Eurobond yatırımı yaparak belli oranda hisse senedi riski almayı isteyen yatırımcılar ise bu dönemde değişken fonları tercih edebilir.



  QNB Finansinvest
  https://www.qnbfi.com/
 
                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

BİST100 endeksinde haftanın dördüncü işlem gününde risk iştahı yüksekti. Endeks günü 131 puan artış %1,45 yükselişle 9.194 seviyesinden tamamladı. Endeks %1,4 volatilitede hareket ederken, MSCI endeksine giren paylar öncülüğünde endeks yükseldi.
 En çok yükselen sektörler %5,80 ile menkul kıymet yatırım ortaklıkları, %5,5 ile madencilik olurken, geri çekilen tek sektör %0,8 ile metal ana oldu.
 BİST100 endeksinde TL bazında 9.165 seviyesi pivot olarak takip edilecekken, 9.240 - 9.290 - 9.365 seviyeleri direnç, 9.115 - 9.040 - 8.990 seviyeleri destek olarak izlenecek.
 Dolar bazında 297,0 - 298,6 - 301,0 seviyeleri direnç, 293,0 - 290,5 - 288,9 seviyeleri destek olacak.


 İnfo Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 www.infoyatirim.com

                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Endeks & Kur & Hisse teknik analiz bülteni, alım satım için uygun seviyeler, kısa ve orta vadeli son pozisyonlarımız, en çok açığa satılan hisseler ve tarihsel açığa satış bilgileri, bugün endeksten pozitif anlamda ayrışmasını beklediğimiz hisseler

 Detaylı bilgi almak, İş Yatırım’ın güncel raporlarına ulaşmak için aşağıdaki linki kullanabilirsiniz.

https://arastirma.isyatirim.com.tr/2024/02/29/teknik-bulten-01-03-2024/
 
İş Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 www.isyatirim.com.tr

                           ***
                  Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Özel sektör tüketimi güçlü seyretmeye 4. çeyrekte de devam etti
 
GSYH 4. çeyrekte beklentilerin üzerinde yıllık %4,0 büyürken, çeyreksel büyüme de %1,4 oldu. TÜİK GSYH büyümesinin 4. çeyrekte yıllık %4,0 olduğunu açıklarken, bu rakam %3,6'lık medyan piyasa beklentisi ve bizim %3,3'lük tahminimizin üzerinde gerçekleşti. Bu rakamla 2023 yılı GSYH büyümesi de %4,5 olarak ortaya çıktı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH de önceki çeyreğe göre %1,4'lük artış kaydederek büyüme ivmesinde artışa işaret etti.
 
İç talep büyümenin ana motoru olmaya devam etti. 4. çeyrekte özel tüketim harcamalarındaki yıllık büyüme oranı önceki çeyreklere göre gerilese de halen %9,3 gibi çok güçlü bir seviyede seyrediyor, ki bu da manşet büyümeye %6,7'lik önemli bir katkı yapıyor (Tablo 1 ve Tablo 2). Özel tüketim harcamalarında çeyreksel bazda da %3,2'lik bir oranda yeniden artıya geçtiğini görüyoruz. Hatırlatmak gerekirse, özel tüketim harcamalarında 3. çeyrekte 11 çeyrek sonra ilk kez dönemsel düşüş (-%1,7) görülmüştü (Grafik 2). Yatırım harcamaları da yıllık %10,7'lik büyümeyle manşet büyümeye %2,6'lık ciddi bir katkı sağlıyor, ki bu katkının büyük ölçüde yıllık %14,0 artış gösteren makine-teçhizat yatırımlarından kaynaklandığı da söylenebilir. Devletin nihai tüketim harcamalarının %0,2'lik katkısı da eklendiğinde, manşet büyümede toplam iç talebin katkısı %9,6 olarak ölçülüyor (Grafik 1). Net dış talep manşet büyümeyi negatif etkilemeye devam etse de, bu etkinin ithalattaki sert yavaşlamaya bağlı olarak daha da küçülerek %0,6 olarak ölçüldüğünü görüyoruz. Stok birikimi de son 12 çeyrektir olduğu manşet büyümeyi aşağı çekmeye devam ediyor. Stokların büyüme üzerinde bu çeyrekteki etkisi -%5,0 olarak ortaya çıkıyor. Üretim tarafından bakıldığında da, sanayi sektöründe yıllık büyüme %1,9 seviyesinde zayıf seyretmeye devam ederken, inşaat sektörünün baz etkisi ve de depreme bağlı yeniden inşa faaliyetlerinin yardımıyla yıllık %10,8 büyümeyle GSYH büyümesine katkısını arttırdığı görülüyor.
 
Özel tüketimdeki yavaşlamanın yetersiz kalması, seçimlerin ardından ek parasal sıkılaştırma gerektirebilir. Enflasyonda düşüşün kalıcılığı ve 2025 ve sonrasına taşınabilmesi için enflasyonda atalet yaratan geriye dönük fiyatlama ve talebi öne çekme eğilimlerinin kırılabilmesi gerekiyor. Bu da iç talebin sert bir şekilde yavaşlatılmasını gerektiriyor. Oysa, Haziran'dan itibaren uygulanan sıkılaşmaya rağmen, enflasyon beklentilerindeki bozulma nedeniyle talebi öne çekme eğiliminin devam ettiğini ve iç talepte ancak çok sınırlı bir yavaşlamanın olduğunu görüyoruz ve bunun da kalıcı dezenflasyon sürecini başlatmak için çok yetersiz kaldığını düşünüyoruz. Buna ek olarak, geçen seneki seçim vaatleri ve depreme bağlı yapılması gerekli harcamaların yarattığı mali genişleme de bir yandan para politikasının etkinliğini sınırlarken, bir yandan da büyümeyi destekleyici bir işlev görüyor. Bu faktörler nedeniyle, seçimlerin ardından para politikasında sıkılaşmanın dozunun arttırılabileceğini düşünüyoruz. Bu sıkılaşma, ek politika faizi artışı olmasa bile mevduat faizlerinin çeşitli düzenlemelerle yüksek tutulması olarak da ortaya çıkabilir. 2024 için %2,0'ilk piyasa beklentilerinin (%3.0-3,5) altındaki tahminimiz temelde para politikasında sıkılığın korunacağı (hatta duruma göre arttırılacağı) varsayımına dayanmakta. Buna göre, ek sıkılaşma olmaması 2024 büyüme ve de enflasyon tahminlerimizin yukarı çekilmesini gerektirebilir. Dolayısıyla, 2024 yılı GSYH büyümesinin biraz da TCMB'nin enflasyonu 2025 ve 2026 tahminlerine yönlendirmek konusunda göstereceği kararlılığa bağlı olacağını söyleyebiliriz.
 
Serkan Gönençler
Baş Ekonomist

   Gedik Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
   www.gedik.com

                                     ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Hanehalkı tüketimi yine güçlü kaldı
4. çeyrekte GSYH büyümesi 4.0% oldu... Yılın son çeyreğinde GSYH büyümesi yıllık bazda %4,0 ile piyasa konsensüsünün ve bizim tahminimiz olan %3,5'in üzerinde gerçekleşti. Buna göre 2023 büyümesi %4,5 olarak gerçekleşirken, 3Ç23 büyümesi %5,9'dan %6,1'e revize edildi. Mevsimsellikten arındırılmış çeyreklik büyüme bir önceki çeyrekteki %0,3'lük artışın ardından %1,0 olarak kaydedildi. Mevsimsellikten arındırılmış GSYH büyümesi ise geçen yıla kıyasla daha fazla iş günü olması nedeniyle %4,0 olarak gerçekleşti. Güçlü büyüme rakamlarına rağmen sağlıklı olmayan büyüme kompozisyonu bir miktar iyileşme gösterdi. İç talep büyümeyi desteklerken, dış talep esas olarak artan ithalat talebi nedeniyle büyümeyi bir kez daha aşağı çekti. Yatırımlar 4. çeyrekte artış göstermekle birlikte, yıllık büyüme bir önceki çeyreğe kıyasla yavaşladı. Dört çeyreklik kümülatif GSYH büyüklüğü bir önceki çeyrekteki 1076 milyar dolardan 1118 milyar dolara yükselerek tüm zamanların en yüksek GSYH büyüklüğüne işaret etti.
Büyümeyi yine iç talep sürükledi… Hane halkı tüketimi 4Ç23'te %9,3 artarken, kamu harcamalarındaki büyüme oranı depremden etkilenen bölgenin yeniden inşası nedeniyle %1,7 olmuştur. Bu ikisi toplam GSYH büyümesine 5,4 puan katkı sağlamıştır. TCMB'nin son iki çeyrekteki sert faiz artışlarına rağmen, tüketim iştahı güçlü kalmaya devam etti. Son iki yıldır uygulanan aşırı gevşek para politikası Türkiye'de tüketim alışkanlıklarını değiştirirken, tasarruf oranlarının artması zaman alacaktır. İhracat (turizm dahil) yıllık bazda %0,2 oranında hafif bir artış gösterirken, ithalat %2,7 oranında artmış; böylece dış talep GSYH büyümesine 2,2 puan baskı yaptı. Nispeten güçlü turizm faaliyetlerine rağmen, ihracat dördüncü çeyrekte Euro Bölgesi faaliyetlerindeki durgun seyir ve ABD doları cinsinden yüksek asgari ücretler nedeniyle düşük teknolojili ihracatta pazar payı kayıpları nedeniyle zayıf kaldı. Dördüncü çeyrekte yatırımlar makine ve teçhizat yatırımlarının (yıllık +%13,9) etkisiyle %10,7 artarken, inşaat yatırımları %7,5 yükselmiştir. Deprem bölgelerinin yeniden inşası nedeniyle inşaat yatırımlarının önümüzdeki çeyreklerde de güçlü kalması bekleriz.
İnşaat ve finans sektörleri en çok katkı sağlayan sektörler oldu... İnşaat sektörü, depremden etkilenen bölgenin yeniden inşası ve kentsel dönüşümün son 3 çeyrekte önemli rol oynamasıyla birlikte %10,8'lik büyüme ile bir kez daha güçlü bir performans sergiledi. Orta Vadeli Programa göre 2023 yılında 800 milyar TL, 2024 yılında ise 1,1 trilyon TL harcama yapılacağı merkezi hükümet tarafından kamuoyuna duyurulmuştu. Finans sektörü yüksek baza rağmen yıllık %7,4 artışla büyüme ivmesini korurken, yüksek faiz ortamında önümüzdeki dönemde bir yavaşlama gerçekleşebilir. Diğer taraftan, imalat sektöründeki zayıflık dördüncü çeyrekte de devam etti. Ekonomideki güçlü tüketime rağmen, imalat sektörü 2022'nin üçüncü çeyreğinden bu yana, temel olarak zayıf küresel arka plan nedeniyle ivme kaybetti. Hizmet sektörü, geçen yılki yüksek baz ve olumsuz hava koşulları nedeniyle yıllık bazda %3,0 oranında büyüdü.
İşgücü ödemelerinin payı arttı... İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı geçen yıl %26,3 iken bu oran 2023 yılında %32,8 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise %53,7 iken %46,3 oldu. Çeyreklik bazda ise geçtiğimiz sene %24,7 olan işgücü ödemelerinin payı, bu sene %29,7'ye yükselmiş oldu.
Büyüme yavaşlayacak… Piyasa Katılımcıları Anketine göre 2024 yılı büyüme beklentisi %3,3 ile bizim beklentimiz olan %2,1'in oldukça üzerindedir. Bizim tahminimiz temel olarak hane halkı tüketimindeki duraksamaya dayanırken, büyüme muhtemelen dış talep ve yatırımlar tarafından sürüklenecek. Seçim sonrasında TCMB'nin piyasadaki fazla likiditeyi çekmesiyle sıkılaştırmanın hız kazanmasını, merkezi hükümet harcamalarında da yavaşlama görebileceğimizi düşünüyoruz. Dolayısıyla, beklentimize göre tüketimden gelen katkı oldukça sınırlı olacaktır. Öte yandan, uzun vadeli beklentilerdeki iyileşme sayesinde, yatırımların 2024 yılında hızlanması muhtemeldir. Öncü göstergeler yılın ilk çeyreğinde büyümenin beklentilerimiz doğrultusunda dirençli olacağına işaret ediyor. İmalat PMI 49 civarında seyrederken, reel kesim güven endeksi 100'ün üzerinde kalmaya devam ediyor. Ayrıca, ilk çeyreğin ilk 58 gününde elektrik tüketimi %7,2 oranında artış gösterdi. Toplam üretimin %45'inin sanayi sektöründe kullanıldığını hatırlatalım.

Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
                                   ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Türkiye'nin tarım, gıda ve içecek sektörü bu yıl ocak ayında 2,42 milyar dolar ihracat, 1,6 milyar dolar ithalat yaptı.
Dış Ticaret Dengesi, ocak ayında yüzde 226,8 artışla 830 milyon dolar fazla verdi.
Ocak ayında buğday ithalatı yüzde 46,3 oranında gerilerken, sığır ithalatı yüzde oranında 65 arttı.
Yılın ilk ayında en fazla un, fındık içi ve mandalina ihraç edilirken, en fazla ithal edilen ürünler ise buğday, soya fasulyesi ve sığır olarak sıralandı.
Bu dönemde en fazla ihracat Irak, Almanya ve Rusya'ya yapılırken, en fazla ithalat ise Rusya, Ukrayna ve Brezilya'dan yapıldı.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) Dış Ticaret Verileri temel alınarak hazırlanan TGDF Dijital Veri Paneli'ne göre, bu yılın ilk ayında tarım, gıda ve içecek sektörü geçen yıl aynı döneme göre yüzde 11,63 artışla 2,17 milyar dolar ihracat ve yüzde 16,77 düşüşle 1,6 milyar dolar ithalat yaptı. Ocak ayında Dış Ticaret Dengesi 830 milyon dolar fazla verdi.
Özel Ticaret Sistemi (ÖTS) çerçevesinde yayınlanan Dış Ticaret Verileri'ne göre, ocak ayında ihracat geçen yıl aynı döneme kıyasla yüzde 11,63 artarken, ithalat ise yüzde 16,77 geriledi.
Ocak ayında buğday ithalatı azaldı sığır ithalatı arttı
Ocak ayında buğday ithalatı yüzde 46,3 oranında gerilerken, sığır ithalatındaki artış yılın ilk ayında devam etti. Bu ayda sırasıyla en fazla buğday, soya fasulyesi ve sığır ithal edildi. Yılın ilk ayında sığır ithalatı geçen yıl aynı döneme kıyasla yüzde 65 artarak 87,1 milyon dolar oldu. 2023 yılında 1 milyar 163 milyon dolar tutarında sığır ithalatı yapılmıştı. Geçen yıl buğday ithalatı 3 milyar 402,4 milyon dolar ve soya fasulyesi ithalatı da 1 milyar 679,3 milyon dolar olmuştu.




  



Yılın ilk ayında dış ticaret fazlası yüzde 226,8 oranında arttı
Yılın ilk ayında Dış Ticaret Dengesi geçen yıl olduğu gibi fazla vermeyi sürdürdü. Ocak 2024'te Dış Ticaret Dengesi geçen yıl aynı dönemle karşılaştırıldığında yüzde 226,8 artışla 830 milyon dolar fazla verdi.
Türkiye'nin tarım, gıda ve içecek sektöründe Dış Ticaret Dengesi 2023 yılında 5,36 milyar dolar fazla vermişti.
Ocak ayında birim ihracat değeri geçen yıl aynı döneme kıyasla yüzde 10,8 düşüşle 1.152 dolar/ton oldu. İthalat birim değeri ise geçen yıl aynı döneme kıyasla yüzde 4,98 artarak 682 dolar/ton oldu.





  




Dış ticarette öne çıkan ürünler
Bu yılın ilk ayında ihracatta öne çıkan ürünlerde ilk sırayı 137 milyon dolar ile un aldı. Bu ürünü 131,7 milyon dolar ile fındık içi ve 91,7 milyon dolar ile mandalina izledi. Bu ürünler, ocak ayında toplam ihracatın yaklaşık yüzde 14'ünü oluşturdu.
Aynı dönemde ithalatta ise en fazla ithal edilen ürün 186,9 milyon dolar ile buğday oldu. Buğdayı 170,4 milyon dolar ile soya fasulyesi ve 87,1 milyon dolar ile sığır takip etti. Bu 3 ürün, ocak ayı itibarıyla toplam ithalatın yüzde 28,2'sini oluşturdu.
Buğday ithalatında Rusya ve Ukrayna ilk sırada yer almaya devam etti
Bu yılın ilk ayında yapılan ithalatta ilk sırayı 186,9 milyon dolar ile buğday aldı. Geçen yıl buğday ithalatında ilk iki sırada yer alan Rusya ve Ukrayna, ocak ayında da buğdayın en fazla ithal edildiği ülkeler oldu. Bu dönemde, Rusya'dan 145,5 milyon dolar, Ukrayna'dan 28,6 milyon dolar ve Moldova'dan 5 milyon dolar tutarında buğday ithalatı yapıldı. Rusya ve Ukrayna'nın toplam buğday ithalatındaki payı yaklaşık yüzde 93,1 oldu.
Ocak ayında buğdaydan sonra 170,4 milyon dolar tutarında soya fasulyesi ve 87,1 milyon dolar tutarında sığır ithal edildi. Soya fasulyesi ithalinde ilk sırayı 69,8 milyon dolar ile Ukrayna alırken, bu ülkeyi Brezilya (56,8 milyon dolar) ve ABD (24,4 milyon dolar) takip etti. Sığır ithalatında ise sıralama 51,9 milyon dolar ile Ukrayna, 16,3 milyon dolar Brezilya ve 6,5 milyon dolar ile Almanya oldu.





  




En fazla ihracat ve ithalat yapan sektörler
Bu yılın ilk ayında dış ticaret verileri sektörlere göre incelendiğinde; en fazla ihracatın 262 milyon dolar ile Şeker ve Şekerli Mamuller Sektörü'nde yapıldığı görüldü. Bu sektörü sırasıyla Yaş Meyve Sektörü (248 milyon dolar), Sert Kabuklu Meyveler Sektörü (230 milyon dolar), Balıkçılık ve Su Ürünleri Sektörü (169 milyon dolar) ve Un Sektörü (138 milyon dolar) takip etti.
Şeker ve Şekerli Mamuller Sektörü'nün toplam ihracat içindeki payı yüzde 12,46, Yaş Meyve Sektörü'nün yüzde 11,79, Sert Kabuklu Meyveler Sektörü'nün yüzde 10,95, Balıkçılık ve Su Ürünleri Sektörü'nün yüzde 8,04 ve Un Sektörü'nün yüzde 6,54 oldu.
Yine aynı dönemde en fazla ithalat 439 milyon dolar ile Hayvan Yemi Sektörü'nde yapıldı. Bu sektörün ardından en fazla ithalat yapan sektörler; Bitkisel Yağ (220 milyon dolar), Un (215 milyon dolar), Kakao ve Çikolata (96 milyon dolar) ve Canlı Hayvan Ticareti (89 milyon dolar) sektörleri olarak sıralandı.
Hayvan Yemi Sektörü'nün toplam ithalat içindeki payı yüzde 33,75, Bitkisel Yağ Sektörü'nün yüzde 16,88, Un Sektörü'nün yüzde 16,52, Kakao ve Çikolata Sektörü'nün yüzde 7,39 ve Canlı Hayvan Ticareti Sektörü'nün yüzde 6,83 oldu.





  




İhracatın arttığı ve azaldığı sektörler
Bu yılın ilk ayında geçen yıl aynı döneme kıyasla ihracatı değer olarak en fazla artan sektörlerin başında 73 milyon dolar ile (yüzde 46,29 artış) Sert Kabuklu Meyveler Sektörü geldi. Bu sektörü 58 milyon dolar ile (yüzde 92,23) ile Hayvan Yemi Sektörü, 36 milyon dolar ile (yüzde 16,14 artış) Şeker ve Şekerli Mamuller Sektörü, 33 milyon dolar ile (yüzde 15,25) Yaş Meyve Sektörü ve 31 milyon dolar ile (yüzde 19,18) Salça ve Konserve Sektörü izledi.
Söz konusu dönemde ihracatı değer olarak en fazla düşen sektör 122 milyon dolar ile (yüzde 49,09 düşüş) Bitkisel Yağ Sektörü oldu. Ayrıca Bakliyat Sektörü 15 milyon dolar (yüzde 24,33 düşüş) ve Tohumculuk Sektörü 11 milyon dolar (yüzde 17,08) geriledi.




  



Bu yılın ocak ayında geçen yıl aynı döneme göre, ithalatı değer olarak en fazla artan sektör 38 milyon dolar ile (yüzde 64,4 artış) Kakao ve Çikolata Sektörü oldu. Bu sektörün ardından Canlı Hayvan Ticareti Sektörü 34 milyon dolar (yüzde 63,5 artış), Tohumculuk Sektörü 13 milyon dolar (yüzde 53,7 artış), Sert Kabuklu Meyveler Sektörü 12 milyon dolar (yüzde 29,3 artış) ve Alkollü İçecekler Sektörü 12 milyon dolar (yüzde 49,6 artış) ile ithalatı değer olarak en fazla artan sektörler olarak sıralandı.
Bu dönemde ithalatı en çok düşen sektörler ise 173 milyon dolar ile (yüzde 44 düşüş) Bitkisel Yağ sektörü oldu. Bu sektörü 154 milyon dolar ile (yüzde 41,8 düşüş) Un Sektörü, 30 milyon dolar ile (yüzde 6,4 düşüş) Hayvan Yemi Sektörü, 27 milyon dolar ile (yüzde 83,1 düşüş) Pirinç Değirmenciliği Sektörü ve 21 milyon dolar ile (yüzde 30,4 düşüş) Şeker ve Şekerli Mamuller Sektörü takip etti.




  



Dış ticarette öne çıkan ülkeler
Bu yılın ilk ayında dış ticaret verileri ülke bazında değerlendirildiğinde; en fazla ihracat yapılan ülke 305 milyon dolar ile Irak oldu. Irak'tan sonra en fazla ihracat, 171 milyon dolar ile Almanya'ya, 136 milyon dolar ile Rusya'ya, 123 milyon dolar ile ABD'ye ve 96 milyon dolar ile İtalya'ya yapıldı. Yılın ilk ayında, bu 5 ülkeye yapılan ihracat toplam ihracatın yüzde 34'3'ünü oluşturdu.
Aynı dönemde ülke bazında ithalat en fazla 318 milyon dolar ile Rusya'dan yapıldı. Bu ülkeyi, 149 milyon dolar ile Ukrayna, 104 milyon dolar ile Brezilya, 102 milyon dolar ile ABD ve 67 milyon dolar ile Malezya izledi. Bu 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 46,25'ini oluşturdu.
Türkiye, en fazla ithalatı Rusya ve Ukrayna'dan yapmaya devam etti. Bu iki ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 29,1'ine denk düştü.
Türkiye, ocak ayında en fazla ihracat yaptığı ülkelerden Irak'a un, dondurulmuş tavuk eti, mandalina; Almanya'ya fındık içi, ambalajlı fındık, domates; Rusya'ya ise mandalina, alabalık ve limon ihraç etti.
Türkiye aynı dönemde en fazla ithalat yaptığı Rusya'dan buğday, ham ayçiçeği yağı, ayçiçeği küspesi; Ukrayna'dan soya fasulyesi, buğday, ham ayçiçeği yağı ve Brezilya'dan ise soya fasulyesi, kahve ve sığır ithal etti.
NOT: TÜİK'in açıkladığı Dış Ticaret Verileri temel alınarak hazırlanan TGDF Dijital Veri Paneli'ndeki hesaplamalara 01 ve 24 fasılları arasındaki tüm Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (GTIP) kalemleri ile 29'uncu fasıl ve 35'inci fasıldan seçili ürünler dâhil edilmiştir.

Dünya internet sitesinde yayınlanan habere göre; lektrik taahhüt sektöründe faaliyet gösteren ve geçen yıl yenilenebilir enerji yatırımlarında düğmeye basan ORGE Enerji Elektrik Taahhüt A.Ş., son bir yılda çatılara 10 megavatlık güneş paneli (solar) kurulumu gerçekleştirdi. 2024’e de iddialı başlayan ORGE’nin hedefi arazi ve çatılarda ilk etapta yıllık 50 megavat kurulum yapmak. Şirket, yenilenebilir enerji sektörünün en iddialı oyuncuları arasına girecek.

“Finansman sorunları en büyük engel”

 Sektörün büyümesinin önündeki en büyük engelin finansman sorunları olduğunu söyleyen ORGE Yenilenebilir Enerji Başkanı Mehmet Tahir Özsoy, “Finansman koşulları şuanda sektörün karşılaştığı en büyük zorluk. Yüksek faiz oranları ve kısa vadeli krediler yatırımların önünde engel oluyor maalesef. KOSGEB tarafından KOBİ’ler için bu tarz bir finansman olanağı oluşturuldu.

Bu uygulamanın tüm işletmeleri kapsaması, atılması gereken en önemli adımlardan biri diyebiliriz. Ayrıca regülasyonların da sektörü hızlandıracak şekilde değiştirilmesi gerekir. Örneğin serbest bölgelerde çatı GES kuran bir fabrika fazla ürettiği elektriği satamıyor. Depolama maliyetleri de çok yüksek olduğu için çatı GES yapmayı tercih etmiyor. Bu durumun biran önce düzeltilmesi gerekir” diye konuştu.

Güneş 5 kat büyüyecek

Türkiye’nin yenilenebilir enerji konusunda çok büyük bir atak yaptığını belirten Özsoy, “Panel üretiminde kapasite bakımından dünyada beşinci sırada yer alıyoruz. Bu aynı zamanda Avrupa’nın en büyük üretim kapasitesi” dedi. Türkiye’de yıllık 1,5-2 gigavat mertebesinde güneş enerji santrali kurulumunun gerçekleştirildiğini anlatan Özsoy, “2023 sonunda güneş enerjisinde kurulu kapasitenin 12.2 gigavata ulaştığı görülüyor. Ancak 2035 hedefi 52.9 gigavat.

Yani yaklaşık 5 katlık bir büyüme planlanıyor” diye konuştu. Sektör açısından çok büyük bir fırsatın olduğunu anlatan Özsoy, “2024’te iç pazarda çatı GES potansiyeli 2 bin megavat olarak öngörülüyor. Mevcut tesislerin çatılarına sonradan GES kurulması dışında artık yeni inşa edilen tesislerin çatıları proje aşamasında solar sistemli olarak dizayn ediliyor. Panel fiyatları, teknolojik ilerlemeler uygulama kolaylığı, kurulum maliyetlerinde düşüş sağlıyor” ifadelerini kullandı.

Elektriğin yüzde 45’i çatıdan sağlanabilir

Çatılarda kurulacak güneş enerjisi kapasitesinin Türkiye’nin enerji dönüşümünde önemli rol oynayabileceğini aktaran Özsoy, “Londra merkezli kuruluş olan Ember’in raporuna göre, Türkiye’nin çatı üstü güneş enerjisi potansiyelinin en az 120 gigavatlık kapasite oluşturabileceği belirlendi. Çatılarda kurulabilecek bu kapasiteden yıllık 148 teravatsaat elektrik üretilebileceği ve böylece Türkiye’nin 2022’deki toplam elektrik tüketiminin yüzde 45’ine denk gelen ihtiyaç karşılanabiliyor. Bu çok ciddi bir oran” dedi.

 Sözkonusu habere aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:

https://www.dunya.com/ekonomi/faiz-oranlari-ve-vadeler-yatirim-icin-uygun-degil-haberi-719131

Oksijen internet sitesinde yayınlanan habere göre; Doğuş Otomotiv CEO’su Ali Bilaloğlu, 30. yıllarını kutladıkları 2024 yılında 5 markanın 11 yeni modeliyle elektrik atağına kalkacaklarını söyledi.

 Volkswagen’den Audi’ye, Skoda’dan Lamborghini ve Scania’ya kadar toplam 13 markanın temsilcisi olan Türkiye’nin en büyük otomotiv distribütörü Doğuş Otomotiv’in Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’su Ali Bilaloğlu, Oksijen’in sorularını yanıtladı. 2024’ün Doğuş Otomotiv’in kuruluşunun 30. yılı olduğunu hatırlatan Bilaloğlu, “30.yılımızda 5 markanın 11 yeni modeliyle tam anlamıyla bir elektrikli model atağı gerçekleştireceğiz” dedi.

 Sözkonusu habere aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:

https://gazeteoksijen.com/yazarlar/emre-ozpeynirci/ali-bilaloglu-30-yilimizda-elektrik-atagina-kalkiyoruz-204304