Piyasaya Yön Veren Güncel Finans Haberleri

Piyasalara Bakış

Küresel piyasalarda dün zayıf görüldü. ABD endekslerinde negatif bir seyir izlendi. Avrupa endekslerinde ise düşüş izlendi. Borsa İstanbul günü yatay bir seyirle kapattı. BIST100 endeksi günü %0,15 yükselişle 10.438 puanda tamamladı.

Sektörel görünümde madencilik %1,59, ana metal sanayi %1,18, ve sınai endeksi %1,10 yükseliş gösterdi. Bankacılık %2,21, ulaştırma %0,81 ve iletişim endeksi %0,70 düşüşle negatif ayrıştı. Senet bazında BIST100 endeksini ASELS, KCHOL ve FROTO ağırlıklı pozitif yönde etkilerken AKBNK, ISCTR ve GARAN ağırlıklı negatif yönde etkiledi.

Türkiye gösterge tahvil faizi %38,13 seviyesine gerilerken, uzun vadeli tahvil getirileri
%27,62 seviyesine yükseldi.

TCMB blog sayfası Şubat ayı enflasyon değerlendirmesinde; enflasyona geçici etkisi olan SGK Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) düzenlemesini dışlayıp bakıldığında, yıllık tüketici enflasyonundaki yavaşlamayı ana eğilimdeki düşüşün sürüklediğinin görüldüğü belirtildi.

Bugün yurt içinde Cari Hesap verisi takip edilecek. Yurt dışında ise ABD TÜFE ve Bütçe Dengesi verileri takip edilecek.

Şirket Haberleri

BIMAS: BİM'in 2025 yılı TMS 29 uygulanmamış satış artış beklentisi %45 (+-%5).
SOKM: ŞOK Marketler, toplam mağaza sayısını 10 bin 981'e çıkarırken cirosunu ise 202 milyar TL'ye ulaştırdı.
DCTTR: DCT Trading'in satışları 2024 yılında % 13.2 arttı.

Pay Alım Satım Bildirimleri

LKMNH (ALIM)-(GERİ ALIM) : Şirketimizce 11.03.2025 tarihinde Borsa İstanbul'da pay başına ortalama 19,26 TL fiyattan toplam 68.000 TL nominal değerli LKMNH payları geri alınmıştır.
YYLGD (ALIM)-(GERİ ALIM) : Şirketimizce 11.03.2025 tarihinde Borsa İstanbul'da pay başına ortalama 9,30 TL fiyattan toplam 35.000 TL nominal değerli YYLGD payları geri alınmıştır.



 
 Burgan Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 https://www.burganyatirim.com.tr/
                           ***
                  Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

 Oyak Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 https://www.oyakyatirim.com.tr/

                                   ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Piyasa Beklentimiz
Borsa endeksi dün sınırlı yatay pozitif eğilim ile 10438 seviyesinde kapanış gerçekleştirdi. 4Ç24 finansalları dün itibarıyla sona erdi. Genel anlamda zayıf gelen bilançolara rağmen borsa endeksi geçen hafta yaşadığı güçlü yükseliş ivmesi sayesinde 10275 seviyesi üzerinde kalıcı olmakta başarılı oldu. Finansallara genel olarak baktığımızda yüksek faiz ortamının yarattığı finansal giderlerin ve özellikle personel giderlerinin baskısıyla operasyonel maliyetlerdeki artışın etkisini hissettik. Bunun yanında enflasyon muhasebesi nedeniyle birçok şirketin cirosunu enflasyon üzerinde arttıramadığına şahit olduk. 2025 yılında ise şirketler üzerinde yaşanan bu baskının yavaş yavaş ortadan kalkacağı ve sektörel anlamda ayrışmaların yaşanacağını düşünüyoruz. 4.çeyrek finansalları bakımından sektörel olarak baktığımızda ise sigortacılık, bankacılık, telekomünikasyon, havacılık, savunma sanayi ve perakende sektörlerinin karlılık anlamında diğer sektörlerden olumlu ayrıştığını gördük. Bu sektörlerden bazılarının ise ortak noktası enflasyon muhasebesi uygulamasına tabi olmamasıydı. Birçok sektördeki finansallar üzerinde baskı yaratan bu uygulamanın, 2025 yılında dezenflasyon süreciyle birlikte etkisinin azalacağını öngörüyoruz. 2025 yılı ilk çeyrek finansallarında güçlü toparlanma belirtilerini finansallarda hissetmemiz durumunda, endeksteki pozitif hareketliliğin desteklenmesini bekleriz. Teknik anlamda ise endeksin kısa vadede 10275 desteği üzerinde kalmaya devam etmesi önemli. Burada kalıcılık sağlanması durumunda bir sonraki ay yapılacak Merkez Bankası PPK toplantısıyla birlikte alımların tekrar hız kazandığını görebiliriz. Burada beklentiler nisan ayında Merkez Bankası'nın 250 baz puanlık faiz indirimine gideceği yönünde. Karardan önce gelecek olan mart ayı enflasyon rakamının da ılımlı gelmesi, piyasanın uzun vadede seyri açısından kritik öneme sahip olacak. Diğer yandan BİST100 endeksinin seyri açısından bankacılık endeksinin fiyatlaması kritik öneme sahip olmaya devam ediyor. Burada dün kar realizasyonları güç kazandı ve borsa endeksinin yukarı yönlü hareketliliğini sınırlayan bir etken oldu. Bankacılık endeksinin 16000 seviyesi üzerinde tutunması ve tekrar 16300 seviyesini test etmesi önemli. 16300 seviyesi üzerindeki fiyatlamalarda güçlü seyrin devamını ve BİST100 endeksine pozitif katkısını izlemeye devam edebiliriz.

Bugün hareketli olmasını beklediğimiz hisseler:

AKSEN, CCOLA: 22 günlük ortalamayı aşma potansiyeli
SELEC: 50 günlük ortalamayı aşma potansiyeli
KCHOL, SISE: 100 günlük ortalamayı aşma potansiyeli
BRSAN, SASA: 50 günlük ortalama üzerinde güçlenme beklentisi
KARSN, SNGYO: Bilanço desteği

Haftalık takibimizdeki hisselerde ULKER hedef oldu. Diğer hisselerde beklentimiz devam ediyor.

BIST 100 Endeksi

BİST100 endeksinde güçlü görünüm korunmaya devam ediyor. Yukarı yönlü hareketliliğin devam etmesi halinde 10500 seviyesi direnç olarak takip edilmeye devam edilebilir. Bu seviyenin aşılması halinde 10700 seviyesi direnç bölgesi olarak karşımıza çıkıyor. Buna karşın kar realizasyonları görülmesi halinde 10360 seviyesi destek konumunda izlenebilir. Bu seviyenin kırılması durumunda ise 10275 seviyesi güçlü destek bölgesi olarak bizleri karşılıyor.
Destekler: 10360 / 10275 / 10180
Dirençler: 10500 / 10560 / 10700
VIOP STRATEJİ - XU030 SPOT ENDEKS

BİST 30 spot endeksi haftanın ikinci işlem gününde %0,14 değer kazanarak günü 11705 puan seviyesinden kapattı. Spot endekste 11800 puan seviyesini yakın direnç olarak takip ediyoruz. Bu direncin aşılması ve üzerinde kalıcılık sağlanması halinde spot endekste 12000 puan seviyesinin üzeri test edilebilir. Bu nedenle vadeli taraftaki uzun pozisyonların korunması kazanç yaratmaya devam edebilir. Aşağı yönde ise 11500 puan seviyesini spot endekste destek olarak takip etmeye devam edeceğiz. Spot endekste 11500 puan seviyesinin altında gün sonu kapanışları gelmesi halinde ise vadeli taraftaki uzun pozisyonların sonlandırılarak kısa pozisyonların açılması faydalı olabilir.


 İntegral Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
 www.integralmenkul.com.tr

                                  ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Kuruluştan yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:

 
 
Türk zeytincilik sektörü, yıllık 370 bin ton zeytinyağı ve 185 bin ton sofralık zeytin tüketimiyle Avrupa Birliği'nden sonraki en büyük tüketici olan Amerika Birleşik Devletleri'ne zeytinyağı ve sofralık zeytin ihracatını artırmak için, "Sektörel Ticaret Heyeti" düzenledi.
 
 
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği'nin organize ettiği "Sektörel Ticaret Heyeti"ne Türk sofralık zeytin ve zeytinyağı sektöründen 12 güçlü firma katıldı. Türk zeytincilik sektörü, ABD pazarında yüzde 10'luk pay hedefliyor.
 
 
Greater Irnive Ticaret Odası ziyaretiyle ABD programına başlayan EZZİB Heyeti, toptan, perakende zeytin ve zeytinyağı ticareti yapan Costco, Trader Joe's, Sporuts Farmers Market, Ralph's Supermarket ve Gelson's Supermarketi ziyaret etti.
 
 
ABD'nin en büyük doğal ve organik gıda fuarlarından biri olan ve Türkiye Milli Katılım Organizasyonu Ege İhracatçı Birlikleri'nce yapılan Natural Products Expo West Fuarı'nı ziyaret ettikleri bilgisini veren Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkanı Emre Uygun, fuarda zeytin ve zeytinyağı sektör trendleri ve ABD'de doğal gıdalara olan talep hakkında incelemeler yaptıklarını dile getirdi.
 
 
Natural Products Expo West Fuarı'nda Türkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu Sinan Kuzum ile de bir araya geldikleri bilgisini veren Uygun, "6 Mart 2025 tarihinde Anaheim'daki Sheraton Park Hotel'de düzenlenen ikili iş görüşmeleri (B2B) kapsamında ABD'nin farklı eyaletlerinden gelen 45 firma ve 63 sektör temsilcisiyle 160'ın üzerinde iş görüşmesi gerçekleştirdik. Görüşmelerde, Kuzey Amerika Zeytinyağı Birliği (North American Olive Oil Association - NAOOA) İcra Direktörü Joseph Profaci, ABD zeytinyağı pazarı ve tüketici alışkanlıkları hakkında bir sunum yaparak bizlere bilgilendirmede bulundu. B2B görüşmelerde Sprouts Farmers Market, Costco, Amazon Fresh, Walmart ve Rainbow Acres Natural Foods'un broker ve satın alma grupları, Olive and Olive Beyond, Nuvo Olive Oil gibi ABD merkezli zeytinyağı markaları, büyük toptancı ve distribütör firmalar: BMA USA, Garcia De La Cruz, Mandia Corporation, Ciberia International, Sadaf Food öne çıktı" diye konuştu.
 
 
 
ABD pazarında yüzde 10 pay hedefliyoruz
 
 
Türkiye'nin son 20 yılda zeytincilik sektörüne büyük yatırım yaptığının altını çizen EZZİB Başkanı Emre Uygun şöyle devam etti: "Sofralık zeytin rekoltemiz 750 bin tona ulaştı ve dünya birincisi konumuna geldik. Zeytinyağı rekoltemiz ise; 475 bin tonluk rekolteye ulaştık. Sofralık zeytin ve zeytinyağı rekoltesindeki artışın katma değere dönüşmesi için pazarlamaya yoğunlaşmamız gerekiyor. ABD bu anlamda en önemli pazarların başında geliyor. Türkiye, 2023/24 sezonunda Amerika Birleşik Devletleri'ne 199,5 milyon dolarlık zeytinyağı ve 16 milyon dolarlık sofralık zeytin ihraç etmişti. Yıllık zeytin ve zeytinyağı ithalatı 4 milyar dolara ulaşan ABD pazarında yüzde 10 pay almayı hedefliyoruz."
 
 
3-8 Mart 2025 tarihlerindeki "ABD Sektörel Ticaret Heyeti"ne; EZZİB'i temsilen Yönetim Kurulu Başkanı Emre Uygun ve Başkan Yardımcıları Davut Er ile Kadri Gündeş katılırken, Ticaret heyetinde; "BALSARI YAĞ SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ., EGE NKM GIDA SAN. TİC. A.Ş., EKER GIDA NAK.İNŞ.SAN.TİC.ŞTİ., EROĞLU YERLİ ÜRÜNLER GIDA HAYV. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ., KAHRAMAN YAĞ VE GIDA SAN. TİC. LTD. ŞTİ., SAVOLA GIDA SAN. TİC. A.Ş., TARİŞ ZEYTİN ZEYTİNYAĞI T.A.Ş, TERMES TARIM SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ., UYGUN RAFİNE YAĞ SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ, VERDE YAĞ BESİN MADDELERİ SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ, YENİÇAĞ GIDA SAN. VE TİC. A.Ş. ve ZER ZEYTİNCİLİK SAN. VE TİC. A.Ş." firmaları Türkiye'nin ihracatını artırma çabası gösterdi.
 

Şirket, 4Ç24’te 6.116 mn TL satış geliri (yıllık: -%1), 158 mn TL FAVÖK (yıllık: -%73) ve 1.413 mn TL net
zarar (4Ç23: +130 mn TL) açıklamıştır. Konsolide satışların yaklaşık %24'ünü temsil eden uluslararası
satışlar, güçlenen TL nedeniyle 4Ç24'te TL bazında %47 daralmıştır. 4Ç24'te satışların maliyeti %4 oranında
düşerken, konsolide brüt kar %3 oranında artmış ve brüt kar marjı 187bp’lık düşüşle %42,8 olmuştur. Yurtiçi
LFL mağaza satış hacmi %30 artarken, uluslararası LFL mağaza satış hacmi %6,2 azalmış ve konsolide LFL
mağaza satış hacmi yıllık bazda %7,1 oranında büyümüştür. 4Ç24'te Koton.com ve uluslararası e-ticaret
kanallarından elde edilen satış hacimleri sırasıyla %50,3 ve %2,8 oranında reel büyüme kaydederken, iç
pazar satışları %3,7 oranında gerilemiştir. FAVÖK 158 milyon TL olarak gerçekleşirken, FAVÖK marjı 700bp
azalarak %2,6 olmuştur. Bu düşüşte çalışan desteği, diğer gider artışları ve sınırlı kur farkı gelirleri etkili
olmuştur. Şirketin net karı 4Ç24'te 1,4 milyar TL net zarara dönüşmüştür. Şirket 4Ç23'teki 687 milyon TL'den
4Ç24'te 114 milyon TL net parasal kazanç elde etmiştir. Koton'un net borcu %21 oranında artmış (4Ç23'teki
4,8 milyar TL'den) ve Şirket 5,9 milyar TL net borç kaydetmiştir. Şirketin 2024 yılı itibariyle mağaza sayısı
451'e ulaşmıştır. Hisse yılbaşından bu yana BIST-100 Endeksi’nin %15,7 altında performans sergilemiştir.
Hisse son 12 aylık verilere göre 5,0x FD/FAVÖK ile işlem görmektedir. Finansal sonuçların hisse üzerindeki
etkisini negatif olarak değerlendiriyoruz

  Gedik Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
  www.gedik.com

                                     ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Dün 10.357 - 10.522 seviyeleri arasında hareket eden BIST100, yön bulmakta zorlandığı günü 10.438 seviyesinden hafif artışla tamamladı. Endekste 55 hisse günü artıda tamamladı. Puan bazlı endekse en fazla katkı yapan hisseler olarak ASELS, KCHOL ve FROTO öne çıkarken; AKBNK, ISCTR ve GARAN ise puan bazlı endekste en fazla negatif etki eden hisseler oldu. Öte yandan, Bankacılık Endeksi (XBANK) %2,2 oranında düşerken, Sınai Endeksi (XUSIN) %1,1 oranında yükseliş kaydetti. Dün yurtdışında borsa endekslerinde genel olarak baskı vardı. Buna karşın BIST100'ün kısmen dirençli durduğunu izledik. EURUSD'deki yükselişin sürmesi ve Brent petrolün 70 USD'nin altında kalması Borsa İstanbul'a destek vermeye devam ettiği söylenebilir. Bu sabah ise paritede hafif baskı var. Brent ise 70 USD'nin altında seyrediyor. Diğer yandan, kısmen de olsa borsalarda genel olarak alıcılı bir görüntü var. Gümrük tarifelerine yönelik haber akışları izlenmeye devam edilirken, Trump, ABD'de resesyon riski görmediğini söyledi. Bununla birlikte Ukrayna, ABD'nin Rusya ile 30 günlük ateşkes önerisini kabul etti. Bu ortamda BIST100'ün güne alıcılı bir görüntüyle başlamasını bekliyoruz. Yurtdışı borsalarda önemli bir satış dalgası gözlenmedikçe gün içerisinde de alıcılı seyir gözlenebilir. Bugün yurtiçinde sabahtan ödemeler dengesi açıklanacak. Bloomberg Anketi'ne göre, ocakta aylık bazda 3,2 milyar USD'lik cari açık verilmesi (Önceki: 4,65 milyar USD açık) bekleniyor. Yurtdışında ise ABD'de TSİ 15.30'da açıklanacak enflasyon verisi yakından izlenecek. TÜFE'nin aylık %0,3, yıllık %2,9 artış kaydetmesi bekleniyor. Çekirdekte ise beklenti aylık %0,3, yıllık %3,2 şeklindedir.


 Ziraat Yatırım Menkul Değerler
 www.ziraatyatirim.com.tr

                                   ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Şirket, 4Ç24’te 18.814 mn TL satış geliri (kons: 20.213 mn TL; Gedik: 19.400 mn TL; yıllık: -%5), 445 mn TL
FAVÖK (kons: 885 mn TL; Gedik: 885 mn TL; yıllık: -%63) ve 46 mn TL net kar (kons: 190 mn TL; Gedik:
265 mn TL; yıllık: -%92) açıklamıştır. Yatırım faaliyetlerinden elde edilen gelirler ve finansal gelirler sırasıyla
%41 ve %42 oranında azalarak net kar üzerinde baskı oluşturmuştur. Net nakit yıllık bazda %44,4 düşüşle
1,6 milyar TL'ye gerilerken (4Ç23: +3 milyar TL), çeyreklik bazda net nakit %421 artış göstermiştir. Hisse
yılbaşından bu yana BIST-100 Endeksi’nin %2,6 üzerinde performans sergilemiştir. Hisse 2025 yılı
beklentilerine göre 1,6x FD/FAVÖK ile işlem görmektedir. Finansal sonuçların hisse üzerindeki etkisini sınırlı
negatif olarak değerlendiriyoruz.

  Gedik Yatırım Menkul Değerler A.Ş.
  www.gedik.com

                                     ***
                               Yasal Uyarı
 
 Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.Yatırım danışmanlığı hizmeti ; aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır.Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır.Bu görüşler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabılır.Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.

Kuruluştan yapılan basın açıklaması aşağıda bulunuyor:

 Geçtiğimiz yıl şirketlerin küresel temiz enerji yatırımları rekor seviyelere ulaşmasına rağmen, enerji dönüşümünü gerçekleştirmekle görevli şirketlerin liderleri, dünyanın net sıfır karbon emisyonuna ulaşma sürecine dair daha az iyimser senaryolar çiziyorlar. Bain & Company'nin yayımladığı global 2025 Enerji ve Doğal Kaynaklar Yöneticileri Anketi'ne göre, sektör yöneticileri net sıfır hedefine ulaşılmasının daha önce yapılan tahminlere göre daha uzun süreceğini düşünüyor.
 
Bain'in, petrol ve gaz, elektrik, kimya, madencilik ve tarım gibi sektörlerden 700'den fazla yöneticiyi kapsayan yıllık anketi, enerji dönüşümüne dair zorluklar ve fırsatlar konusunda sektör liderlerinin nabzını tutuyor. Anket ayrıca, yöneticilerin bu yatırımları diğer iş öncelikleriyle nasıl dengelediklerine dair önemli ipuçları veriyor.
 
Enerji sektöründeki yöneticilerin yüzde 44'lük kısmı, dünyanın net sıfır emisyon hedeflerine 2070 veya sonrasında ulaşacağını öngörüyor. Bu oran, 2024'te aynı görüşü paylaşanların oranı olan %31'den belirgin şekilde daha yüksek. Buna karşılık, 2050 yılına kadar dünyanın net sıfır hedefine ulaşılacağını düşünenlerin oranı ise %32'ye geriledi. Önceki anketlerde bu oran %40 ile %50 arasında değişiyordu. Fosil yakıtlar ile ilgili yöneticilerin tahminlerine gelince; petrol ve gaz şirketlerinin yöneticileri, küresel petrol talebinin zirve noktasına 2038'de ulaşmasını bekliyor. Bu da sektör liderlerinin, geleneksel enerji kaynaklarının uzun vadede enerji talebini karşılamada kritik bir rol oynayacağını düşündüğünü gösteriyor.
 
Finansal engeller enerji dönüşümünü zorlaştırıyor
"Enerji dönüşümü, giderek artan enerji talebini karşılarken aynı zamanda karbonsuzlaşmayı sağlama mücadelesi olarak görülmeli" diyen Bain & Company İstanbul Ofisi Ortağı ve Yönetim Kurulu Başkanı Volkan Kara, anket bulguları hakkında şu değerlendirmede bulundu: "Enerji sektörü liderleri, anlamlı bir karbonsuzlaşmanın ufukta olduğu konusunda iyimser, ancak bunun başlangıçta tahmin ettiklerinden daha uzun süreceğini düşünüyor. Sektör, büyük bir yenilik ve dönüşüm sürecinden geçiyor. Yöneticilerin gündemleri her zamankinden daha yoğun. Önceliklerine odaklanmayı başaranlar, enerji sektörünün bir sonraki dönemine yön verecek. Türkiye için karbonsuzlaşma, aynı zamanda enerji kaynaklarının yerelleştirilmesi anlamına geliyor ve dönüşümü hızlandırmak için uygun bir ortam mevcut."
 
 
 
 
 
Ankete göre çevresel, sosyal ve yönetişim (ESG) odaklı yatırımlara yönelik istek ve coşku, yerini yatırım getirisini (ROI) önceliklendiren daha temkinli bir yaklaşıma bırakıyor. Daralan bütçeler, kısıtlı bilançolar ve hızla yükselen sermaye maliyetleri, şirketleri yatırım kararlarında zor seçimler yapmaya zorluyor.
Sektör liderleri, düşük karbonlu büyüme stratejilerinin önündeki en büyük engelin, müşterilerin daha yüksek fiyatları kabul etmeye istekli olmaması nedeniyle yeterli yatırım getirisi sağlayamamak olduğunu belirtiyor. Ayrıca, hissedar desteğinin eksikliği de bu yıl daha büyük bir sorun olarak öne çıkıyor. Diğer önemli engeller arasında devlet politikaları ve düzenlemeler ile nakit veya sermaye eksikliği bulunuyor.
 
Enerji sektöründe proje maliyetleri artıyor
Ankete katılan yöneticilerin dörtte üçünden fazlası, geçtiğimiz 12 ayda projelerinin sermaye maliyetlerinin en az bir miktar arttığını belirtiyor. Her 10 yöneticiden biri ise maliyetlerin %20'den fazla yükseldiğini söylüyor. Şirketler, projeleri daha verimli bir şekilde yönetebilmek için sermaye tahsislerini iyileştirmeyi, projeleri daha sıkı kapsamda planlamayı ve mühendislik süreçlerini optimize etmeyi planlıyor. Yaklaşık yarısı, proje süreçlerini iyileştirmek için yapay zekâ gibi teknolojileri devreye sokmayı hedefliyor.
 
Enerji sektörü yapay zeka tabanlı teknolojilere açık
Net sıfır hedeflerine ulaşma konusundaki iyimserlik azalırken, yöneticiler belirli yeni teknolojiler için iş potansiyeli konusunda giderek daha olumlu düşünüyor. Yapay zekâ ve dijital araçlara yönelik iyimserlik büyük bir sıçrama yaptı; yöneticilerin %72'si, bu teknolojilerin önümüzdeki 5 ila 10 yıl içinde güçlü bir iş potansiyeli sunduğuna inanıyor. Son yıllarda büyük teknoloji yatırımlarını ertelemek mümkün olsa da, yöneticiler artık bunun sürdürülebilir olmadığını fark ediyor. Çoğu şirket, iş süreçlerinde teknoloji odaklı iyileştirmeler planlıyor. Bunların başında ise ERP sistemlerinin modernizasyonu geliyor. Yöneticilerin %60'tan fazlası, önümüzdeki üç yıl içinde ERP sistemlerini yenilemeyi planlıyor.
 
Bain & Company Türkiye Yönetici Ortağı Onur Candar, 'Yöneticilerin gündeminde iki önemli konu var: yüksek finansman maliyetini yönetmek ve yapay zeka ile dönüşümü sağlamak,' dedi. "Üretken yapay zeka, enerji dönüşümünde kritik bir araç olarak öne çıkıyor. Yöneticilerin %70'inden fazlası yapay zekanın iş dünyasındaki potansiyeline inanıyor. Enerji altyapısının modernizasyonunda üretken yapay zekadan faydalanmak, daha sürdürülebilir ve dayanıklı bir enerji ekosistemine geçişi hızlandırabilir."
 
Yöneticiler, enerji depolama (%47), yenilenebilir enerji (%45), döngüsel ekonomi (%39) ve karbon yakalama, kullanma ve depolama (%43) gibi alanlarda yapay zeka kullanımı potansiyelinin arttığını düşünüyor.
 
Gelecek konusunda elektrik şirketleri temkinli iyimser
Bain & Company, veri merkezlerinin küresel yıllık enerji tüketiminin 2027'ye kadar iki kattan fazla artabileceğini ve küresel enerji arzının %2,6'sını tüketeceğini öngörüyor. Bu durumun, yeni enerji üretim kaynaklarına 2 trilyon dolarlık ek yatırım gerektireceği tahmin ediliyor. Anketten çıkan sonuçlara göre göre elektrik şirketlerinin yöneticileri, bu talep artışının farkında ve çoğu bu süreci yönetebileceklerine inanıyor. Ancak %43'ü, bunun yalnızca her şeyin yolunda gitmesi durumunda mümkün olacağını düşünüyor. Küresel çapta, elektrik şirketlerinin bu artan talebi karşılamak için başvuracağı üç temel çözüm; yenilenebilir enerji yatırımları, mevcut varlıkların ömrünü uzatma ve doğal gaz yatırımları olacak. Nükleer enerji ise özellikle Kuzey Amerika'da önemli bir seçenek olarak görülüyor. Bu yatırımları finanse etmek için Kuzey Amerika'daki elektrik şirketleri, veri merkezi müşterilerinin elektrik fiyatlarının artırılması ve projelere ortak yatırım yapması yönünde adımlar atmayı planlıyor.
 
Bain & Company Hakkında
Bain & Company, dünyanın en iddialı liderlerine geleceği şekillendirmede rehberlik eden küresel bir danışmanlık firmasıdır. 40 ülkede, 65 şehirde faaliyet gösteren Bain, müşterileriyle tek bir ekip gibi çalışarak olağanüstü sonuçlar elde etmeye, rekabet avantajı sağlamaya ve sektörleri dönüştürmeye odaklanıyor. Şirket, özelleştirilmiş ve entegre uzmanlığını, dijital yenilikçilerden oluşan dinamik bir ekosistemle birleştirerek daha iyi, daha hızlı ve daha kalıcı çözümler sunuyor. Bain, eğitim, ırksal eşitlik, sosyal adalet, ekonomik kalkınma ve çevre gibi kritik küresel meseleleri desteklemek amacıyla, 10 yıllık bir taahhüt kapsamında 1 milyar dolardan fazla yatırım yapmayı taahhüt etti. Ayrıca, küresel tedarik zincirlerinin çevresel, sosyal ve etik performanslarını değerlendiren lider platform EcoVadis tarafından platin sertifika ile ödüllendirilerek, dünya çapındaki şirketler arasında en üst %1'lik dilime girdi.1973'te kurulduğundan bu yana Bain & Company, başarısını müşterilerinin başarısıyla ölçmeye devam ediyor ve sektördeki en yüksek müşteri memnuniyeti oranlarından birini gururla sürdürüyor.