Piyasaya Yön Veren Güncel Finans Haberleri

Türkiye ekonomi gundemi/açıklanması beklenen ekonomik veriler
Saat    Veri                                    Dönem   Tahmin  Önceki          
------  -----------------------------------     -----   ------  ------
09:00   İmalat sanayii kişi başına üretim (Yıllık)1.Çey         -0.10%  

Hazine ve Maliye Bakanlığı, bugün iki ayrı borçlanma ihalesi gerçeklestirdi.

 Hazine ve Maliye Bakanlığı, ihalelerde toplam 27 milyar 204.9 milyon TL borçlandı.
İhaleler öncesinde kamu kuruluşlarına ve piyasa yapıcılarına yapılan 20 milyar 500
milyon TL net ROT satışlarla birlikte bugünkü toplam satış tutarı 47 milyar 704.9
milyon TL 'ye ulaştı.

 Değişken faizli tahvil ihalesi

 16 Nisan 2031 itfa tarihli, 7 yıl vadeli, 6 ayda bir kupon ödemeli değişken
faizli tahvilin yeniden ihraç edildiği yarın valörlü ihalede net 5 milyar TL satış
yapıldı.

 İhaleye nominal olarak 10 milyar 995 milyon TL teklif gelirken, nominal satış
5 milyar 460 milyon olarak gerçekleşti.

 İhalede; ortalama minimum fiyat 90.946 TL, ortalama fiyat 91.575 TL, dönemsel faiz
23.39 % oldu.

 Sabit kuponlu tahvil ihalesi

 5 Ekim 2033 itfa tarihli, 9 yıl vadeli, 6 ayda bir %13,10 kupon ödemeli sabit kuponlu
tahvilin yeniden ihraç edildiği yarın valörlü ihalede net 22 milyar 204.9 milyon TL
satış yapıldı.

 İhaleye nominal olarak 32 milyar 589 milyon TL teklif gelirken, nominal satış 21
milyar 221 milyon olarak gerçekleşti.

 İhalede; ortalama minimum fiyat 104.163 TL, ortalama fiyat 104.636 TL, ortalama
basit faiz 25.84 %, ortalama bileşik faiz 27.5 % oldu.

Merkez Bankası, Reel Efektif Döviz Kuru (REK) Mayıs ayı verilerini açıkladı.

 Buna göre; bir önceki ay değeri 59.81 olan TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru
endeksi, Mayıs ayında 61.46 oldu.

 Gelişmekte Olan Ülkeler-Bazlı Reel Efektif Döviz Kuru 48.23'den 49.57'ye ve
Gelişmiş Ülkeler Bazlı-Reel Efektif Döviz Kuru 69.07'den 70.96'ya çıktı .

 Geçen ay Yi-ÜFE bazlı reel efektif döviz kuru endeks değeri ise 92.56'dan
93.66'ya yükseldi.
****
 Endeksteki reel efektif kurun artışı TL’nin reel olarak değer kazandığını, diğer
bir anlatımla Türk mallarının yabancı mallar cinsinden fiyatının arttığını
göstermektedir.
 Nominal efektif döviz kuru (NEK), Türkiye’nin dış ticaretinde önemli paya sahip
ülkelerin para birimlerinden oluşan sepete göre, Türk Lirası (TL)’nın ağırlıklı
ortalama değeridir. Ağırlıklar ikili ticaret akımları kullanılarak
belirlenmektedir. Reel efektif döviz kuru (REK) ise NEK’deki nispi fiyat etkileri
arındırılarak elde edilmektedir. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB)
tarafından hesaplanan reel efektif döviz kuru endeksleri ülkemiz fiyat düzeyinin
dış ticaret yaptığımız ülkelerin fiyat düzeylerine oranının ağırlıklı geometrik
ortalaması alınarak hesaplanmaktadır.

 TÜFE REK: Reel Efektif Döviz Kurunun TÜFE deflatörü ile hesaplanması sonucu elde
edilen endeksi ifade eder.

 Yi-ÜFE REK: Reel Efektif Döviz Kurunun Yi-ÜFE deflatörü ile hesaplanması sonucu
elde edilen endeksi ifade eder.

Merkez Bankası, 2024 yılı Mart ayı “Finansal Kesim Dışındaki Firmaların Döviz Varlık ve Yükümlülükleri” verilerini yayınladı.

 TCMB'nin konuya ilişkin değerlendirmesi şöyle:
 
Mart 2024 dönemine ait Finansal Kesim Dışındaki Firmaların Döviz Varlık ve Yükümlülükleri Tablosu değerlendirildiğinde;
Şubat 2024 verilerine göre varlıklar 103 milyon ABD doları artarken, yükümlülükler 4.327 milyon ABD doları artmıştır. Net
Döviz Pozisyonu Açığı ise 88.855 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiş ve Şubat 2024 dönemine göre 4.225 milyon ABD
doları artmıştır

Mart 2024 dönemi varlık dağılımı incelendiğinde; bir önceki aya göre yurt içi bankalardaki mevduat 614 milyon ABD doları
azalırken, yurt dışına doğrudan sermaye yatırımları, menkul kıymetler ve ihracat alacakları sırasıyla 548 milyon ABD doları,
111 milyon ABD doları ve 57 milyon ABD doları artmış ve sonuç olarak varlıklar 103 milyon ABD doları artmıştır
Yükümlülük dağılımında ise; bir önceki aya göre yurt içinden sağlanan nakdi krediler, ithalat borçları ve yurt dışından sağlanan
nakdi krediler sırasıyla 3.544 milyon ABD doları, 629 milyon ABD doları ve 154 milyon ABD doları artmış ve bunlara bağlı
olarak yükümlülükler 4.327 milyon ABD doları artmıştır

Yükümlülüklerin vade yapısına bakıldığında; Mart 2024 döneminde yurt içinden sağlanan kısa vadeli krediler Şubat 2024
dönemine göre 2.365 milyon ABD doları artarken, uzun vadeli olanlar 1.179 milyon ABD doları artmıştır. Yurt dışından
sağlanan kredilerde ise kısa vadeli olanlar 207 milyon ABD doları azalırken, uzun vadeli krediler 988 milyon ABD doları
artmıştır

Mart 2024 döneminde kısa vadeli varlıklar 147.376 milyon ABD doları iken, kısa vadeli yükümlülükler 91.636 milyon ABD
doları olarak gerçekleşmiştir. Kısa Vadeli Net Döviz Pozisyonu Fazlası ise 55.741 milyon ABD doları olarak gerçekleşerek Şubat
2024 dönemine göre 2.604 milyon ABD doları azalmıştır (Grafik 5). Kısa vadeli yükümlülüklerin toplam yükümlülükler içindeki
payı yüzde 35 düzeyindedir

BIST30- BIST30, haftanın ilk verisi olan beklenti üzerindeki enflasyon verilerini geride bırakmasının ardından,
11.600 altındaki fiyatlamasını sürdürüyor. Sınai endeks, yılın güçlü sektörü olan bankacılık endeksine göre daha
güçlü kalmaya çalışıyor. Ancak hacimdeki azalış da bir diğer öne çıkan değişim olarak görünüyor. BIS30,
11.300 bölgesine yaklaşmasına rağmen, 11.500 bölgesine tutunmaya çalışıyor. Tepki yükselişi ivme
kazanamıyor. Ancak halihazırda süren gerileme yeni alış fırsatlarını artırabilir. 11.200-12.200 paralel bant
düzeltmesi içinde sektörel ayrışmalar sürebilir.


  Garanti BBVA Yatırım Menkul Kıymetler A.Ş
  https://www.garantibbvayatirim.com.tr/
 

                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Garanti Yatırım Menkul Kıymetler A.Ş. iş burada yer alan bilgilerin, doğruluğundan, yeterliliğinden veya tamlığından ve bu bilgiler ışığında yapılan ve yapılacak olan ileriye dönük yatırımların sonuçlarından hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. Ayrıca, Garanti Yatırım Menkul Kıymetler A.Ş.'nin yazılı izni olmadıkça içeriği kısmen ya da tamamen üçüncü kişilerce hiç bir şekil ve ortamda yayınlanamaz, iktisap edilemez, alıntı yapılamaz, kullanılamaz. İleti, gönderilen kişiye özel ve münhasırdır. İlave olarak, bu raporun gönderildiği ve yukarıdaki açıklamalarımız doğrultusunda kullanıldığı ülkelerdeki yasal düzenlemelerden kaynaklı tüm talep ve dava haklarımız saklıdır.

Kuruluştan yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:
 
 Türk Zeytinyağı sektörü dökme ve varilli ihracat yasağının kaldırılmasını istedi, Ticaret Bakanlığı'ndan 50 bin ton kota çıktı.
 

Türkiye, 2024/25 zeytinyağı sezonunu iple çekiyor. Türkiye'nin 41 ilindeki 200 milyon zeytin ağacı 400 bin tonluk tarihi bir zeytinyağı rekoltesine hazırlanıyor. Türkiye'nin bu rekolteyle 2022/23 sezonundaki gibi dünya ikincisi olması bekleniyor.

 
Türkiye'de zeytinyağı sektörünün kaderini tayin eden Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği, TARİŞ Zeytin ve Zeytinyağı Kooperatifleri Birliği, Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi, odalar ve borsaların aralarında olduğu 20 kurum 24 Mayıs 2024 tarihinde yayınladıkları "Zeytinyağında dökme ve varilli ihracat yasağı hemen kaldırılmalıdır" başlıklı ortak bildiriyle, 1 Ağustos 2023 tarihinden beri 10 aydır devam eden dökme ve varilli zeytinyağı ihracat yasağının kaldırılmasını talep etmişti.

 
Zeytinyağı sektöründen gelen talep üzerine Ticaret Bakanlığı, yasak kararını esnetti. Türk zeytinyağı ihracatçılarına 1 Kasım 2024 tarihine kadar 50 bin ton kota verdi.

 
Sektörün ortak talebinin karşılık bulmasından mutlu olduklarını dile getiren Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı M. Emre Uygun, 50 bin ton kota sayesinde Türkiye'nin elindeki 200 bin tonluk stokun yüzde 25'inin katma değere dönüşeceğini, Türkiye'nin zeytinyağı ihracatının 300 milyon dolar civarında bir artış kaydedeceğini vurguladı.

 
1 milyar dolar ihracat için 1 Kasım'dan itibaren kotanın da kaldırılmasını bekliyoruz

 
"Dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına getirilen kısıtlama ne üreticiye ne ihracatçıya ne de tüketiciye fayda sağlamadı" tespitinde bulunan Uygun, "Dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına getirilen tedbir iç piyasada fiyatların düşmesi amacıyla alınmıştı. Tedbir kararı alındığında 180 TL olan zeytinyağı fiyatı düşmek bir tarafa 350 TL seviyelerini gördü. İhracatımız 2022/23 sezonunda 150 bin ton iken, 2023/24 sezonunda 7 aylık dönemde yüzde 70 civarında kan kaybetti. Tedbir kararı nedeniyle zarar gören sadece ihracatçı olmadı. Üretici ürünlerini ihracatçılara satamadığı için gelir kaybına uğradı. Her şeyden önce Türkiye ve Türk zeytinyağı ihracatçıları, ihraç pazarlarında itibar kaybetti. 50 bin tonluk kotayı Türk ihracatçılarımızın 1 Kasım'a kadar kullanacaklarına inanıyoruz. 400 bin ton civarında rekolte beklediğimiz 2024/25 sezonunda da kotaların olmadığı, ihracatçılarımızın serbest piyasa koşullarında dünya piyasalarında ihracat yapabileceği bir sezon diliyoruz. 24 Mayıs'taki açıklamamızda da dillendirdiğimiz gibi, tarım ürünlerinde ihracat üreticilerimizin sigortasıdır. Üreticilerimizin sigortasının elinden alınmaması hem üreticilerimiz hem de ülkemiz için hayati öneme sahip. Yasaklar geride kaldığı takdirde 2024/25 sezonunda Türk zeytincilik sektörü olarak tarihimizde ilk kez 1 milyar dolar ihracat hedefine ulaşacağımıza inanıyoruz. Türk zeytinyağı sektörünün ortak talebine olumlu yaklaşan Ticaret Bakanımız Prof. Dr. Sayın Ömer Bolat'a, Tarım ve Orman Bakanımız Sayın İbrahim Yumaklı'ya teşekkür ediyoruz" şeklinde konuştu.
 

Dökme ve varilli zeytinyağı ihracatıyla ilgini ne olmuştu?

 
Dökme ve varilli zeytinyağı ihracatı son 3 yılda 4 kez yasaklama ve fonla karşı karşıya kalmıştı. Bunun üzerine zeytinyağı sektörünün kaderini tayin eden 20 kurum 24 Mayıs 2024 tarihinde kamuoyuna, "Zeytinyağında dökme ve varilli ihracat yasağı hemen kaldırılmalıdır" başlıklı bir bildiri yayınlamışlardı. Bildiride, sektörün 2024/25 sezonuna 200 bin ton stokla gireceği, 50 bin ton Afrin zeytinyağı ve beklenen 400 bin tonun üstündeki rekolteyle 2024-25 sezonunda 650 bin ton zeytinyağı varlığıyla karşı karşıya kalacağının altı çizilerek, dökme ve varilli zeytinyağı ihracatı kısıtlamasının kaldırılması istenmişti

 

Yurt içi pazarda otomobil ve hafif ticari araç satışları Mayıs ayında yıllık bazda %10,1 azalışla 100.305 adet seviyesinde gerçekleşti. Mayıs ayında
binek araç pazarı yıllık %8,2 azalışla 80.260 adet seviyesinde, hafif ticari araç pazarı ise %17,0 azalışla 20.045 adet seviyesinde gerçekleştiğini
izliyoruz. Ocak - Mayıs satış adetleri ise geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre %6,0 artışla 471.743 adet seviyesinde gerçekleşti.
ü Şirketler özelinde satış rakamlarına bakıldığında, Mayıs ayında satış adetlerini yıllık bazda artıran tek şirket Doğuş Otomotiv oldu. Doğuş Otomotiv’in
satış adetleri Mayıs ayında yıllık bazda %11,9 artışla 16.908 adet seviyesinde gerçekleşirken, pazar payı 3,3 puan artışla %16,9 seviyesinde
gerçekleşti. Binek araç satışlarında görülen yıllık bazda %11 artışla 15.150 seviyesinde gerçekleşmesi pazar payı kazanımında önemli etken oldu.
Hafif ticari araç segmenti tarafında ise satış adeti %21 artışla 1.758 adet seviyesinde gerçekleşti. Ford Otosan’ın satış adetleri yıllık bazda %2,2
azalışla 9.050 adet seviyesinde gerçekleşirken, satış adetlerinde görülen daralmaya rağmen pazar payını %8,3’ten %9,0’a yükseltmeyi başardı. Binek
araç segmentinde %20’lik daralma görülürken, ticari araç segmentinde %7’lik büyüme ile sektörün üzerinde bir performans kaydedildi. Tofaş Otomotiv
tarafında ise satış adetlerinde görülen daralmanın hız kazandığını takip ediyoruz. Tofaş Otomotiv’in Mayıs ayı satış adetleri yıllık bazda %53,8 azalışla
9.100 adet seviyesinde gerçekleşti. Tofaş Otomotiv’in binek araç satışları yıllık bazda %67 azalışla 4.784 adet seviyesine, hafif ticari araç satışları ise
yıllık %17 azalışla 4.316 adet seviyesinde gerçekleşti. Tofaş Otomotiv’in pazar payı yıllık bazda 8,6 puan azalarak %9,1 seviyesinde gerçekleşti. Mayıs
ayında görülen %9,1’lik pazar payı 2023 Ağustos ayından bugüne görülen en düşük rakam oldu.
ü Mayıs ayı sektör verilerini ‘nötr’ olarak değerlendiriyoruz. Şirketler özelinde ise sektör verilerini, hem satış rakamlarını hem de pazar payını artıran
Doğuş Otomotiv için ‘sınırlı pozitif’, hafif ticari araç segmentinde göstermiş olduğu performans ile pazar payını ılımlı oranda artıran Ford Otosan için
‘nötr’, satış adetlerinde sektörün üzerinde daralma ve yüksek pazar payı kaybı nedeniyle Tofaş Otomotiv için ‘negatif’ olarak değerlendiriyoruz.
Hatırlanacağı üzere Nisan ayı sektör rakamlarında daralma sinyalleri ön plana çıkmıştı. Mayıs ayı verilerinde ise sektör şirketlerinin uygulamış olduğu
kampanyaların desteğinde yüksek satış rakamlarına ulaşıldığını ve yıllık daralma hızının yavaşladığını takip ediyoruz. Ayrıca, Temmuz ayında
yürürlüğe girecek olan yeni güvenlik regülasyonu öncesinde şirketlerin stokları azaltacak olmasından dolayı ağırlık kazanmasını beklediğimiz
kampanyaların desteğinde Haziran ayında da güçlü satış rakamlarının korunabileceğini düşünüyoruz. Ancak söz konusu regülasyon sonrası sektör
rakamlarında zayıflama görülebileceğini öngörüyoruz.

 Halk Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 www.halkyatirim.com.tr

                             * * *
  Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.